Professional Documents
Culture Documents
LI
AL I
H
IB
8
A
GBPA
M
I NG
NA
G-
AAR
IPI
P A
DI
I N
H
Filipino
Unang Markahan, Modyul 5
Ugnayang Sanhi at Bunga
MARITESS G. ADRIATICO
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at
mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay
kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Inilimbag sa Pilipinas ng
MELC (Week 1)
Subukin
1
a. Prinsesa Datimbang c. Prinsipe Madali
b. Haring Miskoyaw d. Prinsipe Bantugan
2. Ano ang pahiwatig ng pagmamadali ni Pinsipe Madali papunta sa langit upang
kunin ang kaluluwa ng kapatid na si Prinsipe Bantugan?
a. Lukso ng dugo para sa kapatid
b. Tawag ng magulang at ng langit
c. Iyon ang tama at ang nararapat
d. Tawag ng pagiging hari sa kanyang nasasakupan
3. Sa anong sitwasyon sa akda makikita ang epekto ng inggit?
a. Ipinagbawal sa mga tao na makipag-usap kay Prinsipe Bantugan
b. Sumalakay nang bigla-bigla
c. Lumipad sa langit para kunin ang kaluluwa
d. Naglakbay at narating ang kaharian ni Prinsesa Datimbang
4. Ano ang nais iparating ng may –akda sa mambabasa?
a. Isipin muna kung tunay ba siyang nangangailangan
b. Pinagbabawal ang mapagsamantala
c. Laging may ganti ang langit sa mga mapagsamantala
d. Iwaglit ang inggit, galit at magmahalan
5. Ano ang problema ng epikong Bantugan?
a. Hindi sang-ayon ang mamamayan sa bagong pamamalakad ng hari
b. Maraming astig na asawa ang hari
c. Inggit at galit ng kapatid sa kapatid
d. Walang bait sa sarili ang hari, anupa’t maraming naghahari-harian
6. Paano sinagot ni Prinsipe Bantugan ang galit at inggit ni Prinsipe Madali?
a. Nag-asawa at nagnegosyo
b. Naging pasaway sa kaharian
c. Sinuklian din ng galit at pakikipag-away
d. Umalis sa kaharian at naglakbay
7. Ano ang ipinapahiwatig sa kilos ni Prinsesa Datimbang sa hindi pagtalikod sa
bangkay sa kanyang pintuan?
a. Matalik na kaibigan ang bangkay sa pintuan
b. Isusumpa ng langit ang di marunong tumulong sa kapwa
c. Ang pagtulong ay hindi namimili
d. Katungkulan ng isang Prinsesa ang pagtulong
8. Ano ang aral na napulot ni Miskoyaw sa akalang wala si Bantugan sa Bumbaran?
a. Pinagpala ng langit ang mabait sa kapwa
b. May masayang buhay ang mapagsamantala
c. Ang mapagsamantala ay laging may mapapalang masama
d. Lalong lumalakas ang mapagsamantala
9. Ano ang naging epekto nang magkabalikan ng loob ang magkapatid sa kaharian?
a. Namamayani pa rin ang inggit at2 galit
b. Dalawa silang ginawang hari
c. Nagkaroon ng kasiyahan at katahimikan ang bawat loob
d. Minabuti nilang iwan ang kaharian at ibinigay sa iba ang pamamahala
2
Gawain 2- Panuto: Ibigay ang tamang bunga sa mga sumusunod na bilang. Letra
lamang ang isulat pagkatapos ng bilang. Sagutang papel ito isulat ang sagot.
Sanhi Bunga
11. A.
12. B.
13. C.
14. D.
15. E.
3
Aralin
Ugnayang Sanhi at Bunga
1
Balikan
1. ______________________________________________________________
2. ______________________________________________________________
3. ______________________________________________________________
4. ______________________________________________________________
5. ______________________________________________________________
4
Tuklasin
1. Si_______________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
2. Si_______________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
3. Si_______________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Suriin
5
Si Prinsepe Bantugan (Buod ng Epikong Muslim)
May isang hari sa malayong kaharian sa Mindanao ang may dalawang anak
na lalaki. Ang nakatatanda ay si Prinsipe Madali at ang nakababata ay si Prinsipe
Bantugan. Sa murang edad ay nagpakita si Prinsipe Bantugan ng magagandang
katangiang higit sa kanyang nakatatandang kapatid na si Prinsipe Madali. Laging
sinasabi ng kanilang guro at kanilang ama na si Prinsipe Bantugan ay
napakatalino. Mabilis siyang matuto kahit sa paggamit ng espada at palaso.
Taglay niya ang lakas na kayang makipaglaban sa tatlo o limang tao sa mano-
manong labanan.
Ang unang tanday na siya ay magiging isang magaling na sundalo ay nang
mapatay niyang mag-isa ang isang malaking buwayang pumatay sa ilang taong-
bayan. Hindi makapaniwala ang mga taong-bayan sa kanilang nakita pagkatapos
ng patutuos.
“Napakalakas niya!” ang sabi ng isang matandang lalaki nang makita ang
napatay na buwaya.
Paano nakaya ng isang taong ganito kabata na patayin ang buwaya?
“Sinasapian siguro siya ng mga diyos!” sabi naman ng isa.
“Halika, pasalamatan natin ang prinsipe sa pagpatay niya sa halimaw!”
sabi ng pinuno ng bayan.
Nang umabot na si Prinsipe Bantugan sa kanyang kabinataan, siya ay
naging pinakamagaling na sundalo sa kaharian. Lagi niyang pinamumunuan ang
mga sundalo sa labanan. At lagi silang nagwawagi laban sa mga kalaban sa mga
kalabang kaharian. Ang kanyang pangalan ay naging bukambibig ng lahat ng mga
sundalo ng mga kalapit na kaharian. Hindi nagtagal ay wala nang kaharaing
nangahas kumalaban sa kanila. Kapayapaan at pag-unlad ang naghari sa
kaharian dahil natamo nila ang respeto’t pagkilala ng mga kalapit na kaharian.
Nang mamatay ang kanilang ama, ang kanyang nakatatandang kapatid na
si Prinsipe Madali ang hinirang na bagong hari. Nagkaroon ng protesta sa mga
nasa ranggo. Nais nilang si Prinsipe Bantugan ang maging bagong hari. Kahit ang
mga ordinaryong mamamayan ay nagsasabing si Prinsipe Bantugan ang mas
karapat-dapat maging hari sa dalawang prinsipe.
“Si Prinsipe Bantugan ay matapang at malakas, kaya niya tayong
protektahan laban sa mga kaaway!” sabi ng isang matanda sa pamilihan.
“Sang-ayon ako sa iyo” sagot ng matandang lalaki. Hindi ito pinansin ni Prinsipe
Bantugan. Alam niya na ang kanyang kapatid ang karapat-dapat na tagapagmana
ng trono dahil si Prinsipe Madali ang panganay sa kanilang dalawa. Siya mismo
ang nagpatunay sa kanyang kapatid.
6
“Nararapat lamang na ang kapatid ko ang maging bagong hari dahil napag-
aralan na niya kung paano magpatakbo ng gobyerno,” sabi niya sa kapwa niya
sundalo at mga ministro sa kaharian. “Alam niya kung paano ang pamamalakad
sa ugnayang panlabas. At marami siyang magandang ideya upang mapaganda
ang buhay ng bawat mamamayan!”
7
Hindi alam ni Miskoyaw na nabuhay na muli si Bantugan kaya
nagkaroon ng pagdiriwang. Natigil ang pagdiriwang at ang dalawang kaharian
ay naglaban. Pumailanlang sa himpapawid si Bantugan at sa pamamagitan ng
kanyang kampilan ay pumatay ng maraming kaaway. Buong tapang na
lumaban si Prinsipe Bantugan ngunit nanghihina pa siya dahil kagagaling lang
niya sa kamatayan, kaya siya ay nabihag. Iginapos siya ngunit nang
manumbalik ang kanyang lakas, nilagot niya ang gapos at siya’y nakawala.
Buong bangis siyang nakipaglaban hanggang sa mapuksa ang mga kaaway.
Pagkatapos niyang magtagumpay sa labanang ito ay dinalaw lahat ni
Prinsipe Bantugan ang mga kahariang karatig ng Bumbaran at pinakasalan
ang lahat ng Prinsesang kanyang katipan at umuwi sila sa Bumbaran. Buong
galak siyang sinalubong ni Haring Madali at nag-utos ng panibagong
pagdiriwang. Ang buhay ni Prinsipe Bantugan ay naging maligaya hangang sa
kanyang mga huling sandali.
-Halaw sa Pluma 8, 2017
Gabay na Tanong:
1. Paano nawalay si Prinsipe Bantugan sa kanyang kapatid na si
Prinsipe Madali?
2. Bakit minahal ng mga tao si Prinsipe Bantugan kaysa kay Prinsipe
Madali?
3. Paano nalaman ni Prinsipe Madali na namatay ang kapatid?
4. Bakit natalo si Prinsipe Bantugan labanan sa unang pagkakataon?
5. Paano nagkapalagayan ng loob ang magkapatid na Bantugan at
Madali?
8
Mga Hudyat ng Sanhi at Bunga ng mga Pangyayari
9
Pagyamanin
Gawain A. Alam Mo ba? Lagyan ng tsek ang gilid bago ang numero kung
nagpapahiwatig ng layunin ng epikong Bantugan at ekis kung hindi. Sa
sagutang papel isulat ang sagot.
Epikong Bantugan
10
8. Ano ang mga naging resulta?
Sagot: 1.
2.
9. Ano ang kinalabasan ng pangyayari?
Sagot: 1.
2.
Gawain C. Saan Ako Dapat? Pag-ugnay-ugnayin ang sanhi at bunga na nasa loob
ng kahon at isulat ito sa sagutang papel.
Sanhi Bunga
1.___________________________________ _________________________________
2.___________________________________ _________________________________
3.__________________________________ _ ________________________________
4.__________________________________ _ ________________________________
5.__________________________________ _ ________________________________
11
Isaisip
Katangian ng Epiko
1.______________________________________________________________________________
2.______________________________________________________________________________
3.______________________________________________________________________________
4.______________________________________________________________________________
5.______________________________________________________________________________
6. Epiko - ______________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Isagawa
1.________________________________________________________________________________
2.________________________________________________________________________________
12
Gawain 2- Ipakilala ang sanhi at bunga na ipinapahiwatig ng larawan Isulat sa
sariling sagutang papel ang sagot.
Sanhi:__________________ Sanhi:__________________
Bunga:_________________ Bunga:_________________
13
Tayahin:
Sanhi Bunga
1. A.
2. B.
3. C.
4. D.
5. E.
14
B. Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat tanong at piliin ang tamang
letra na nagpapahiwatig ng tamang sagot. Isulat sa sagutang papel ang mga
sagot.
15
Karagdagang Gawain
RUBRIKS
Pamanta- 5 4 3 2
yan
Organi- Malinaw at Di gaanong Di malinaw at Magulo ang
sasyon maayos ang malinaw at maayos ang ayos at ang
pagkakasunod- maayos ang pagkakasunod- pagkakasunod-
sunod ng pagkakasunod- sunod ng sunod ng
kaisipan sunod ng kaisipan kaisipan
kaisipan
Nilalaman Ginamitan ng Ginamitan ng Ginamitan ng
Ginamitan ng
sampung sanhi walong sanhi at anim na
apat sanhi at
at bunga bunga sanhi at bunga
bunga
Kawastu- Wasto ang May mga mali Maraming mali
Halos lahat
hang paggamit ng sa paggamit ng sa paggamit ng
may mali sa
Gramatikal bantas, bantas, bantas,
paggamit ng
baybay, maliit baybay, maliit baybay, maliit
bantas,
at malaking at malaking at malaking
baybay, maliit
titik titik titikat malaking
titik
Kakintalan Nag-iwan ng Di gaanong Nag-iwan ng Walang iniwan
impresyon sa nag-iwan ng impresyon sa na impresyon
mambabasa impresyon sa mambabasa sa mambabasa
upang mambabasa ngunit di upang
mahikayat upang mahikayat mahikayat
mahikayat
KABUUAN 20
16
Susi sa Pagwawasto
15. C
14. B 15. D
13. D 14. C
12. A 13. C
11. E 12. C
10. D 11. D
9. C 10. C
8. C 9. D
7. C 8. A
6. D 7. A
6. C
5. C
5. C
4. D 4. B
3. A 3. D
2. A 2. A
1. C 1. E
Subukin Pagtataya
Mga Sanggunian:
1. Pluma8, 2017 edition
2. https://www.google.com/search?q=sanhi+at+bunga&client=ms-android-samsung-ga-
rev1&prmd=ivsn&sxsrf=ALeKk02Zfu1EJ_5urcJULWf8tRsvUJ2FlA:1595425673961&source=lnms&tbm
=isch&sa=X&ved=2ahUKEwj8-77k_-
DqAhWlyIsBHSLFBaMQ_AUoAXoECAwQAQ&biw=412&bih=782&dpr=2.63#imgrc=zoN9yw6JOF2EnM
https://www.clipartmax.com/middle/m2i8b1b1m2K9Z5A0_painful-sprained-ankle-painful-sprained-
ankle/
https://www.google.com/search?q=Illustration+kid+have+tootache&tbm=isch&ved=2ahUKEwjsrJDI
huHqAhW-x4sBHbLZAtEQ2-
cCegQIABAC&oq=Illustration+kid+have+tootache&gs_lcp=ChJtb2JpbGUtZ3dzLXdpei1pbWcQAzIECCE
QCjoECCMQJzoGCAAQCBAeOgQIABATOgYIABAeEBM6BAgeEApQifMFWMm6BmCNwwZoAHAAeACA
Ab0BiAGHIJIBBDAuMjeYAQCgAQHAAQE&sclient=mobile-gws-wiz-
img&ei=pUoYX6zGH76Pr7wPsrOLiA0&bih=782&biw=412&client=ms-android-samsung-ga-
rev1&prmd=isvn&hl=fil#isa=y
17