You are on page 1of 16

Republic of the Philippines

Department of Education
Regional Office IX, Zamboanga Peninsula

10 Zest for Progress


Z Peal of artnership

Ikaapat na Markahan – Modyul 4:


Kawalan ng Paggalang sa Dignidad at Sekswalidad

Pangalan ng Mag-aaral:___________________________
Baitan at Seksyon: ___________________________
Paaralan: 0 ___________________________
Alamin
Kasanayan sa Pampagkatuto : Nakagagawa ng malinaw na posisyon
tungkol sa isang isyu sa kawalan ng paggalang sa dignidad at
seksuwalidad.
Code: EsP10PI-IVb-13.4
• Nakagagawa ng malinaw na posisyon tungkol sa mga isyu sa kawalan
ng paggalang sa dignidad at seksuwalidad;
• Nakasusulat ng sanaysay na may malinaw na posisyon sa isang isyung
moral sa buhay; at
• Nalalaman ang kahalagahan ng paggalang sa dignidad at seksuwalidad
ng tao.

Subukin
Panuto: Basahin at unawain ang sumusunod na pahayag. Piliin ang
pinakawastong
sagot at isulat sa kuwaderno.

1. Ang pang-aabusong sekswal ay kilala rin sa tawag na __________.


A. panlalatay C. pang-aatake
B. panghihiwa D. pangmomolestiya
2. Anong isyung moral ang kawalan ng paggalang sa dignidad at
seksuwalidad ang gawaing pagtatalik na hindi pa tumatanggap ng
sakramento ng kasal?
A. prostitusyon C. pre-marital sex
B. pornograpiya D. pang-aabusong sekswal
3. Ang anggulo ng isang babae na nasa babasahin, kalendaryo,
patalastas, at mga pelikula na nagpapakita ng inklinasyon sa seks ay
isang halimbawa ng mga isyung moral sa ibaba MALIBAN sa isa. Ano
ito?
A. aborsiyon C. pornograpiya
B. prostitusyon D.pang-aabusong seksuwal
4. Anong esensiya ang pinag-uusapan kung ito ay may kinalaman sa
paggamit ng kasarian para lamang sa pagtatalik ng mag-asawa na
naglalayong ipadama ang pagmamahal at bukas sa tunguhing
magkaroon ng anak upang bumuo ng pamilya?
A. etika C. kaligayahan
B. kamalayan D. seksuwalidad
5. “Ang pakikipagtalik ay isang karapatan na makaranas ng kasiyahan”,
ay isang dahilan ng mga kabataan na pumapasok sa anong isyung
moral?
A. prostitusyon C. pre-marital sex
B. pornograpiya D. pang-aabusong sekswal

1
6. Binabayaran ang pakikipagtalik upang ang taong umupa ay makadama
ng kasiyahang seksuwal ______________?
Ano ang tawag nito?
A. prostitusyon C. pre-marital sex
B. pornograpiya D. pang-aabusong sekswal
7. Anong isyung moral ang tinutukoy kung ito ay pagpapakita ng
mahahalay na larawan o palabas na may layuning pukawin ang
seksuwal na pagnanasa ng manonood o mambabasa?
A. aborsiyon C. euthanasia
B. pornograpiya D. pre-marital sex
8. May iba’t-ibang dahilan kung bakit ang isang kabataan na wala pa sa
wastong gulang ay pumapasok sa maagang pakikipagtalik. Ang mga ito
ay nasa ibaba MALIBAN sa isa. Ano ito?
A. matugunan ang pangangailangang biyolohikal
B. malayang gawin ito at walang batas na nagbabawal
C. karapatan ng bawat isa ang makaranas ng kasiyahan
D. pagsunod sa utos ng Diyos na magparami at magmahal
9. Ang pakikipagtalik nang hindi kasal ay pagpapahayag ng kawalan ng
_______.
A. pera C. pag-iisip
B. paggalang D. pagmamahal
10. Si Lovely ay madalas hipuan ng kaniyang amain kapag wala ang
kaniyang ina. Ito ay isang halimbawa ng isang isyung moral na
_____________.
A. prostitusyon C. pre-marital sex
B. pornograpiya D. pang-aabusong seksuwal

Modyul Kawalan ng Paggalang sa dignidad


at seksuwalidad
10

Balikan
Panuto: Balikan natin ang huling aralin sa pamamagitan ng pagsuri sa
“hugot” na mababasa sa ibaba. Ano-ano ang apat (4) na isyung kaugnay dito
ang naaalala mo?
Population Commission, Philippines

“Piliin ang Pangarap, Huwag Ipagpalit sa


Sandaling Sarap”

Source:https://www.modernfilipina.ph/health/health-issues/sex-education-in-the-
philippines
1._____________________ 3.__________________________

2._____________________ 4.__________________________

2
Tuklasin
Panuto: Tingnan at suriin ang mga larawan sa ibaba. Sagutin ang mga
tanong at isulat sa papel ang iyong mga sagot.

Source:By This Image was released by the United


Source:https://www.needpix.com/pho States Marine Corps with the ID 091027-M-
to/138163/ 8224P-002 (next).This tag does not indicate the
copyright status of the attached work. A normal
copyright tag is still required. See
Commons:Licensing.‫ | العربية‬বাাংলা | Deutsch |
English | español | euskara | ‫ | فارسی‬français |
italiano | 日 本 語 | 한국어 | македонски |
മലയാളം | Plattdüütsch | Nederlands | polski |
‫| پښتو‬ português | svenska | Türkçe |
українська | 中文 | 中文(简体) | +/−, Public
Domain,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?c
urid=23073814
Mga Tanong:
1. Anong isyung moral ang ipinapakita sa larawan?
2. Ano ang kapalit ng panandaliang ligaya?
3. Magbigay ng isang dahilan kung bakit ang babaeng nasa larawan ay
pinasok ang ganitong sitwasyon?

Suriin
Magandang araw! Ako nga pala si teacher Angel. Gusto mo ba na patuloy
na pag-usapan ang tungkol sa paggalang ng seksuwalidad? Batid kong
alam mo na ang iba’t-ibang isyu tungkol sa kawalan ng paggalang sa
seksuwalidad dahil natalakay na natin ito sa ating mga nakaraang aralin.
Ngayong araw, kailangan mong makagawa ng malinaw na posisyon sa
isang isyu sa kawalan ng paggalang sa seksuwalidad.

Handa ka na ba?

3
Ngayon, tatalakayin natin ang ilan sa mga pahayag tungkol sa paggalang
sa seksuwalidad.

Bawat isa sa atin ay hinahamon na buuin at linangin ang seksuwalidad


sapagkat ito ang batayan ng pagiging moral.

Malaking hamon sa mga guro, lalong-lalo na sa mga magulang ang pag


gabay sa mga anak nila dahil sa mga makabagong teknolohiya na
nagdudulot ng malaking epekto sa pag-uugali at kilos ng mga kabataan
ngayon.
Balikan natin ang mga isyung seksuwal na palagi nating naririnig at
nababalitaang madalas na kinakasangkutan ng mga kabataan.

Pag-usapan natin ito isa-sa.

Una, Pagtatalik bago ang kasal (Pre-marital sex)

Ang Pagtatalik bago ang kasal o Pre-marital sex ay gawaing pagtatalik ng


isang babae at lalaki na wala pa sa wastong edad o nasa edad na subalit
hindi pa kasal.

Lumilitaw sa isang pag-aaral na dumadami ang mga kabataan na


nakikipagtalik sa ka-partner na hindi pa nila asawa. Ayon sa pag-aaral na
2013 Young Adult Fertility and Sexuality Study o YAFS 4 na ginawa ng UP
Population Institute at Demographic Research and Development, lumitaw
na isa sa bawat tatlong kabataang Pinoy edad 15 hanggang 24 ang
sumasabak na sa pre-marital sex. Katumbas umano ito ng 6.2
milyon kabataang Pinoy na kumakatawan sa 32 porsiyento na mas
mataas sa naitalang 23.2 porsiyento noong 2012.(1)

Marami sa mga kabataang ito ay walang proteksyon na nagdudulot ng


maagang pagbubuntis o ‘di kaya’y pagkakaroon ng Sexually Transmitted
Disease o STD. May mga kabataang gumagawa rin ng casal sex o pagtatalik
ng walang emotional attachment.

Pangkasaysayang itunuturing ito na bawal sa maraming mga kultura at


itinuturing na isang kasalanan sa maraming mga relihiyon. Hanggang wala
siya sa wastong gulang at hindi pa tumatanggap ng sakramento ng kasal,
hindi siya kailanman magkakaroon ng karapatang makipagtalik.

Mahalaga ang papel ng mga magulang, guro, at maging sa buong


komunidad sa pagpapaalala at pagtuturo ng tamang landas sa mga
kabataan ngayon.

Pangalawa, Pornograpiya.

Ang pornograpiya ay mga malalaswang litrato, panoorin o babasahin.


Samakatuwid, ang pornograpiya ay mga mahahalay na paglalarawan na

4
may layuning pukawin ang seksuwal na pagnanasa ng nanonood o
nagbabasa.

Sa panahon ngayon, hindi lamang ang paninigarilyo, pag-iinom ng alak, at


paggamit ng bawal na gamot ang kinahuhumalingan ng mga kabataan
kung hindi pati na rin ang panonood ng ipinagbabawal na palabas o porno.
Isa sa mga dahilan nito ay ang tinatawag nating “curiosity”. Dahil din sa
modernong teknolohiya mas lalong madali na lamang sa mga kabataan
ang makakuha o makapanood nito. Ito ang isa sa mga dahilan kung bakit
marami ang pumapasok sa pre-marital sex na nagreresulta ng early
pregnancy sa mga kababaihan.

Sinisira ng pornograpiya ang kakayahan ng isang tao na masiyahan sa


normal na paraan o damdaming dulot ng paglalambingan at espiritwal na
pakikipag-ugnayan sa katapat na kasarian. Nawawala rin ang kakayahang
mag desisyon, nababago maging ang kagandahang-asal at nagiging hindi
normal ang kilos at pag-uugali ng tao dahil dito.

Kapag ang tao ay nagiging kasangkapan sa seksuwal na pangangailangan


at pagkahumaling, lahat ng mabuting layunin sa pakikipagkapuwa ay
maaaring hindi na matupad.

Gabay ng mga magulang ang kailangan upang ito ay maiwasan. Kailangan


din ng tamang pagtuturo at impormasyon tungkol sa masamang epekto
nito mula sa mga paaralan at maging sa komunidad.

Pangatlo, Pang-aabusong Seksuwal.

Ang pang-aabusong seksuwal o kilala rin sa tawag na pangmomolestiya,


ay ang pagpilit ng mga hindi kanais-nais na seksuwal na pag-uugali ng
isang tao sa iba. Ang pang-aabusong seksuwal ay maaaring paglalaro sa
maseselang bahagi ng sariling katawan o katawan ng iba, paggamit ng
ibang bahagi ng katawan para sa seksuwal na gawain at panonood ng
pagtatalik na isinasagawa ng iba. Ang kadahilanan ng mga taong
nagsasagawa ng mga pang-aabusong seksuwal ay taliwas sa tunay na
esensya ng seksuwalidad.

Palaging tatandaan na ang paggamit ng kasarian ay para lamang sa


pagtatalik ng mag-asawa na naglalayong ipadama ang pagmamahal at
bukas sa tunguhing magkaroon ng anak upang bumuo ng pamilya. Ito ang
esensiya ng seksuwalidad.

Pang-apat, Prostitusyon.

Ang prostitusyon ay ang pakikipagtalik na may bayad at layunin na ang


taong umupa ay makadama ng kasiyahang seksuwal. Ito ang tinaguriang
pinakamatandang propesyon sa buong mundo sapagkat hindi pa lang
ipinapanganak ang mga magulang natin, ay marami na ang gumagawa
nito.

5
Karamihan sa nasasangkot sa prostitusyon ay ang mga taong madaling
makontrol dulot ng kahirapan at kawalan ng kaalaman o muwang. Nawala
na ang kanilang paggalang sa sarili at tamang pagkilala kung kaya’t
minabuti na nilang ipagpatuloy ang kanilang masamang karanasan. Dahil
nasanay na, hindi na nila magawang tumanggi kung kaya’t naging tuloy-
tuloy na ang kanilang pagpagamit sa masamang gawaing ito.

Sa prostitusyon, naaabuso ng tao ang kaloob ng Diyos na seksuwalidad.


Isa sa mga halaga ng seksuwalidad ay ang pagkakaranas ng kasiyahang
seksuwal mula sa pakikipagtalik sa taong pinakasalan. Nakakaranas ng
kasiyahan ang taong nasasangkot sa prostitusyon ngunit hindi ito angkop
sa tunay na layunin ng pakikipagtalik.

Mahalagang maunawaan na ang pakikipagtalik ay hindi lamang para


makadama ng kaligayahang sensuwal. Hindi ito isang paraan para
makadama ng kaligayan, kundi ito ay isang paraan na naglalayong pag-
isahin ang isang babae at lalaki sa diwa ng pagmamahal. Ito ay regalo ng
Diyos upang magbuklod ang mag-asawa at magpakarami ayon sa
kaniyang kagustuhan.

Pagyamanin
“ Aking Pahayag ”
Panuto: Ibigay ang iyong posisyon tungkol sa mga isyung moral na
babanggitin.
Suriin ang mga sumusunod na pahayag. Pag-usapan natin kung
ikaw ay
sang-ayon o hindi sa mga pahayag na nabanggit batay sa
konseptong
napaloob sa aralin. Magbigay ng isa hanggang dalawang
pangungusap
na dahilan o paliwanag kung bakit sang-ayon o hindi sang-ayon
sa
pahayag.

Ang mga pahayag:


1. Ang pakikipagtalik ay kailangan para mabuhay.
2. Ang pagbebenta ng sarili ay tama kung walang ibang hanapbuhay
3. Sining na matatawag ang paghuhubad sa kamera.
4. Ang pagtingin sa mga malalaswang babasahin ay walang epekto sa
ikabubuti at ikasasama ng tao.
5. Ang pang-aabusong seksuwal ay tumutukoy lamang sa mga menor de
edad na inabuso ng nakatatanda.

6
Rubriks para sa Gawain 1
5 4 3 1
Nilalaman Ang mensahe Di gaanong Medyo magulo Walang
ay mabisang naipakita ang ang mensahe mensaheng
naipakita mensahe naipakita
Kaugnaya May malaking Di gaanong Kaunti lang Walang
n kaugnayan sa may ang kaugnayan
paksa kaugnayan sa kaugnayan sa sa paksa
paksa paksa
Ideya Naipahayag Naipahayag Medyo magulo Hindi
ng wasto ang ng pahapyaw ang paliwanag naipahayag
pagpapahalag ang at ideya ang
a sa paggalang at tungkol sa paggalang at
sekswalidad pagpapahalag paggalang at pagpapahala
sa buhay at a sa pag- ga sa
nasa tamang sekswalidad papahalaga sa sekswalidad
landas base sa buhay. sekswalidad at taliwas
sa moral na sa buhay. ang posisyon
posisyon ng nang
tao. pagiging
moral.
Kabuuan

Isaisip
Panuto: Ngayon ating susuriin ang iyong natutunan mula sa aralin.
Basahin at sagutin ang mga tanong sa ibaba.
1. Ano ba ang kahalagahan ng seksuwalidad sa buhay?
2. Ano ang nangyayari kapag ito ay naaabuso?
3. Ano ang iyong posisyon sa mga isyung moral na nabanggit sa
aralin? Ipaliwanag.
Rubriks para sa pagwawasto
5 4 3 1
Nilalaman Ang mensahe Di gaanong Medyo magulo Walang
ay mabisang naipakita ang ang mensahe mensaheng
naipakita mensahe naipakita
Kaugnaya May malaking Di gaanong Kaunti lang Walang
n kaugnayan sa may ang kaugnayan
paksa kaugnayan sa kaugnayan sa sa paksa
paksa paksa
Ideya Naipahayag Naipahayag Medyo magulo Hindi
ng wasto ang ng pahapyaw ang paliwanag naipahayag

7
pagpapahalag ang at ideya ang
a sa paggalang at tungkol sa paggalang at
sekswalidad pagpapahalag paggalang at pagpapahala
sa buhay at a sa pag- ga sa
nasa tamang sekswalidad papahalaga sa sekswalidad
landas base sa buhay. sekswalidad at taliwas
sa moral na sa buhay. ang posisyon
posisyon ng nang
tao. pagiging
moral.
Kabuuan

Isagawa
Handa ka na ba sa mga susunod na mga Gawain?
Bago ka tumungo sa ikalawang, alam mo ba kung ano ang Sanaysay?

• Ang Sanaysay ay isang uri ng sulatin na nagpapahayag ng


pananaw o opinyon ng nagsulat nito. Ang isang sanaysay ay
may pokus sa iisang diwa at paksa.
• Ang mga sanaysay ay may layong magbahagi ng impormasyon,
magpahayag ng nararamdaman, magbahagi ng opinyon,
manghikayat ng ibang tao, a t iba pa.
• Ang sanaysay ay may dalawang uri, Pormal at Di-Pormal. Sa
pagkakataong ito kailangan mong makagawa ng malinaw na
posisyon gamit ang Pormal na sanaysay tungkol sa mga isyu sa
kawalan ng paggalang sa dignidad at seksuwalidad.

• Kasunod nito ay magbibigay ako ng mga sitwasyon tungkol sa


kawalan ng paggalang sa dignidad at seksuwalidad. Para sa
malinaw na posisyon tungkol sa mga sitwasyong nabanggit, ang
sagot ay gagamitan ng Pormal na Sanaysay.

• Nandito ang tatlong bahagi ng sanaysay at mga paliwanag nito.

8
Ang unang talata ay ang ang bahaging Panimula o Simula na kung saan
ito ang pinakamahalaga dahil kinukuha nito ang atensyon ng mga
mambabasa. Dito nagbibigay ng ideya ang may-akda tungkol sa paksa ng
sanaysay.
• Ang pangalawang talata ay ang bahaging Gitna o Katawan
dito naman sinasalaysay ang mga mahahalagang ideya
tungkol sa paksa. Dito nagbibigay ng paliwanag o halimbawa
ukol sa paksa.
• Ang pangatlong talata ay ang Wakas, ito ang huling bahagi ng
sanaysay na nagtatapos sa sanaysay. Dito nagbibigay ng
hamon ukol sa paksa ang may-akda sa kanyang mga
mambabasa. Ito ay para maisakatuparan ang mga nabanggit
na puntos sa katawan ng sanaysay.

GAWAIN 2: “ Sanaysay Ko, Kuwento Mo ”


Panuto: Basahin ang unang sitwasyon na siyang halimbawa sa ibaba at
pagkatapos ay sagutan ang susunod na sitwasyon sa susunod na pahina.
Magbigay ng pahayag tungkol sa kung anong isyu ng sekswalidad ito
napabilang at kung ano ang iyong gagawin. Maglaan ng isang buong papel
para sa iyong sagot.
Sitwasyon 1 (Halimbawang inilaan para saiyo)
Nagtatrabaho ka bilang isang sekretarya sa isang kompanya. Napansin
mong madalas ang pagiging tyansing ng iyong amo sa iyo. Hinihimas nya ang
iyong kamay, at tinatapik ang iyong puwet at sinasabihan ka niya ng
malalaswang salita. Ito ay hindi mo nagustuhan dahil nakakabastos na ito at
nakakawala ng respeto sa iyong pagkababae. Sinabihan ka nya na
makipagtalik sa kanya kapalit ng promosyon sa trabaho.

Sagot:

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Pang-aabusong Seksuwal
Ang pang-aabusong seksuwal o kilala rin sa tawag na
pangmomolestiya, ay ang pagpilit ng mga hindi kanais-nais na seksuwal na
pag-uugali ng isang tao sa iba.
Maaari rin itong hindi pisikal tulad ng paglalantad ng sarili na gumagawa ng
seksuwal na gawain at pagkakaroon ng kaligayahang seksuwal sa
pamamagitan ng pagtingin sa mga hubad na katawan, seksuwal na pag-aari
o kaya’y panonood ng pagtatalik na isinasagawa ng iba.
Karamihan sa mga nagiging biktima ng pang-aabusong seksuwal ay
ang mga bata o kabataang may mahihinang kalooban, madaling madala, may
kapusukan at kadalasan, iyong mga nabibilang sa mahihirap at pamilyang
hiwalay ang mga magulang.

9
Para sa akin, hindi ko hahayaang abusuhin ako at bastusin para lang
sa isang promosyon. Maaari naman akong makakuha ng promosyon kapag
sinipagan ko ang aking trabaho. Kailangan kong lakasan ang aking loob na
pagsabihan ang aking boss na tigilan n’ya ang kaniyang ginagawa at kung
hindi ay sasampahan ko siya ng kaso.
Sitwasyon 2
Niyaya ka ng kasintahan mong pumunta sa kaarawan ng kanyang pinsan.
Inabutan ka nang kanyang pinsan ng bote ng alak at sinabihan ka niyang
inumin ito bilang regalo sa kanyang kaarawan. Nagkasiyahan kayo at
naparami ka ng inum. Habang kayo ay pauwi, niyaya ka ng iyong kasintahan
na makipagtalik sa kanya at kapag pumayag ka ay sigurado na daw siya na
mahal mo sya.
Sagot:
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
Rubriks para sa Pagwawasto ng Gawain 2
___________________________________________________
Kategor___________________________________________________
Higit na Nakamit Bahagya Hindi Walang Isk
ya ___________________________________________________
Inaasahan ang ng Nakamit Napatu or
(5) Inaasaha Nakamit ang nayan
___________________________________________________
n ang Inaasaha (1)
___________________________________________________
(4) Inaasaha n
n (2)
________________________________
(3)
Introdu Nakapanghi Nakalaha Nakalaha Hindi *Hindi
ksyon -hikayat d sa d samalinaw nakita
ang introduks introduks ang sa
introduksyo yon ang yon ang introduks ginawan
n. Malinaw panguna panguna yon at g
na hing hing ang sanaysa
nakalahad paksa paksa panguna y.
ang gayundin subalit hing
pangunahin ang hindi paksa.
g paksa panlahat sapat ang Hindi rin
gayundin na pagpapali nakalaha
ang pagtanaw wanag d ang
panlahat na ukol dito. ukol dito.panlahat
pagtanaw na
ukol dito. pagpapali
wanag
ukol dito.
Diskusy Makabuluh Bawat May Hindi *Hindi
on an ang talata ay kakulang nadebelo nakita
bawat may an sa p ang mga sa
talata dahil sapat na detalye panguna ginawan
sa husay na detalye hing g
pagpapaliw ideya sanaysa
anag at y.

10
pagtalakay
tungkol sa
paksa.

Organis Lohikal at Naipakita Lohikal Walang *Hindi


asyon mahusay ang ang patunay nakita
ng mga ang debelopm pagkakaa na sa
Ideya pagkakasu ent ng yos ng organisad ginawan
nud-sunod mga mga o ang g
ng mga talata talata pagkakal sanaysa
ideya; subalit subalit ahad ng y.
gumamit hindi ang mga sanaysay.
din ng mga makinis ideya ay
transisyuna ang hindi
l na pagkakal ganap na
pantulong ahad nadebelo
tungo sa p.
kalinawan
ng mga
ideya.

Konklus Nakapangh Naipakiki Hindi May *Hindi


yon ahamon ta ang ganap na kakulang nakita
ang pangkala naipakita an at sa
konklusyon hatang ang walang ginawan
at palagay o pangkala pokus g
naipapakita pasya hatang ang sanaysa
ang tungkol palagay o konklusy y.
pangkalaha sa paksa pasya on
tang batay sa tungkol
palagay o mga sa paksa
paksa batay katibayan batay sa
sa at mga mga
katibayan katwirang katibayan
at mga inisa-isa at mga
katwirang sa katwirang
inisa-isa sa bahaging inisa-isa
bahaging gitna. sa
gitna. bahaging
gitna.
Kabuua
n

11
Tayahin
Panuto: Basahing mabuti ang bawat aytem. Bilugan ang titik ng tamang
sagot.

1. Mag-isa sa bahay si Nellie nang dumating ang kaniyang nobyo na si


Bong. Pinatuloy niya ito sa loob ng bahay at sila’y nag-usap. Habang
tumatagal ay nag-iiba na ang tema ng usapan at nagiging agresibo na
si Bong. Sabi pa niya, “ tayo lang naman ang nandito” habang
hinahalikan si Nellie.
Kung ikaw si Nellie, ano ang iyong dapat gawin?
A. kakausapin si Bong at sasabihing panagutan kung ano man ang
kahihinatnan ng gagawin nila
B. magpapakipot muna sa umpisa pagkatapos ay papayag din
C. kakausapin si Bong nang mahinahon at ipapaliwanag kung ano
ang tama
D. magagalit kay Bong at ito ay paaalisin sa kanilang bahay
2. Si Walter, na nasa ikasampung baitang at miyembro ng Boy Scouts of
the Philippines, ay nakatira sa kaniyang nanay at amain. Isang araw,
pumasok ang kanyang amain sa kanyang silid tulugan at nagpakita ito
ng malalaswang litrato. Hindi mapakali si Walter at hindi alam ang
sasabihin. Hinimok sya ng kaniyang amain na tingnan ito. Kung s’ya
nga raw ay tunay na lalaki ay babasahin nya ito at ng kanya namang
nabasa ay nagustuhan naman niya.
Bilang isang boy scout na may dangal at disiplina sa sarili, tama ba
ang ginawa ni Walter na pagsunod sa amain? Oo o hindi at bakit?
A. Oo, dahil baka sya ay sasaktan nito kung hindi sya susunod.
B. Hindi, sapagkat hindi nya ito tunay na ama.
C. Oo, dahil mahalaga ang may alam tungkol sa sex lalo na sa mga
kabataang katulad ni Walter at lalo dahil boy scout siya.
D. Hindi, sapagkat ito ay hindi mabuti at kailangan niya itong
ipaalam sa kaniyang ina.

3. Hiniling ng isang kapitbahay ni Ela na kunan sya ng litrato na


nakahubad. Sinabi nito sa kaniya na kikita siya ng malaki mula sa
mga litrato sa isang kompanya ng pagmomodelo. Tumanggi si Ela dahil
ayaw niya umanong i-display ang kaniyang katawan.
Tama ba ang pasya ni Ela? Oo o hindi at bakit?
A. Oo, dahil hindi siguradong malaki ang kaniyang kikitain mula
dito.
B. Hindi, kung ito ay hindi niya ipagpapaalam sa kaniyang ina bago
niya ito gawin.
C. Oo, sapagkat ang katawan ng tao ay sagrado at hindi dapat
gamiting kasangkapan para kumita ng pera.

12
D. Hindi, dahil ang kaniyang hubad na katawan ay napakaganda
para pag piyestahan lamang ng mga taong puno ng pagnanasa.

4. Si Meril ay 15 taong gulang at galing sa isang mahirap na pamilya.


Ayaw na niyang pumasok sa paaralan mula ng paulit-ulit siyang
gahasain ng kaniyang amain. Nakilala naman niya si Hannah, isang
babaeng nagbebenta ng aliw kapalit ang pera, inalok siya nito na
sumama sa kanya.

Tama ba o mali na sumama sya dito? Bakit?


A. Mali, sapagkat ang katawan ng tao ay sagrado at hindi dapat
gamiting kasangkapan para kumita ng pera.
B. Tama, para mabuhay niya ang kaniyang sarili at makaalis sa
bahay ng amain na patuloy na humahalay sa kanya.
C. Tama,sapagkat ang isang tulad nya ay may karapatang
makaranas ng kasiyahan habang kumikita ng pera habang bata
pa.
D. Mali, dahil dapat mag-asawa nalamang siya upang
ipagsakatawan ng pagmamahal na ipinapahayag ng mag-asawa
sa isa’t-isa.
5. May ipinakilalang bagong nobyo ang ina ni Joanna. Pinatira niya ito sa
bahay nila at ipinagbilin na pagsilbihan niya. Mahal na mahal ito ng
kaniyang ina at sinusunod lahat ang gusto nito. Isang gabi na wala ang
kaniyang ina, pumasok ang kasintahan ng kaniyang ina sa kwarto ni
Joanna. Hinipuan sya nito sa maseselang bahagi ng kaniyang katawan.
Tinakot si Joanna na papatayin niya ang ina nito kung magsusumbong
siya.
Kung ikaw si Joanna, ano and dapat mong gawin?
A. magsusuplong sa pulis
B. mananahimik para walang gulo
C. magsasabi sa kapitbahay para may sumaklolo
D. magsusumbong sa ina para mag-away sila’t maghiwalay
6. Si Lovely ay madalas hipuan ng kaniyang amain kapag wala ang
kaniyang ina. Ito ay isang halimbawa ng isang isyung moral na
_____________.
A. Prostitusyon C. pre-marital sex
B. pornograpiya D. pang-aabusong seksuwal
7. Ang pakikipagtalik nang hindi kasal ay pagpapahayag ng kawalan ng
_______.
A. pera C. pag-iisip
B. paggalang D. pagmamahal
8. May iba’t-ibang dahilan kung bakit ang isang kabataan na wala pa sa
wastong gulang ay pumapasok sa maagang pakikipagtalik. Ang mga ito
ay nasa ibaba MALIBAN sa isa. Ano ito?
A. matugunan ang pangangailangang biyolohikal
B. malayang gawin ito at walang batas na nagbabawal
C. karapatan ng bawat isa ang makaranas ng kasiyahan
D. pagsunod sa utos ng Diyos na magparami at magmahal

13
9. Anong isyung moral ang tinutukoy kung ito ay pagpapakita ng
mahahalay na larawan o palabas na may layuning pukawin ang
seksuwal na pagnanasa ng manonood o mambabasa?
C. aborsiyon C. euthanasia
D. pornograpiya D. pre-marital sex
10. Binabayaran ang pakikipagtalik upang ang taong umupa ay
makadama ng kasiyahang seksuwal ______________?
Ano ang tawag nito?
A. prostitusyon C. pre-marital sex
B. pornograpiya D. pang-aabusong sekswal

Karagdagang Gawain
GAWAIN 3 – “ Pakikibaka Ko ”
Panuto: Gumawa ng sariling Advocacy Campaign na magpapakita ng mga
masasamang epekto ng isa sa mga isyung moral tungkol sa seksuwalidad at
mga nararapat gawin upang makaiwas dito. Maaaring ito ay kanta o tula.
Isulat ito sa isang long bond paper. Kulayan o ‘di kaya ay guhitan ito. Ipakita
ang pagiging malikhain.
Rubriks sa Pagwawasto
5 4 3 1
Nilalaman Ang mensahe Di gaanong Medyo Walang
ay mabisang naipakita ang magulo ang mensaheng
naipakita mensahe mensahe naipakita
Kaugnayan May malaking Di gaanong Kaunti lang Walang
kaugnayan sa may ang kaugnayan
paksa kaugnayan kaugnayan sa paksa
sa paksa sa paksa
Kalinisan Malinis na Malinis ang Di gaanong Marumi ang
/ malinis ang pagkakabuo malinis ang pagkakabuo
Kainaman kabuuan o o mainam pagkakabuo o hindi
mainam na ang o hindi maayos ang
mainam ang kabuuan. gaanong pagkakabuo.
kabuuan. mainam ang
kabuuan.
Kabuuan

Sanggunian
Brizuela, Mary Jean B. et. al. 2015. Edukasyon sa Pagpapakatao,
Modyul para sa Mag-aaral. FEP Printing Corporation. Pahina 280-298.

By This Image was released by the United States Marine Corps with the ID 091027-M-8224P-002 (next).This
tag does not indicate the copyright status of the attached work. A normal copyright tag is still required. See
Commons:Licensing.‫ | العربية‬বাাংলা | Deutsch | English | español | euskara | ‫ | فارسی‬français | italiano | 日
本 語 | 한국어 | македонски | മലയാളം | Plattdüütsch | Nederlands | polski | ‫ | پښتو‬português |
svenska | Türkçe | українська | 中 文 | 中 文 ( 简 体 ) | +/−, Public Domain,
https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=23073814
Prostitution Wall Stones [Picture],
14
https://www.needpix.com/photo/138163/prostitution-wall-stones-
shadow-silhouette-mar-works-graphic-graphically-woman.Accessed
November 23, 2020.

Rubrik sa Pagsulat ng Sanaysay. Gabrielle Alonzo.


https://www.scribd.com/document/390781298/Rubrik-Sa-Pagsulat-
Ng-Sanaysay.Accessed November 23, 2020.

The Young Adult Fertility and Sexuality Study.


https://www.drdf.org.ph/sites/default/files/YAFS4%20Key%20Findi
ngs/YAFS4%20Key%20Findings.pdf.Accessed December 5, 2020.

What’s Happening with the Sex Education in the Philippines [Quote],


Population Commission Philippines.
https://www.modernfilipina.ph/health/health-issues/sex-education-
in-the-philippines.Accessed November 25, 2020.
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Charangel Aenlle-Sulong, MAED


Teacher III

Editor: Rolando G. Vergara


Maricel L. Tercio

Tagasuri: Mei Ann D. Comision


Jennifer P. Dela Peña

Mona Lisa M. Babiera, Ed.D - EPS


Education Program Supervisor

Tagapamahala:
Evelyn F. Importante
OIC-CID Chief EPS

Aurelio A. Santisas
OIC-Assistant Schools Division Superintendent

Jerry C. Bokingkito
OIC-Assistant Schools Division Superintendent

Jeanelyn A. Aleman, CESO VI


OIC-Schools Division Superintendent

15

You might also like