Base sa mga nakaraang ulat, masasabing mayaman ang kultura ng Bukidnon.

So far, tinalakay ni Jeremy ang mga grupong kasapi sa Kaamulan Festival. Ngayon talakayin natin ang
ilang mga kasanayang kultural ng mga grupong ito, at ating tignan ang praktis o ang di-materyal na kultura
ng mga Manobo bilang halimbawa.
ILANG MGA KASANAYANG KULTURAL (MANOBO)
1. Pangampo
- Enero
- Pagdarasal sa kanilang Diyos, si Magbabaya
- Lupa, Tubig, Punong kahoy, Apoy, Hangin, Tunog at Paniniwala at Tradisyon
2. Panagulilay
- Marso
- Humihingi kay Magbabaya ng ulan para sa kanilang lupang sakahan
- Salangsang – paghingi ng pahintulot na magtanim ng ibat ibang halamang pagkain
- Pang-ibabasok – pagsamba bago at pagkatapos magtanim (kailangan ng tatlong
manok na pula, puti at dilaw)
- Panangga – proteksyon ng kanilang tanim (layag-layag)
- Talabugta – taon-taon, pagpapasalamat sa lupang puno ng kasaganaan
3. Lagong
- Pasasalamat sa mga biyayang dumating mula kay Magbabaya
- Isang biyaya na ang pagdating ng mga bisita at kaibigan (mainit na pagtanggap sa
kanila: tula o musikang tunog)
- Mga pahayag: sinasabi sa malalim na Higaunon – limbay
4. Samayaan
- Oktubre o katapusan ng taon
- Ritwal; bilang pasasalamat sa isang buong taong kapayapaan at matiwasay na
lipunan
- Paghingi ng mabuting kalusugan
- Ipinagdiriwang sa pamamagitang pagkanta at pagsasayaw
5. Pangapar
- pagtitipon ng mga manggagamot upang maitaboy ang pinagmulan ng sakit at
karamdaman
- kung may epidemya o mabilis na pagkalat na sakit
- nagbibigay ng pagkain, hayop, prutas, tabako at mama sa pinaniniwalaang bathala
- kandulian – kung may sakit ang isang katribu
- kaliga – 9 araw ng pagdarasal sa pamamagitan ng pagkanta at pagsayaw ng dugso
o isang banal na baboy o 5 banal na manok ang inihahandog sa ika 9 na araw
ng pagsasamba
MGA ETNIKONG DAMIT AT KAGAMITAN
- May malaking kahulugan ang disenyo, kulay at pagkahilera