Republic of the Philippines

Department of
Education
REGION III – CENTRAL LUZON
SCHOOLS DIVISION OF
PAMPANGA

ARALING
PANLIPUNAN9
Nasaan na kaya ang mga kaibigan ko? Nakalimutan na yata nila ako.
Ano ba ang dapat unahin?
Bahay o

May mali ba sa akin? Bakit di nila ako tinutulungan sa

Gusto ko ng latest na cellphone para sa sarili ko…

Kailangan ko ng laptop para sa bagong trabaho na

EKONOMIKS
KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG EKONOMIKS
(Pangangailangan at Kagustuhan)

ALAMIN

Ararw-araw ay gumagawa ng desisyon ang tao mula sa simple hanggang sa

pinakakumplikado. Nagpapasya siya kung ano at alin ang higit na mahalaga sa
marami niyang pamimilian. Bata man o matanda, basta’t may pangangailangan at
kagustuhan na kailangang mapunan ay masasabing maiuugnay ang kaniyang sarili
sa ekonomiks.
Napakahalagang malaman ang konsepto ng pangangailangan at
kagustuhan upang magamit ang matalinong pagdedesisyon sa pagsugpo sa
kakapusan.

MOST ESSENTIAL LEARNING COMPETENCY

1. Natataya ang kahalagahan ng ekonomiks sa
pang-araw araw na pamumuhay ng bawat
pamilya at ng lipunan. MELCWk1-2-
MSIM2
LEARNING OBJECTIVES
1.1. Naipaliliwanag ng malinaw ang
kahulugan at pagkakaiba ng
pangangailangan at kagustuhan.
1.2. Naipahahayag ang sariling damdamin gamit
ang matalinong pagpapasya kaugnay sa
pangangailangan at kagustuhan na maiuugnay
sa pang araw araw na pamumuhay ng bawat
pamilya.
1.3. Nakabubuo ng sariling pamantayan ng
pangangailangan upang magakaroon ng
matalinong pagdedesisyon.
SUBUKIN

PANIMULANG PAGTATAYA
PANUTO: Basahin at unawain ang sumusunod na mga pahayag. Piliin ang TITIK ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
(Gumamit ng MALAKING TITIK)

1. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa pangunahing

pangangailangan?
a. Internet
b. Pagkain
c. Tirahan
d. Tubig

2. Ang kagustuhan at pangangailangan ay dalawang magkaibang konsepto.

Maituturing na kagustuhan ang isang bagay kapag higit ito sa batayang
pangangailangan. Kailan maituturing na batayang pangangailangan ang isang produkto
o serbisyo?
a. Hindi mabubuhay ang tao kapag wala ang mga ito.
b. Magagamit mo ito upang maging madali ang mahirap na gawain.
c. Makabibili ka ng maraming bagay sa pamamagitan nito.
d. Nagbibigay ito ng kasiyahan at kaginhawaan.

3. Ang pagkain, damit at tirahan ay kailangan ng tao upang .

a. Mabuhay
b. Maging dakila
c. Maging tanyag
d. Yumaman

4. Ang kagustuhan ay hinahangad ng tao na matamo upang

a. Mabuhay
b. Maging sikat
c. Makibagay
d. Masiyahan

5. Alin sa mga sumusunod ang dapat bigyang pansin ng mga tao sa isang bansa upang
matugunan ang kanilang pangangailangan?
a. alahas, sasakyan, trabaho
b. damit, pagkain, tirahan
c. damit, sasakyan, alahas
d. luho, tirahan, trabaho
7. Kilala si Abraham Maslom dahil sa kanyang herarkiya ng
pangangailangan. Batay rito, isaayos ang sumusunod mula sa pinakamataas
hanggang sa pinakamababa ayon sa antas nito.

1. Pangangailangan sa karangalan
2. Pisyolohikal at biyolohikal
3. Responsibilidad sa lipunan
4. Pangangailangan sa sariling kaganapan
5. Pangangailangan sa seguridad
a. 1, 2, 3, 4, 5
b. 4, 3, 1, 5, 2
c. 2, 5, 3, 1, 4
d. 3, 2, 1, 3, 4
8. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng kagustuhan MALIBAN sa:
a. Laptop
b. Laruan
c. Pumunta ng birthday party
d. Tubig
9. Matagal ng naninirahan sa Baguio si KC kaya isa sa kaniyang pangangailangan ay
ang damit na jacket at gloves. Alin sa mga sumusunod na salik ang nakaka
impluwensiya sa pangangailangan ni KC?
a. Antas ng Edukasyon
b. Edad
c. Kapaligiran at Klima
d. Panlasa
10. Ito ay ang mga kabilang sa salik na nakakaimpluwenisya sa pangangailangan ng
tao MALIBAN sa:
a. Katayuan sa Lipunan
b. Kita
c. Panlasa
d. Respeto sa sarili at sa ibang tao
Mga pagpipiliang sagot sa numero 11 – 15.
a. Seguridad at Kaligtasan
b. Pangangailangan Panlipunan
c. Pagkamit ng Respeto sa sarili at sa ibang tao
d. Kaganapan ng Pagkatao
11. Ayon sa Teorya ng Herarkiya ng Pangangailangan ni Abraham Maslow, ito ang
pinakamataas na pagtingin sa kasagutan sa halip na katanungan.
12. Pagtutulungan at pagkakaisa ang naging dahilan kung bakit napagtagumpayan ng
organisasyon ni Jessica ang kanilang hangarin na mapagsilbihan ang kanilang
pamayanan. Alin sa mga sumusunod na baitang ng pangangailangan ang sakop nito?
 14. Piniling magtrabaho ni Mark sa ibang bansa upang magkaroon ng magandang
buhay at magkaroon ng maayos na bahay para sa kaligtasan ng kaniyang pamilya. Saan
nakapaloob na baitang ang pangangailangan na ito?

15. Sa tuwing sasapit ang araw ng Sabado, si MJ ay laging nasa bahay ng kaniyang lola
upang makasama at makalaro ang kaniyang mga pinsan.

BALIKAN

Base sa tinalakay noong nakaraan, sagutin ang mga katanungan gamit ang hamburger graphic organizer.

PAKSA

MAHAHALAGANG KONSEPTO
NG PAKSA

MAHAHALAGANG KONSEPTO
NG PAKSA
SULIRANING PANLIPUNAN

PARAAN UPANG
MAPAMAHALA

Noong nakaraang aralin, tinalakay ang kahulugan ng kakapusan at kung paano ito nakaaapekto
sa iyong pang – araw – araw na pamumuhay bilang mag – aaral at kasapi ng pamilya at mamamayan ng
isang lipunan. Ang kakapusan ay umiiral dahilan ng walang katapusan ang pangangailangan at
kagustuhan ng tao ngunit limitado lamang ang pinagkukunang yaman. Kaya mahalaga na gamitin ang
matalinong pagdedesisyon sapagkat hindi lahat ng nais at gusto ay maaaring makamit.
 TUKLASIN

GAWAIN 1: May sampung bagay na nakapaloob sa kahapon. Bilang isang

bata, pagsunod – sunurin ang mga bagay ayon sa halaga nito. Isulat sa
blangkong kahon ang iyong sagot.

* Bahay 1.
* Edukasyon 2.
* Tablet / Computer / Cellphone 3.
* Tubig 4.
* Pagkain 5.
* Candies 6.
* Sapatos 7.
* Mga Laruan 8.
* Bisikleta 9.
* Kaibigan 10.

SURIIN

GAWAIN 2: Suriing mabuti ang larawan. Pagkatapos, sagutan ang mga

katanungan sa ibaba.

Retrieved from Bingbing Image

ROSESONG TANONG
g ipinapahiwatig ng nasa larawan?
a unang gawain, ang iyong sagot na 1-5 ay isulat sa pangangailangan at ang 6-10 mong sagot ay para sa kagustuhan.
mas matimbang ang pangangailangan kaysa sa kagustuhan?
 Base sa dalawang gawain, na organisa at nagkaroon ka na ng paunang kaalaman tungkol sa
pangangailangan at kagustuhan. Ihanda ang iyong sarili sa mga susunod na bahagi ng aralin upang mas
mapalalim at mapalawak ang iyong kaalaman.

Sa modyul na ito matatalakay ang mahahalagang ideya o konsepto ng pangangailangan (needs)

at kagustuhan (wants). Inaasahan na masusuri at matataya mo ang mga pamantayan sa pagbuo ng
matalinong desisyon tungkol sa iyong mga
kagustuhan at pangangailangan.

PAUNLARIN

Ang bawat tao ay may mga pangangailangan na kailangan matugunan upang mabuhay, at may
mga bagay rin namang gustong makuha at makamit upang masiyahan. Ngunit hindi lahat ng ito ay
makakamit dahil sa suliranin na kakapusan. Ano nga ba ang pagkakaiba ng dalawang konsepto na
pangangailangan at kagustuhan? Basahin at suriin ang susunod na grapiko.
PANGANGAILANGAN

Ito ang mga bagay na dapat

Ito ang mga bagay na hindi
mayroon ang tao sapagkat
kailangan niya nito sa naman gaanong mahalaga K
upang mabuhay. Ito ang mga
kaniyang pang- araw-araw na
bagay na mkakapagbigay ng A
gawain. Kung hindi
makakamit ang mga bagay na kasiyahan ngunit maaari
namang ipagpaliban.
G
ito, maaaring magkasakit o
ikamatay ng tao. US
halimbawa: Sasakyan,
Relo, Luho
T
halimbawa: Pagkain,
Damit at Tirahan Mamahaling damit U

Sinasabing hindi sapat na may damit, tirahan, at pagkain lang ang tao. Gusto niyang mabuhay
nang marangal at maayos sa lipunan kaya siya ay naghahangad ng mas mataas sa kaniyang mga
batayang pangangailangan, dito pumapasok ang kagustuhan ng tao. Hinahangad ito ng mga tao
sapagkat nagdudulot ito ng higit na kasiyahan.
 GAWAIN 3: Suriin ang mga larawan. Gamit ang iyong bagong natutunan,
sagutin ang mga katanungan sa ibaba.

Retrieved from Bingbing Image

PAMPROSESONG TANONG:
Alinsamgasumusunodnalarawanangkabilangsa pangangailangan? Alin naman ang sa kagustuhan?
Kung ikaw ay papipiliin ng apat sa mga larawan, ano – ano ito? Bakit?
Ipaliwang kung ano ang pagkakaiba ng pangangailangan sa
kagustuhan?

Ayon kina McConnel, Brue at Barbiero (2001) sa kanilang aklat na Microeconomics”, Ang
kagustuhan ng tao ay nagbabago at maaaring madagdagan dahilan sa paglabas ng mga bagong
produkto”. Ang kagustuhan ng tao sa isang bagay ay magdudulot ng mas mataas na antas ng kagustuhan
sa paglipas ng panahon subalit sa maraming pagkakataon, ang kagustuhan ng isang tao ay maaaring
pangangailangan ng iba at ang pangangailangan mo ay kagustuhan lamang para sa iba. Ang pagbili ng
cellphone halimbawa, para sa isang negosyante ay isang pangangailangan. Subalit para sa iba, ang
cellphone ay maaaring kagustuhan lamang.
 GAWAIN 4: Isulat ang salitang GUSTO ko/kong/ng o
KAILANGAN ko/kong/ng.

pumunta sa party
kumain ng prutas at gulay upang mapanatiling malakas ang aking katawan
magbubukas ng savings account sa isang matatag na bangko para sa aking kinabukasan
lumipat sa magandang bahay na may
aircon
uminom ng tubig pagkatapos kumain
mamahaling relo
telebisyon
kumain ng pizza
maglaro ng video game
magsuot ng maayos na damit

Bawat tao ay magkakaiba ang pangangailangan at kagustuhan.

PAMPROSESONG TANONG
Alinsamgasumusunodnalarawanangkabilangsa pangangailangan? Alin naman ang sa kagustuhan?
Kung ikaw ay papipiliin ng apat sa mga larawan, ano – ano ito? Bakit?
Ipaliwang kung ano ang pagkakaiba ng pangangailangan sa kagustuhan?

Sa “Theory of Human Motivation” ni Abraham Harold Maslow (1908-1970), ipinanukala niya

ang teorya ng ‘Herarkiya ng Pangangailangan’. Ayon sa kaniya, habang patuloy na napupunan ng tao
ang kaniyang batayang pangangailangan, umuusbong ang mas mataas na antas ng pangangailangan
(higher needs).
 Ipinaliwanag sa teorya ni Maslow na walang katapusan ang kagustuhan ng tao. Ang pagkakaroon
ng pangangailangan ay nakabatay sa matagumpay na pagtuon sa mga naunang antas ng
pangangailangan. Kung kaya, nararapat lamang na ilagay at iayos ang pangangailangan ng tao ayon sa
kahalagahan nito.
Makikita sa pigura sa kaliwa ng pyramid ang mga positibong katangian na maaaring makamit ng
indibidwal sa kaniyang pag-akyat sa susunod na antas ng kaniyang pangangailangan. Nasa kanang
bahagi naman nito ang maaaring negatibong epekto sa pagkabigo ng tao na makaakyat sa susunod na
antas.

n nang angkop na pangangailangan ang iyong nakamit sa panahon ng Enhanced Community Quarantine. Ibatay mo ang iyong m

ngangailangan sa bawat baitang? Oo? Bakit? Kung hindi, ano ang mga naging hadlang para hindi mo makamit ang susunod na
ting ang pinakamataas na baitang? Ano ang maaari mong gawin?

Naipakikita sa bahaging ito na ang pangangailangan ng tao ay nagkakaiba bunga sa mga salik na
nakaiimpluwensiya nito. Sinasabi ring ang kagustuhan ng tao ay nakabatay sa kaniyang kita at hilig.
 Mga Salik na Nakaiimpluwensiya sa
Pangangailangan at Kagustuhan

ANTAS NG KATAYUAN SA LIPUNAN

KITA
EDUKASYON
•Malaki ang kinalaman ng • Ang taong may • Ang taong nasa mataas na
kita sa pagtugon ng tao sa mataas na pinag- posisyon sa kaniyang
kaniyang pangangailangan aralan ay karaniwang trabaho ay maghahangand
at kagustuhan. mas mataas ang ng sasakyan sapagkat
•Kapag maliit ang kita, posibilidad na maging malaki ang maitutulong
malimit na nagkakasya na mas mapanuri sa nito upang lalo siyang
lamang sa mga
pangunahing
kaniyang maging produktibo sa
pangangailangan. pangangailangan at kaniyang obligasyon at
•Kapag mas malaki ang kita,
kagustuhan. gawain.
mas
maghahangad ng
kaginhawaan sa buhay ang
tao kaya lumalaki rin ang
konsumo nito.

PANLASA EDAD KAPALIGIRAN AT KLIMA

• Ang panlasa sa istilo ng
pananamit at gupit ng
buhok ng mga kabataan
ay iba-ibang istilo ng
mga nakatatanda.
• Ang mga kabataan ay •Kung malapit sa dagat ang
nasisisyahang kumain isang lugar, kalimitan ng
basta't naaayon ito sa hanapbuhay ng mga tao rito ay
kaniyang panlasa. pangingisda, kaya mas malaki
Ngunit sa pagtanda ng ang pangangailangan sa mga
produktong pangisda. Kung
tao, kailangan niyang malamig naman ang lugar ay
piliin ang kaniyang maaaring maghangad ang tao
maaaring kainin upang ng mga produktong
mapanatiling malusog makatutulong upang
ang pangangatawan. malabanan ang lamig tulad ng
heater.

AMPROSESONG TANONG
no – ano ang mga salik na nakaiimpluwensiya sa pangangailangan at kagustuhan?
akit mahalagang malaman ang nasabing mga salik? Ito ba ay makatutulong sa pagdedesisyon?
ara sa iyo, bukod sa nabanggit, may iba pa bang salik na nakaiimpluwensiya sa pangangailangan at kagustuhan ng tao?
 Suriin ang bawat sitwasyon na nasa ibaba. Sagutin ang katanungan
base sa iyong natutunan sa paksang tinalakay.

1. Ikaw ay isang mag – aaral at ang iyong baon sa isang araw ay animnapung
piso. Ang iyong pamasahe papunta at pauwi ay dalawampung piso. Sa
paanong paraan mo babadyetin ang iyong natitirang baon para pagkain at iba
pang pangangailangan sa paaralan?

2. Ikaw ay nakaipon ng isang libo’t limang daang piso sa loob ng limang

buwan dahil mas pinipili mong maglakad nalang pauwi galing paaralan.
Ikaw ay nag – ipon para mabili ang iyong inaasam na sapatos. Ngunit ang
iyong kuya ay manghihiram sa iyo ng pera para sa kaniyang pambili ng mga
libro at allowance. Ano ang iyong gagawin sa perang nalikom mo?

ISAISIP

Gamit ang tree diagram, magbigay ng limang bagay o konsepto na iyong

natutunan sa paksa at kung paano mo ito magagamit sa pang-araw-araw na
gawain. Mahalagang maibahagi mo ito sapagkat sa bahaging ito malalaman
kung naintindihan mong mabuti ang paksa.
 IS

Ikaw ay naatasan na gumawa ng sariling pamantayan ng pangangailangan, sa iyong pamilya ngayong panahon
Gawi
PAMANTAYAN SA
PAGMAMARKA
NATAMONG
PAMANTAYA PANANDA PUNTO
N S PUNTOS
Komprehensibo, kompleto at
Nilalaman naigawa nang tama ang 10
pamantayan.
Ang pagkakagawa ay
Kalinawan nagpapahayag ng malinaw Mailahadatmaipakitaangpangunahing
na kaisipan 10
at impormasyon. pangangailangan ng iyong pamilya sa panahon
GOAL ng paglaganap Covid - 19.

Ikaw ang magulang ng iyong pamilya.

ROLE

Mga miyembro ng pamilya.

AUDIENCE

Sa isang pagpupulong na kung saan ikaw ang mag pepresenta sa iyong ginawang pamantayan ng pangangaila

SITUATION

Makagawangsarilingpamantayanng pangangailangannanagpapakitang

pangangailangan ng iyong pamilya.

PRODUCT
 Ang nagawang pamantayan ng
pangangailangan ay makatotohanan
Katotohanan 5
tungkol sa kasalukuyang kinakaharap ng
paaralan.
PUNTO 25
S

TAYAHIN

PANGWAKAS PAGTATAYA
PANUTO: Basahin at unawain ang sumusunod na mga pahayag. Piliin ang TITIK ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.
(Gumamit ng MALAKING TITIK)
1. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang sa pangunahing
pangangailangan?
a. Internet
b. Pagkain
c. Tirahan
d. Tubig
2. Ang kagustuhan at pangangailangan ay dalawang magkaibang konsepto.
Maituturing na kagustuhan ang isang bagay kapag higit ito sa batayang
pangangailangan. Kailan maituturing na batayang pangangailangan ang isang produkto
o serbisyo?
a. Hindi mabubuhay ang tao kapag wala ang mga ito.
b. Magagamit mo ito upang maging madali ang mahirap na gawain.
c. Makabibili ka ng maraming bagay sa pamamagitan nito.
d. Nagbibigay ito ng kasiyahan at kaginhawaan.

3. Ang pagkain, damit at tirahan ay kailangan ng tao upang

a. Mabuhay
b. Maging dakila
c. Maging tanyag
d. Yumaman
4. Ang kagustuhan ay hinahangad ng tao na matamo upang
a. Mabuhay
b. Maging sikat
c. Makibagay
d. Masiyahan
5. Alin sa mga sumusunod ang dapat bigyang pansin ng mga tao sa isang bansa upang
matugunan ang kanilang pangangailangan?
a. alahas, sasakyan, trabaho
b. damit, pagkain, tirahan
7. Kilala si Abraham Maslom dahil sa kanyang herarkiya ng
pangangailangan. Batay rito, isaayos ang sumusunod mula sa pinakamataas
hanggang sa pinakamababa ayon sa antas nito.

1. Pangangailangan sa karangalan
2. Pisyolohikal at biyolohikal
3. Responsibilidad sa lipunan
4. Pangangailangan sa sariling kaganapan
5. Pangangailangan sa seguridad
a. 1, 2, 3, 4, 5
b. 4, 3, 1, 5, 2
c. 2, 5, 3, 1, 4
d. 3, 2, 1, 3, 4
8. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng kagustuhan MALIBAN sa:
a. Laptop
b. Laruan
c. Pumunta ng birthday party
d. Tubig
9. Matagal ng naninirahan sa Baguio si KC kaya isa sa kaniyang pangangailangan ay
ang damit na jacket at gloves. Alin sa mga sumusunod na salik ang nakaka
impluwensiya sa pangangailangan ni KC?
a. Antas ng Edukasyon
b. Edad
c. Kapaligiran at Klima
d. Panlasa
10. Ito ay ang mga kabilang sa salik na nakakaimpluwenisya sa pangangailangan ng
tao MALIBAN sa:
a. Katayuan sa Lipunan
b. Kita
c. Panlasa
d. Respeto sa sarili at sa ibang tao
Mga pagpipiliang sagot sa numero 11 – 15.
a. Seguridad at Kaligtasan
b. Pangangailangan Panlipunan
c. Pagkamit ng Respeto sa sarili at sa ibang tao
d. Kaganapan ng Pagkatao
11. Ayon sa Teorya ng Herarkiya ng Pangangailangan ni Abraham Maslow, ito ang
pinakamataas na pagtingin sa kasagutan sa halip na katanungan.
12. Pagtutulungan at pagkakaisa ang naging dahilan kung bakit napagtagumpayan ng
organisasyon ni Jessica ang kanilang hangarin na mapagsilbihan ang kanilang
pamayanan. Alin sa mga sumusunod na
13. Dahil sa social media, marami ang naging kaibigan ni Nadine at Sharon. Sa anong
baitang ng pangangailangan ito nakapaloob?

14. Piniling magtrabaho ni Mark sa ibang bansa upang magkaroon ng magandang

buhay at magkaroon ng maayos na bahay para sa kaligtasan ng kaniyang pamilya. Saan
nakapaloob na baitang ang pangangailangan na ito?
15. Sa tuwing sasapit ang araw ng Sabado, si MJ ay laging nasa bahay ng kaniyang lola
upang makasama at makalaro ang kaniyang mga pinsan.

Balitao, Bernard R, Buising Martiniano, etc. EKONOMIKS: Araling

Panlipunan: Modyul para sa Mag – aaral. Manila, Philippines: Vibal Group Inc.
2015

SUSI SA PAGWAWASTO

GAWAIN 2 at 5
**BASE SA SAGOT NG MAG –
AARAL**
PANIMULA AT
PANGWAKAS
NA PAGTATAYA

1. A GAWAIN 3
GAWAIN 4
2. A PANGANGAILANGA
3. A N 1. Gusto
1. Damit 2. Kailangan
4. D
2. Pagkain 3. Gusto
5. B
3. Bahay 4. Gusto
6. A
4. Tubig 5. Kailangan
7. C 6. Gusto
8. D KAGUSTUHAN 7. Gusto
9. C 1. Relo 8. Gusto
10. D 2. Gadgets 9. Gusto
11. D 3. Bisikleta 10. Kailangan
12. C 4. Accessories
13. B
14. A
15. B Inihanda ni: Kim

Syrah A. Umali
TELACSAN NATIONAL HIGH SCHOOL