Ndotja e ajrit
kolera, tifoja e zorrëve, hepatiti, tularemia etj. Këto
Ndotja e ajrit (apo ndotja atmosferike) është një
lloj i ndotjes i karakterizuar nga një ndryshim i
nivelit të cilësisë së pastërtisë së ajrit.
Degradimi i ajrit zakonisht është rezultat i
kombinimit të një kokteji ndotës i cili përbëhet nga
grimcat, apo substanca të tjera[1] tek të cilat
shkalla e përqendrimit dhe zgjatja e
pranisë është e mjaftueshme për të prodhuar një
efekt toksik apo ekotoksik.
Organiza
botërore e
shëndetësisë
(OBSH) e
konsideronte
përgjegjëse
në vitin 2012
për afro 7
milionë vdekjeve të parakohshme në vit, sidomos
në vendet me nivel të ulët dhe të mesëm të
të ardhurave, veçanërisht në Azi,[1] , më shumë se
gjysma e tyre kanë ndodhur për shkak të ndotjes
së brendshme (shtëpiake, sidomos në kuzhinë
nga stufat me qymyr, dru apo lëndën djegëse
biomasë ), dhe gati gjysma nga ndotja jashtme .
Kombet e bashkuara kanë caktuar në vitin
1979, Konventën ndërkufitare mbi ndotjen e
ajrit në distancë të gjatë. OBSH vlerëson se ulja e
shkallës së grimcave ajrore nga 70 deri
në 20 µg⋅m−3 do të ulë vdekshmëritë e shkaktuara
nga
ndotja e
ajrit prej
15 %
Ndotja e ujit
Ndotja e ujit mund të përkufizohet si përzierje e një ose
më shumë substancave me ujë të pastër deri në një masë
të tillë që të shkaktojnë probleme për kafshët ose njerëzit.
Ndotja e të gjitha resurseve të mjedisit jetësorë ka ndikim
negativ për shëndetin e njeriut.Ndotja e ujit dhe
përdorimi i tij kane ndikim të drejtëpërdrejtë në shëndetin
e njeriut dhe lë pasoja për kohë të gjatë. Sot dihet se nga
përdorimi i ujit të ndotur-flliqur,shkaktohen më shum se
200 sëmundje.Këto sëmundje shpeshë kanë marrë me
mijëra viktima njerëzore.Ujërat industriale janë një ndër
ndotësit kryesorë tëujërave sipërfaqësore dhe
nëntokësore.
Shkaktaret e ndotjes së ujit janë edhe kripërat e tretura:
kloridet,sulfatet ose
bikarbonatet,natriumi,kaliumi,lalciumi,magnezi,të cilët
koncentrohen gjatë ujitjes së tokave,pastajshiu i thartë
dhe veprimtaritë industriale.
Ndotesite ujit •Rrjedhjet industriale •Mbeturinat e
minierave dhe agrikulturave •Pesticidet, plehrat,
herbicidet agrikulturore •Ujerat e zeza •Detergjentet
•Nafta
Pamjete ujeravetendotur
Pasojate ndotjesse ujit Mbi dy të tretat e sipërfaqes së
Tokës është e mbuluar nga uji, ndërsa më pak se një e
treta është marrë nga Toka. Si popullsia e Tokës vazhdon
të rritet, vazhdon të rritet edhe presioni mbi burimet ujore
të planetit. Në një kuptim, lumenjtë dhe ujërat tonë janë
duke u ndotur nga aktivitetet e njeriut, kështu që cilësia e
tyre është duke u zvogëluar. Nga uji i papastër pasojnë
një sërë sëmundjesh, ku, ndër më të rëndësishmet janë
sëmundje shpesh kanë marrë viktima njerëzore. Ne ditët e
sotme me zhvillimet e avancuara që po ecën bota, është
vështirë të mendohet për një jetë në Tokë me ujë të pastër.
Ndotja e tokës
Mbrojtja e mjedisit është praktikë e mbrojtjes së
mjedisit, në nivel individual, të organizatave ose të
qeverisë, në dobi të mjedisit natyror dhe (ose) të
qenieve njerëzore. Mbrojtja e mjedisit nga aktivitete
të ndryshme të njeriut është e nevojshme. Ne e
kemi në dorë të ardhmen e planetit tonëNdotja
paraqet hedhjen e materialit kontaminues (ndotës)
në mjedis. Ajo shkaktohet kryesisht nga aktivitetet e
njeriut, por gjithashtu mund të jetë rezultat i
fatkeqësive natyrore. Ndotja ka ndikim dëmtues në
çfarëdo organizmash të gjallë në mjedis, duke e bërë
praktikisht të pamundur qëndrueshm ërinë e jetës.
Ç’është ndotja? Ndotja e tokës paraqet ndotjen e
sipërfaqes natyrore të Tokës nga aktivitetet
industriale, komerciale, shtëpiake dhe
bujqësore.NDOTJA E TOKES Toka ku ne jetojmë dhe
zhvillojmë veprimtaritë tona është mjaft e
rëndësishme.Pa të nuk mund të ketë jetë ashtu si
dhe uji.Toka është e rrezikuar nga humbja e shtresës
së sipërme që përdoret prej njeriut për zhvillimin e
bujqësisë,blegtorisë. Humbja e saj vjen nga
fenomeni i shpyllezimit,erozionit, ndryshimit të
temperaturave etj. Po dëmtojmë mushkritë e
planetit tone
lavaman apo në guacë , 4. mos të hedhen mbeturinat e
Si ta ruajmëpastërtinëe ujërave? 1. të përdoren ushqimit në lavaman por të hedhen në shporta për
detergjente pa fosfate 2. të përdoret letër tualeti të mbeturina , 5. mos të derdhen ngjyrat në kanalizim 6.
pazbardhur , 3. mos të derdhen yndyrëra ose vajra në mos të përdoret guaca si shportë e mbeturinave 7. gjethet
dhe mbeturinat bimore mos të hidhen në kanalizim.
Mënyra më e mirë për të parandaluar ndotjen e
tokës është përmes menaxhimit të mbeturinave në Flete palosje
mënyrë adekuate, shfrytëzimit të tokës në mënyrë
adekuate dhe praktikave te duhura bujqësore.Kujt
do t’ja hedhim fajin për këtë? NDOTJA E UJITNdotja
e ujit paraqet hedhjen e materieve kimike, biologjike
dhe fizike nëpër sasi të mëdha të ujit, të cilat
materie shkatërrojnë cilësinë e gjallesave në të dhe
që e shpenzojnë atë. A e dini sa vite duhen që liqeni
të rigjenerohet nga ndotja pa limit.
Uji është një nga elementet kryesore për jetën e
njeriut.Nepermjet tij ne gatuajme,pastrojme
etj.Industria,bujqesia jane konsumatore te medhenj
te ujit.Burimet po ndoten nga: përzierja me ujerat e
ndotura ,perdorimi I kimikateve,derdhja e
mbeturinave,derdhja e naftës etj.Ndotja e ujit sjell
pasoja te renda per jeten si:zhdukja e gjallesave te
ujit,mosperdorimi per nevojat jetike te
ujit,përhapjen e semundjeve infektive etj Kjo është
prova se nuk janë vetëm makinat dhe industritë që
ndotin mjedisin .Ne jemi më të papërgjegjshëm.
Mënyra më e mirë për parandalimin e ndotjes së ujit
është që të mos hedhim mbeturina dhe materie të
tjera kimike të dëmshme në burimet tona të
furnizimit me ujë.
 Lenda: Biologji
Punoi: Ervi Balili