John Paulo E.

Entena Hunyo 18, 2020

BSED-Filipino Bb. Marie Fe Uichangco

Yunit 3 (Pahina 71)

1. Bakit mahalaga ang batayang teoretikal sa pagpapatibay ng pananaliksik?

Sagot: Dahil nakapaloob sa batayang teoretikal ang sariling pagtingin sa

paksang pinag-aaralan ng mananaliksik gayundin ang mga ideya at
konseptong dapat palitawin sa ginawang pananaliksik sa tulong ng mga
teoryang may kinalaman sa paksa.

2. Paano sinusuri sa pamamagitan ng dulog na Marxista ang isang teksto o

pelikula?

Sagot: Sinusuri ang dulog na marxista sa isang teksto o pelikula sa

pamamagitang ng mga:pagtutunggalian at magkasalungat na pwersa na
namamayani sa teksto,pinapakita ang kalagayan at suliranin ng isang lipunan
sa isang teksto at maipaliwanag ang kaanyuan at pananaw ng dalawang
bagay na magkasalungat sa kwento o pelikula malaman ang kahalagahan ng
dalawang bansa na nagtutungalian sa ideolohiya sa teksto.

3. Sang-ayon ka ba sa pagbibigay pokus ng Teoryang Dependensiya sa

neokonyalismo sa ekonimiya, kultura, at politika? Bakit o bakit hindi?
Pangatwiranan.

Sagot: Ang neokolonyalismo ay isang modernong pananakop ng isang

makapangyarihang bansa sa mga pagpapaunlad pa lamang na bansa sa
pamamagitan ng globalisasyon. Ang kontrol nila ay makikita sa militas na puwersa
sa loob ng bansa at ang mga panukalang batas sa politika o sa ekonomiya.

4. Bakit sinasabing magkaugnay ang nasyonalismo at Teoryang Dependensiya?

Sagot: Kaugnay ng mga diskurso sa nasyonalismo ng tinatawag na Teoria de

la dependencia o Teoryang Dependensiy na nagkaugat sa Amerika,
Latin.Ayon sa mga tagapagtaguyod ng Teoryang Dependensiya,
pinagssamantalahan ng mga bansang industriyalisado ng mga bansang
mahirap sa pamamagitan ng neokolonyalismo sa ekonomiya, bagay na
malaki rin ang epekto sa sistemang political at cultural ng bansa.

5. Sa iyong opinion, ano ang pinakamahalagang ambag ng mga perspektibang

gaya ng pantayong pananaw at Sikolohiyang Pilipino?
Sagot: Sa gayon ang panitikang Sikolohiyayang Pilipino tungkol sa pag-aalaga ng
isang pambansang pagkakakilanlan at kamalayan, pakikilahok sa lipunan, pati na rin
ang wika at kultura sa pamamagitan ng lente ng karanasan ng Pilipino.

Marami ang mga oportunidad na dalhin ang katutubong sikolohiya na ito mula sa
akademikong tower nito patungo sa mas malawak na publiko. Ang mga konsepto
nito ay inilapat sa isang programa ng paggamot at rehabilitasyon para sa mga
batang Pilipino, kabilang ang mga nasa armadong salungatan at mga batang kalye.

Ginamit ito sa lokal na industriya upang maipalit ang mga tukoy na produkto at
maunawaan ang pag-uugali ng consumer ng Pilipino.

6. Paano nagkakaiba ang konseptong “bakod” at “bukod” yon kay Morales-

Nuncio?

Sagot: Sa konseptong bakod/bukod/ sa aklat na Ang Siyudad ng Mall, ang

bakod at bukod bilang espansyo at biswal mula tabuan hangang SM City
North Edsa. Batay sa aklat na ito, ang mga mall ay pisikal na nakahiwalay
(may bakod) sa iba pang lugar, at may figurative din sa bakod. Ang bilang
espansyo at biswal mula tabuan hangang SM City North Edsa. Batay sa aklat
na ito, ang mga mall ay pisikal na nakahiwalay (may bakod) sa iba pang
lugar, at may figurative din sa bakod. Ang paghihiwalay sa may kakayahang
mg-mall at sa walang pambili ng mga produkto rito, kaya nagbubukod din ang
mall: nagbubukod-bukod sa iba’t ibang uring pamlipunan depende sa mall sa
mga tindahan sa loob ng mall mismo.
 Gawain A. (Pahina 72) Paglikha ng Dayagram

“MULA TSISMIS HANGGANG PANATA: FILIPINO

BILANG MULTIDISIPLINAL AT
INTERDISIPLINARYONG LARANGAN”-USAP- “TEKSTONG NARATIBO: MAHUSAY NA
USAPIN-MAYROONG IBA'T IBANG PAKSA SA PAGKUKUWENTO” -MABABAW NA MGA SALITA-
LARANGAN NG FILIPINO-MAY KAUGNAY NA HAYOP ANG MGA TAUHAN SA KUWENTO-BUO
DISIPLINA
ANG SALAYSAY SA LOOB NG TEKSTO

• PAGKAKATULAD

• -PAGGAMIT NG WIKANG FILIPINO

• -ARAL-MORAL

• -MAAARING KAPANI-PANIWALA O HINDI

 Gawain C. (Pahina75)

Itala sa ibaba ang iba’t ibang katangian ng nagsasariling komunidad na

tinalakay ni Dr. Ramon Guillermo.

Kasagutan :

1. Nailimbag ang salin ng Bibliya ni Martin Luther sa wikang Aleman noong 1522. Isa
itong pangkasaysayang panandang bato sa pagsisikap ng mga Aleman na paunlarin
at isulong ang kanilang wika sa pamamagitan ng pagsasalin at orihinal na paglikha
sa lahat ng larangan ng kaalaman.

2. Gumamit si Alatas ng balangkas na neo-Marxista upang magagap at maunawaan

ang penomenon ng dominasyon ng Kanluran sa pandaigdigang agham panlipunan.
Inilarawan niya ang kasalukuyang kalagayan nito sa pamamagitan ng mga
terminong, “global division of labour in the social sciences”, “academic imperialism”,
“dependency”, at iba pa. Maibubuod sa gayon ang awtonomo o nagsasariling agham
panlipunan batay sa sumusunod na mga katangian: (1) lumilikha ito ng sariling mga
teorya, konsepto, at metodo ng pananaliksik; (2) lumilikha ito ng sariling mga
problema at adyenda ng pananaliksik; at (3) kritikal itong humahalaw ng mga
konsepto, metodo, at mga problema mula satradisyon ng agham panlipunan ng
Kanluran.

3. Natukoy ito ni Lily Mendoza (2007) nang binansagan niya ang PP bilang
“communication-based framework”. Sa pagdalas,
pagtindi, at paglalim ng nagsasariling talastasan sa wikang pambansa ng isang
nagsasariling komunidad na pangkomunikasyon ng mga iskolar sa AP ay maaaring
kusang lumitaw ang mga orihinal na teorya, konsepto, metodo, suliranin, at adyenda
ng pananaliksik (ang paggamit ng “komunidad na pangkomunikasyon” dito ay
halaw sa paggamit ni Dussel (2013, p. 233)).

4. Hindi sapat na magkaroon ng wikang magsisilbing daluyan at batayan ng

diumanong “nagsasariling talastasan”. Para kay Salazar, sa iisang “wikang
nauunawan ng bawat isa” ay may iisa ring nakapaloob na “mentalidad” (marahil
galing ang konseptong ito sa pagsasanay sa Pransiya ni Salazar sa kasaysayan ng
mga mentalité). Ang “mentalidad” na ito ang naglalaman ng kodigo (code) ng pag-
unawa at pagkakaunawaan sa loob ng “nagsasariling talastasan”. Hindi makalalahok
(o hindi pahihintulutang lumahok) sa talastasang ito (sapagkat nakapinid nga sa
kaniya) ang hindi nakaaalam ng kodigong panlahat.

5. Ayon sa Index Translationum ng UNESCO, ang Indonesia ang ika-50

sa lahat ng mga bansang may bilang ng mga salin na 4,384 mula 1979 hanggang
2015 (tiyak na hindi kumpleto ang listahang ito). Sa Pilipinas, 437 lamang ang mga
librong isinalin sa parehong panahon. Bilang pagkilala sa pag-usbong nito bilang
isa sa mga pangunahing bansang nagbabasa, nagsusulat, at nagsasalin, itinanghal
ang Indonesia bilang Guest of Honor sa 2015 Frankfurt Book Fair.Upang masukat
ang antas ng integrasyon ng komunidad na pangkomunikasyon sa agham
panlipunan sa Indonesia hinggil sa isang partikular na paksa ay maaaring ihambing
ang mga wika ng mga nakatala sa mga bibliograpiya ng tatlong librong pambungad
sa kaisipan ni Karl Marx. Ang isang dahilan sa pagpili kay Marx dito bilang
halimbawa ay sapagkat isa siya sa mga pinakabinabanggit na may-akda sa agham
panlipunan hanggang sa kasalukuyan.

Gawain E. (Pahina 75)

Subuking kompletuhin ang akrostik ng salitang BALANGKAS. Bigyang-diin sa

akrostik ang mahahalagang bagay na dapat tandaan kaugnay ng batayang
kaalaman sa mga teorya sa pananaliksik na akma o mula sa lipunang Pilipino.

B- inibigyan diin dito ang halaga ng kultura,tradisyon, at ang kasaysayang bumuo sa

lupon ng mga tao.

A - Ng mga sangkot sa pananaliksik ay nararapat na may pangsang-ayon.

L- ehitimo at orihinal ang paggawa ng isang pananaliksik.

A- ng tamang organisasyon ng mga datos ay isinasaalang-alang.

N- ananatili ang otentisiya ng mga nakuhang impormasyon ito man ay sa libro o

internet.

G- amitin ang mga akma at tamang salita / pahayag sa pananaliksik.

K- atapatan sa ginagawang pag-aaral.

A – ang bawat hakbang ay nararapat na sinusunod.

S- inisiyasat na mahusay ang pangangalap ng impormasyon o datos.

 Yunit 4 (Batayang Kaalaman sa Metodolohiya sa Pananaliksik-
Panlipunan)

1. Maaari bang magsama-sama sa isang pananaliksik ang iba’t ibang

pamamaraan?

Sagot: Oo, maaring magsama-sama sa isang pananaliksik ang iba't ibang

pamamaraan kung kinakailangan gumamit ng maraming paraan sa
pananaliksik at kung magiging mabisa at magiging angkop ang paggamit ng
nito sa pnanaliksik. Mahalagang matutunan muna ng isang mananaliksik ang
paraan ng paggamit ng mga pamamaraan sa pananaliksik upang masuri niya
ang angkop at tamang pamamaraan sa kanyang sinasaliksik, kung ang lahat
ng pamamaraan base sa kanyang pagsusuri ay angkop sa kanyang
pananaliksik at malaki ang maitutulong nito sa kanyang pananaliksik,
pwedeng pwede niyang gamitin lahat upang mas lalong maunawan,
maintindihan at maging tagumpay ang kanyang pananaliksik.

2. Paano nagkaiba ang nakikiugaling pagmamasid at participant observation,

batay sa mga tagapagtaguyod ng nakikiugaling pagmamasid?

 Sagot: Ang participant observation ay isang uri ng etnograpiya na karaniwang

ginagamit sa larangan ng antropolohiya at sosyolohiya. Ayon naman sa modyul
ng University of California, Davis ang participant observation ay isinasagawa sa
pamamagitan ng partisipasyon ng mananaliksik sa mga aktibidad sa komunidad
na kaniyang pinag-aaralan. Samakatuwid ang nakikiugaling pagmamasid ay
nangangahulugang pagyakap sa pag-uugali at paraan ng pamumuhay ng pinag-
aaralang komunidad at ang pagkakaroon ng bukas na pag-iisip na nakahandang
unawain ang komunidad na kalakip ng pag-aaral.

3. Bakit mahalaga sa pananaliksik ang pagkakaroon ng akmang

pamamaraan?

Sagot: Ang pananaliksik ay isang katangian na dapat taglayin ng isang

indibidwal sa araw-araw. Maraming mga bagay na dapat niyang paglaanan
tulad ng oras, panahon, talino at salapi upang higit na mapagtagumpayan ng
pananaliksik ang nais o kaya niya gawin bilang mananaliksik.

4. Paano ginagamit ang video sa bilang uti ng pananaliksik?

Sagot: Isang uri ng teknolohiya at pamilyar ang lahat sa ganitong bagay na
kailangan sa isinasagawang pananaliksik.Kaugnay ng mga pagsulong sa
teknolohikal sa paggawa, pagtingin at pag-iimbak ng mga gumagalaw na
imahe, nararapat na suriin ang literatura tungkol sa paggamit ng paglipat ng
mga imahe sa pananaliksik sa mga nakaraang ilang dekada.

5. May mga proseso ka pa bang maidaragdag sa mga prosesong konektado

sa pananaliksik na inisa-isa ni Williman? Ipaliwanag.

Sagot: Para sakin at wala na akong maidargdag s mga prosesong

konektado sa pagkat kitang kita naman ang huhasy ni Williman sa kaniyang
isinagawang proseso na dapat na lamang ay unawain ng mabuti nang sa
ganon mabilis makuha ang nais gawing pananaliksik,

6. Sa iyong opinion, ano ang mas mainam, ang mamili ng isang pamamaraan
lamang o ang magsabalikat ng kombinasyon ng mga pamamaraan?
Pangatwiranan.

Sagot: Ang pananaliksik ay hindi birong gawin lalo’t hindi sapat ang
kaalaman ng isang tao. Pinili ko magsabalikat ng kombinasyon ng mga
pamamaraan. Bakit? Dahil mapapadali ang pag-aaral o paggawa ng isang
pananaliksik kung malawak ang pagbabatayan ng isa o higit pang kaalaman.

Gawain A. (Pahina 114) Pagsulat ng Konseptong Papel.

Pamagat ng Pananaliksik:

PAGGAMIT NG GAY LINGO BILANG PANG ALTERNATIBO SA WIKANG

TAGALOG AT INGLES NG MGA PILING LGBTQ AT IBA PANG
MAMAMAYAN SA BAYAN NG BAY, LAGUNA

Pangunahing Layunin:

Ang gay lingo bilang isang patagong wika o salitang balbal ay nagmula sa
pinaghalong Tagalog at Ingles na ginagamit ng ilang mga homosekswal sa
Pilipinas. Sapanahong ito,ang mga MAMAMAYAN NG BAYAN NG
BAY,LAGUNA aynakakaranas ng hirap sa pag popokus ng kanilang sariling
wika sa pag-aaral. Maramingsagabal na nakakagulo sa kanilang pag-iisip.
Dahil sa mga bagay-bagay na nakapaligidsa mga ito. Ang pag katuto sa iba
pang wika gaya nang gay lingo na maspalasak pa sa wikang kinagisnan
bilang Pilipino, kaya’t ang isip ay nagugulo dahil sa ibang
kadahilanan,pinaniniwalan sa paggamit ng gay lingo bilang pang alternatibo
sa wikangtagalog at ingles ay pangunahing taga pagpahiwatig ng natutunan
 sa isang sa LGBTQCOMMUNITY sa pamayanan na siya ay maraming
natutunan, kapag ang gay lingoang ginagamit sa pang araw-araw na
sitwasyon sa isang lugar na nais ipakita sa loob ng
pamayanan na kanyang natutunan kaya. Maraming hindi pa nakikitaan ng
kahalagahanang ang paggamit ng gay lingo kaya’t hindi ito binibigyang pansin
ng ibang tao ,karamihan sa mga homosekswal ngayon ay mas binibigyan
halaga ang ibang wika kaya nababawasan ang kanilang kaalaman pag dating
sa asignaturang tagalog at ingles,isa din ito sa mga dahilan kung bakit
nagkakaroon ng prosyento sa mahinang pagkatuto ng isang tao sa paggamit
ng hindi pormal na salita sa pamayanan na ginagalawan. Ganon paman
nagkakaroon ng pagkakaunawaan ang iba’t ibang uri ng Mamamayan sa
Bayan ng Bay,Laguna kung saan naka pokus ang aking pag-aaral.

Mga tiyak na Layunin:

Ang nasabing pag-aral hinggil sa kaalaman ng iba kung maaring gamitin ang
salitang balbal sa urihinal na wika.,dahil sa pag-aaral na ito isang natatanging
katangian ay agad na natutukoy na ang nagsasalita nito ay isang
homoseksuwal,at marunong magsalita ang iba pang kasarian sa bayan ng
bay,laguna. Lumilikha ito ng isang eksklusibong grupo ng mga nagsasalita
nito at tinutulungan ang mga ito na labanan ang pagkawala ng kanilang
pagkakakilanlan.

Paglalarawan sa Metodolohiya ng Pananaliksik:

Sa bahaging ito nakapaloob ang mahahalagang impormasyon patungkol sa

pagkakabuo at pagkakagawa ng plano sa pananaliksik. Maging ang deskripsyon ng
bawat disenyo ng pananaliksik, populasyon o sampling na pamamaraan,
instrumento at istatistiko ay nailahad din sa bahaging ito.

Disenyo ng Pananaliksik

Ang pananaliksik na ito ay isinasagawa ayon sa disenyo ng pamamaraang

deskriptib-analitik na pananaliksik. Tinangkang ilarawan at suriin ng mga
mananaliksik sa pag-aral na ito ang kaalaman at pananaw ng mga piling LGBTQ
COMMUNITY sa Bayan ng Bay, Laguna.

Instrumento ng Pananaliksik

Ang pag-aaral na ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng pagseserbey at serbey-

kwestyoner.

Pamamaraan ng Pananaliksik
 Ang mga mananaliksik ay gumamit ng kwestyuner upang makakuha ng mga datos
sa kanilang pag-aaral,layunin ng mga mananaliksik ng ganitong disenyo na
sistematikong paglalarawan ng sitwasyon at makatotohanan na buong katiyakan.

Tritment ng mga Datos

Dahil ang pamanahong papel na ito ay masuri ang mga datos sa pamamagitan ng
mataas at kompleks na istatistika. Tanging pagtatali at pagkuha ng porsyento
lamang ang kinailangang gawin ng mga mananaliksik.

Minumum na limang Kaugnay na Literatura:

LOKAL NA PAG-AARAL

May mga pag-aaral din na isinagawa hinggil sa paksang may kinalaman sa

GayLingo sa Pilipinas. Sinasakop ng mga nasabing pag-aara ang suliranin, layunin
at ibapang may kinalaman sa Gay Lingo.Isang Pagsusuri sa gay Lingua ng mga
mag-aaral sa Kolehiyo ng Sining at Agham ng University of the East ni Rosalie M.
Galicia ng Manuel L. Quezon Universitytaong 2001. Ayon sa kanyang pag-aaral:
“Ang salitang gay lengua na madalas gamitin ng mga mag-aaralay mga salitang
repleksyon sa pang-araw-araw na buhay ng isangmag-aaral. Malaki ang papel na
ginagampanan ng kasarian sapaggamit ng gay lingo at nagpapapatunay lamang na
popular angaggamit ng gay lingo sa mga kababaihan.” Ayon naman sa pag-aaral ni
Miko D. santos na may Pamangat na Ang Gay lingosa Panahon ng impormasyon
taong 2007 ay nagsaad na :“ Ang panahon ng Impormasyon at ang yumayabong na
wika ng mga bading, ang sward language o gaylingo, lahat ay sa konteksto
ngPilipinas.” Ayon naman sa pamanahong papel ni OriondoSandy( 1992)
namayPamagatna:“IsangpaglilinawsasalitangbaklaatwikangberbalngmgaMariconana
ResultangKanilangpakikipagsapalarannanagingbahagingpag-
unladngWikangFilipino”aynaglalalamanng:“Isalamangitosamganagsasalaminsapagk
akamalikhainng mga Pilipino. Maraming paraan kung saan tayo angat sa
nakararamilalo na kung paglikha ng iba’t ibang bagay ang pinag-uusapan.sabinga
ng karamihan, marami tayong pauso, pakulo, marami tayongalam pagdating sa mga
bagay-bagay,sa kalokohan man o seryosongusapan. Iba tayong mga Pilipino, kahit
saang bahagi man tayo ngmundo ilagay.” Batay sa pahayag na ito ni Sandy (1992),
ang Gay Lingo ay sumasalamin sapagkamalikhain ng mga Pilipino. marami tayong
mga pakulo,pauso at iba tayongmga Pilipinosaanmanilagaysamundo

Minimum na limang Kaugnay na Pananaliksik:

Gay Lingo: Pananaliksik na troolaloo, Walang Halong Eklavoo

Epekto ng Gay Lingo sa Pormalidad ng Wikang Filipino

Masusing Pag-Aaral Sa Pagyabong Ng Gay Lingo

Masusing Pag-Aaral Sa Pagyabong Ng Gay Lingo

BEKIMON - GAY LINGO AT ANG EPEKTO NITO SA LIPUNAN

Bekimon- Gay Lingo at ang Epekto nito sa Lipunan

Yunit 5 ( Mga Tanong, Pahina 155)

1. Anu-anong kurso ang nagamit ng Filipino bilang midyum ng pagtuturo at

talakayan sa klase? Ginagamit din ba ang Filipino sa mga kurso mo rito sa
kolehiyo? Sa anong mga pagkakataon ninyo ito nagagamit?

Sagot: Lahat ng kurso ay ginagamit ang Wikang Filipino sa pakikipag talastasan sa

loob o labas man ng paaralan. Sa loob ng klase ay malimit ginagamit ang Wikang
Filipino upang mapabili ng ugnayan ng guro at mag-aaral nang sag anon ay munwan
at mapabilis ang talakayan ng bawat isa.

2. Sa mga klse mong Ingles ang pangunahing gamit bilang midyum ng

instrruksiyon, possible bang gamitin ang Filipino sa mga ito? Anon ng mga
konsiderasyon kaya ang dapat mong isaalang-alang o ng guro bago simulan
ang paggamit nito?

Sagot: Sa aking hinuha, wala naman mali kung gagamitin ang Wikang Filipino sa
oras ng ibang asignatura, dahil sa Wikang Filipino mapapabilis ang talakayan kung
meron mang instrruksiyon ng guro sa kaniyang mag-aral sa loob ng klase.

3. Magbigay ng isang kursong kinukuha mo sa larangan ng agham panlipunan,

sining, o humanidades. Sa kursong ito, anong paksa ang maaaring mong
saliksikin na maisusulat mo sa Filipinon? Talakayin nang bahagya. Ibahagi
ang din ang niisip na pamagat ng saliksik.

Sagot: Kasalukuyang kumukuha ng Batsilyer ng Edukasyon Pangsekundarya

Medyor sa Filipino. Sa kursong ito maaaring pumasok ang salitang lipunan
kung saan ang lahat ay kabilang sa nabanggit. Nais kong salikskin ang
titulong “PAGGAMIT NG GAY LINGO BILANG PANG ALTERNATIBO SA
WIKANG TAGALOG AT INGLES NG MGA PILING LGBTQ AT IBA PANG
MAMAMAYAN SA BAYAN NG BAY, LAGUNA”Dahil nais kong malaman o
 matukoy kung mabisa ba ang paggamit nito sa pangkalahatan hindi lamang
sa mga ikatlong lahi sating pamayanan na ginaglawan.

4. Magpakita ng ilustrasyon kung paanong ngtatagpo ang paggamit ng Filipino

sa pagtuturo, paglilimbag ng mga pananaliksik, at materyales sa Filipino, at
pagsasalin sa Filipino para maisulong ang Filipino bilang pangunahing wika
sa agham panlipunan, humanidades, at mga kaugnay pang larangan.

Sagot:
Aktibidad Guro Kagamitan
Pampagtuturo

Talakayan Modyul

Midyum
(Filipino)

Sa tingin ko ay makatutulong ito sa pag-usbong upang magtagpo ang mga

halimbawa upang matugunan ang kaayusan sa pagsulong ng wika at
maipasa din

5. Saan nagkukulang ang maraming iskolar para makapag-ambag sa pagtatampok

sa Filipino bilang wika ng mga intelektwal?

Sagot: Para sakin may nagsasabing hindi maisalin ang iilan sa mga terminong
Agham, Sipnayan at iba pang asignatura sa Pilipino kaya mahihirapan ang mga
taong magturo at matuto sa wikang Pilipino. Sa aming paaralan, ang kagarawan ng
Filipino mismo ang nagsalin ng mga terminong ito sa wikang Pilipino.

6. Paano ka makapag-aambag sa popularisasyon ng paggamit ng wikang Filipino sa

mga diskursong akademiko?

Sagot: Makakapag-ambag ako sa pamamagitan ng pag-gamit ng wikang Filipino sa

pakikipag-ugnayan sa personal man, sa text o sa social media tulad na lamang
Kapag ako ay nakikipag-usap ay hindi ako gagamit ng salitang dayuhan bagkus
bibigyan ko ng importansiya ang wikang Pilipino.

7. Sa iyong palagay kung magamit ang Filipino sa mga diskursong interlektwal,

mnay pakinabang ba ang mha gumagamit nito o ang komunidad na kanilang
kinabibilangan sa aspektong kultur, ekonomiko, political, o sosyolohikal?

Sagot: Gamit ang wikang Filipino mapapadli ang pakikipag komunikasyon sa isa’t
isa tulad na lamang sa politikal at ekonomiko,. ekonomiya ay binubuo ng
mga sistemang ekonomiko ng isang bansa o ibang area: ang trabaho, puhunan, at
mga pinagkukunang lupain at
ang pagmamanupaktura, produksiyon, pangangalakal, distribusyon,
at konsumpsiyon ng mga kalakal at serbisyo ng areang ito. Ang isang ibinigay na
ekonomiya ay resulta ng isang proseso na sumasangkot sa ebolusyong
teknolohikal nito, kasaysayan, at panglipunang organisasyon

Mga tanong (Pahina 160)

1. Tukuyin ang dalaw o higit pang artikulo na binanggit ni Sicat na sa palagay mo ay

magkakaugnay. Gumawa ng Venn diagram na magpapakita sa pagkakatulad at
pagkakaiba ng mga tao.

Sagot:

Mahalaga ang edukasyon sa ating Isang instrumento sa

pang-araw-araw na buhay. pakikipagsapalaran sa
hamon ng buhay.

Tugon sa hinaharap.

Ayon kay Lazaro (2010 ) "Ang karapatan ay ang edukasyon pero sa nating
ito, 121 milyong daang bata ang hindi pumapasok sa eskwelahan at dahil ito
sa kahirapan”.

Batayang Teoretikal  Suliraning Lokal Kahirapan sa Edukasyon

2. Base sa nabasa mong maikling introduksiyon ng bawat artikulo, ano-ano ang

maaaring mong magamit sa ginagawa mong pananaliksik/ planong gawing
pnanaliksik.

Sagot: Masasabi kong, maraming estratihiya akong nakita sa paggawa ng isang

panahonng papel sa kasalukuyan sa pamamagitan ng pang-unawa sa aking nabasa
ay maipapasok o ang taglang kong kaalaman sa bawat artikulong aking nabasa.
Mga Tanong (Pahina 187)

1. Sa anong mga pagkakataon, nagagamit ang Filipino sa intelektwal na

pamamaraan? Maliban sa mga nabanggit, mayroon pa bang maaaring
pagamitan nito sa larangan ng Agham at teknolohiya?

Sagot: Kahit sa ano mang panahon ay maaring gamitin ang Filipino katulad
sa pagbibigay opinyon, pakikipagusap, at paglalahad ng kaalaman. Kung
gagamitin naman ang Filipino na linggwahe sa Agham at Teknolohiya parang
ito'y mahirap sapagkat ang ibang mga terminolohiya ay walang katumbas na
salita o word sa tagalog. Maaring mahirapan ang mga estudyante kung ito'y
igamit bilang linggwahe sa Agham, ngunit hindi naman ito imposible na
matutunan sapagkat dito natin mapapayabong yung kultura at kung anong
meron tayo na unti-unti ng nakakalimutan ng dahil sa makabagong
teknolohiya.

2. Nakita mula sa mga halimbawa at pag-aaral na nagagamit nang mahusay,

bagama’t limitado pa, ang Filipino sa Agham. Paano kung gayon ang dapat
na lapit sa intelektwalisasyon nito? Mula sa mga ahensiya ng gobyerno,
halimbawa ay CHED o kongreso, patungo sa mga gumagamit (estudyante,
propesor, propesyonal) o mula sa mga gagamit nito pataas sa may mga
katungkulan?

 Sagot: Napakalaking ambag nito kung ito ang magiging pinakapangunahing

wikang gagamitin. Sapagkat dito mabubuhay ang pagkaPilipino,
pagkamakabayan at pagkamakatao. Isang instrumento upang magkaunawaan
ang bawat isa sa pakikipagtalastasan sa pang-araw-araw dahil sa iisang
kodigong ikinabit sa buhay o dikit na sa atin at mananalaytay muli ang mga
siniyasat nang mabuti n gating mga bayani o mga taong nag-aral sa wika.

3. Magbigay ng mga dokumento at/o sitwasyon na personal mong

naranasan/nakita ang paggamit ng Filipino sa mga diskurso siyentipiko-
teknikal. Ano ang pagtaya mo sa karanasang ito?

Sagot: Ang aking pakikipanayam o pakikipagkomunikasyon sa kapwa kong

mag-aaral na nagpapakadalubhasa sa Asignaturang Filipino. Datapwat ako’y
isang nagpapakadalubhasa sa medyor ng Filipino ay hindi pa gaano hinog ang
aking nalalaman dahil ako ay bago pa lamang at sisibol pa lamang sa aking
medyor. Kung kaya’t ang iba ay malaki, malawak at matarok na ang kaalaman
 sa Asignaturang Filipino kung kaya’t mayroon akong pagtataya sa bawat
salitang ibubulalas.
4. Paano makatutulong ang pagsasaling siyentipiko at teknikal sa layuning
intelektwalisasyon ng Filipino?

Sagot : Sa pagsasalin ng mga akda mula sa iba’t ibang patungong Filipino,

naiitelektuwalisa ang wika. Sa proseseng ito, dpat isasalang-alang ng tagasalin ang
maraming salik.

5. Paano ka makapag-aambag sa patuloy na pagtatampok sa Filipino sa isang

larangang dinodominahan ng kolonyal na wikang Ingles?

Sagot: Kung titingnan, hindi na bago sa kasaysayan ng Wikang Pambansa

ang pangangailangang patuloy na igiit ang wastong lugar nito sa sistema ng
edukasyon. Bagamat malinaw na pinagtitibay sa Konstitusyong 1987 ang
paggamit at pagpapatatag sa wikang Filipino sa mga paaralan, mauugat sa
mahabang kasaysayan ng kolonyal na edukasyon sa bansa ang patuloy na
pagsasawalang bahala rito habang sa kabilang banda nama’y patuloy
na binabantayog ang wikang Ingles.

Gawain B (Pahina 193)

Isalin sa Filipino ang sumusunod na mga pahayag mula sa manwal ng

isang brand ng laptop.

Pahayag Mula sa Orihinal Salin sa Filipino

Provides important information
Nagbibigay ng mahalagang
impormasyon

Never allow a battery pack to

become wet Huwag hayaang maging basa ang
isang pack ng baterya
Disposal of Used Battery Pack
Pagtatapon ng Gnamit na Baterya

Indicates a potentially hazardous

Nagpapahiwatig ng isang potensyal
situation which, if not avoided, could
result result in death or serious injury. na mapanganib na sitwasyon na kung
hindi maiiwasan, ay maaaring
magresulta sa kamatayan o
malubhang pinsala.
 Pahayag mula sa Balik-Salin Pahayag sa Bersiyong
Orihinal na Akda Salin
(Matapat)
Provides important
Nagbibigay ng
information Provides valuable
information mahalagang
impormasyon

Never allow a battery Huwag hayaang maging

pack to become wet Do not let a battery basa ang isang pack ng
pack get wet baterya

Disposal of Used Battery Disposal of Used

Pagtatapon ng Gnamit
Pack Batteries
na Baterya

Indicates a potentially Indicates a potentially

Nagpapahiwatig ng
hazardous situation dangerous situation
which, if not avoided, that, if left untreated, isang potensyal na
could result result in can result in death or mapanganib na
death or serious injury. serious injury.
sitwasyon na kung hindi
maiiwasan, ay maaaring
magresulta sa
kamatayan o malubhang
pinsala.

Orihinal na Pahayag Pinal na Salin

Provides important information
Nagbigay ng mahalagang impormasyon
Never allow a battery pack to become
wet
Huwag hayaang mabasa ang pak ng

Disposal of Used Battery Pack
Indicates a potentially hazardous
situation which, if not avoided, could
result result in death or serious injury.
Provides important information
baterya.
Pagtatapon ng gamit na pak na baterya.
Matanto ang posibleng mapanganib na
sitwasyon na kung hindi maiiwasan ay
magiging sanhi ng pagkamatay o
malalang pinsala.
Provides valuable information
Never allow a battery pack to become
wet Do not let the battery pack read.

Disposal of Used Battery Pack Disposal of battery pack

Indicates a potentially hazardous Be aware of potentially dangerous

situation which, if not avoided, could
result result in death or serious injury. situations that will inevitably result in

death or serious injury.

Gawain C (Pahina 195)

Gamitin ang mga larawang available online o kaya mga sariling kuhang
larangan. Sumulat ng maikling photo essay (limang larawan na may akma sa
caption)

Ang enerhiyang solar (solar energy) ay ang pinaka-

masagana at tiyak na mapagkukunan ng enerhiya dito sa
mundo. Ang solar power ay ang pagkuha ng enerhiya
mula sa araw at ginagamit upang lumikha ng koryente.

Sa pamamagitan ng mga kompyuter o laptops kung saan

ay maari tayong mag suri, mag siyasat  at mag saliksik
ng mga bagay  na  ninanais mong nalaman o
kinakailangan sa paaralan.Sa tulong naman ng mga
cellphone mas napapadali at napapabilis ang
komunikasyon ng bawat isa. Mas napapabilis ang pag-
abot ng ating mga mensahe lalong lalo na sa mga mahal
natin sa buhay. Hindi tulad dati na napakatagal bago pa
maipaabot ang mensahe o gustong sabihin sa mga
taong malalayo sa atin.    
 Ang Talon ng Maria Cristina ang nagpapagana sa Plantang
Hidroelektrika ng Agus VI , isa ito sa ilan pang plantasyong
kumukuha ng elektrisidad mula sa Ilog Agus . Ang Plantang
Hidroelektriko ay may kapasidad na makapagsuplay ng 200
MW  mula sa daloy ng tubig na mula sa 130 metrong kubiko
kada segundo

Ito ay makaaapekto sa ating kuryente na magiging mura na

lamang ang presyo.  Magiging kaunti na lamang ang
gastusin sa kuryente.  Ito rin ay magiging ligtas sa ating
kalikasan, ito ay para mas simple at mapapabilis ang
paglikha ng kuryente.  Ito ay makakamit sa pamamagitan ng
pagkuha lamang ng hangin.  Magandang pagpuwestuhan
nito kapag ito ay nasa tabing dagat at sa mga bundok.

Ang enerhiyang Geotermal ay sulit, maaasahan, at

malinis sa kapaligiran, ngunit nalilimitahan lamang ang
distribusyon nito malapit sa mga hangganan ng tectonic
plate. Ang kasalukuyang pag-unlad ng teknolohiya sa
larangan ay nagpalago sa lawak at dami ng gamit ng
nasabing rekurso, lalo na bilang pampainit ng mga
tahanan, na nagbukas sa potensyal sa malawakang
gamit ng enerhiyang heotermal. Ang mga heotermal na
balon ay nagpapakawala ng mga nakabaong
mga gas na greenhouse sa ilalim ng lupa.

larawan sa aking paggawa