Filipino sa Piling Larang–

Sining at Disenyo

Pagsulat ng Iba’t Ibang Sulatin

sa Sining at Disenyo sa
Sining Panteatro
Kuwarter 1, Modyul 5

   
   

   
   

15. Sa anong elemento ng rebyu ng dula mababasa ang tanong na, “

“Sino ang bida, kontrabida, at iba pang nagsiganap?”
A. Direksiyon C. Tauhan SINIG PANTEATRO
B. Disenyo ng Produksiyon D. Iskoring
Ang Modyul na ito ay tumatalakay sa akademikong sulatin sa
mundo ng Sining Panteatro.
Wow! Magaling.
Iyong matutuhan sa modyul na ito ang:
Yaman na natapos mo na ang
lahat ng mga pagsubok.  Natutukoy ang mahalagang elemento ng mahusay na sulating
Binabati na kita. pansining na pinanood na teleserye, dula, shadow play,
puppet show at iba pa. (CS_FSD11/12PD-0l-n-89)

Bago isagawa ang paggamit ng

modyul na ito ang mga sumusunod
ay mahalagang paalala:
1. Sagutin nang may katapatan ang
panimulang pagsusulit.
2. Isagawa ang mga hinihinging
gawain,
3. Sagutan ang lahat ng pagsasa-
nay.
Filipino sa Piling Larang Sining at Disenyo 4. Sagutan ang pangwakas na pag-
susulit.
Pagsulat sa Filipino sa Piling Larangan– Sining
5. Gumamit ng hiwalay na papel sa
https://mimirbook.com/tl/657e4b9b8ba pagsagot sa mga pagsasanay.

https://tinycards.duolingo.com/decks/6i2qUW2M/rebyu-ng-dula-iskit-
one-act-play-monologo-atbp?lesson=1

16 1 
 
   

8. Anong sining panteatro ang hindi nangangailangan ng malaking

gastos sa produksiyon?
Sanayin ang kasanayan. A. One-act Play C. Monologo
PANUTO: Isulat ang tama kung wasto ang pangungusap at mali kung B. Disenyo ng Kasuotan D. Improbisasyon
hindi.
______ 1. Ang dula ay isang anyo ng panitikan na kung saan ang 9. Karamihan sa mga dasal, lirika, at lahat ng lamentasyon ay
pangunahing layunin ay maitanghal sa entablado. pawang _____________.
A. One-act Play C. Monologo
______ 2. Kailangan ng banghay ang shadow play. B. Disenyo ng Kasuotan D. Improbisasyon
______ 3. May temang makikita sa disenyo ng kasuotan.
10. Sa anong elemento ng rebyu ng dula mababasa ang tanong na,
______ 4. Isa sa anyo ng sining panteatro ang improbisasyon. “Bakit ito ang pamagat ng dula, pagtatanghal, o produksiyon? “
A. Tema C. Tauhan
______ 5. Ang iskit ay isang uri ng dula na may layuning makalikha B. Banghay D. Musika
ng karikatura ng isang tao
11. Sa anong anyo ng sining panteatro nalilikha ang mga awitin,
______ 6. Isang tao lamang ang nagsasalita sa monologo. tunog, musika at maging mga kasuotan at mga props na aangkop
sa uri ng dula o produksiyong binubuo?
______ 7. Ang puppet show ay isang lumang tradisyon A. One-act Play C. Monologo
B. Disenyo ng Kasuotan D. Improbisasyon
______ 8. Kinakailangan ang direksiyon sa rebuy ng dula.

______ 9. Ang Shadow play ay isang lumang tradisyon 12. Sa anong anyo ng sining panteatro nalilikha kapag ang isang tao
ay nag-aayos ng mga bagay na natatagpuan sa mundo ?
______10. Ang one-act play ay isang dula na ang istruktura ay A. One-act Play C. Monologo
binubuo ng isang yugto lamang. B. Disenyo ng Kasuotan D. Improbisasyon

______11. Ang improbisasyon ay biglaan at walang iskrip. 13. Sa anong elemento ng rebyu ng dula mababasa ang tanong na,
“Paano nagging epektibo o hindi epektibo ang produksiyon?”
______12. Isang uri lamang ang pagpapalabas sa puppet. A. Direksiyon C. Tauhan
B. Disenyo ng Produksiyon D. Musika
______13. Sa cosplay, karaniwang ginagaya ang mga tauhan sa
anime.
14. Sa anong elemento ng rebyu ng dula mababasa ang tanong na,
______14. Hamon sa improbisasyon ang talas ng isip, pandama, at “Paano naging epektibong o hindi epektibo ang ginamit na
husay at galing bilang kabuuan. musika?”
A. Direksiyon C. Tauhan
B. Disenyo ng Produksiyon D. Iskoring

2 15
   
   

______15. Ang sining panteatro na tinatawag ding sining

PANUTO: Basahin at intindihing mabuti ang pahayag pagkatapos ay pagtatanghal.Panuto: Sagutin ang sumusunod na
pumili ng tamang sagot sa pamamagitan ng pagbilog sa katanungan.
napiling letra.
1-6. Ibigay ang kahalagahan ng teatro o tanghalan?
1. Ang ___________ ay isang collaborative na anyo ng pinong sining
na gumagamit ng mga live performer _______________________________________________________
A. Sining C. Disenyo
B. Teatro D. Kasuotan _______________________________________________________

2. Ano ang dalawang uri ng puppets? _______________________________________________________

A. daliri at sock C. stick at sock
B. kamay at daliri D. kahoy at kamay _______________________________________________________

3. Ang _____________ ay isang lumang tradisyon at mayroon itong _______________________________________________________

mahabang kasaysayan.
A. Iskit C. Cosplay _______________________________________________________
B. Puppet show D. Shadow play
7-10. Ano ano ang mahahalagang sangkap o elemento ng dulang
4. Ito ay isang manika na may isang guwang ulo ng isang tao o hayop pantanghalan?.
at isang katawan ng tela.
A. Iskit C. Cosplay _______________________________________________________
B. Puppet show D. Shadow play
_______________________________________________________
5. Ang ______________ ay maihahalintulad din ito sa isang parodiya.
A. Iskit C. Cosplay _______________________________________________________
B. Puppet show D. Shadow play
_______________________________________________________
6. Sa __________, karaniwang ginagaya ang mga tauhan sa anime.
A. Iskit C. Cosplay _______________________________________________________
B. Puppet show D. Shadow play
_______________________________________________________
7. Sa anong elemento ng rebyu ng dula mababasa ang tanong na,
“Ano ang krisis, resolusyon, aral na hatid ng kuwento o palabas?”
A. Tema C. Tauhan
B. Banghay D. Musika
14 3 
 
     

Nalaman natin na: Bigyang-diin ang sumusunod na punto mula sa babasahin.

1. Ang mass media ay umusbong dahil sa makabagong 1. Ang sining panteatro na tinatawag ding sining pagtatanghal o
teknolohiya. Ang iba’t ibang palabas, mapa-pelikula o sining pagganap ay palabas na kadalasang inihaharap at
pantelebisyon ay bahagi ng mass media gayundin ang iba’t napapanood ng madla.
ibang babasahin mula sa mga pahayagan, komiks at iba pa..
2. May siyam (9) na anyo ng sining panteatro; dula, iskit, one-act
2. May iba’t ibang anyo ng media: play, monologo, cosplay, improbisasyon, disenyo ng
*teleserye kasuotan, shadow play, at puppet show.
*patalastas
3. Sa paggawa ng rebuy ng dula, kinakailangan ang anim (6)
*islogan
elemento upang maging maayos ang pagsusuri ditto.
*novelty songs.
*Tema *Tauhan
*Banghay *Iskoring/Musika
3. Ang mass media ay bahagi ng lipunng Pilipino at hindi
*Disenyo ng Produksiyon *Direksiyon
maipaghihiwalay sa kulturang popular. Maigting ang ugnayan
ng wika, nilalaman, at teknikal na aspekto upang pumatok sa
masa na magiging pangunahing tagapagtangkilik ng media.

Wow! Magaling ang

ipinakitang kahusayan sa
pagsagot sa lahat ng
Gawain, ngayon ay natitiyak
kong handang-handa ka na
upang sagutin ang
pangwakas na pagsusulit.
Tara na!

4 13
   
     

Gawain 3
PANUTO: Sa nabasang iba’t ibang anyo ng sining panteatro, alin
ang pinakanagustuhan mo? Pumili ng tatlo (5) at ilahad
ang mga dahilan. Maaring iugnay sa iyong karanasan. SINING PANTEATRO

1.________________ Ang sining panteatro na tinatawag ding sining pagtatanghal o

sining pagganap ay palabas na kadalasang inihaharap at
napapanood ng madla. Maaaring ang pagtatanghal ay pinaghandaan
2.________________ o hindi. Ang teatro ay isang collaborative na anyo ng pinong sining
na gumagamit ng mga live performer, karaniwang aktor o actress,
upang ipakita ang karanasan ng isang tunay o naisip na kaganapan
3.________________ bago ang isang live na madla sa isang partikular na lugar, madalas
na isang yugto.

4.________________ Ang teatro ay nahubog ng kasaysayan. Sa ating bansa, ang

mga unang teatrikong pagtatanghal ay nakahabi sa pang-araw-araw
na mga gawain at ritwal. Ibig sabihin, itinatanghal ang mga ito hindi
5.________________ upang panoorin lamang bilang ispektakulo, kundi dahil sa kanilang
kultural na halaga. Halimbawa, ang mga sayaw ng mga katutubo
noon para sa pamumulot ng kahel o panghuhuli ng baboy ramo ay
maituturing bilang mga maagang halimnbawa ng dramatikong
pagtatanghal. Dramatiko sila dahil may elemento ng panggagagad
(panggagaya). Replektibo rin sila ng kultura ng mga nagtatanghal at
nanonood sa pagtatanghal/pagsasayaw: bahagi ito ng kanilang
pamumuhay at nahubog ng kanilang kapaligiran. Wala rin malinaw
na paghihiwalay sa manonood at tagapagtanghal, dahil ang mga
nanonood ay maari ring maging tagapagtanghal sa ibang
pagkakataon.(Fernandez 1996).

Nang maglaon, nagkaroon ng distinksiyon ang manonood at

tagapagtanghal. Pumasok na rin ang espasyo ng entablado, at
siyempre pa, ang konsepto ng pagbabayad para makapanood.
Dulot na ito ng impluwensiya ng kanluran. Ang impluwensiyang ito
ay minana pa mula sa impluwensiya ng mga Kastila hanggang sa
mga Amerikano.

12 5 
 

Iba’t ibang Anyo ng Sining Panteatro
1. REBYU NG DULA— ang dula ay isang anyo ng panitikan na
kung saan ang pangunahing layunin ay maitanghal sa entablado
ang mga kuwentong naisulat batay sa totoong pangyayari.
Umiikot ang rebyu ng dula sa:
Tema --- Bakit ito ang pamagat ng dula, pagtatanghal, o
produksiyon?
---Ano ang pangunahing paksa o ideya at genre ng
palabas?
Tauhan---Sino ang bida, kontrabida, at iba pang nagsiganap?
---Paano nagsiganap ang mga tauhan? Akma ba ang
kanilang kilos, pahayag, at iba pa?
Banghay---Ano ang simula, gitna, at wakas ng kuwento o palabas?
---- Ano ang krisis, resolusyon, aral na hatid ng kuwento o
palabas?
Iskoring/Musika---Ano ang mensaheng hatid ng musika?
---Paano naging epektibong o hindi epektibo ang
ginamit na musika?
Disenyo ng Produksiyon---Ano-ano ang nagging pangunahing
disenyo ng produksiyon?
---Paano pinabisa ng disenyo ang
produksiyon ang kabuuan ng palabas?
Direksiyon--- Ano ang naging paraan ng direksiyon ng produksiyon?
--- Paano nagging epektibo o hindi epektibo ang
produksiyon?
2. ISKIT— Isang uri ng dula na may layuning makalikha ng
karikatura ng isang tao . Maituturing din itong istilo ng pagsulat o
paraan ng pagkakaganap at pagbibigay interpretasyon sa isang
6 11
Gawain 2
PANUTO: Panoorin ang isang dula na pinamagatang “Nanay
Mameng” sa link na ito https://www.youtube.com/
watch?v=tJsK3OD0AK4 suriin ang bawat elemento
nito.
REBYU NG ISANG DULA
Tema:
______________________________________________________
______________________________________________________
Tauhan:
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
Banghay:
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
Iskoring/Musika:
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
Disenyo ng Produksiyon:
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
Direksiyon:
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
     

karakter. Maihahalintulad din ito sa isang parodiya. Maituturing din

itong maikling dula.
Gawain 1
PANUTO: Buuin ang talahanayan base sa kung ano ang hinihingi ng 3. ONE-ACT-PLAY– isang dula na ang istruktura ay binubuo ng
bawat kahon. Magbigay ng ideya sa bawat sining isang yugto lamang (Casanova, 1984). Maikli at madali itong
panteatro. itanghal. Hindi nangangailangan ng malaking gastos sa
produksiyon dahil sa iilan lamang ang artista, kagamitan, at iba
pang kailangan sa palabas.
Panayam sa ibang Sariling
Sining Panteatro 4. MONOLOGO— Isang taong nagsasalita mag-isa. May manonood
tao Pagkakaintindi
man o wala. Karamihan sa mga dasal, lirika, at lahat ng
lamentasyon ay pawang monologo. Monolohista ang tawag sa
DULA
taong nagsasagawa ng monologo sa posibleng nagsasalitang
mag-isa, solong nakikipag-usap sa manonood ng isang palabas
ISKIT gaya ng dula, nagsasalita sa dula na hindi nakikita ang
manonood.

ONE-ACT PLAY 5. COSPLAY— Ito ay pinagsamang salitang Hapon na “kosupure”

na nangangahulugang kasuotan (kosu) at play o pagtatanghal
(pure). Sa cosplay, karaniwang ginagaya ang mga tauhan sa
MONOLOGO anime, computer games, manga, at tokusatsu. Inimbento ang
cosplay taong 1984 ni Nobuyuki Takakashi. Tinangkilik ito sa
COSPLAY Pilipinas bilang uri na rin ng fashion statement ng mga kabataan
at lugar para sa pakikipagkaibigan, lalo na sa mga nagkakahilig sa
cosplay. Ang cosplay ay sumikat sa Pilipinas simula taong 1991 at
IMPROBISASYON binigyan ng mga lumikha sa sariling pangalan sa Pinoy Cosplay.
Bahagi ng cosplay sa bansa ang convention ng mga cosplayer.
DISENYO NG
KASUOTAN 6. IMPROBISASYON— Isang paraan ng pagbuo ng eksena,
diyalogo, aksiyon, o buong dula na ang mga miyembro ng pangkat
pandulaan mismo ang lumilikha ng mga ito. Biglaan at walang
SHADOW PLAY
iskrip. Hamon ang talas ng isip, pandama, at husay at galing
bilang kabuuan. May mga pagkakataong nilikha rin ang mga
PUPPET SHOW awitin, tunog, musika at maging mga kasuotan at mga props na
aangkop sa uri ng dula o produksiyong binubuo.

10 7 
 
   

7. DISENYO NG KASUOTAN— ang disenyo ay ang pagpaplanong sa kanila bilang mga tugon, maaaring lumitaw na hindi pa rin naman
naglalatag ng basehan para sa paggawa ng bawat isang bagay o lubos na nahiwalay ang sining ng teatro sa ating lipunan, kahit na
sistema tulad ng kasuotan. Sa ganitong diwa, ang sining ay nahubog na rin ito ng impluwensiya mula sa labas. Maaaring Makita
nalilikha kapag ang isang tao ay nag-aayos ng mga bagay na sa mga dula, halimbawa, ang pagbibigay ng puna sa namamayaning
natatagpuan sa mundo upang maging isang bago o naiibang kalakaran sa ekonomiya, sa kasaysayan, sa mitolohiya, at kahit pa
disenyo o porma; o kapag ang isang tao ay nag-ayos ng mga sa konsepto ng romantikong relasyon.
kulay na magkakatabi sa loob ng isang dibuho upang makagawa
ng isang imahe o upang makagawa lamang ng isang marilag o
nakatatawag-pansing disenyo.
Binabati kita sa mahusay
8. SHADOW PLAY— isang drama na isinagawa sa pamamagitan ng na pagsagot sa unang Gawain.
pagkahagis ng mga anino sa isang pader. Ang Shadow play ay Marahil ay malinaw na sa iyo
isang lumang tradisyon at mayroon itong mahabang kasaysayan kung ano ang Sining Panteatro
sa Timog-silangang Asya, lalo na sa Indonesia, Malaysia, Dali gawin naman natin ang
Thailand at Cambodia. Ito ay isang sinaunang sining at isang susunod na gawain.
katutubong tradisyon sa Tsina, India at Nepal. Ito ay kilala rin sa
Ehipto, Turkey, Greece, Germany, France at sa Estados Unidos.

9. PUPPET SHOW— isang manika na may isang guwang ulo ng

isang tao o hayop at isang katawan ng tela; nilayon upang
magkasya sa kamay at manipulahin sa mga daliri. Isang maliit na
pigura ng isang tao na pinatatakbo mula sa itaas na may mga
string ng isang puppeteer. Isang tao na kinokontrol ng iba at
ginagamit upang gumawa ng hindi kanais-nais o hindi tapat na
mga gawain para sa ibang tao. Ang dalawang simpleng uri ng
puppets ay ang puppet na daliri, na isang maliit na papet na
umaangkop sa isang daliri, at ang sock puppet, na nabuo at
pinatatakbo sa pamamagitan ng pagpasok ng kamay sa loob ng
suntok, na may pagbubukas at pagsasara ng kamay simulating
kilusan ng "bibig" ng papet.

Layon ng paksang ito na ipakilala ang sining panteatro sa

mga mag-aaral, kung paanong ang sining na ito ay importanteng
bahagi ng ating kultura, at kung paanong ang mga dula sa ngayon
ay maituturing bilang mga mailikhaing tugon ng mga mandudulang
Pilipino sa ating kasalukuyang historical na sitwasyon. Sa pagsipat

8 9