Ang Florante at Laura ay isang akda na isinulat ni Francisco
Balagtas noong panahon pa lamang ng mga espanyol. Ang
akdang ito ay nagtataglay ng apat na himagsik na ginamit
niyang pangtutol sa mga ginawa ng mga espanyol sa kapwa
nating mga Pilipino. Ang apat na himagsik na ito ay ang
Himagsik laban sa Maling Pamamalakad ng Pamahalaas,
Himagsik laban sa Hidwaang Pananampalataya, Himagsik
laban sa Maling Kaugalian o Maling Pagpapalaki sa anak, at
Himagsik laban sa Mababang Uri ng Panitikan.
Himagsik Laban sa Malupit na Pamahalaan
Isa sa apat na himagsik ni Francisco Balagtas, na isa
sa pinakahinahangaang makata dahil sa kanyang mga
naisulat, ay ang himagsik laban sa malupit na pamahalaan.
Ang himagsik na ito ay isa sa mga isinalamin ni Balagtas sa
sarili niyang akda na Florante at Laura. Ito ay tungkol sa hindi
pantay at maling pamamahala ng pamahalaan sa
kapanahunan niya.
Noong panahon ni Francisco Balagtas, siya ay
nakulong sa kasalanang hindi niya ginawa. Lahat ng ito ay
dahil sa manipulasyon gamit ang pera. At pinayagan lamang
ito ng pamahalaan. Nagpapakita lamang ito na hindi pantay
ang karapatan at pagtrato sa lahat. Ang himagsik din na ito
ay tungkol sa pagmamaltrato ng mga kastila sa mga Pilipino
na mahahalintulad sa ginawa ni Konde Adolfo kay Duke
Briseo at Haring Linseo pati na rin kay Florante at Laura.
Nagpapakita lamang ito kung gaano kamali at kalupit ang
pamamahala o pagtrato ng mga Espanyol sa mga Pilipino
dati. Ang “mababangis na mga hayop” at “ madilim na
kagubatan” na nabanggit sa akdang Florante at Laura ay
maari ring nagsasalamin sa kalupitan ng pamahalaan noon.
Ang kadiliman ng gubat at pagkabangis ng mga hayop ay
ang pamhalaan at ang lugar na “Albanya” ay
nagrerepresenta sa Pilipinas. Ang pagsakop ni Konde Adolfo
sa kaharian ng Albanya ay mahahalintulad rin sa pagsakop
ng mga espanyol sa Pilipinas.
Ang mga pangyayaring ito ay maari ring ihalintulad
sa pamahalaan sa panahon ngayon. Ang manipulasyon
gamit ang pera at malupit na pamamahalaa ay isa na rito.
Hindi man ito makita ng lahat, nagpapakita lamang ito na
hindi lahat ng nakikita natin ay totoo, minsan kailangan rin
nating tingnan ng maigi at unawain ng mabuti para makita
kung ano ang nasa likod nito. Tulad na lamang ng akda ni
Francisco Balagtas na Florante at Laura.
Napakatalas at malikhain ni Francisco Balagtas para
makapagsulat ng ganitong klaseng akda. Ito’y hindi isang
tipikal o simple lamang na akda kundi may mga nakatago rin
pala rito na gustong iparating ni Balagtas sa makakabasa
nito sa hinahaharap para matuklasan o magkaroon rin sila ng
ideya kung ano ang mga nangyari dati sa bansang tinitirhan
nila ngayon.
Himagsik Laban sa Hidwaang Pananampalataya
Ang himagsik laban sa hidwaang pananampalataya
ay ipinaloob ni Balagtas sa kaniyang akda upang
maghimagsik laban sa mga Kastila at patunayan na ang mga
tao ay mali sa kanilang mga kuru-kuro tungkol sa
pananampalataya. Ang ating bansa ay isinakop ng mga
Kastila noon, at sa mga panahong iyon, ipinalaganap nila
ang relihiyong Kristiyanismo sa ating bansa. At sa mga
panahon ding iyon, ikinulong ng mga Kastila ang mga Pilipino
sa kanilang mga kamay, at pinaniwala nila ang mga Pilipino
na ang mga moro noon ay kaaway na magpapahamak sa
mga tao, at pinaniwala nila ang mga Pilipino sa estereotipong
ang mga Moro'y asal-hayop at wala nang maidudulot na
mabuti sa mga tao.
Dito sa "Florante at Laura," ipinakita ni Balagtas na
hindi lahat ng moro ay asal-hayop at maituturing na kaaway.
Isang halimbawa ay ang karakter sa akdang ito na si Aladin.
Si Aladin ay isang morong nagmula sa Persiya. Siya ay
napadpad sa gubat kung nasaan ang kawawang binata na si
Florante na nangangailangan ng tulong. Si Florante ay isang
kristyanong taga-Albanya na ipinatapon ni Konde Adolfo sa
gubat na iyon. Ang kaniyang bugbog na katawan ay iginapos
sa puno ng higera. Sa mga oras na iyon, nakita niya na lang
ang kaniyang sarili na nasa binggit ng kamatayan. At sa
sandali ring iyon ay nakarinig si Aladin ng tunog na
umaalingawngaw, kaya'y tinunton niya ang pinanggalingan
ng tunog na iyon. Nakita ni Aladin ang nakagapos na si
Florante na akmang kakainin na ng dalawang leon. Walang
pag-aalinlangan niyang pinatay ang mababangis na hayop at
tinulungan si Florante na kalasin ang pagkakatali ni Florante
sa puno.
Sa parteng ito ng akda, tinuruan tayo ni Balagtas na
kahit magkaiba man ang ating pananampalataya, iisang utos
ng langit pa rin ang ating sinusunod. Kung kaya, kahit si
Aladin ay isang moro at si Florante naman ay isang
kristyano, hindi nagdalawang-isip si Aladin na tulungan si
Florante. Ipinaalala sa atin ng may-akda, na kahit magkaiba
ang relihiyon o ang pananampalataya natin, hindi dapat ito
maging hadlang upang makatulong sa ating kapwang
nangangailangan. Ito ay isang gintong leksyon na itinuro sa
atin ni Francisco Balagtas na ating dapat alalahanin
magpakailanman.
Himagsik laban sa Maling Kaugalian/ Maling Pagpapalaki
sa Anak
Ang himagsik na ito ay nangungutya ng mga  masasamang
kaugalian at sobrang pagpapalayaw sa anak. Tinutukoy dito
ang mga kasalanan at kamalian ng mga tao kagaya ng
pagkamainggitin, pagkamataksil at pagiging mahiganti.
Maihahambing mo ang mga ito sa kaugalian ng mga
espanyol noon.
        Ang mga maling kaugaliang ito ay pinapakita sa
Florante at Laura sa pamamagitan ng mga karakter. Ilang
halimbawa nito ay sina Konde Adolfo at si Sultan Ali-Adab. Si
Konde Adolfo ay nagpapakita ng ugaling mapaghiganti.
Ipinakita sa Florante at Laura ang kanyang mga higanti kay
Florante kagaya ng pagpapatay niya ng kanyang ama. Si
Sultan Ali-Adab naman ay nagpapakita ng ugaling
mainggitin. Ipinakita sa Florante at Laura ang pagkainggit
niya sa pagmamahalan ng anak niya at ni Flerida. Sa
dahilang ito, ipinakulong niya si Aladin at inutusang ipapatay
habang inangkin niya si Flerida. Iilan lamang ang mga ito sa
mga maling kaugalian na tinataglay ng Florante at Laura at
meron pang iba.
        Ang Florante at Laura ay nagtataglay rin ng Himagsik sa
Maling Pagpapalaki sa anak. Ang himagsik na ito ay
nangungutya sa sobrang pagpapalayaw sa anak. Isang
mabisang halimbawa sa himagsik na ito ay ang saknong 202:
Himagsik Laban sa Mababang Uri ng Panitikan
Ang Ikaapat na Himagsik ni Balagtas ay tungkol sa
paglaban niya sa pagtuturing nga mga Kastila na mababang
uri ng panitikan ang mga akdang tagalog na isinulat ng mga
Pilipino sa mga panahong iyon.
Sa panahon ng kastila ay mahigpit ang sensura sa
pamamahayag at maging sa panitikan kung kaya't walang
kalayaan sa pagsusulat at pagpapahayag ng sariling opinyon
at saloobin ang mga Pilipino. Mahigpit na ipinagbabawal ang
mga akdang naglalahad ng sariling saloobin lalo na ang
mapaghimagsik na panitikan. Pinapayagan lamang na
ilathala ang mga akdang na sa panig ng Kastila at
napatungkol sa Kristyanismo. Isa sa mga halimbawa nito ay
ang mga dulang senakulo, Santa Cruzan at tibag.
Ngunit pinatunayan ni Francisco Baltazar na hindi hadlang
ang mga mananakop upang maiparating niya sa kanyang
mga mambabasa ang kanyang tunay na saloobin. Gumamit
siya ng mga matatayog na talinhaga at maririkit na salita
upang maitago ang kanyang saloobin sa opinyon. Ito ngayon
ang nilalaman ng Florante at Laura.

Ang laki sa layaw karaniwa'y hubad,

sa bait at muni't sa hatol ay salat;
masaklap na bunga ng maling paglingap,
habag ng magulang sa irog na anak.

Ang saknong na ito ay nagsasabi na ang sobrang

pagmamahal sa anak na hindi na tinatama ang kanyang mga
mali ay nag-aalis ng kanyang kabaitan.

        Ipinapakita ni Balagtas ang mga Himagsik na ito sa atin

para hindi natin makalimutan ang mga ginawa ng mga
espanyol sa ating mga Pilipino at sa ating bansa. Ang mga
himagsik na ito ay pwedeng maihambing sa mga pangyayari
sa ating bansa ngayon kaya dapat natin itong respetuhin at
pahalagahan.