เอกสารประกอบการสอนวิชา ฟิสิกส์ 2

ฟิสิกส์ควอนตัม (โฟโตอิเล็กทริก)
AP-TUTOR รับสอนพิเศษพื้นฐานวิศวกรรมและวิทยาศาสตร์

จัดทาโดย
นายฐาปกรณ์ ธงหาร วศ.บ. วิศวกรรมไฟฟ้า ม.นเรศวร
(เอกสารประกอบ Raymond A. Serway - Emeritus, James Madison University)
1
 nudnik uqnoonuinurwvfrni
Photoelectric effect w

** We hfo
e-

Tinto nu usurious L> wsuoiwnnnlie-uynoino.no

wrhowi.ro +
venin
a

Ecc fo nm within
ons §
z
Z W t may
a-

µfun urfnn ,
gzhtzhc f > to cinnfwfnoifn.hn )
✓ o.

D- D-
h - n' invnwowm CZFX
x

hf = Ek(max) + W Ok ,
a Inukai
o_0 ( 6.626×15%5.5 )

สมการ พลังงานปรากฎการโฟโตอิเล็กทริก
o_0
A
f a minnow 1150 CHI
72 Munshi crowns, cm)
Iz A "
9. lxio kg
hf o = W thnx r
mwT2Iufn
สมการ เริ่มปรากฎการโฟโตอิเล็กทริก
Ek (max) = eVs ztmvhnx
-19

สมการ ศักย์หยุดยั้ง e -
1.6×10 (

t
innvuynif
n'
Cv )

เมื่อโฟตอนตกกระทบพื้นผิวโลหะจะถ่ายทอดพลังงานให้กับอิเล็กตรอน ทั้งนี้อิเล็กตรอนที่ผิวโลหะถูกยึดให้ อยู่ในเนื้อโลหะ

ด้วยพลังงานยึดเหนี่ยวค่าหนึ่ง ถ้าพลังงานของอิเล็กตรอนมากพอจะเอาชนะค่ายึดเหนี่ยวนี้ได้อิเล็กตรอนก็จะหลุดออกจากผิว
โลหะและมีพลังงานจลน์เท่ากับพลังงานที่เหลืออยู่ 2
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ Okra
ตัวอย่างที่ 1 พลังงานที่ใช้ในการต้านอิเล็กตรอนที่มีพลังงานสูงสุดที่หลุดออกมาจากหลอดทดลอง โฟโตอิเล็กทริกมี
¢
ค่าเท่ากับ 0.4 eV เมื่อฉายแสงสีม่วงความยาวคลื่น 400 นาโนเมตร ไปยังแผ่นโหละที่ทาหน้าที่ให้อิเล็อตรอน จงหา
22
1.) ความถี่ของแสงที่ใช้ฉายไปยังโลหะ
Cece nm

2.) พลังงานของแสงนี้มีค่าเท่ากับกี่ อิเล็กตรอนโวลต์

3.) ค่าฟังก์ชันงาน
4.) ความถี่ขีดเริ่ม 626×153%3×109 C.
£
4.3286 Xiu's
5.) ความยาวคลื่นขีดเริ่ม
-

300
>
F- 2 "
6.626×15 J

6.) ถ้าฉายแสงความยาวคลื่น 300 นาโนเมตร ไปยังโลหะแผ่นนี้จงหาความเร็วสูงสุดของอิเล็กตรอนที่หลุดออกมา

:O %: one:* In i:* .
÷: . .
.

8- 86 - foz
MINAJ If 2.702 thanx
{ 75×1014×6.626×1534
a
Wz q 2oz c- -

f-
a
a E µ f 10K- a
knife
fo
> "
3.102 O
T Brax -

82 4.9695×50 J we

.sozxi
p
- -

-
a
702 Vox J%m
3×10 fog 3 a

f 2.702×1

fix
z ,

Ugg
,
400×10-9 N Z Z - 702 8.533×10 Tm
g- -
ev g. ez
, × ,f34
-19
Vmo a 710578.7766
f- 7.5×1014 Az c) O wtf
2
E 4.9695×10 z 3,102 EV
# fo 2 8-533×1104 Ha
z 460 nm .

710.579kV
1. 602×15/9 & #
3
4
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ
ตัวอย่างที่ 2 เมื่อใช้แสงสีหนึ่งทาการทดลองต้องใช้ค่าศักย์หยุดยั้ง 1.50 V โฟโตอิเล็กตรอนมีพลังงานจลน์และ
ความเร็วสูงสุดเท่าใด

5
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ fowe 5.10 EV Xo
ตัวอย่างที่ 3 ทองคามีค่าฟังก์ชันงาน 5.10 eV ต้องใช้แสงที่มีความถี่ขั้นต่าและความยาวคลื่นสูงสุด เท่าใดเพื่อทาให้
เกิดโฟโตอิเล็กตรอน ถ้าใช้แสงความยาวคลื่นe
200 nm พลังงานจลน์สูงสุดของโฟโตอิเล็กตรอนเป็นเท่าใด
m fo XO
g
wah to Cz foto

Okay
Foa I
Ge W T fo z ee
b fo
5.1×1.602×5014 2

h÷ t 8kmex
fo z 5,1×1.602×1 To z 30108
- -

{know
hog 5.1×1.602×1519 6-626×1054
a
-
1.23×1
's
fo 1:23 Xiu Hse
do
a

Remex a 6.626×153%3×108) -
-19
5.1×1.602×10
# 2 243.299 nm
#
#
200×10

-19
{ buy
-

d
a
1.7688×10
*

6
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ
ตัวอย่างที่ 4 ฉายแสงความยาวคลื่น 589.3 นาโนเมตร บนผิวโลหะโปตัสเซียมคาศักยไฟฟาหยุดยั้งสาหรับโฟโต
อิเล็กตรอนเปน # 0.36 โวลต จงคานวณหา Xz 589.3×10-9
Us V
a.) พลังงานจลนสูงสุดของอิเล็กตรอน c. is
a

b.) เวิรกฟงกชั่น w
-

c.) ความถี่ขีดเริ่มของการเกิดโฟโตอิเล็กตรอน fo
⑨ wz I czhfo
X
foe I

E ells h
6.628×1-0>{3×10}
z

Kay
!II÷j34
w z

6Xio'
" to Z

Ekg 1. Cass, son.z×ioi9

19
EKG 1041
-

fo H2
-

0.576×10 U w 3.37 4.528

z
J z x

A #
*

7
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ Oise Eng
Li

ตัวอย่างที่ 5 ลิเธียม เบริลเลียม และปรอท มีค่าฟังก์ชันงานเป็น 2.30 eV , 3.90 eV และ 4.50 eV ตามลาดับ ถ้า
400×159
แสงความยาวคลื่น 400 nm ตกกระทบโลหะเหล่านี้ จงหาว่าโลหะใดจะแสดงปรากฏการณ์โฟโตอิเล็กทริก สาหรับแสงที่ตกกระทบ
นี้ และจงหาค่าพลังงานจลน์สูงสุดของแต่ละกรณี
-
fo do '
7

Okay
Li Be
-

En .
2
Wut thanx the 2
Was -10k -
ng
;

' "
2.3×1.602×10+9 a

hag + funny fans a

h¥ -
3.9×1.602×15

{ the 19

¥
Z -19 -

2.3×1.602×10 faux z
-
1.2783×10

""
② Kray a 1.2849 XIE J

8
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ
ตัวอย่างที่ 6 จากข้อมูลการทดลองดังรูป จงหาค่าฟังก์ชันงานและค่าคงตัวของพลังค์
rin
Bie .mu
Ge wt
MM dope
s he a

ht e w + EVs

DIS
ht
z
e
Ie + Vs Ie e

Sf

Usa
Ite -

Ie he Dvs
-
e

• "
:÷ .÷÷÷
e

n
.
" .io
.
..

Vs

waµ ⇐ If I
hzzxi.rx.IM
-
-

dismal fad Hz 9×1014-4×104

✓ h 4×153
"
J S
Us
-

I a e.
Tf
z
e
-

ee

-
1.5 2 - W
0-19
-
14
W 2
(1.5 ) 1.6 X IO

"
9
W 2
2.4 x to J II
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ
ตัวอย่างที่ 7 ในการทดลองปรากฏการณโฟโตอิเล็กตริกโดยใชโลหะโซเดียมสาหรับความยาวคลื่น 300 นาโนเมตร
จะตองใชความต่างศักย์หยุดยั้ง 1.85 โวลต สาหรับความยาวคลื่น 400 นาโนเมตร จะตองใชความตางศักย์หยุดยั้ง 0.82 โวลต
จงหา ก) คาคงที่ของแพลงก ข) คาพลังงานยึดเหนี่ยวของโซเดียม

10
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ -7
To 4*10
ตัวอย่างที่ 8 เมื่อฉายแสงความยาวคลื่น
z

4 10−7 เมตร ลงบนแผนโลหะชนดหนึ่ง จะพอดีทาให

822×10-7
อิเล็กตรอนหลุดได้ ถาเปลี่ยนความยาวคลื่นเป็น 2 10 เมตร จงหา
−7

ก) คาฟงกชันงานของโลหะนี้ ในหน่วย eV W -
3. I EV

ข) พลังงานแสงในหน่วย eV B S 2W
-

ค) พลังงานจลนสูงสุดของโฟโตอิเลกตรอน Blowy 2
3. I er

⑨
Wa he 2hL
→ .

>

we
6.626×183%36109
96157

"
W z 4.9695 x to J

Z 3.1 er I

11
 บทที่ 9 ฟิสิกส์ควอนตัมเบื้องต้น
ตัวอย่างคานวณ
ตัวอย่างที่ 9 ฉายแสงความยาวคลื่น 2 10−7 เมตร ไปยังแผนอลูมิเนียม ซึ่งมีค่าฟังกชันงาน 4.2 eV จงหา
ก) พลังงานสูงสุดของโฟโตอิเลคตรอน
ข) พลังงานต่าสุดของโฟโตอิเลคตรอน
ค) ศักยหยุดยั้งที่ต้องใช้
ง) ความยาวคลื่นที่มากที่สุดที่ทาให้เกิดปรากฏการณโฟโตอิเลคตรคได้

12