2

Araling Panlipunan
Una nga Kwarter – Modyul 3:
Ang Kamahinungdanon sa
Komunidad
ARALING PANLIPUNAN – Ikaduha nga Grado
Alternative Delivery Mode
Una nga Kwarter – Modyul 3: Ang Kamahinungdanon sa Komunidad
Unang Edisyon, 2020

Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong makaangkon og
katungod sa copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa man,
kinahanglan una ang pagtugot sa ahensya sa gobyerno nga nagpatuman sa tagsulat kung
kini mahimong pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga buhaton sa maong ahensya ang
pagtakda sa mahimong bayad.

Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa produkto o
brand name, tatak o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga ginamit niini nga
modyul nagpanag-iya sa copyright nianang mga gihisgutan. Paningkamutan nga matultulan
sila para makuha ang ilang pagtugot sa paggamit sa mao nga mga materyales. Wala giangkon
sa mga nagmantala ug sa nagsulat ang katungod isip tag-iya niini. Ang unsa man nga gamit
gawas niining modyul, kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat.

Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong kopyahon o
ipatik sa unsa man nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat : Amelia B. Chan , Emma Baculanta, Menzie M. Bayucot
Editor : Dr. Bazil T. Sabacajan, Melodyn U. Tabamo, Claire B. Dagaraga,
Carlito J. Sagocsoc, Jr.
Tagasuri : Nelson G. Abelo, Ingrid T. Salugsugan, Daisy Y. Tabalba
Tagaguhit : Menzie M. Bayucot
Tagalapat : Jackielou D. Tabamo, Siegfred R. Pulgarinas
Tagapamahala : Dr. Arturo B. Bayocot, CESO III, Regional Director
Mala Epra B. Magnaong, CLMD Chief
Dr. Neil A. Improgo, Regional EPS-LRMS
Dr. Ray Butch Mahinay, Regional ADM Coordinator
Dr. Emelia G. Aclan, CID Chief
Dr. Linda D. Saab, Division EPS-LRMS
Dr. Bazil T. Sabacajan, Division ADM Coordinator

Inilimbag sa Pilipinas ng Sangay ng Camiguin

Department of Education –Region X

Office Address : B, Aranas St., Poblacion, Mambajao, Camiguin

Website : www.depedcamiguin.com
E-mail Address : depedcamiguin@gmail.com, camiguin@deped.gov.ph
 2

Araling Panlipunan
Una nga Kwarter – Modyul 3:
Ang Kamahinungdanon sa
Komunidad
Pasiuna nga Mensahe
Para sa Magtutudlo:
Kumusta, malipayong paggamit niining ARALING
PANLIPUNAN - Ikaduha nga Grado Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul sa Ang Kamahinungdanon sa
Komunidad, Ikatulong Semana, Una nga Kwarter.
Kini nga Modyul nadesinyo, naugmad ug nasusi sa
pagtinabangay sa mga magtutudlo nga gikan sa
pampublikong institusyon para sa pagtabang kanimo
nga makab-ot ang sumbanan nga gitakda sa K to 12
Curriculum samtang ilang gibuntog ang mga babag nga
adunay kalabutan sa personal, social, ug economic nga
mga sitwasyon sa ilang pag-eskwela.
Kining kapaninguhaan sa pagkat-on o learning resource
gilauman nga makapadasig sa magtutuon o bata nga
mobuhat sa mga giniyahan ug gawasnong buluhaton sa
iyang kaugalingon nga lihok ug panahon. Dugang pa,
ang katuyuan usab niini mao ang pagtabang sa
magtutuon o bata nga makakuha sa mga gikinahanglan
nga kahanas niining atong panahon karon sa ika- 21 nga
siglo samtang gitagaan usab og konsiderasyon ang ilang
mga panginahanglan og sitwasyon.
Isip dugang nga materyales sa nag-unang teksto, makita
ninyo kini nga kahon sa kinatibuk-an sa modyul.

ii
 Mga Minugbo nga Sulat sa Magtutudlo
Kini nga modyul mao ang imong kaabag sa pagtuon
mahitungod sa “Kamahinungdanon sa Komunidad”. Kini
naglangkub og mga leksyon, mga gimbuhaton ug mga
pagbansay aron mahimo kang hanas sa pagpasabot sa
kamahinungdanon sa komunidad ug pinaagi usab niini
aduna ikaw mapaambit nga mga butang nga maayo
alang sa kalambuan sa komunidad nga imong
nahimutangan. Ang inyong magtutudlo magagiya ug
mutabang kaninyo samtang kamo nagatoon sa inyong
kaugalingon niining pagtulun-an.

Isip magtutudlo, ikaw ang gilauman nga maghatag sa

magtutuon o bata kung unsaon paggamit niini nga
Modyul. Gitahasan usab ikaw sa pagsubay sa
pag-uswag sa iyang kahibawo samtang imo siya
gitagaan og higayon nga makatuon sa iyang
kaugalingon nga pagkat-on sa kahibawo. Ug usab,
gitahasan ka nga dasigon ug tabangan ang magtutuon
o bata sa iyang pagbuhat sa mga buluhaton sulod niini
nga Modyul.

Para sa Magtutuon
Kumusta, maayong paggamit niining Araling Panlipunan
sa Ikaduha nga Grado Alternative Delivery Mode
(ADM)Module sa Ang Kamahinungdanon sa Komunidad,
Ikatulong Semana, Una nga Kwarter
Kini nga Modyul gihimo para matagaan ka sa
makahuluganon nga higayon para sa mga giniyahan ug
gawasnong pagkat-on subay sa imong kaugalingon nga
lihok ug panahon. Isip aktibo nga magtutuon, mahimo
nimo ang pagproseso sa sulod niining modyul.

iii
Kini nga Modyul adunay mga parte katugbang sa mga
icons:
Kat-oni Dinhi nga bahin,
mahibaloan kung unsa ang
kinahanglan nga matun-an
sa modyul.
Pasiunang Ang katuyoan niini nga
Pagsulay/Sulayi
bahin sa buluhaton mao
ang pagsusi sa imong
naunang kahibalo
mahitungod sa leksiyon
nga imong pagatun-an.
Kung makuha nimo ang
ensakto nga mga tubag
(100%), pwede na nimo dili
gamiton kini nga modyul.
Pagsusi Kini ang hamubo nga
buluhaton o paghisgot sa
nauna nga kahibalo para
matabangan ka nga
makonek ang karon ug sa
una nga leksiyon.
Sulayi ug Kat-oni Dinhi nga bahin, ipaila ang
bag-o nga leksiyon sa
nagkalain lain nga
pamaagi sama sa usa ka
istorya, kanta, balak,
pagpresentar sa problema,
sitwasyon, o mga
buluhaton.

iv
Hisgutan Ta Dinhi nga parte, tagaan ka
og hamubo nga
panaghisgot sa leksiyon.
Ang katuyuan niini para
matabangan ug masabtan
ang bag-o nga konsepto
ug kahanas.
Pagpalambo sa Naglangkub kini sa mga
Kahibalo
buluhaton nga giniyahan
og gawasnon pagbansay
para mapalig-on ang
imong pagsabot ug
kahanas sa leksiyon.
Mahimo nimo nga
tan-awon kung husto ba
ang imong tubag sa mga
buluhaton sa pagtan-aw sa
tubag nga nahimutang sa
susi sa hustong tubag nga
anaa sa katapusan nga
parte sa modyul.
Hinumdumi Kini naglangkub sa mga
pangutana o pagbutang
sa mga tubag diha sa
gibutangan og blanko nga
parte sa kapahayag para
mapaproseso kung unsa
ang natun-an nimo gikan
sa leksiyon.

v
 Buhata ug Kini naglangkub sa mga
Kat-oni
buluhaton nga
makatabang sa imo para
mabalhin ang bag-ong
kahibalo o kahanas sa
tinuod nga sitwasyon o ang
kamatuoran sa kinabuhi.
Tantiya Kini usa ka buluhaton nga
ang katuyuan masukod
ang lebel sa kahibalo nga
nakab-ot sa natun-an nga
kompetensi.
Dugang nga Dinhi nga bahin, adunay
mga Buluhaton
ihatag nga dugang nga
mga buluhaton para
mapalambo ang imong
kahibawo ug kahanas sa
natun-an nga leksiyon.
Susi sa mga Naglangkub kini sa
Tubag
insaktong tubag sa tanan
nga mga buluhaton nga
anaa sa modyul.

Sa katapusan na parte ani nga modyul, makita usab ang:

Pakisayran Kini ang listahan sa tanan

nga gikuhaan sa pagbuhat
ug pag-ugmad niini nga
modyul.

vi
Ang mosunod mao ang importante nga pahinumdum sa
paggamit niini nga modyul:
1. Ampingi ang paggamit niini nga modyul. Ayaw
butangi o sulati sa bisan unsa nga mga marka o sulat
sa bisan asa nga parte sa modyul. Magamit sa lain
nga papel sa pagtubag sa mga tahas ug buluhaton.
2. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Sulayi sa dili pa
mobalhin sa laing gihatag nga buluhaton nga naa
niini nga modyul.
3. Basaha ug maayo ang mga direksiyon sa dili pa
buhaton ang mga buluhaton sa pagbansay.
4. Obserbahe ang pagkamatinud-anon og ang
integridad sa pagbuhat sa mga buluhaton ug sa
pagsusi sa insakto nga mga tubag.
5. Humana usa ang gibuhat nga buluhaton ayha
moadto sa uban pa nga mga buluhaton.
6. Ibalik ang modyul sa imong maestro o sa facilitator
kung mahuman na ang pagtubag sa tanan nga
mga buluhaton.
Kung ugaling naglisod ka sa pagtubag sa mga
buluhaton, ayaw pag duha-duha pagkonsulta sa imong
magtutudlo o facilitator. Mahimo ka usab mangayo ug
tabang sa imong nanay ug tatay , sa imong magulang o
sa bisan kinsa nga kauban sa balay na mas magulang
nimo. Imong huna-hunaon pirmi nga wala ka nag-
inusara.
Maglaum kami nga pinaagi niining modyul makasinati ka
sa usa ka makahuluganon nga kahibalo ug makakuha
ka sa lawom nga pagsabot nga may kalabutan sa
kompetensi nga gitun-an.

vii
 Kat-oni
Kini nga modyul gihimo alang sa mga magtutuon sa
ikaduha nga grado sa elementarya diin ang bugtong
tumong ug tuyo mao ang pag-edukar ilalom sa K to 12
Curriculum.
Dinhi gihisgutan ang kamahinungdanon sa
komunidad ngadto sa katawhan. Mahibaluan dinhi ang
mga tabang o kontribusyon nga mahatag sa komunidad
aron maumol ang usa ka tawo para mamahimong
ligdong ug tarong nga mamumuo.
Malipayon nga Pagtoon ug Maayong Pagbasa!

Pasiunang Pagsulay/Sulayi
Direksiyon: Isulat ang Oo kon ang pahayag nagsulti og
kamahinungdanon sa komunidad. Isulat ang Dili, kon dili
kini mahinungdanon . Isulat ang insaktong tubag sa
papel.
1. Ang maayo nga relasyon nakahatag og
seguridad sa matag tawo sa komunidad.
2. Dili importante ang Health Center sa
komunidad.
3. Ang panaghiusa sa mga tawo sa komunidad
wala gikinahanglan sa pag-uswag niini.
4. Ang pagbuhat sa mga responsibilidad wala
gikinahanglan sa mga tawo diha sa
komunidad.
5. Ang hilom ug hapsay nga palibot makahatag
og kaayuhan sa komunidad.
1
 Aralin
Ang Kamahinungdanon sa
1 Komunidad

Usa ka pribelehiyo ang mahisakop sa usa ka

komunidad nga naglantaw sa kaayuhan sa mga
lumulupyo niini. Komunidad nga diin nagtabang nga
mahatag ang mga panginahanglanon sa mga tawo.
Tungod niini, mamugna ang pagkahiusa sa maayo nga
relasyon sa mga tawo.

Pagsusi
Atong balikan og lantaw ang atong natun-an sa miaging
leksyon pinaagi sa pagtubag sa mga pangutana.
1. Unsa ang komunidad?

2. Unsa ang pinakaimportanteng kabahin niini?

3. Magkapareho ba ang buluhaton, kultura ug pagtuo

sa mga tawong nagpuyo sa usa ka komunidad?

4. Ihulagway ang komunidad nga imong

nahimutangan.

2
 Mga Minugbo nga Sulat sa Magtutudlo
Buhata ang sunod nga gimbuhaton pinaagi sa
pagtubag sa mga pangutana. Isuwat ang letra sa
insaktong tubag sa imong papel o kwaderno.

Sulayi ug Kat-oni

Basaha ug sabta ang istorya. Tubaga ang mga

pangutana nga giandam.

Ang Akong Gamay nga Komunidad

Mao kini ang akong gamay nga komunidad. Dinhi
ako nagpuyo kauban ang akong pamilya.
Nagtinabangay kaming tanan. Matag usa kanamo
nagbuhat sa mga gimbuhaton para molambo ang
among komunidad.
Dili basta basta ang papel nga gihuptan sa akong
komunidad para maumol ang akong kaugalingon. Dako
ang matabang sa usa ka hilom ug hapsay nga palibot.
Nabuhi kami nga maayo ug malambuon tungod sa klase
sa panginabuhi nga mahatag sa palibot sa among
komunidad.

3
Direksyon: Butangi og tsek (√) ang kahon sa pahayag
nga nagpakita og kamahinungdanon sa komunidad ug
ekis (x) kung wala. Isulat ang inyong tubag sa papel.
1. Hilom ug hapsay ang palibot.
2. Malambuon ang panginabuhi sa mga tawo.
3. Gibuhat sa mga tawo ang ilang mga
responsibilidad.
4. Wala nagkasinabot ang mga tawo.
5. Nagtibangay ang usag-usa sa komunidad.

Hisgutan Ta
Ang komunidad mahinungdanon sa pag-umol sa usa ka
tawo. Kini naghatag og suporta sa mga lumulupyo aron
muuswag ang panginabuhi sa usag-usa.
Ang mga musunod nagpakita kon unsa ka
mahinungdanon ang usa ka komunidad.
1. Diha sa komunidad atong natun-an ang pakigsuod
ug pakighiusa sa mga buhaton para muuswag ang
panginabuhi sa tawo.

4
2. Ang hilom, hapsay ug tunhay nga komunidad dako
og tabang sa pag-umol sa kinaiya sa tawo.
Makatabang kini nga mamahimo siya nga
responsableng indibidwal. Tungod niini mahimong
maayo ug mauswagon ang panginabuhi.

3. Diha sa komunidad makuha ang mga

panginahanglanon sa mga tawo sama sa:
a. pagkaon ug uban pang importanteng
panginahanglanon sa matag adlaw.

5
b. hapsay ug tunhay nga palibot nga naghatag og
seguridad sa usag-usa.

c. Naghatag og kahibalo sama sa pagtuon sa

pagbasa, pagsulat, pag-ihap ug uban pa.

6
d. Maghatag og tabang nga mapalig-on ang
panglawas sa mga tawo nga layo sa mga sakit.

e. pagbutang og mga parke nga makahatag og

dugang kalingawan sa mga tawo diha sa
komunidad.

7
 Pagpalambo sa Kahibalo

Unang Giniyahang Buluhaton

Basaha ug sabta ang balak. Tubaga ang mga
pangutana nga giandam.

Bata man sa atong panan-aw

Aduna na siya’y pangandoy nga gihandoraw
Ginagmay man nga butang
Dili kinahanglan magkulang

Sama sa mga pagkaon

Ug sanina nga sul-obon, kini mahinungdanon
Sa usa ka bata nga malaumon
Sa pamilya ug komunidad
Adunay dako nga papel sa pagsulbad.

Direksyon: Basaha ug tubaga ang mga pangutana.

Isuwat ang letra sa insaktong tubag sa inyong papel o
kwaderno.
1. Kinsa ang gihisgutan sa balak?
A. bata C. mananap
B. ginikanan D. talamnon
2. Asa diri ang mas gikinahanglan sa usa ka bata?
A. plato C. cellphone
B. buwak D. pagkaon

8
 3. Unsa nga kinaiya ang gipakita sa bata diha sa
balak?
A. masinahon C. mapagarbuhon
B. malaumon D. mapahitas-on
4. Kinsa ang maghatag sa mga panginahanglanon sa
usa ka bata?
A. higala C. klasmeyt
B. ig-agaw D. pamilya
5. Nganong kinahanglan mahatag ang
panginahanglanon sa usa ka bata?
A. Aron dili siya mahago ug kapuyon
B. Aron mahatag ang maayong kaugmaon
C. Aron magpabilin siyang bata hangtud sa
kahangturan
D. Aron magsalig sa ginikanan sa tibuok niyang
kinabuhi

Unang Pagtantiya
Direksyon: Idibuho ang malipayon nga nawong () kon
ang pahayag nagpakita ug pagkamahinungdanon sa
komunidad ug masulub-on nga nawong() kon wala.
1. Makahatag og kaayuhan ang komunidad.
2. Wala gikinahanglan ang pagtinabangay sa usa ka
komunidad.
3. Sundon ang mga tambag nga gihatag sa
komunidad.
4. Ang aktibo nga komunidad makahatag og
kalambuan sa mga tawo.
5. Walay pagpakabana sa mga kalihukan sa
komunidad.

9
Ikaduhang Giniyahang Buluhaton
Basaha ug sabta ang mubo nga istorya. Tubaga ang
mga pangutana nga giandam.
Sa usa ka hilit nga barangay, adunay magtiayon
nga adunay tulo ka mga anak.
Usa ka adlaw, nagsakit ang asawa ug gidala kini sa
ospital. Gisilbihan sa bana ang asawa nga masakiton,
samtang nabilin sa balay ang mga anak nga walay
nag-atiman.
Nalooy ang mga silingan ug ilang gitabangan ang
mga bata. Niabot ang istorya sa Konseho sa Barangay ug
sila usab nagpadala og tabang sa pamilya.
Malipayon ug mapasalamaton ang pamilya sa
tabang nga ilang nadawat gikan sa ilang komunidad.

Direksyon: Idibuho ang pormang bituon( ) kon

nagpakita og maayong binuhatan ang pahayag ug
pormang buwan ( ) kon wala.
____1. Gipasagdan ang mga bata.
____2. Gitabangan ang mga bata.
____3. Giatiman sa bana ang asawa.
____4. Naghatag og suporta ang barangay.
____5. Nagpasalamat ang pamilya sa tabang nga ilang
nadawat.

10
Ikaduhang Pagtantiya
Direksyon: Isuwat ang tsek √ sa lingin kon ang pahayag
nagpakita og kamahinungdanon sa komunidad ug
isuwat ang X kon wala. Isulat ang tubag sa papel.
1. Ang Kapitan sa barangay nagpasimuno sa
kahinlo, kahusay ug kalinaw sa barangay.
2. Ang mga tawo nisunod sa mga balaod sa
barangay.
3. Gilabay sa dagat ang mga basura.
4. Ang gobyerno naghatag og libreng bakuna sa
mga tawo sa komunidad.
5. Ang mga ginikanan nagtudlo sa ilang mga anak
sa maayong pamatasan.

Unang Gawasnong Buluhaton

Direksyon: Isuwat ang INSAKTO kung ang pahayag
nagpakita og maayong buhat ug isuwat ang DILI
INSAKTO kung wala. Isulat ang tubag sa papel.
1. Ang mga buluhaton diha sa komunidad
mahimong sayon ug gaan pinaagi sa
pagtinabangay.
2. Ang pagkahiusa sa matag miyembro sa
pamilya yabe sa pag-asenso.
3. Dili tanang bata nga sakop sa komunidad
nagkinahanglan sa pag-atiman.

11
 4. Wala gikinahanglan ang pagtinabangay sa
mga tawo diha sa komunidad.
5. Ang kauswagan sa komunidad makab-ot kung
ang mga tawo naningkamot.
Ikaduhang Pagtantiya
Direksiyon: Basaha ug kompletuha ang pahayag. Isulat
ang letra sa insaktong tubag sa inyong papel o
kwaderno.
1. Kung adunay kalinaw ug pagsinabtanay sa mga
tawo sa komunidad walay _______ nga mahitabo.
A. kagubot C. panaghiusa
B. kalinaw D. kalambuan

2. Makab-ot ang _______ sa komunidad kung padayon

naningkamot ang katawhan.
A. kapalpakan C. kagubot
B. kauswagan D. kasakit

3. Ang mga ______ nagpadayon sa pagpaningkamot

para mulambo ang kinabuhi.
A. mananap C. kakahuyan
B. butang D. tawo

4. Asa niini ang nagpakita og pakighiusa diha sa

komunidad?
A. paglabay og mga basura sa dalan
B. pagtanom og mga kahoy
C. pagsunog sa mga plastik
D. pagputol sa mga kahoy

12
 5. Angay ba nga ikaulaw ang komunidad nga diin ikaw
nahisakop?
A. Dili, kay walay bili ang usa ka komunidad.
B. Oo, kay wala koy pakialam sa akong komunidad
C. Dili, kay ang komunidad adunay gamay nga bili.
D. Dili, kay ang komunidad nga aha ko nahisakop
angay ipasigarbo.

Hinumdumi

Ang komunidad adunay dakong katungdanan nga

pagabuhaton alang sa mga tawo nga nahisakop niini.
Usa niini ang pagtudlo sa pagpakigdait sa isig katawo ug
pakighiusa aron molambo ang kinabuhi. Ang paghatag
og hilom ug hapsay nga palibot nakatabang usab nga
mas lig-on ang panag-uban sa mga pamilya diha sa
ilang puluy-anan.
Diha sa komunidad mahatag ang mga butang nga
makatabang sa pagkab-ot sa mga pangandoy nga
gidamgo sa mga tawo sama sa paghatag sa mga
importanteng panginahanglanon.
Gipaningkamutan sa komunidad nga mahatagan
og mga pagtulun-an ang mga tawo aron mapalantip
ang mga salabutan. Adunay mga ahensya sa
komunidad nga gitahasan sa pag-atiman sa kahimsog sa
panglawas sa mga katawhan para layo kini sa sakit.

13
 Para maumol ang kinatibuk-ang personalidad sa usa
ka tawo naghimo ang komunidad og mga istruktura
aron mahatagan og dugang kalingawan ang mga
nagpuyo niini.
Isip usa ka lumulupyo sa komunidad, aduna usab
kita’y responsibilidad nga maghimo og mga butang nga
maayo aron makatabang og dugang kaayuhan sa
komunidad.
Sa ingon niini hapsay, linaw, ug malambuon ang
kinabuhi sa mga bata.

Buhata ug Kat-oni

Asa sa mga hulagway ang nagpakita og

kamahinungdanon sa komunidad. Isuwat ang letra sa
inyong notbuk.

A. nagtanom og mga bulak

14
B. nagtinabangay sa
pagbalhin sa balay

C. naglabay og basura
sa sapa

D. nag-atiman sa masakiton

E. nagtudlo sa mga bata

15
 Pagtantiya (Assessment)

Direksyon: Idibuho ang pormang thumbs-up ( ) kon

insakto ang pahayag, ug pormang thumbs-down
( )kon dili. Isulat ang inyong tubag sa papel.

1. Responsibilidad sa kada tawo nga maghimo og

maayo alang sa kaayuhan sa iyang komunidad.
2. Ang komunidad adunay dakong katungdanan
aron mapalambo ang mga tawo nga nahisakop
niini.
3. Diha sa komunidad giumol ang panaghiusa ug
pagtinabangay sa mga tawo
4. Ang mga parke sa komunidad naghatag og
dugang kalingawan sa mga katawhan.
5. Ang hilom ug hapsay nga komunidad dili
makahatag ug kaayuhan sa mga tawo.

Dugang nga Buluhaton

Direksiyon: Basaha ang mga pahayag. Isuwat sa papel
ang letra sa insaktong tubag.
1. Sa ___________ makuha nato ang atong mga
panginahanglanon.
A. komunidad C. parke
B. simbahan D. populasyon

16
2. Ang kada usa kanato adunay mga ___________ nga
dapat buhaton.
A. balay C. responsibilidad
B. radio D. hulagway
3. Asa dinhi ang dili dapat buhaton sa mga tawo?
A. paghinlo sa palibot
B. pagtuon sa mga leksiyon
C. pag-amping sa kaugalingon
D. maglabay og mga patay nga mananap sa dagat o
sapa
4. Nganong importante ang pagtinabangay sa usa ka
komunidad?
A. para dili muuswag ang komunidad
B. para molambo ang komunidad
C. para magubot ang komunidad
D. para dili mahapsay ang komunidad
5. Isip usa ka bata, unsa ang imong mahimo para sa
imong komunidad?
A. Magsige og dula sa ML
B. Magtan-aw og TV tibook adlaw.
C. Wala ako’y mahimo tungod kay bata pa ako.
D. Mag-eskwela og tarong aron magmalampuson.

17
 18
Pasiunang Sulayi ug Kat- Unang
Pagsulay/Sulayi oni pp.3-4 Giniyahang
p. 1 Buluhaton pp.8-
1. Oo 1. / 9
2. Dili
2. /
3. Dili 1. A
4. Dili 3. / 2. D
5. Oo 3. B
4. X
4. D
5. / 5. B
Unang Ikaduhang Ikaduhang
Pagtantiya p. 9 Giniyahang Pagtantiya p. 11
Buluhaton 1. /
1. p. 10 2. /
1. 3. X
2. 2. 4. /
5. /
3. 3.
4. 4.
5.
5.
Susi sa Insaktong Tubag
 19
Unang Ikaduhang Buhata ug Kat-
Gawasnong Pagtanyiha oni pp. 14-15
Buluhaton pp. pp.12-13
11-12 A
1. A B
1. Insakto 2. B D
3. D E
2. Insakto
4. B
3. Dili Insakto 5. D
4. Dili Insakto
5. Insakto
Pagtantiya p. Dugang nga
16 Buluhaton pp.
1. 16-17
1. A
2.
2. C
3.
3. D
4.
4. B
5.
5. D
Pakisayran

Marasigan, E. et al. (2018) Bagong Lakbay ng Lahing

Plipino 2. Phoenix Publishing House.
Del Rosario, G. (2018) Araling Panlipunan 2 Ang Aking
Komunidad Noon at Ngayon. KLEAFS Publishing.
Aguilar, D. (2013) Araling Panlipunan 2 Kagamitan ng
Mag-aaral Sinugbuanong Binisaya. Vibal Publishing
House.

https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Fste
pankiskin.info%2Fbayanihan-drawing-
46f3e4e2%2F&psig=AOvVaw0BOsE_-
kR7Hv2y9PLZ8woH&ust=1592622623505000&source=image
s&cd=vfe&ved=0CAIQjRxqGAoTCJi0guPzjOoCFQAAAAA
dAAAAABCtAQ

20
Alang sa inyong mga pangutana o komento, sulat o tawag sa:

Department of Education – Division of Camiguin

B. Aranas St., Poblacion, Mambajao, Camiguin Province

Email Address: depedcamiguin@gmail.com, camiguin@deped.gov.ph

Cellphone no: 09057284681

21