Professional Documents
Culture Documents
INTRODUKSYON
Ang K-12 program o RA 10533: enhanced Basic
Education Act of 2013 ay ang kaukulang magkaroon ng
Kinder at Labindalawang taon ng simpleng edukasyon
(anim na taong panimulang edukasyon), apat na taong
bilang “junior” sa mataas na paaralan at dalawang taon
bilang “senior” rin sa mataas na paaralan. Kasama rin
sa naturang batas ang pagpapatupad ng “Mother tongue-
Based Multilingual Education” na pinahihintulutan ang
mga guro na ituroang kurikulum sa pangunahing lenggwahe
ng mag-aaral. Ang K-12 program ay naaprubahan ng ating
gobierno upang mabigyan ng sapat na oras para sa
karunungan ng mga konsepto at kasanayan, bumuo ng
“Life-long learners” ihanda ang mga nagtapos sa
koliheyo “middle level skills development” at
pagtatrabaho ang mag-aaral sa pilipinas upang malaman
kung ano ang maidudulot nito sa mag-aaral.
Ayon kay Education Secretary Armin Luistro, nasa 63
percent na ang pavor sa nabanngit na programa base na
rin sa resulta ng isinagawang survey ng DepEd. Sinabi
ng kalihim, umaasa sil asa DepEd na matatanggap din ng
iba nating kababayan ang k-12 program sa sandaling
maipaliwanag sa kanila ang magandang layunin nito.
Aniya, sa nakalipas na pre-summit coference sa Cebu,
Davao at Baguio City ay agad nilang nakuha ang
damdamin, pananaw, kaisipan at maging rekomendasyon ng
lahat na sector mula sa estudyante, magulang, civil
society, local government units at iba pang institusyon
na kumakatig sa programa. Sinabi rin ni Luistro, isa sa
layunin ng k-12 program ay malinang o mapanday ang
academic skills ng mga estudiante kung maaring
makapasok agad ng trabaho o kaya’y makapagnegosyo sa
oras na makapagtapos ng pag-aaral.Layunin din ng
1
programa na maresolba ang job mismateh o kwalipikasyon
na kakailanganin ng ibat-ibang kompanya at makasunod sa
itinakdang international standards.
Ang batas na magpapatupad ng k-12 program ay
pinirmahan ni Pangulong Aquino noong May 15, 2013 sa
oras na 12:38 na magdagdag ng dalawa pang taon sa basic
education sa pilipinas. Sa ilalim ng Republic Act
19533, maisusulong na ang ”K-12 program” ng gobyerno na
sisimulan na ng Department of Education (DepEd) sa mga
paaralan sa buong bansa noong nakaraang akademikang
taon.Kasama rin dito ang pagpapatupad ng mother-tongue
based multilingual education program, o ang paggamit ng
wikang kinagisnan sa pagtuturo sa mga mag-aaral na
grade 1 hanggang grade 3. Kasama sa pinirmahan sina
House speaker Feliciano Belmonte Jr., education chief
Br. Armin Luistro, at ang mga senador at miyembro ng
kamara na nag-aakda ng panukala – Amanda Fernandez/
KBG, GMA news.
LAYUNIN NG PAG-AARAL
Ang pananaliksik na ito ay patungkol sa persepsyon
ng mag-aaral ng senior high ng Veritas College of
Irosin sa epekto ng programang K-12.
Pangkalahatang layunin
Malaman ang mga epekto ng programang K-12 sa mga
mag-aaral ng senior high sa Veritas College of Irosin.
Tiyak na layunin
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Mahalaga ang pag-aaral na ito sa mga sumusunod:
3
SAKLAW AT LIMITASYON
Ang pagaaral na ito ay nakatuon sa mga epekto ng
programang K-12 sa mga mag-aaral. Saklaw nito ang
dalawampung magaaral mula sa iba’t- ibang strands ng
Veritas College of Irosin na may layunin na mabigyang
impormasyon kung ano ang epekto ng programang k-12.
Ipinapahayag nito ang mga positivo at negatibong
opinyon sa epekto ng programang k-12 ng mga
respondente. Nakuha ang mga impormasyon sa pamamagitan
ng pagsarbey, pagpapasagot sa mga katanungan.
Ang pananaliksik na ito ay ginagawa mula sa Pebrero
hanggang Marso taong 2018 sa Veritas College of Irosin.
KABANATA II:
MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAGAARAL
KAUGNAY NA LITERATURA
Ang Kasaysayan ng Sistema ng K-12 na Edukasyon?
Pamilyar na ang karamihan sa ngayon sa sistema ng
edukasyon na tinatawag na K-12. Binubuo ito ng labing
tatlong grado, kindergarten hanggang ika-12 grado. Ang
K-12 na sistema ng edukasyon ay tumutukoy sa mga
pampublikong sistema ng paaralan sa Estados Unidos,
Canada, UK, at ilang mga bahagi ng Europa.
Mahirap tukuyin ang pinagmulan ng edukasyon dahil
noon pa man ay may kinamulatan nang edukasyon ang ating
mga katutubo. Para sa mga layunin ng artikulong ito,
talakayin natin ang sistemang k-12. Alam naman natin na
4
ito ay napapanahon at naaangkop lalo na sa Estados
Unidos.
Sa panahon ngayon, ang K-12 edukasyon ay
kumakatawan sa sapilitang edukasyon na kinakailangan ng
lahat ng mga bata sa Amerika. Kahit na ang isang
edukasyong K-12 ay maaaring makamtan mula sa alinman sa
publiko o pribadong institusyon, ang mga bata na
naabot sa kompulsaryong edad (sakop mula sa edad na 6-
8, depende sa estado) ay kinakailangang pumasok sa
paaralan. Ang edukasyong ito sa Estados Unidos ay
nagsimula higit sa 150 taon na ang nakaraan nang
itinatag ni Horace Mann ang isang malawakang sistema
ng edukasyon sa Massachusetts, kung saan ito ang naging
unang estado na pumasa sa pagdalo sa mga batas ng
paaralan noong 1852. Noong 1918, sa lahat ng mga estado
ang mga bata ay itinalaga ng batas na makatanggap ng
edukasyon.
Ang kindergarten, na unang grado sa sistemang K-12,
ay binuo bago ang sapilitang edukasyon. Kahit na ito ay
hindi sapilitan sa lahat ng mga estado, ang mga bata ay
kinakailangang magsimulang pumasok sa paaralan sa
karamihan ng mga estado sa edad na anim na taong
gulang. Kung ang estudyante ay masyadong bata para
magsimula ng kindergarten siya ay inirerekomendang
pumasok sa kindergarten sa loob ng taong siya ay mag-
aanim.
Ang salitang “kindergarten” ay nagmula sa Aleman at
ang ibig sabihin ay "anak o anak ng hardin." Ang
konsepto ng kindergarten ay mula sa mapanlikhang isip
ni Friedrich Froebel, isang magaling na guro sa
pilosopiya. Naghanap si Froebel ng lugar na maaaring
maging palaruan ng mga bata upang matiyak na sila ay
nagagabayan ng tama habang lumalaki. At dito na niya
naisip ang salitang “kindergarten”.
5
Ang unang kindergarten ay itinatag sa Inglatera
noong 1852; sumunod naman ang Estados Unidos taong
1856. Kahit na ang edukasyon ay kinakailangan ng lahat
ng mga bata sa Massachusetts noong panahong iyon at
marami pang ibang mga estado ang sumusunod dito, hindi
lahat ng paaralan ay may kindergarten.
Hindi lahat ng paaralan ay inoobliga ang mga mag-
aaral na makakuha ng tiyak na marka upang manatili sa
paaralan, bilang sapilitang edukasyon ito ay inaaplika
lamang sa mga bata edad pang-elementarya. Maraming mga
bata ang pinahihintulutang lumiban sa klase, lalo na
ang mga anak ng mga magsasaka dahil kailangan sila sa
bahay para sa ani at paghahanda para sa taglamig.
Ang Education Act of 1918, o ang ‘Fisher Act’, ay
gawa ng Parlyamentong British na isinulat ni Herbert
Fisher na nagpatupad ng pagbabago sa progresibong
edukasyon at nakatulong sa maraming aspeto ng sistemang
edukasyon K-12 na kinikilala natin sa ngayon.
Dinagdagan ng Fisher act ang edad ng mga bata na maaari
nang iwanan ang pag-aaral. Ang batas na ito din ang
nag-atas sa isang komite na iulat na at gumawa ng mga
rekomendasyon sa mga gumagawa ng patakaran tungkol sa
edukasyon.
Sa Estados Unidos, hindi katulad ng Inglatera, ang
pampublikong edukasyon ay pamamahalaan ng bawat
indibidwal na estado. Noong 1791, may pitong mga estado
na sa Estados Unidos ang tiyak na sa kanilang probisyon
para sa edukasyon sa kanilang sariling mga indibidwal
na konstitusyon at nabuo batay sa edukasyon nang
walang inklinasyon sa relihiyon. Bago pa magpasa ng mga
batas sa sapilitang paaralan, ang edukasyon ay
naisalokal at magagamit lamang ng mga mayaman at
madalas kasama ang relihiyosong aral. Sumusunod sa mga
batas sa sapilitang pagdalo, ang mga Katoliko ay
6
pinagbawalang lumaban sa mga estado na nagpapatupad ng
karaniwang pag-aaral at nilikha ang pribadong
Katolikong paaralan.
Taong 1925, ang Korte Suprema ay nagpasya na ang
mga bata ay maaaring dumalo sa publiko o pribadong
paaralan para sa edukasyon.
Sa paglipas ng panahon, ang bawat indibidwal na
estado ay bumuo ng sarili nitong departamento ng
edukasyon upang makita ang pampublikong sistema ng
edukasyon. Isinama na rin ang kindergarten sa
sapilitang pagdalo at nag-atas ng pagdalo hanggang sa
edad 16. Ang pondo para sa pampublikong edukasyon ay
lumago nang isama ang mga pederal, estado at lokal na
mga mapagkukunan.
Ang pagkakatatag ng sapilitang edukasyon ay humusay
noong 1950s, ngunit ang edukasyon K-12 na alam natin sa
ngayon ay nagsisimula pa lamang. Ang mga paaralan ay
naisalokal, at ang edukasyon ay hindi na para lamang sa
mga mayaman. Gayunman, kahit na noong 1950, ang
pagbubukod sa bawat lahi ay karaniwan pa rin sa mga
pampublikong paaralan. Kung kaya’t sa paglabas ng
bagong probisyon ng Estados Unidos ay tuluyan na nilang
inalis ang diskriminasyon sa lahi. Ito ang US Supreme
court case brown v. Board of Education, ng Topeka,
Kansas taong 1954.
Mula nang maisaayos ang Kagawaran ng Edukasyon ng
Estados Unidos taong 1979, ang edukasyon K-12 na
sistema ay katulad sa kung ano ang alam natin sa
ngayon, ngunit may mga pagbabagong naganap ayon sa mga
pangangailangan ng edukasyon. Funding has always been a
source of concern for public schools, especially in
poor, urban districts, where quality of education also
came into question. Ang pondo ay palaging mapagkukunan
7
ng pagmamalasakit sa mga pampublikong paaralan, lalo na
sa mahihirap, mga lunsod o bayan na distrito, kung saan
ang kalidad ng edukasyon ay lagging kwinekwestyon.
Bilang resulta, ang mga pederal na pondo ay may
direktang kaugnayan sa paaralan bilang pagsubok sa
ilalim ng kasalukuyang ‘No Child Maiiwan Act’ (NCLB).
Ang NCLB ay nilagdaan sa batas ni Presidente George
Walker Bush noong 3 Enero 2002. Sa ilalim ng batas na
ito, mga pamantayan ng pananagutan ay nadagdagan sa
pagsisikap na mapabuti ang pagganap at upang magbigay
sa mga magulang ng kalayaan sa pagpili ng mga paaralan.
Ang NCLB ay inatasan ang mga estado upang tumulong
sa mga pangunahing kasanayan sa lahat ng mga estudyante
sa ilang mga antas ng grado at makamit ang mga
pamantayan na itinakda sa pamamagitan ng bawat estado
at dahil dito nakakatanggap sila ng pondo mula sa
gobyerno. Nagtakda sila ng tiyak at mas mahigpit na mga
layunin sa pagbabasa sa ilalim ng NCLB at nagkaroon din
ang mga estado ng graduation exams sa mga tiyak na mga
panukala.
Sa kasalukuyan, ang K-12 na pampublikong sistema ng
edukasyon ay nagbibigay ng libreng ika-labingdalawang
edukasyon sa mga karapat-dapat na mga mag-aaral. Ang
mga pamilya ay may opsyon na ipadala ang kanilang mga
anak sa pribadong paaralan, ngunit dapat ay responsable
sa pagbabayad ng matrikula. Ang kinabukasan ng K-12
edukasyon ay makakaranas ng mga pagbabago at pagsubok
katulad na lamang ng nakaraan nito. Ang K-12 edukasyon
na programa ay maaaring sa lalong madaling panahon ay
palawakin upang isama ang pre-K sapilitang pagdalo.
http://translate.google.com.ph/translate?
hl=tl&sl=en&u=http://www.wisegeek.com/what-is-the-
8
history-of-the-k-12-
educationsystem.htm&ei=HWkoTavqEofnrAeE4fiaDA&sa=X&oi=t
ranslate&ct=result&resnum=2&ved=0CCkQ7gEwAQ&prev=/searc
h%3Fq%3Dk%2B12%2Beducation%2Bsystem%26hl%3Dtl%26biw
%3D1024%26bih%3D546%26prmd%3Divns
9
Gayunman, sinabi ni Luistro na ang karagdagang mga
taon ng paaralan sa ilalim ng sistemang K +12 ay sagot
sa problema ng mababang kalidad na edukasyon sa bansa.
Sinabi din ni Luistro na ang programa ay may
positibong epekto sa ekonomiya ng bansa. Nabanggit niya
rin na nagpapakita na ang mga pagpapabuti sa kalidad ng
edukasyon ay nagdaragdag ng kabuuang kita ng isang
bansa. Ipinahayag din ng kalihim ng edukasyon na ang
buong Kagawaran ay tiwalang maipapatupad ang programang
K+12.
10
http://filipinothesis.blogspot.com/2011/02/kabanata-ii-
mga-kaugnay-na-literatura.html
11
namang baitang 11 hanggang 12. Ang mga estudyante sa
elementarya ay makakukuha ng diploma, gayundin sa
junior at senior high school. Ang dalawang taon ng
senior high school ay nagbibigay sa kanila ng panahon
upang makapamili sa siyensya, teknolohiya, musika,
sining, agrikultura, isport at pagnenegosyo. Ang
labindalawang taon ng basic education ay kailangan
upang makarating sa susunod na antas.
https://www.slideshare.net/joyieloo/pa-nanaliksik-1
12
taon para sa mga pampublikong paaralan para mabigyan
ang mga kabataan ng magandang kinabukasan.
Ayon kay Mullet (2012), ang K+12 ay
nangangahulugang kindergarten at ang labindalawang taon
sa elementarya at sekondaryang education. Isang taon sa
kindergarten, anim na taon sa baitang 1 hanggang 6,
apat na taon sa junior high school na tinatawag na
baitang 7 hanggang 10, at dalawang taon sa senior high
school na tinatawag namang baitang 11 hanggang 12. Ang
mga estudyante sa elementarya ay makakukuha ng diploma,
gayundin sa junior at senior high school. Ang dalawang
taon ng senior high school ay nagbibigay sa kanila ng
panahon upang makapamili sa siyensya, teknolohiya,
musika, sining, agrikultura, isport at pagnenegosyo.
Ang labindalawang taon ng basic education ay kailangan
upang makarating sa susunod na antas.
Kahalagahan ng Pag-aaral
13
makakabasa ng nilalaman ay inaasahang magkaroon ng
malawak na pananaw at karunungan upang maiaply sa
pagtuturo.
14
tao (bilang isang hurado o mambabatas) ng ang mga
dahilan para sa at laban sa isang panukala Ang
deregulated ay pagbabawas o pag-aalis ng kapangyarihan
ng pamahalaan sa isang particular na inustriya,
karaniwang pagsasabatas upang limikha ng mas maraming
komptisyon sa loob ng inustriya. Ang dropouts ay isang
mag-aaral na nabigo upang makumpleto ang isang pagaaral
o sa kolehiyo. Ang edukasyon ay kinabibilangan ng
pagtuturo at pag-aaral ng isang kasanayan, at saka
ilang bagay na hindi masyadong nadadama ngunit higit na
malalim: ang pagbahagi ng kaalaman, mabuting paghusga
at karunungan. Isa sa mga pangunahing layunin ng
edukasyon ang ipahayag ang kultura sa mga susunod na
salinlahi. Ang gross domestic product ay ang halagang
pamilihan ng lahat ng opisyal na kinikilalang huling
mga kalakal at serbisyong nilikha sa loob ng isang
bansa sa isang ibinigay na panahon.
Ang internet ay ang mga magkakabit na mga computer
network na maaaring gamitin ng mga tao sa buong mundo.
Naipapadala ang mga datos sa pamamagitan ng packet
switching na gamit ang inayunang pamantayan na Internet
Protocol (IP). Binubuo ito ng milyon-milyong
pampribado, pampubliko, pampaaralan at pampamahalaan ng
mga network na may lokal hanggang malawakang saklaw at
pinagka-kaugnay sa pamamagitan ng mga kawad na tanso,
kawad na fiber-optic, wireless na kuneksyon at iba pang
teknolohiya. Dinadala nito ang mga iba't ibang
impormasyon at serbisyo, katulad ng electronic mail,
online chat, at magka-kaugnay na mga pahina ng web ng
World Wide Web. Ang mandatory ay tinatawag din na may
kagustuhan ng mga botante sa isang tao o estado na may
hawak ng utos. Ang miscellaneous ay pagkakaroon ng
iba't-ibang mga katangian, mga aspeto, o mga paksa:
isang sari-sari talakayan. Ang monetary ay may
kaugnayan sa pera, o ang mga mekanismo na kung saan ito
15
ay ibinigay, at circulates sa, isang ekonomiya. Sa
paghahambing, ang piskal na nauugnay sa mga
pampublikong kita (pagbubuwis) at pampublikong
paggasta, utang, at pananalapi. Ang pilot-testing ay
isang pamamaraan na ginagamit upang subukan ang disenyo
at / o mga pamamaraan at / o instrumento bago hanggang
sa pagdadala sa pananaliksik. Ang semi-skilled ay
bahagyang bihasa o sinanay ngunit hindi sapat kaya
gawin nagdadalubhasang trabaho Ang unemployed ay
nangyayari kapag ang tao ay walang trabaho at aktibong
naghahanap ng trabaho.
Ang universal kindergarten ay isang pang-
internasyonal na kilusan access sa preschool na
edukasyon na magagamit sa lahat ng mga pamilya, katulad
sa abeylabiliti ng kindergarten. Nagtataguyod ng bata
at iba pang mga kasapi ng kilusan na ito ay naiiba sa
mga tuntunin ng kung paano sila tukuyin na dapat
maisama at kung paano ito dapat na malagyan ng pondo.
Ang unlicensed ay ang pagkakaroon ng hindi opisyal na
lisensya, tapos nang walang pahintulot; hindi
awtorisado. Ang volunteer ay isang tao na kusang-loob
na undertakes o nagpapahayag ng pagpayag upang idaos
ang isang serbisyo.
KABANATA II
MGA KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA
Ang K+12 o K-6-4-2 Model ay ang pinaikling
terminolohiya ng "Kindergarten + 12 years in elementary
at highschool" na karaniwang ginagamit ng maraming
bansa sa mundo gaya ng mayayamang estado sa Amerika at
Europa. Sa sistemang K+12, ang elementarya ay bubuuin
pa rin ng 6 na taon ngunit ang high school naman ay
mahahati na sa Junior at Senior. Idagdag pa dito ang
panukalang Universal Kindergarten na magbibigay
oportunidad sa mga limang taong gulang na bata na
16
makapag-aral ng isang taon sa kindergarten sa mga
public at private schools. Sa madaling sabi, ang basic
education ay binubuo na ng labintatlong taon (Papa,
2012).
Ayon sa datos ng Social Weather Station noong 2010,
tatlo sa bawat sampung Pilipino na 18 taong gulang
pataas ang walang trabaho. Ito na umano ang
pinakamataas na adult unemployment rate na naitala ng
SWS. Totoo, lubha nang nakakabahala ang pagkakaroon ng
mahinang kalidad ng edukasyon sa Pilipinas. Ayon naman
sa mga propesyunal at intelektwal, ang bagong sistema
ay isang long term goal para sa Pilipinas na dapat
bigyan ng atensyon. Kung pag-iibayuhin ang 12 year
Basic Education System sa mahabang panahon, tataas ang
antas ng edukasyon at maaari nang makasabay ang ating
bansa sa mga first world countries sa mundo. Ayon naman
sa Sekretaryo ng Edukasyon Armin Luistro, na pinagsama
ang programa ng DepEd, CHed, TESDA at mga mag-aaral sa
mga pampubliko at pribadong paaralan. "What we want is
a seamless transition from the current to the enhanced
curriculum that is more responsive to learning needs of
students and the community". Krisis sa edukasyon sa
ilalim ni PNoy, kinondena ng kabataan Nagrali ang
kabataan para sa dagdag-badyet sa edukasyon at kontra
sa programang K+12 sa paanan ng Mendiola, malapit sa
Malakanyang, noong Hunyo 19. (Pher Pasion) Muling
sinalubong ang kabataan ng taun-taong problema tuwing
pasukan na hindi pa rin nasosolusyunan ng mga
gobyernong nagdaan. Kulang pa ring ang guro, klasrum,
at iba pang esensiyal na mga kailangan sa paaralan at
patuloy na pagtaas ng matrikula at iba pang bayarin.
Samantala, tila nilihis ng administrasyong Aquino ang
krisis na ito sa pinag-uusapang K+12 (kindergarten plus
12 years) na programa na isa ring itinuturing problema
imbes na solusyon. Taas at pagkaltas Sa inaasahang
17
idudulot ng pagkaltas sa badyet ng edukasyon, hindi na
halos ikinagulat ng kabataan ang pag-apruba ng
Commission on Higher Education sa mahigit 200 pribadong
pamantasan ng pagtaas ng matrikula sa pang-akademikong
taon 20122013 sa average na 10 porsiyento. Nanatili pa
ring deregulated o wala sa kontrol ang pagtaas ng
miscellaneous fee dahil sa kawalang aksiyon ng
pamahalaan. Sa state universities and colleges (SUCs),
naitulak ang mga administrasyon na magtaas ng iba pang
bayarin o di kaya ay magpatupad ng mga sistema na sa
esensiya ay pagtataas ng singil sa matrikula. Para sa
militanteng mga grupo ng kabataan, katulad ito ng
nangyari sa Unibersidad ng Pilipinas, sa anyo
ipinatupad na mga pagbabago sa Socialized Tuition and
Financial Assistance Program (STFAP). Sa naturang
programa, sa Bracket A, magbabayad ang estudyante ng
P1,500 kada yunit. Dating itinakdang default na bracket
ng lahat ng mga estudyante ng UP ang Bracket B, na
nagbabayad ng P1,000 kada yunit. Sa mga estudyante
namang nangangailangan ng mas mababang bayarin kaysa sa
nakatkda sa Bracket B, kailangang dumaan sa proseso ng
aplikasyong magpapatunay umanong nangangailangan nila
ng diskuwento sa matrikula. Samantala, sa Polyteknikong
Unibersidad ng Pilipinas (PUP), nagtaas ang bayarin sa
miscellaneous fee para sa mga papasok sa unang taon ng
halos sa P500.
“Dapat hindi muna ito ipapatupad, subalit
nakakagulat na ipinatupad na nila (Board of Reagents)
ito sa paniningil sa mga first year. Ang second year ay
apektado para doon sa bayarin sa PE uniform na umaabot
sa P300,” pahayag ni Charlie Urquiza, opisyal ng
konseho ng mga mag-aaral sa PUP sa panayam ng Pinoy
Weekly. Ayon kay Issa Baguisi, pangkalahatang kalihim
ng National Union Students of the Philippines, ang
ganitong mga pagtaas ay epekto ng kaltas-badyet sa
18
edukasyon na nagtutulak sa SUCs na magkataas ng mga
bayarin para mapunuan ang mga kakulangan sa badyet.
“Pagtaas ng mga bayarin sa publikong mga pamantasan ang
nagpapalakas ng loob o ginagawang dahilan ng pribadong
mga pamantasan upang magtaas ng matrikula,” sabi naman
ni Pat Santos, vice-president for Luzon ng College
Editors Guild of the Philippines. K12, solusyong naging
problema Sa pagbubukas ng taon, agad na naging
kontrobersiyal ang programang K+12 na dagdag na
dalawang taon at mandatory na kindergarten. Agad naman
itong tinutulan ng Kabataan Party-list at ACT Teachers
Party-list ang programang ito sa kakulangan pa lamang
ng gobyerno sa kahandaan nito sa implementasyon nito.
“Hindi ibig sabihin ng bagong kurikulum ay
nangangahulugan na agad ng improvement. Hindi dapat ng
magpokus sa academic cycle, isang factor lang ‟yan. Mas
higit na dapat tugunan ang mga pundamental na problema
ng edukasyon,” paliwanag ni Kabataan Rep. Raymond
Palatino.
Sa 2012, may kulang na 132,483 guro ang
pampublikong mga paaralan. Mayroon ding kulang na
97,685 klasrum at 153,709 na tubig at sanitasyon, ayon
kay ACT Teachers Rep. Antonio Tinio. “Walo sa bawat
sampung kabataan ang kasalukuyang out-of-school youths
at nangangamba kami na lalala pa ito sa desperadong
pagpapatupad ng K+12 ng administrasyong Aquino,” ayon
kay Vencer Crisostomo, tagapangulo ng Anakbayan. Sa
implementasyon ng K+12, ginagawang lehitimo ang
pagkaltas sa badyet ng mga serbiyong panlipunan gaya ng
edukasyon. Ayon sa Anakbayan, sang-ayon ito sa landas
na nais ipatahak sa administrasyong Aquino ng
pinagkakautangang mga pandaigdigang institusyong
pampinansiya tulad ng International Monetary Fund,
World Bank at Asian Development Bank. “Ang
administrasyong Aquino ay pumapaloob sa malakihang
19
bentahan ng kinabukasan ng kabataan,” dagdag ni
Crisostomo. Kapabayaan at paglaban Paliwanag pa ni
Santos ng CEGP, kailangang mabigyang-diin sa pambansang
gobyerno na dapat sapat na pondohan ang edukasyon. Ayon
pa sa Anakbayan, nitong nakaraang taon ay naglalaan
lamang si Aquino ng P238.8 Bilyon, o nasa P7.00 kada
estudyante kada araw para sa edukasyon. Sa halip na 6%
ng gross domestic product ang ginagastos sa edukasyon
sa edukasyon, ayon sa rekomendasyon ng United Nations
Educational, Scientific and Cultural Organization
(Unesco), umaabot na lamang ito sa 2.1%
“Kaya lamang makalikha ng empleyo sa pamamagitan ng
dayuhang pamumuhunan at export labor policy ang
ekonomiya ng Pilipinas. Si Aquino ay patuloy sa
implementasyon sa ganitong polisiya sa edukasyon upang
maging mas mura ang lakas-paggawa ng mga Pilipino at
manaig sa kumpetisyon sa dayuhang mamumuhunan sa mga
atrasado, agrikultural at di-industriyalisadong bansa,”
pagtatapos ni Crisostomo. Nakatakdang magmobilisa ang
mga kabataan sa Hunyo 26 sa Mendiola sa kaalinsabay ng
diyalogo ng mga lider-kabataan at guro sa Malakanyang
sa usapin ng K+12. Bahagi ito ng paghahanda para sa mga
kilos-protesta kaalinsabay ng ikatlong State of the
Nation Address (SONA) ni Aquino. K+12 sa kongreso,
minamadali Kinondena ng Kabataan Party-list at ACT
Teachers‟ Party-list ang anila‟y minadaling pagpapasa
sa second reading ng House Bill 6643 o ang K+12 sa
Kamara sa kabila ng anila‟y hindi pa pagiging handa ng
Department of Education para sa implementasyon nito.
“Sa pagtatanong ko sa plenaryo, inamin ng pangunahing
mga nagpasa ng K+12 Bill na ang Department of Education
ay nasa pilot-testing pa lang ng curricular reforms ng
K+12. Ang punto ko: bakit minamadali ng Kongreso na
ipasa ang panukalang batas na ito imbes na maghintay
20
para sa pagtatasa ng pilot-testing?” ayon kay Kabataan
Rep. Raymond Palatino.
Pahayag naman ni ACT Teachers Rep. Antonio Tinio,
lumabas sa deliberasyon ng plenaryo noong committee
hearing na bigo ang mga may akda ng K+12 na patunayan
ang kahandaan ng DepEd upang epektibong maipatupad ang
buong programa. Sinabi ni Mai Uichanco, pangkalahatang
kalihim ng League of Filipino Students, na magkakaroon
ng hindi magagandang epekto sa mga mag-aaral ang
pagmamadali sa pagpapasa ng programa. Hindi pa umano
natutugunan ng DepEd ang mga kakulangan sa sektor ng
batayang edukasyon at itinutulak ngayon ang K+12 kahit
na ang mga paaralan, ang mga guro at maging ang DepEd
mismo ay hindi pa handa. Naniniwala naman ang National
Union of Students of the Philippines (NUSP) na ang
pangangailangan sa murang lakas-paggawa sa daigdig ang
motibo sa likod ng K+12. Bahagi ito ng neoliberal na
mga polisiyang itinutulak ng imperyalistang mga bansa
sa pamamagitan ng pandaigdigang mga institusyong
pampinansiya tulad ng World Bank, International
Monetary Fund at Asian Development Bank. “Kailangang
pag-aaralan muli ng DepEd ang kurikulum ng K+12.
Nangangamba kami sa integrasyon ng teknikal at
bokasyonal na mga kurso sa hayskul…Imbes na pagtuturo
sa mga mag-aaral ng batayang subjects na kakailanganin
nila upang makapagambag sa pambansang pagpapaunlad,
inihahanda pa ng gobyerno ang mga mag-aaral para
ieksport,” ayon kay Issa Baguisi, pangkalahatang
kalihim ng NUSP. Sa ilalim ng K+12 kurikulum, tuturuan
ang mga mag-aaral ng apat na preparatoryong teknikal at
bokasyonal na mga kurso sa Grade 7 at Grade 8.
Sa Grade 9-12, makapamimili ang mga mag-aaral ng
kanilang ispesyalisasyon, katulad ng mga kurso sa
Technical Education and Skills Development Authority
(Tesda), kabilang ang aquaculture, pananahi, carpentry,
21
caregiving, at iba pa. “Kung ipapatupad natin ang K+12,
maipapangako ba natin na ang mga magsisipagtapos sa
K+12 ay magkakaroon ng trabaho? Hindi, hindi natin ito
mapapangako. Maging ang mga nagsipagtapos sa kolehiyo
hirap sa paghahanap ng trabaho,” dagdag ni Palatino.
Taliwas naman sa administrasyong Aquino, hindi
masusulusyunan ng K+12 ang kawalan ng trabaho sa bansa.
Isang panlilinlang umano na sabihing ang pagsasaayos ng
problema sa edukasyon ang magreresolbasa kawalan ng
trabaho, ayon kay Roger Soluta, pangkalahatang kalihim
ng Kilusang Mayo Uno (KMU). “Ang problema ay ang
pagdepende ng administrasyong Aquino sa dayuhang mga
mamumuhunan upang makapaglikha ng trabaho. Ang
kailangan ng gobyerno ay pagtulak ng mga polisiya para
sa tunay na repormang agraryo at pambansang
industriyalisasyon,” dagdag ni Soluta. Dumaraming
dropouts sa panahon ng ‘Noynoying’ Darami lamang ang
kabataang di makakapag-aral sa susunod na pasukan, kung
magpapatuloy ang “Noynoying” ng administrasyong Aquino
sa mga panawagang makabuluhang dagdag-sahod sa mga
manggagawa at pagtigil sa taas-matrikula at presyo ng
langis. Ito ang babala ni Kabataan Rep. Raymond
Palatino, matapos mabalitang mahigit 300 pribadong
kolehiyo at unibersidad ang magtataas ng matrikula sa
pagpasok ng taong akademiko, ayon sa Commission on
Higher Education.
“Sa kasalukuyan, milyong kabataan ang hindi
nabibigyan ng kanilang karapatan sa edukasyon dahil sa
paglubog sa kahirapan at pagtaas ng gastos sa
edukasyon. Sa patuloy na hambalos ng taas-presyo na
lalong magpapahirap sa kasalukuyan ng hirap na badyet
ng pamilya, ang edukasyon ng kabataan ay mapag-
iiwanan,” ayon kay Palatino. Malinaw umano ang mga
datos hinggil dito. Ayon sa Department of Education
noong nakaraang budget deliberations sa Kongreso,
22
tinatayang 7.93 milyong elementarya at hayskul na
kabataan (edad 6-15) ay pawang mga out of school o
hindi nakakapag-aral. Sa pag-aaral naman ng Philippine
Institute for Development Studied (PIDS), nagpapakita
na 79 sa 100 kabataan na pumapasok sa Grade 1 ay hindi
nakakapagtapos ng kolehiyo kahit na teknikal at
bokasyonal na mga kurso. Narito ang datos ng DepEd
hinggil dito: Population, Enrolment and Out-of-School
ELEMENTARY SY Population (6-11) SECONDARY Enrolm‟t OSY
Population Enrolm‟t OSY (6-11) (6-11) (12-15) (12-15)
07- 13,470,672 10,173,516 3,297,156 8,191,327 (12-15)
3,708,670 4,482,657 08 08- 13,785,800 10,415,797
3,370,003 8,382,982 3,821,938 4,561,044 09 (54.4%) 09-
Waiting 10 for DepEd Source: DepEd Basic Education
Information System, 2010
Mamahaling edukasyon Batay sa kasalukuyang average
ng matrikula, ang isang magulang ay nangangailangan ng
hindi bababa sa PhP20,000 upang pantustos sa matrikula
pa lamang upang makapag-enrol ang kanyang isang anak sa
isang semestre. Maliban sa matrikula, ang mga magulang
at mag-aaral ay dapat maging handa sa mga dagdag na
bayarin sa miscellaneous at gastusin para sa libro,
gamit sa eskuwela, uniporme, proyekto sa paaralan at
iba pa. Sa kasalukuyan, ang minimum na sahod ng mga
manggagawa sa National Capital Region ay nasa P426 kada
araw. Hindi sapat kumpara sa P1,088 na kailangan ng
isang pamilya upang mabuhay sa isang araw. “Sa ganitong
kasalukuyang kalagayan ng minimum na sahod, ang isang
pamilyang Pilipino ay hindi dapat gumastos sa loob ng
46 na araw para lamang bayaran ang matrikula ng isang
anak sa isang semestre,” ani Palatino. Ang patuloy na
kawalang aksiyon ng gobyerno ang nagbigay-daan sa hindi
makatarungang matrikula at ibang bayarin taun-taon.
Ngayong taon, daan-daang pribadong pamantasan ang
inaasahang magtataas ng matrikula na may average na
23
1015%. Mula sa average na PhP257.41 kada unit sa
Academic Year 2001-2002, ang average na matrikula ay
halos dumoble sa PhP536.31 para sa AY 2011-2012. Sa
kabilang banda naman, sa National Capital Region, kung
saan matatagpuan ang mayorya ng mga pamantasan, ang
average na matrikula ay tumaas nang 145.93%, o mula
P439.59 patungong P1,078.60 sa taong 2011, ayon sa
Kabataan.
Dagdag pa ng grupo, maliban sa bayarin sa
matrikula, iba‟t ibang kakatwang bayarin at
maanomalyang bayarin sa miscellaneous ang ipinapataw ng
mga administrador ng pamantasan na walang limitasyon at
regulasyon sa gobyerno. “Maliban sa bayarin sa
matrikula, malaki rin ang ginagastos ng mga mag-aaral
sa mga gastusing may kinalaman sa eskuwelahan tulad ng
pagkain, dormitoryo, transportasyon at iba pa. Kada
semestre, tinatayang P4,000 ang kailangan para sa libro
at uniporme. Samantala, kada buwan, ang isang
estudyante ay gumagastos ng P5,000 para sa pagkain,
transportasyon, at gamit sa eskwela sa minimum,” dagdag
ni Palatino. Item Amount Books At least 2,000 Uniform
At least 2,000 Total P4,000 “Ang presyo ng mga batayang
bilihin na ito ay maaari pang magtaas sa patuloy na
pagtaas ng presyo ng langis. Maliban sa mataas na
bayarin sa matrikula, ang mataas na halaga ng iba pang
gastusin sa paaralan ay nagpapahirap sa mga mag-aaral
at magulang,” dagdag ni Palatino. Tatlong perwisyo “Ang
walang tigil na pagtaas ng matrikula ay higit na
masakit sa ganitong panahon na mataas ang pangunahing
mga bilihin at hindi tumataas na sahod. Ang mas masakit
pa rito, ang administrasyong Aquino ay tumatangging
aksyunan ang mga ganitong problema,” paliwanag pa ni
Palatino.
Dagdag niya, kayang apprubahan ng administrasyong
Aquino ang kahilingang sa pagtaas ng presyo ng langis
24
mula mga kompanya ng langis at pagtaas ng matrikula
mula sa may-ari ng mga paaralan. Pero pagdating sa
kahilingan na dagdag-sahod ng mga manggagawa, tila
katapusan na ng mundo ang nais ipakita ng gobyerno
upang balewalain ang lehitimong panawagan ng mga
mamamayan. “Dapat itigil na ng presidente ang
„Noynoying‟ at dapat seryosong tugunan ang panawagan ng
mga mamamayan. Dapat agarang ipatupad ng gobyerno ang
moratoryo sa pagtaas ng matrikula at presyo ng langis
at itulak ang nakabubuhay na pagtaas sa sahod ng mga
manggawa upang makakita man lamang tayo ng kaunting
liwanag para sa kinabukasan ng mga kabataan,”
pagtatapos ni Palatino. K+12 sa Pilipinas - Ano, bakit,
kailan at sino ang apektado nito? Narito ang isang
paglilinaw ukol sa gagawing pagpapatupad ng programang
K+12 ng Department of Education (DepEd) sa mga
pampublikong paaralan sa darating na pasukan. Ano ang
K+12 at ang layunin nito? Ito ang programang ipatutupad
ng pamahalaa at ng kagawaran ng edukasyon na
naglalayong tulungan ang ating mga kabataan at ang
pantayan ang sistema ng edukasyon, hindi lamang sa
buong Asya, kung hindi sa buong mundo. Ang K+12 ay ang
karagdagang grades 11 at 12 na nagnanais ihanda ang mga
mag-aaral pagkatapos ng high school, kung nais na
nilang magtrabaho at hindi agad magtuloy ng kolehiyo, o
upang maging handa sa mundo ng pagnenegosyo, o ang mas
maging handa para sa kolehiyo mismo. Ayon kay Kalihim
Bro. Armin Luistro ito ay ibibigay ng libre sa mga nais
pumasok sa pampublikong paaralan. Bagaman magiging
isang puhunan o investment ng mga magulang sa edukasyon
ng kanilang mga anak. Sa kasalukuyan ay kinakailangan
magtapos ang ating kabataan o mag-aaral ng kolehiyo
para makapagtrabaho. Ngunit para kay Kalihim Bro. Armin
Luistro at Pangulong Noynoy (Aquino III) ang K+12 ay
ang pagbibigay ng basic competencies na kailangan upang
25
makapagtrabaho ang mga kabataan. Junior high school pa
lamang, maaari ng makakuha ng certificate of competency
level 1 basta ma-satisfy lang ang requirements ng
TESDA. Senior high school, level 2, naman ay maaari na
silang magtrabaho matapos ito. Sino ang sakop ng mga
pagbabagong ito? Tuloy na ba ito this coming school
year? Sino ba ang maapektuhan nito? Ang masasakop
talaga ay ang incoming first year high school ng
pampublikong paaralan. Ang pagsisimula nito ay
nangangahulugang ipatutupad na ang bagong curriculum
para sa grade 1 curriculum lamang, kindergarten, at
grade 7 o first year high school lamang. Hindi pa
madaragdagan ng dalawang taon. Pampublikong paaralan,
dahil ang mga papasok ng first year high school, ay
sila ang maapektuhan dahil sila ang first batch of
grades 11 to 12 graduates sa taong 2016 hanggang 2018.
Ibig sabihin, yung incoming first year high school o
grade 7 this school year 2012 to 2013. Samantala ang
mga incoming second year, 3rd year at fourth year, ay
gagraduate sa dating bilang ng taon na pinapasukan. Sa
kasalukuyan ay maraming mga kakulangan tulad ng silid-
aralan, guro, aklat, na nais tugunan sa loob ng dalawa
hanggang tatlong taon ng pamahalaan. At dahil ang
karagdagang grades 11-12 ay ipatutupad at mangyayari
lamang sa 2016 to 2018, ang natitirang apat na taon ang
ay paghahanda dito. Inihayag ni Department of Education
(DepEd) Bacon District Division head Leon Gaon na
ipatutupad na ngayong taon ang bagong kurikulum ng
Deped na K+12 mula sa Grade 1 hanggang Grade 7 o unang
taon sa hayskul. Aniya madadagdagan na ng dalawang taon
ang basic education curriculum sa bansa subalit hindi
umano ito dapat na ikalungkot ng mga magulang at mag-
aaral sapagkat kung titingnan sa positibong
perspektibo, mas mapapataas pa ng programang K+12 ang
antas ng kalidad ng mga mag-aaral at ng basic education
26
sa bansa. Ipinaliwanang niyang ang dalawang taong
madadagdag sa pag-aaral ay matapos ang apat na taong
programa sa hayskul kung saan tatawagin itong senior
high school. Sa pamamagitan umano ng programang ito ay
makakasabay na ang mga mag-aaral sa Pilipinas sa ibang
bansa sa Asya na may kahalintulad na kurikulum.
Kadalasan umanong nagiging hadlang sa paghahanap ng
maayos na trabaho sa ibang bansa ng mga Pilipino ang
kakulangan sa bilang ng taon ng pag-aaral sa basic
education. Isa din umano sa magandang adhikain ng
programa ang matugunan ang suliranin sa mataas na
bilang ng mga bumibitiw sa kalagitnaan ng pag-aaral na
karaniwang kawalan ng kaalaman ang idinadahilan sa dami
ng pinag-aaralan at kawalan na rin ng interes.
Matatandaang sinimulan na noong nakaraang taon ang
universal kindergarten program at ipatutupad naman sa
2016 ang Grade 11 o high school year 5 at Grade 12 o
high school year 6 sa taong 2017. Nakatakdang magtapos
ang unang batch ng mga magaaral sa ilalim ng K+12
program sa taong 2018. Binigyang-diin din niya na
idinisenyo din ang programa sa interes ng mga mag-aaral
at makakapamili ito mula sa kanilang mga elective
subject ayon sa interes nila kung saan pagkatapos ng
hayskul ay maaari na nilang magamit upang makahanap ng
mapagkakaitaan sakaling hindi na sila makakapagpatuloy
pa ng pag-aaral sa kolehiyo. (MAL/BAR-PIA Sorsogon)
K+12: Dagdag aralin, dagdag pasanin Piket ng Anakbayan
kontra sa K+12. (Kontribusyon) Sa pagbubukas ng
pangakademikong taon 2012-2013, hindi na lamang taun-
taong problema sa edukasyon ang sasalubong sa mga mag-
aaral, guro, at mamamayan, kundi ang implementasyon ng
Universal Kindergarten o K+12 na naglalayong dagdagan
ang mga taon sa elementarya at hayskul. (Pher
Pasion,2012) Ang K+12 ang programa ng administrasyong
Aquino na naglalayong solusyunan daw ang matagal nang
27
problema sa edukasyon. Pero umani ito ng batikos. Base
sa programa, magiging mandatory ang kindergarten,
magkakaroon ng anim na taon sa elementarya (Grade 1
hanggang 6), apat na taon sa junior high school (Grade
7 hanggang 10) at dalawang taon na senior high school
(11 hanggang 12). Subalit ayon sa Kabataan Party-list,
hindi sasagot sa bumababang kalidad ng edukasyon, sa
paglobo ng bilang ng mga out-of-school youth, maging
ang problema sa kawalan ng trabaho sa bansa, ang
hakbang sa pagdagdag ng taon sa batayang edukasyon.
Kalidad at reyalidad Isa sa ipinagmamalaki ng
administrasyong Aquino na layunin ng K+12 ang pagtaas
ng kalidad ng edukasyon sa bansa. Pero inulan agad ito
ng di pagsang-ayon sa aktuwal na kalagayan ng mga
paaralan sa Pilipinas. Sa implementasyon pa lang ng
mandatory kindergarten ngayong taon, tampok na ang
kakulangan ng pamahalaan sa pisikal na pangangailangan
ng mga paaralan. Sa Department of Education Order N0.
37 na pinamagatang “Policies and Guidelines on the
Implementation of the Universal Kindergarten for SY
2011-2012,” pinahihintulutan ang pagggamit ng “other
available spaces” ng pampublikong mga paaralan.
Binatikos ito ni ACT Teachers Rep. Antonio Tinio.
“Ganito ba ang patakaran ng isang matinong gubyerno?
Hihikayating mag-enrol ang lahat ng limang taong-gulang
kahit wala palang klasrum na paglalagyan, kaya
pagkakasyahin na lamang sa “any available spaces?” ani
Tinio. Binatikos din ni Tinio ang pagpahintulot ng
DepEd Order No. 37 sa pagkakaroon ng volunteer o
unlicensed teachers para sa kakulangan ng guro sa
kindergarten na labag umano sa Section 27 ng RA No 7836
o Philippine Teachers Professionalization Act of 1994.
Dagdag pa, sa 2011 datos ng Alliance of Concerned
Teachers, tinatayang 103,599 ang kulang na mga guro sa
bansa. Samantalang nagsisiksikan ang 45 mag-aaral o
28
higit sa isang klasrum. Nasa 10,000 lamang ang target
na idagdag na guro dahil di sapat ang badyet sa
edukasyon nitong 2011. Tinatayang 22 milyong kabataan
ang pumasok ngayon taon sa elementarya. Sa pag-aaral
mismo ng Trends in International Mathematics and
Science Study (TIMSS), ang haba ng pag-aaral ay hindi
nangangahulugan ng mas magandang grado. Sa katunayan,
ang ilang bansa na may katulad ng haba ng edukasyon sa
Pilipinas ay nakakuha ng mas mataas na grado kumpara sa
mga bansang nagpapatupad ng K+12 o higit pang taon
subalit mas baba ang grado. Paliwanag ng League of
Filipino Students, may rekisito ang K+12 sa
implementasyon nito at iyon ang paglaan ng mataas na
badyet sa batayang edukasyon. Aabot sa 2.26% lamang ng
Gross Domestic Product (GDP) ang inilalaan ng gobyerno.
Malayo ito sa rekomendasyon ng United Nations na dapat
nasa 6% ng GDP ang inilalaan sa edukasyon, ayon naman
sa Anakbayan. Samantalang patuloy ang bawas-badyet sa
edukasyon: mula 3.3% noong 2001, naging 2.19% ito noong
2008 at 2.7% ng GDP sa taong 2009. Mas mataas pa ang sa
ibang bansa sa Timog Silangang Asya, tulad ng Malaysia
na naglalaan ng 7.4% sa kanilang GDP at Thailand ng 4%.
Trabaho pagkatapos? Sa K+12, kasama sa kurikulum ang
mga pagsasanay sa semiskilled na mga trabaho. Inaasahan
na sa pagtatapos nila sa hayskul, nasa 18-anyos na ang
mga mag-aaral para makapasok sa trabaho.
Ayon sa Kabataan Party-list, taun-taon sa nakalipas
na dekada, tinatayang nasa 300,000 ang bagong gradwado
na dumadagdag sa labor force—mayorya sa kanila ang
naitatala sa tumataas na bilang ng estadistika ng
unemployed. Ngayong 2012, tinatayang 400,000 mga bagong
gradwado ang inaasahang dadagdag sa bilang ng “tigil”
na mga manggagawa. Upang masolusyunan ang kawalan ng
trabaho sa mga kabataan, kailangan ayusin hindi lamang
ang batayang edukasyon ng bansa kundi maging ang
29
polisiya nito sa ekonomiya at empleyo, dagdag ng
Kabataan. Para sa College Editors Guild of the
Philippines, layunin ng K+12 ang pagluluwal ng semi-
skilled workers na nagbebenta ng murang lakas-paggawa
para sa dayuhang mga kompanya. Nakapokus ang programa
sa pagluwal ng mga gradwado sa mga kursong bokasyunal,
na magiging kontraktuwal na mga manggagawa — barat ang
suweldo, di regular, walang benepisyo. Sabi ng
Kabataan, sa 100 mag-aaral ng pumapasok sa Grade One,
66 lamang ang nakakatapos ng Grade six. Sa 58 na pasok
sa hayskul, 43 ang nakakatapos. Sa 33 na nakakatuntong
ng kolehiyo, 21 ang nakakapagtapos. Ang 21 na ito‟y
walang kasegurduhan na magkakatrabaho. Lalo pa ang
natitirang 79 na mag-aaral. Samantala, ang
pangingibang-bansa ng gradwado sa narsing, pagtuturo at
pagdodoktor para maging caregivers, medical assistants
at domestic helpers sa ibang bansa ay indikasyon ng
malalim na problema sa edukasyon at ekonomiya ng bansa.
Nakakalungkot na naitutulak ng gobyerno palayo ng bansa
ang pinakamahuhusay nating manggagawa at propesyunal,
ayon pa sa Kabataan.
Sa programang ito, inaasahang magiging opsyon na
lamang ng kabataan ang pagpasok sa kolehiyo.
Mababawasan ang mga gustong pumasok sa mga unibersidad
na magiging hudyat ng lalong pagbawas sa badyet ng
edukasyon. Ayon sa National Union of Students of the
Philippines (NUSP), sa tuwing nagtataas ng matrikula
ang State Colleges and Universities (SUCs), lalong
lumalakas ang loob ng pribadong mga pamantasan na itaas
ang kanilang matrikula at iba‟t ibang “malikhaing”
bayarin sa porma ng miscellaneous fees. Samantala, bago
pa man mapilitan ang mga magulang na ipasok sa
kindergarten at junior high school ang kanilang mga
anak, baon na sila sa mabibigat na bayarin. Bagamat
libre ang pampublikong edukasyon sa elementarya,
30
mangangailangan pa rin ang isang mag-aaral ng P20,000
para sa gastusin sa pamasahe, gamit sa eskuwela at
pagkain para sa buong taon, kuwenta ng League of
Filipino Students. Sa sarbey ng Family Income and
Expenditures Survey, napag-alamang mas pinipili ng
pamilyang Pilipino na paglaanan ng panggastos sa
pagkain at iba pang pangaraw-araw na pangangailangan
higit sa pangangailan ng kabataan sa paaralan o
papasukin pa sa paaralan. Batay sa mga dahilang ito,
masasabing sa ilalim ng K+12, taun-taong dimaiiwasan at
mananatiling mataas ang bilang ng dropouts at out-of-
school youths dahil sa mababang paglalaan sa edukasyon,
pagtaas ng mga batayang bilihin, pagtaas ng matrikula
at iba pang bayarin sa paaralan, at hindi gumagalaw na
sahod ng nagtatrabahong mga mamamayan.
31
Tinuligsa ng mga estudyante, magulang at guro ang
desisyon ng Korte Suprema noong Marso 16 na bigyang-
daan ang pagpapatupad ng programang K+12 sa darating na
pasukan. Dahil sa desisyong ito, mahigit isang milyong
estudyante na hindi kakayaning saluhin ng pampublikong
sistema ng edukasyon ang isusubo sa mga pribadong
paaralan para pagkakitaan ng mga kapitalistang
edukador.
32
Ang hinahabol na “kalidad na edukasyon” ay walang iba
kundi ang pagpapalitaw ng mga gradweyt para sa
pamilihan ng paggawa. Inihahanda nito ang mga kabataang
Pilipino para sa mababang-sahod at bulnerableng mga
trabaho sa loob at labas ng bansa. Pinagtitibay nito
ang dati nang kontra-mamamayan at kontra-manggagawang
patakaran ng estado, tulad ng pag-eksport ng lakas-
paggawa at pleksibilisasyon.
https://www.philippinerevolution.info/ang_bayan/2016032
1-pagpapatibay-sa-k12-tinuligsa/
33
Filipino - ay isang asignaturang pangwika na batay sa
kasanayan (skill-based subject) na ang pokus ay
linangin ang mga makrong kasanayan sa komunikasyon
(pakikinig, pagsasalita, pagbasa, pagsulat, at
panonood) Kurikulum – ito ang lahat ng gawain,
kagamitan, paksa, at mga layuning isinasama sa
pagtuturo ng mga asignaturang sa paaralan.
Lapit/pagdulog – ito ay set ng mga paniniwala o
simulating hango sa mga teoryang pangwika Literasi –
kakayahan ng isang taong makapagbasa at makapagsulat at
umunawa na simpleng makalinang ng isang buo at ganap na
Filipinong may kapaki- pakinabang na literasi.
Linangin:
1. kakayahang komunikatibo
2. replektibo/ mapanuring pag-iisip
3. pagpapahalagang pampanitikan
34
Suporta ng kurikulum/Guro/Kaga mitang Pampagtuturo
Suporta ng Lipunan, Pribado, Pampubliko, Midya
Suporta ng Tahanan/Pamahalaang Lokal /Administratibo
P i n a g b a t a y a n
Mga Teoryang Pilosopikal ng Edukasyon at Wika
1. Developmental Stages of Learning – Jean Piaget
2. Cooperative Learning – Lev Vygostsky
3. Discovery Learning – Jerome Bruner
4. Hierarchical Learning – Robert Gagne
5. Interactive/Integrated Learning – David Ausubel
6. Basic Interpersonal Communication Skills BICS
7. Cognitive Academic Language Proficiency Skills CALPS
– Cummins
8. Dr. Jose Rizal (Ang kabataan ang pag-asa ng bayan…”)
35
sa pakikisalamuha o interaksyon niya sa iba (bata man o
matanda). Ang mga kaalaman at kasanayan na ito ay
kanyang pinagninilay-nilayan at sa huli ay magamit nya
ang kaalamang ito.
Jerome Bruner’s Discovery Learning Naniniwala siya na
kung ang mga bata ang makatuklas sa kanilang sariling
pagkatuto, madedebelop ang kanilang responsibilidad
matuto nang mag-isa at mamotivate pang lalong matuto.
Enactive – paggalaw Iconic – mga larawan Symbolic – mga
abstract symbols
Robert Gagne’s Hierarchy of learning Ito ay tumutukoy
sa set ng mga (basic) kasanayan na kinakailangang
matutuhan at siyang bubuo sa mas malawak na kasanayang
nararapat matutuhan ng mga bata.
David Ausubel’s Interactive/Integr ated Learning
Naniniwala siya na ang mga bagong kaalaman ay nakabatay
sa mga nauna ng kaalaman. Natutuo tayo batay sa pag-
uugnay-ugnay ng mga kaalaman.
Basic Interpersonal Communication Skills BICS Cognitive
Academic Language Proficiency Skills CALPS – Jim
Cummins BICS – ito ang wikang ginagamit natin sa pang-
araw-araw na pamumuhay gaya ng pakikipag-usap sa mga
kaibigan, kapag may kausap sa telepono, kapag nasa
isang party, (social language). CALPS – mga
kinakailangang wika upang maintindihan ang mga aralin
sa loob ng klase. (wikang pang-akademiko)
36
Teoryang Kognitib – Habang ginagamit ng tao ang wika,
nakagagawa siya ng pagkakamali at natututo. Sa proseso
siya ay nakabubuo ng mga tuntunin sa wika.
Kakayahang Komunikatibo
1. Kaligirang Sosyal
a. Gamit ng Wika– May layunin ba itong magbigay-
impormasyon, magtanong, magpahayag ng damdamin,
b. Barayti ng Wika - isinasaalang-alang ba ang gamit
ng diyalekto, kaligiran ng talastasan at register ng
wika (pormal, impormal)?
c. Kaalamang Kultural –Inuunawa ba ang implikasyon ng
wika sa kultura?
2. Kaligirang Saykolinggwistik
Isinasaalang- alang ba ang mga gamit ng wika at
sitwasyon?
Kakayahang Komunikatib
Ayon kay CHOMSKY, ang kasanayang komunikatib ay
magkasamang language competence (kaalaman sa wika) at
language performance (kakayahan sa paggamit ng wika).
TITON, ang kasanayan sa wika ay hindi lamang. Ang
Kasanayang Komunikatibo sa Pagtuturo ng Wika. Saan ba
nakasalig ang Pagdulog na Batay sa Kasanayang
Komunikatibo? Sa modelo nina Canale at Swain, apat ang
mahahalagang elementong dapat na isaalang-alang upang
masabing may kakayahang pangkomunikatibo ang mag-aaral:
1. Kakayahang linggwistik 2. Kakayahang
sosyolinggwistik 3. Kakayahang istratejik ƒ 4.
Kakayahang pandiskors
Mga Batayang Simulain sa Pagtuturo ng Wika Simulaing
Kognitib - awtomatik na paggamit ng wika, pag-uugnay ng
37
pinag-aaralan sa tunay na pangyayari, pangganyak sa
tulong ng gantimpala, fidbak at papuri, pansariling
istratehiya sa pagkatuto. Simulaing Linggwistik –
awtomatik na paggamit ng istruktura sa talastasan.
Simulaing Pansaloobin – kasiyahan sa mga mapanghamong
gawaing pangwika, pag- uugnay ng wika sa kultura.
Mga Lapit at Pagdulog… Tugon sa mga Teorya at Simulain
1. Grammar Translation
2. Tuwiran o Direct Method
3. Dulog na Pagbasa-
4. Dulog Audio-Lingual
5. Dulog Sitwasyonal
6. Community Language Learning
7. Silent Way
8. Dulog Total Physical Response
38
•Hindi halos napagtutuunan ng pansin ang paglinang sa
mga kasanayan at kaalaman sa maunawang pagbasa at
malikhaing pagsulat.
•Hindi lubusang nakatutulong upang matutuhan ng mga
mag- aaral ang iba pang sabdyek na ginagamitan ng
Filipino bilang wikang panturo.
•May interaksyong mag-aaral-guro-teksto at
multimedia.
•Nakasentro sa pagtulong sa mga mag-aaral na
magkaroon ng akses na matutuhan ang nilalaman anuman
ang anyo nito-
https://www.slideshare.net/ceetrie/tunguhin-nilalaman-
batayang-balangkas-ng-filipino-curriculum-k12?
qid=2d2cd28b-1110-4735-bf77-
780ce8388787&v=&b=&from_search=2
Introduksyon
Mabilis ang pagbabagong nagaganap sa bawat pag-ikot ng
ating mundo. Kabi-kabila ang mga pag-unlad sa ekonomiya
at sa larangan ng edukasyon ng ibang karatig- bansa,
taliwas sa nangyayari sa estado ng ating ekonomiya at
sa sistema ng ating edukasyon dito sa ating Inang
bayan. Kaya naman nilagdaan na ni Pangulong Benigno
39
Aquino III para maging isang ganap na batas ang
Enhanced Basic Education Act of 2013.Ang Repulic Act
No. 10533 o mas kilala sa tawag na K-12 Law ay pormal
nang pinairal sa bansa.Nakapaloob sa K-12 program ang
universal kindergarten, at dagdag na dalawang taon sa
high school.
Layunin ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay isang pagtatangka upang malaman
ang pananaw at saloobin ng mga piling mag-aaral na nasa
ikalawang taon sa kursong Malayang Sining ng
Unibersidad ng Jose Rizal hinggil sa implementasyon ng
programang K-12.
Layunin nitong sagutin ang mga tiyak na katanungan:
1. Ano ang pananaw ng mga respondente hinggil sa
programang K-12?
2. Ano ang kanilang damdamin sa bagong programang ito?
3. May epekto ba ito sa mga respondente at sa kurikulum
na kasalukuyang ipinatutupad?
40
4. Anu-ano ang mga suliraning kinakaharap ng mga mag-
aaral lalo na sa kursong Malayang Sining?
Kahalagahan ng Pag-aaral
Naniniwala ang mga mananaliksik na napakasignipikant ng
pag-aaral na ito sapagkat maaari itong makatulong sa
mga sumusunod: Guro - Makakatulong ang pananaliksik na
ito sa mga guro na madagdagan ang abilidad nila sa
pagtuturo. Mapapataas ang kalidad ng edukasyon at
mahahasa sila sa paraan ng knilang pagtuturo. Mag-aaral
- Malaki ang maiaambag ng pag-aaral na ito sa mga mag-
aaral dahil madaragdagan ang kanilang kaalaman,
mapagsisikapan pa nila ang kanilang pag-aaral.
Mapagtitibay din ang relasyon ng guro at mag-aaral.
Kahalagahan ng Pag-aaral
Pamahalaan - Malaki ang maiaambag ng resulta ng pag-
aaral na ito sa pamahalaan dahil malalaman nila kung
ano ang magiging bunga ng paksang ito. Bukod ditto,
mapag-aaralan din nila ang pamamalakad ng Edukasyon at
dapat isaalang-alang sa bawat desisyon na kanilang
gagawin at higit sa lahat lalo nilang mapapa- unlad at
mapagtitibay ang kalidad ng edukasyon.
41
ng pagkuha ng mga respondent mula sa mga piling mag-
aaral ng kursong Malayang Sining na nasa ikalawang
taon.
42
Protocol (IP). Binubuo ito ng milyon-milyong
pampribado, pampubliko, pampaaralan at pampamahalaan ng
mga network na may lokal hanggang malawakang saklaw at
pinagka-kaugnay sa pamamagitan ng mga kawad na tanso,
kawad na fiber-optic, wireless na kuneksyon at iba pang
teknolohiya. Dinadala nito ang mga iba't ibang
impormasyon at serbisyo, katulad ng electronic mail,
online chat, at magka-kaugnay na mga pahina ng web ng
World Wide Web. Ang mandatory ay tinatawag din na may
kagustuhan ng mga botante sa isang tao o estado na may
hawak ng utos.
43
lamang ang antas ng kanilang kaalaman ukol sa kurikulum
na ito. Napag-alaman ring mas handa ang mga guro sa
malalaking paaralan kaysa sa maliliit na paaralan sa
implementasyon nito. Maaari ring maging suliranin ng
mga guro ang kakulangan sa mga kagamitang pangturo at
multimedia na maaring gamitin sa pagtuturo ng mga
aralin.
44
sa mga mamamayan ang epekto ng pagsasabatas ng K-12
Kurikulum.
Disenyo ng Pananaliksik
Mga Respondente
Ang napiling respondent sa pag-aaral na ito ay mga
piling mag-aaral na nasa ikalawang taon sa kursong
Malayang Sining ng Unibersidad ng Jose Rizal sa
ikalawang semester ng taong 2015- 2016.
Instrumentong Pampananaliksik
Ang pag-aaral na ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng
pagsasarbey. Ang mananaliksik ay naghanda ng isang
talatanungan na naglalayong makapangalap ng mga datos
upang masuri ang kahandaan at damdamin ng mga
respondente sa pananaliksik at korelasyon niyon sa
ilang mga piling personal at pangkaligirang baryabol.
Nagsagawa rin ng pangangalap ng mga impormasyon ang
mananaliksik sa hanguan ng aklatan , katulad ng aklat,
tisis, at maging sa internet.
45
Tritment ng mga Datos
Dahil sa pamanahong papel na ito ay pasimulang pag-
aaral pa lamang at hindi naman isang pangangailangan sa
pagtatamo ng isang digri kung kayat ginamit lamang ang
porsyento o bilang o dami lamang ng mga pumili sa bawat
aytem sa talatanungan ang inalam ng mananaliksik,
nagging madali para sa mananaliksik ang pagkuha ng
porsyento dahil bawat dami ng bilang ay awtomatikong
katumbas sa porsyento niyon. Kung saan: P=f/n x 100
P=porsyento F= dalas ng paggamit N= bilang ng
respondente
Sanggunian
•http://www.untvweb.com/news/k-12-bill-ganap-nang-
isang-batas/ •http://translate.google.com.ph/translate?
hl=tl&sl=en&u=http://www.wisegeek.com/wh at-is-the-
history-of-the-k-12-
educationsystem.htm&ei=HWkoTavqEofnrAeE4fiaDA&sa=X&oi=t
ranslate&ct=result&r
esnum=2&ved=0CCkQ7gEwAQ&prev=/search%3Fq%3Dk
%2B12%2Beducation%2B system%26hl%3Dtl%26biw
%3D1024%26bih%3D546%26prmd%3Divns •Pananaliksik ni
Daisy B. Bornilla (2011) Kahandaan ng mga Guro ng
Filipino sa Implementasyon ng Kurikulum ng Edukasyong
Pangsekondarya
•Pananaliksik ni Jane Matibag (2014) Damdamin at
Saloobin ng mga Mag-aaral na nasa Ikapitong Baitang sa
Mataas na Paaralan ng San Isidro hinggil sa Bagong
Kurikulum na K-12
•Pananaliksik ni Jane Matibag (2014) Reaksyon ng mga
Mag-aaral sa Mataas na Paaralan ng Balete
46
https://www.slideshare.net/justinefaithdelavega/thesis-
in-filipino-sample?qid=2d2cd28b-1110-4735-bf77-
780ce8388787&v=&b=&from_search=1
RENTAL: ONLINE
PETSA: ABRIL 27, 2017
Pinagmulan ng Samahan: INACOL at CompetencyWorks
47
https://studentsatthecenterhub.org/tl/event/an-
overview-of-k-12-competency-based-education-for-
education-leaders-and-teachers/
Sa K-12 program, magiging mandatory ang kindergarten,
anim na taon sa elementarya (Grade 1 hanggang 6), apat
na taon sa junior high school (Grade 7 hanggang 10), at
dalawang taon sa senior high school (Grade 11 hanggang
12).
Kolonyal na disenyo
48
edukasyon sa Pilipinas. Hindi daw ito “nakaangkop” sa
internasyunal na mga pamantayan kaya kailangang
ipatupad ang reporma sa porma ng K-to-12, ayon sa
gobyerno.
49
Ito ang isa sa malinaw na inamin mismo ng Department of
Education (DepEd) na “makatutulong” di umano na
makapagtrabaho agad ang mga kabataan pagkatapos nila
ng senior high school.
50
Sa datos ng Bangko Sentral ng Pilipinas noong 2014,
umabot sa $26.924 Bilyon ang cash at non-cash
remittances sa bansa mula sa $25.351 noong 2013.
51
madaling mabenta sa mga mag-aaral. Sinimulan ito ng
Unibersidad ng Pilipinas (UP) na nagtulak sa UP Los
Banos na magkaroon ng “marketability assessment” sa
kanilang subjects. Sa UP Manila ang pagkakaroon naman
ng program review na magbibigay daan sa pagra-
rationalize at pagre-realignng kanila umanong
limitadong badyet para sa “competitive subjects”.
52
ang ekonomiya ng bansa; manatiling nakaasa sa dayuhan
imbes na linangin ang sariling potensyal ng Pilipinas.
Binuburang identidad
53
Ayon kay Louie Zabala, guro ng social studies sa FG
Calderon High School sa Tondo, Manila, kulang na kulang
ang kaalaman ng mga mag-aaral pagdating sa kultura at
kasaysayan ng Pilipinas. Lubha itong nakakabahala dahil
mahalaga ito sa isang tao na magkaroon ng identidad.
54
Pagbansot ito sa kaalaman at paliitin ang pagtingin sa
kakayahan ng Pilipino para manatiling nakaasa sa
dayuhan. Sa ganitong balangkas, hindi iisipin ng mga
Pilipino na paunlarin ang sariling ekonomiya at
linangin ang sarili nitong likas na yaman.
Kumikitang sistema
56
Sa ilalim ng voucher system nasa P16,500 hanggang
P22,500 lang ang sasagutin ng gobyerno. Nasa P25,000
hanggang P70,000 ang nasa average na matrikula sa
pribadong mga paaralan.
Tanggalan, kontraktuwalisasyon
58
Halimbawa umano nito ang nangyari sa presidente ng
unyon ng Adamson University. Tinanggal diumano siya
dahil sa nalamang nakikiisa siya sa laban sa K to 12 at
aktibong lumalahok sa ACT.
60
ilalim ng puno sa Pilipinas. Reyalidad ito hanggang
ngayon,” ayon kay Joy Martinez, bise-presidente ng ACT.
Layunin at tungkulin
61
sa programa nito, para kanino papaunlarin ng K-to-12
ang edukasyon sa Pilipinas?
http://pinoyweekly.org/new/2015/06/kung-bakit-hindi-
mapapaunlad-ng-k-to-12-ang-edukasyon-sa-pilipinas/
NI CHRIS STURGIS
62
nagsasaliksik ng mga modelo ng ipinamamahagi na
pamumuno at empowerment ng tagapagturo.
https://studentsatthecenterhub.org/tl/resource/implemen
ting-competency-education-in-k-12-systems-insights-
from-local-leaders/
KAUGNAY NA PAGAARAL
Pilipinas- Inilabas nang Kagawaran ng Edukasyon ang
detalye ng kanilang planong pagdaragdag ng parehong
isang taon sa primarya at sekundarya o K+12. Ito ay
bahagi ng President Benigno "Noynoy" Aquino III's
Educational Reform Program. Ang Administrasyong Aquino
ay naniniwala na ang pagdaragdag ng mas maraming taon
sa pangunahing edukasyon sa Pilipinas ay maaaring
makatulong na malutas ang problema sa pagkawala ng
trabaho, panatilihing mataas sa mga global na
pamantayan, at tulong sa mga estudyante na magkaroon ng
mas maraming oras upang piliin ang mga karera na
pinakamahusay na nababagay sa kanilang kasanayan.
63
Sinasabing ang K+12 ay ang pagdaragdag ng isang
taon sa parehong primary at sekundarya (kindergarten +
6 na taon sa primarya + 6 na taon sa sekundarya).Kahit
na ang mga opinyon at reaksyon ng publiko ay nahahati,
ang ilan ay sa pabor at ang ilan ay sa hindi. Kabilang
sa mga pangunahing isyu na may kaugnayan sa programang
K+12 ay ang mga
pinansiyal na kapasidad ng mga magulang, ang bilang ng
mga paaralan, ang bilang ng mga guro, at kahit na ang
pagkakaroon ng mga libro at iba pang kagamitang pang-
eskuwela.
http://translate.google.com.ph/translate?
hl=tl&sl=en&u=http://www.bukisa.com/articles/334773_edi
64
torial-k-12-education-in-the-
philippines&ei=DLApTc_6Is_HrQe_1b2oDA&sa=X&oi=translate
&ct=result&resnum=1&sqi=2&ved=0CCIQ7gEwAA&prev=/search
%3Fq%3Deditoryal%2Bng%2Bk%252B12%26hl%3Dtl%26prmd
%3Divns
65
na tutulong sa kanila na madaling makahanap ng trabaho.
Ang kurikulum ay magbibigay ng espesyalisasyon batay sa
mga karerang gusto ng isang mag-aaral na ituloy.
Karagdagang HS taon Hindi papalitan ng kolehiyo ng
edukasyon.
LAGOM NG SINING
Ang literatura ni Candice Montenegro ay naglalahad
ng kasaysayan ng programang K-12 at kung paano ito
ipinatupad, saan ito nagsimula hanggang sa henerasyon
ngayon. Samantalang ang literatura nina Justine Faith
Dela Vega, Pher Pasion, Chris Sturgis ay naglalahad na
ang programang K-12 ay may magandang layunin kaya ito
ipinatupad sa ating bansa. Ilan sa mga layunin nito ay
ang karagdagang kaalaman para sa mga mag-aaral, maging
handa at mapa-unlad ang karunungan at mapahusay ang
kalidad ng edukasyon na maaring magresulta sa magandang
takbo ng pamumuhay. Dahil ang kabataang nakapag-aral ng
programang K-12 ay may adbentahi pagdating sa kaalaman
na maaring makatulong upang makahanap ng magandang
trabaho.
GAP
Ang mga sunising kaugnay na literature at pag-aaral
ay nagpapahayag na marami nang naisagawang pananaliksik
ukol sa programang K-12. Datapwat wala pang pag–aaral
ang isinagawa upang malaman ang pagkakasangkot ng
programang K-12 sa talakayang pangkalahatan.
Kaugnay nito, naniniwala ang kasalukuyang
mananaliksik na ang pagsusuri sa programang K-12 ay
siyang gap sa mga naunang pag-aaral na pupunuan ng
kasalukuyang pag-aaral.
66
BALANGKAS TEORETIKAL
Ang batayang tearetikal ng pag-aaral na ito ay
nakasalig sa ilang mahahalagang konsepto at teoryang
binuo ng ibang mananaliksik hinggil sa paksang may
kaugnay sa kasalukuyang pag-aaral.
Ayon sa pahayag ni Justine Faith Dela Vega, maganda
ang magpatuloy sa pag-aaral ng programang K-12 dahil
makakatulong ito upang magkaroon ng dagdag na kaalaman
ang mga mag-aaral at makasabay sa antas ng edukasyon na
mayroon ang ibang bansa.
KABANATA III:
DISENYO AT PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK
DISENYO NG RISERTS
Ginamit ng mananaliksik ang analitikal palarawang
pagsusuri upang masuri ang epekto ng programang k-12 sa
magaaral ng senior high sa antas ng kolehiyo. Ito ay
ang paraan ng pangangalap ng mga impormasyon tungkol sa
kasalukuyang kalagayan.
Ang pantulong na kagamitan ay tseklist. Ang
natamong datos ay inilagay sa angkop na talahanayan.
RESPONDENT
Ang mga respondent sa pag-aaral na ito ay may
kabuuang 20 na estudyante sa senior high school ng
67
ibat-ibang strand sa Veritas. Taong panuruan 2017-2018.
Binubuo ito ng mga strand na: STEM , ABM , EIM, ICT
INSTRUMENTO
Ang mananaliksik ay gumamit ng tseklist sa
pagsusuri ng epekto ng programang K-12.
PAGSASAGAWA NG HAKBANG
Upang malaman mga epekto ng programang K-12 ay ang
mananaliksik ay gumawa ng mga sumusunod:
ISTATISTIKANG GINAMIT
Ang mananaliksik ay gumamit ng mga istatistikang
sumusunod:
68
PAGBILANG (FREQUENCY COUNT) – Upang malaman kung ilang
mag-aaral ang sang-ayon at di-sangayon base sa
epektong naranasan nila sa programang K-12.
ISTATISTIKAL TRITMENT NG MGA DATOS:
Ang mga istatistikal na paraan na ginamit sa
paglalarawan ng mga numero o figures ay ginagawa rito
upang ang numerical na datos ay mailarawan.
ISTATISTIKANG GINAMIT
Ang mananaliksik ay gumamit ng istatistika na
sumusunod:
PAGBILANG (FREQUENCY COUNT) – Upang malaman kung ilang
mag-aaral ang sang-ayon at di sang-ayon base sa
epektong naranasan nila sa programang K-12.
TALLY – upang malaman ang bilang ng sang-ayon at di
sang-ayon na mag-aaral ng Veritas College of
Irosin.
BAR GRAPH – upang makita ang tally sa pamamagitang nga
bar graph ang resulta ng tally ng mga sang-ayon at
di sang-ayon na mag-aaral ng Veritas College of
Irosin.
69
KABANATA IV:
TALAHANAYAN 1.1
PAHAYAG SANG-AYON DI SANG-AYON
1 20 0
2 20 0
3 20 0
4 20 0
5 18 2
6 4 16
7 14 6
8 16 4
9 3 17
10 2 18
70
Makikita sa Talahanayan 1.1 na 15/20 responde ay
sang-ayon sa pahayag base sa epektong naranasan nila sa
programang K-12 mula sa pahayag 1-4, lahat ng responde
ay sang-ayon. Sa ika-limang pahayag ay 18 na responde
ang sumang-ayon at 2 ang hindi. Sa ika-anim, mas marami
ang di sumang-ayon. Sa ika-walong pahayag ay mas
maraming responde ulit ang sumang-ayon at sa ika-siyam
at ika-sampo ay mas marami ang hindi.
Sa tabyular makikita na ang mga epekto ng pahayag
sa programang K-12 ay sumang-ayon ang mga responde.
Ang mga mananaliskik ay gumamit ng grapikal na
talahanayan 1.2 upang mas maunawaan kung ilang ang
sumang-ayon at di sumang-ayon.
Sa grapikal makikita na karamihan sa mga responde
ay sumang-ayon sa pahayag na nasa tseklist base sa
epektong naranasan nila sa programang K-12.
KABANATA V:
BUOD NG MGA NATUKLASAN, KONGKLUSYON AT
REKOMENDASYON
BUOD
Ang isinagawang pag-aaral na ito ay nauuukol lamang
sa epekto ng programang K-12 sa mga Senior High na mag-
aaral ng Veritas College of Irosin.
Tinatalakay sa pag-aaral na ito ang mga epektong
dulot ng programang K-12 at mga epektong posibleng
nararanasan ng mga mag-aaral.
71
KONKLUSYON
Pagkatapos ng maingat na pagtatalakay at pagsusuri
ng mga datos ng pagsasaliksik inilahad ang mga
sumusunod: mas maraming mag-aaral ang sumang-ayon sa
mga positibong epekto ng K-12 kesa sa mga hindi sang-
ayon. Kaya masasabi na maganda ang epekto ng K-12 sa
mga mag-aaral. Masasabi rin na dapat ay ipagpatuloy ang
programang ito ng gobyerno para mas mapa-unlad ang
edukasyon sa buong Pilipinas at magkakaroon pa ng mas
marami pang oportunidad sa mga nagtatapos sa Senior
High. Samakatwid, ipinapahayag ng pag-aaral na ito na
sa pamamagitan ng K-12 magkakaroon ng magandang kalidad
ang edukasyon sa Pilipinas at matutulungan nito na
magkaroon ng magandang trabaho ang mga mag-aaral na
nagtapos sa programang ito.
REKOMENDASYON
Pagkatapos ng isinagawang pag-aaral at pagsusuri sa
ikauunlad ng pananaliksik, iminumungkahi ng
mananaliksik ang mga sumusunod na dapat mas palawakin
pa ang saklaw ng programang K-12 upang mas maraming
mag-aaral pa ang magkaroon ng kaalaman sa mga epekto ng
K-12 na maaari nilang magamit sa kanilang kinabukasan.
Mas mainam na sa mga susunod na mag-aaral tungkol
sa K-12 ay dagdagan ang bilang ng mga respondents para
mas mapalawak ang saklaw ng pag-aaral na magpapalawak
pa sa kaalaman at mas makakadagdag pa ng impormasyon
tungkol sa pananaliksik.
Mas mainam rin kung makakapagbigay ng seminar sa
mga senior high ang mga susunod pa na mananaliksik para
mabigyan ng impormasyong ang mga mag-aaral tungkol sa
kasaysayan ng K-12 at mga iba’t ibang detalye pa
tungkol sa K-12.
72
Inirerekomenda ng mga mananaliksik na bigyan ng mas
matagal na panahon ang pag-aaral sa programang ito para
mas malaman ang mga epekto base sa mga taon na lumipas
upang Makita ang tunay na epekto nito sa mga mag-aaral
at sa kanilang pamilya.
BIBLIOGRAPI
http://translate.google.com.ph/translate?
hl=tl&sl=en&u=http://www.wisegeek.com/what-is-the-
history-of-the-k-12-
educationsystem.htm&ei=HWkoTavqEofnrAeE4fiaDA&sa=X&oi=t
ranslate&ct=result&resnum=2&ved=0CCkQ7gEwAQ&prev=/searc
h%3Fq%3Dk%2B12%2Beducation%2Bsystem%26hl%3Dtl%26biw
%3D1024%26bih%3D546%26prmd%3Divns
http://filipinothesis.blogspot.com/2011/02/kabanata-ii-
mga-kaugnay-na-literatura.html
https://www.slideshare.net/joyieloo/pa-nanaliksik-1
https://www.philippinerevolution.info/ang_bayan/2016032
1-pagpapatibay-sa-k12-tinuligsa/
https://www.slideshare.net/ceetrie/tunguhin-nilalaman-
batayang-balangkas-ng-filipino-curriculum-k12?
qid=2d2cd28b-1110-4735-bf77-
780ce8388787&v=&b=&from_search=2
•http://www.untvweb.com/news/k-12-bill-ganap-nang-
isang-batas/ •http://translate.google.com.ph/translate?
hl=tl&sl=en&u=http://www.wisegeek.com/wh at-is-the-
history-of-the-k-12-
educationsystem.htm&ei=HWkoTavqEofnrAeE4fiaDA&sa=X&oi=t
ranslate&ct=result&r
esnum=2&ved=0CCkQ7gEwAQ&prev=/search%3Fq%3Dk
%2B12%2Beducation%2B system%26hl%3Dtl%26biw
%3D1024%26bih%3D546%26prmd%3Divns •Pananaliksik ni
73
Daisy B. Bornilla (2011) Kahandaan ng mga Guro ng
Filipino sa Implementasyon ng Kurikulum ng Edukasyong
Pangsekondarya
•Pananaliksik ni Jane Matibag (2014) Damdamin at
Saloobin ng mga Mag-aaral na nasa Ikapitong Baitang sa
Mataas na Paaralan ng San Isidro hinggil sa Bagong
Kurikulum na K-12
•Pananaliksik ni Jane Matibag (2014) Reaksyon ng mga
Mag-aaral sa Mataas na Paaralan ng Balete
https://www.slideshare.net/justinefaithdelavega/thesis-
in-filipino-sample?qid=2d2cd28b-1110-4735-bf77-
780ce8388787&v=&b=&from_search=1
https://studentsatthecenterhub.org/tl/event/an-
overview-of-k-12-competency-based-education-for-
education-leaders-and-teachers/
http://pinoyweekly.org/new/2015/06/kung-bakit-hindi-
mapapaunlad-ng-k-to-12-ang-edukasyon-sa-pilipinas/
https://studentsatthecenterhub.org/tl/resource/implemen
ting-competency-education-in-k-12-systems-insights-
from-local-leaders/
http://translate.google.com.ph/translate?
hl=tl&sl=en&u=http://www.bukisa.com/articles/334773_edi
torial-k-12-education-in-the-
philippines&ei=DLApTc_6Is_HrQe_1b2oDA&sa=X&oi=translate
&ct=result&resnum=1&sqi=2&ved=0CCIQ7gEwAA&prev=/search
%3Fq%3Deditoryal%2Bng%2Bk%252B12%26hl%3Dtl%26prmd
%3Divns
74
Republika ng Pilipinas
Rehiyon V
Lalawigan ng Sorsogon
Veritas Colege of Irosin
Irosin, Sorsogon
Marso 9, 2018
Mahal Na Ginoo;
Kami po ay mga estudyante ng BEED-1 ay magkakaroon ng
pananaliksik na may pamagat na ”Mga Epekto ng Programang K-12 sa
mga Mag-aaral ng Senio High School sa Veritas College of Irosin”
bilang pangangailangan sa asignaturang Pagbasa at Pagsulat
(Fil2).
Sa punto pong ito, kami po ay humihingi ng permiso sa inyong
tanggapan para magsagawa ng sarbey/talatanungan sa mga estudyante
ng Senior High School sa Paaralang ito.
Malugod po naming ikagagalak ang inyong pag-sang-ayon sa
kahilingang ito.
Maraming salamat po.
Sumasainyo,
Haide H. Hamor
Pinuno ng mga Mananaliksik
Nabatid ni:
Pinagtibay ni:
75
PASASALAMAT
Ang mga mananaliksik ay taos pusong nagpapasalamat
sa mga naging bahagi, tumulong at nagbigay ng suporta
upang maging matagumpay ang pananaliksik na ito.
Lubos kaming nagpapasalamat sa aming mga magulang
na nagbigay ng pinansyal na suporta at patuloy na pag-
uunawa sa aming pangangailangan para sa ikaaayos ng
pananaliksik na ito.
Ipinapaabot namin ang aming pasasalamat kay G.
Aniceto Judin Jr. na nagbigay permiso upang maisagawa
ang pananaliksik na ito.
Nagpapasalamat kami kay Gng. Bernardita S. Gragas,
guro sa asignaturang Pagbasa at Pagsulat (Fil2) ng
iba’t-ibang teksto tungo sa pananaliksik na nagbigay
payo, gabay at kaalamang ibinabahagi saamin sa
ikakatagumpay ng pag-aaral na ito.
Nagpapasalamat din kami sa mga respondente, ang mga
mag-aaral sa Senior High School ng Veritas College of
Irosin na nagbigay ng impormasyon at datos na kailangan
sa aming pananaliksik.
Salamat sa aming kapwa mag-aaral na nagbahagi ng
ideya at kaalaman tungkol sa aming paksang pinag-
aralan. Higit sa lahat, maraming salamat sa Poong
Maykapal, sa Kanyang pagpapala at sa pagbibigay
kaalaman para sa ikatatagumpay ng pananaliksik na ito.
76
APPENDIX A
Pangalan: Edad:
Grado/Strand: Paaralan:
Lagyan ng tsek kung kayo ay sang-ayon o di sang-ayon sa mga pahayag sa ibaba.
Pahayag Sang- Di Sang-
ayon ayon
1. Natulungang ma-“master” ang mga asignatura.
2. Nadagdagan ang mga gastusin.
3. Nakadagdag sa mga kaalaman.
4. Natulungang matukoy ang magiging kurso sa kolehiyo.
5. Napapatagal ang taon na gugugulin sa pag-aaral.
6. Bababa ang bilang ng mga mag-aaral sa kolehiyo.
7. Nalaman kung ano ang kakayahan base sa strand na kinuha.
8. Napapa-unlad nito ang kalidad ng edukasyon.
9. Mahalaga ang programang K-12 sa mga mag-aaral.
10. Makabuluhan kung ipagpapatuloy ng dalawang taon ang K-
12.
Pangalan: Edad:
Grado/Strand: Paaralan:
Lagyan ng tsek kung kayo ay sang-ayon o di sang-ayon sa mga pahayag sa ibaba.
Pahayag Sang- Di Sang-
ayon ayon
1. Natulungang ma-“master” ang mga asignatura.
2. Nadagdagan ang mga gastusin.
3. Nakadagdag sa mga kaalaman.
4. Natulungang matukoy ang magiging kurso sa kolehiyo.
5. Napapatagal ang taon na gugugulin sa pag-aaral.
6. Bababa ang bilang ng mga mag-aaral sa kolehiyo.
7. Nalaman kung ano ang kakayahan base sa strand na
kinuha.
8. Napapa-unlad nito ang kalidad ng edukasyon.
9. Mahalaga ang programang K-12 sa mga mag-aaral.
10. Makabuluhan kung ipagpapatuloy ng dalawang taon ang
K-12.
77