3

MOTHER TONGUE-BASED
MULTILINGUAL EDUCATION
(SINUGBUANONG BINISAYA)
Quarter 1 – Modyul 1:
Saktong Pag-ispeling
og mga Pulong nga Anaa
sa Bokabularyo ug Pulong
nga Gibasa sa Sugilanon
Mother Tongue Based-Multi Lingual Education – Ikatulong Grado
Modyul sa Pagkat-on sa Kaugalingon
Quarter 1 – Module 2: Saktong Pag-ispeling og mga Pulong nga Anaa sa Bokabularyo ug
Pulong nga Gibasa sa Sugilanon
Una nga Edisyon, 2020

Ang Republic Act 8293, seksyon 176 nag-ingon nga: Wala’y copyright nga
magpabilin sa bisan unsang buhat sa Gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa, sa wala’y pagtugot sa
ahensya sa gobyerno o opisina diin ang paghimo sa trabaho kinahanglanon alang sa
pagpahimulos sa ingon nga buhat alang sa kita. Ang ingon nga ahensya o opisina mahimo
nga, taliwala sa ubang mga butang, ipahamtang ingon usa ka kondisyon ang pagbayad sa
mga royalties.

Ang mga hinulam nga mga materyales (pananglitan mga kanta, istorya, balak, litrato,
litrato, ngalan sa tatak, mga trademark, ug uban pa) nga gilakip sa kini nga modyul nga
gipanag-iya sa ilang mga tag-iya sa copyright. Ang matag paningkamot gihimo aron makit-an
ug mangayo pagtugot sa paggamit niini nga mga materyal gikan sa ilang mga tag-iya sa
copyright. Ang nagpamantala ug tagsulat wala nagrepresentar o nag-angkon sa pagpanag-
iya sa kanila.

Development Team of the Module

Writer: Anson R. Mindaṅa
Editors: Victoriano C. Patiluna, HT-III
Reviewers: Jessica T. Verallo
Illustrator: Josephine M. Acudo
Layout Artist: Name: Reggie D. Galindez
Cover Art Designer: Jay Sheen A. Molina
Management Team: Allan G. Farnazo, CESO IV – Regional Director
Fiel Y. Almendra, CESO V – Assistant Regional Director
Rommelito G. Flores,CESO V- Schools Division Superintendent
Mario M. Bermudez,CESO VI-Assistant Schools Division Superintendent

Gilbert B. Barrera – Chief, CLMD

Arturo D. Tingson Jr. – REPS, LRMS
Peter Van C. Ang-ug – REPS, ADM
Leonardo Mission-REPS, MTB-MLE
Juliet F. Lastimosa- CID Chief
Sally A. Palomo- Division EPS In Charge of LRMS
Gregorio O. Ruales- Division EPS In Charge of ADM, MTB-MLE &
Reading

Printed in the Philippines by Department of Education – SOCCSKSARGEN Region

Office Address: Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal
Telefax: (083) 2288825/ (083) 2281893
E-mail Address: region12@deped.gov.ph
 3
MOTHER TONGUE-BASED
MULTILINGUAL EDUCATION
(SINUGBUANONG BINISAYA)
Quarter 1 – Modyul 1:
Saktong Pag-ispeling og mga
Pulong nga Anaa sa
Bokabularyo ug Pulong nga
Gibasa sa Sugilanon
 Panudlo nga Pasiuna
Alang sa facilitator:
Malipayong Pag-abut sa MTB-MLE sa Ikatulong Grado. Modyul sa Pagkat-on sa
Kaugalingon sa Saktong Pag-ispeling og mga Pulong nga Anaa sa Bokabularyo ug
Pulong nga Gibasa sa Sugilanon !
Ang kini nga modyul nga gilaraw sa usa ka paagi, gi-develop ug gisusi sa mga
magtutudlo gikan sa publiko ug pribadong mga institusyon aron matabangan ka,
ang magtutudlo o facilitator sa pagtabang sa mga estudyante nga mahatag ang
mga sumbanan nga gilatid sa K to 12 Kurikulum samtang nakabuntog sa ilang
personal, sosyal, ug ekonomikanhong mga pagpugong sa pag-eskuyla.
Kini nga kapanguhaan sa pagkat-on naglaum nga madasig ang mga estudyante sa
giya ug independente nga mga kalihukan sa pagkat-on sa ilang kaugalingon nga
lakang ug oras. Dugang pa, kini gituyo usab aron matabangan ang mga estudyante
nga makuha ang kinahanglan nga kahanas sa ika-21 nga siglo samtang
gikonsiderar ang ilang mga panginahanglan ug kahimtang.
Dugang sa materyal sa panguna nga teksto, makita usab nimo kini nga kahon sa
lawas sa modyul:

Mga tala sa Magtutudlo

Naglangkob kini og makatabang nga mga tip o stratehiya
nga makatabang kanimo sa paggiya sa mga nahibal-an.

Isip usa ka facilitator gilauman nga imong i-orient ang mga estudyante kung unsaon
nimo gamiton kining modyul. Kinahanglan usab nimong masubay ang pag-uswag
sa mga nahibal-an samtang gitugotan sila sa pagdumala sa ilang kaugalingon sa
pagkat-on. Dugang pa, gilauman ka nga madasig ug matabangan ang mga
estudyante samtang ilang gibuhat ang mga buluhaton nga gilakip sa modyul.

Alang sa tigkat-on:
Malipayon nga Pag-abot sa MTB-MLE sa Unang Grado Modyul sa Pagkat-on sa
Kaugalingon sa Saktong Pag-ispeling og mga Pulong nga Anaa sa Bokabularyo ug
pulong nga Gibasa sa Sugilanon !
Ang kamot usa sa labing simbolo nga bahin sa lawas sa tawo. Kanunay kining
gigamit aron ihulagway ang kahanas, aksyon ug katuyuan. Pinaagi sa atong mga
kamot tingali kita makakat-on, magmugna ug makahuman. Busa, ang kamot ma’oy
kapanguhaan sa pagkat-on, nagpaila nga ikaw ingon usa ka tinun-an nga adunay
katakos ug gihataga’g gahum aron malampuson nga makab-ot ang may kalabutan
nga kahanas sa imong kaugalingon sa tulin nga oras. Ang imong kalampusan sa
akademiko naa sa kaugalingon nimong mga kamot!
Kining nga modyul gidisenyo aron makahatag kanimo nga makalingaw ug
makahuluganon nga mga oportunidad alang sa giya ug independente nga pagkat-on
sa imong kaugalingon sa tulin nga oras. Mahimo nimong maproseso ang sulod sa
kapanguhaan sa pagkat-on samtang usa ka aktibo nga estudyante.
Kining modyul adunay mga mosunod nga mga bahin ug may tugbang nga mga icon:

Maghatag kini kanimo usa ka ideya sa mga

Pagsayod kahanas o kasarangan nga gipaabot nga
imong masayran sa modyul.
Kini nga bahin nagalakip sa usa ka
Pagsuway kalihukan nga nagtumong sa pagsusi sa
imong nahibal-an bahin sa leksyon nga
buhaton. Kung nakuha nimo ang tanan nga
mga tubag nga tama (100%), mahimo nimong
ipangputos ang kini nga modyul.
Kini usa ka mubo nga drill o pagribyu aron
Pagsubli matabangan ka nga mag-link sa karon nga
leksyon sa nauna.
Sa kini nga bahin, ang bag-ong leksyon ipaila
Pagtuki kanimo sa lain-laing mga paagi sama sa usa
ka sugilanon, usa ka awit, usa ka balak, usa
ka sulud sa suliran, usa ka kalihukan o usa
ka kahimtang.
Kini nga seksyon naghatag usa ka mubo nga
Pagsusi paghisgot sa leksyon. Nagtinguha kini nga
matabangan ka sa pagdiskobre ug pagsabot
sa mga bag-ong konsepto ug kahanas.
Naglangkob kini sa mga kalihukan alang sa
Pag-uswag independente nga bansay aron mapalig-on
ang imong pagsabut ug kahanas sa
hilisgutan. Mahimo nimong susihon ang mga
tubag sa mga buluhaton sa tamdanan ang
yawi sa tubag sa katapusan sa modyul.
Naglakip kini sa mga pangutana o blangko
Pagtimaan nga tudling / parapo nga pun-on aron
maproseso ang imong nakat-unan gikan sa
leksyon.
Kini nga seksyon naghatag og usa ka
Pagbansay kalihukan nga makatabang kanimo sa
pagbalhin sa imong bag-ong kahibalo o
kahanas ngadto sa mga kahimtang sa
kinabuhi.
Kini usa ka buluhaton nga nagtumong sa
Pagsukod pagtimbang-timbang sa imong lebel sa
kahanas sa pagkab-ot sa kasarang sa
pagkat-on.
Kini nga bahin, usa ka kalihokan ang
Pagpalambo igahatag kanimo aron mapauswag ang imong
kahibalo o kahanas sa nakat-onan sa
leksyon. Kini usab nagdugang sa mga
nahibal-an nga konsepto.
 Naglangkob kini og mga tubag sa tanang mga
Mga Tubag kalihukan sa modyul.

Sa katapusan niining nga modyul makit-an usab nimo:

Reperensiya:
Kini usa ka listahan sa tanang mga
gigikanang impormasyon nga gigamit sa
pagpalambo niining modyul.

Ang mosunod mao ang pipila ka mga pahinumdom sa paggamit niining modyul:
1. Maayong paggamit sa modyul. Ayaw ibutang ang dili kinahanglan nga marka
sa bisan unsang bahin sa modyul. Moggamit ug lahi nga papel sa pagtubag
sa mga buluhaton.
2. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Unsa’y Akong Nakat-unan yuna pa mobalhin
sa ubang mga kalihukan nga gilakip sa modyul.
3. Basaha ug maayo ang panudlo sa dili pa buhaton ang matag buluhaton.
4. Pag-obserbar sa pagkamatinud-anon ug integridad sa pagbuhat sa mga
buluhaton ug pagsusi sa imong mga tubag.
5. Humanon ang buluhaton sa dili pa mopadayon sa sunod.
6. Ibalik kini nga modyul sa imong magtutudlo / facilitator pagkahuman nimo
niini.

Kung aduna ka’y kalisud sa pagtubag sa mga buluhaton niining nga modyul,
ayaw pagpanuko sa pagkonsulta sa imong magtutudlo o facilitator. Hinumdumi
kanunay nga wala ka mag-inusara.
Naglaum kami nga pinaagi niining nga materyal, makasinati ka og
makahuluganong pagkat-on ug makakuha ug lawom nga pagsabot sa mga may
kalabutan nga kompetensya. Mahimo nimo kini!
 Pagsayod

Maayong adlaw kanimo akong magtutungha! Kumusta ka?

Karong adlawa, aduna kay pagatun-an nga bag-ong leksiyon.
Kini mahitungod sa saktong pag-ispeling og mga pulong gikan sa
bokabularyo ug gikan sa gibasa nga estorya niining modyul.
Kamao ka na bang mo-ispeling sa mga pulong? Tumong
niining modyul mao ang paghatag ug hustong kahibalo
mahitungod sa pagsulat og saktong ispeling sa mga pulong.

A. PANITIKAN: Ang Pagpaabot kang Sally

B. WIKA AT GRAMATIKA: Correctly spell the words in the list

of vocabulary words and the words in the selection read.
(MT3SS-la-b-8.2)

Pagsuway

Andam na ba ka? Pagatun-an nimo karun ang bag-ong

leksiyon apan una ta magpadayon, ato sang buhaton ang atong
buluhaton aron akong masayran kung aduna ba kay kasayuran
bahin sa hustong pag-ispeling.

Ilha ang gihisgutan sa matag pahayag ug isulat ang nawalang

letra sa matag pulong aron mapakita ang saktong tubag.

1. Mao kini ang atong sudlan sa

atong mga sinena kon kita
b_g_h_
molarga o mobiyahe sa layong
lugar.
2. Mao kini ang atong sakyan kon
kita mobiyahe paingon sa
b_ _
layong dapit o sa lugar nga
atong padulngan.
 3. Gikinahanglan kini sa atong
ginikanan aron sila
tr __ b __ h__ makakuwarta ug makasuporta
sa atong pang-adlaw- adlaw
nga kinahanglanon.
4. Lugar kini nga adunay daghang
tinukod nga mga hotel, mall,
siy __d _d kan-anan dagkong simbahan
ug tindahan, opisina ug uban
pa.
5. Pagbati nga atong masinati sa
k __ b a l__ k __ atong isigkatawo nga adunay
di-maayong panghitabo.

Aralin Saktong Pag-ispeling og mga Pulong

nga Anaa sa Bokabularyo ug Pulong
1 nga Gibasa sa Sugilanon

Pagsubli

Kumusta ang imong pagtubag sa giandam nga buluhaton?

Naglisod ba ka? Ayaw kabalaka kay anaa niining modyul ang giya
arun matun-an nimo ang atong bag-ong leksyon. Busa
kinahanglan nimong matubag ang mga pangutana nga anaa sa
ubos kay kini kinahanglanon nimo sa pagtuon sa sumunod nga
leksyon.
 Nahinumduman ba nimo kung unsa ang pungan? Mao kini
ang mga pananglitan sa pungan ug gamita kini sa pahayag.
Gamita kining mga pungan sa hustong pahayag.

Tawo

nanay ________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________

nars ________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________

Butang

silhig ________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________

libro ________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________

Lugar

dagat ________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________

tulunghaan ___________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
 Pagtuki

Bravo! Natubag nimo ang hustong paggamit sa pungan sa

pahayag.

Ang Pagpaabot kang Sally

Hinubad ni: Raquel C. Solis

Matud pa ni Nanay,” mopauli si Sally karon!”

Kinahanglan nga mangadto kita sa terminal sa bus aron
sa pagsugat kaniya. Mingkuyog sila si tatay ug Ben. Siguradong
nga adunay bug-at nga mga bagahe si Sally. Nagpabilin si Tiya
Rosa para mag-andam sa paboritong bibingka ug buko shake ni
Sally.
“Nay, makalipay kaayo! Human sa duha ka bulan nga
trabaho, mouli na siya,” matod ni Ben. “Naghinam hinam ko
unsa ang gipalit niya para nako.”
Sa terminal, nagkanayon si tatay, “ ang mga bus ming-abot
ug minglarga. Apan hain si Sally?
“Nagsugod na og kasalop ang adlaw. Hulaton nato ang
sunod nga bus. Naa na siguro si Sally niini,” sulti ni nanay nga
mabalak-on ang tingog.
Pinugngan ang luha sa iyang mga mata, miingon si Ben,
“Nay, sigurado ko nga anaa na siya sa sunod nga bus. Ayaw
kabalaka.
“Ania na ang katapusang bus gikan sa siyudad!” matud ni
tatay. Manghinaot ta nga anaa na si Sally niini.
Sa dihang miabli ang pultahan sa bus, nagdagan si
Sally nga mapahiyumon ug misinggit, Nanay, tatay sa
katapusan ania na ako”!
Gihatagan mo kami og kabalaka, matud pa ni tatay.
 Sa dihang miabli ang pultahan sa bus, nagdagan si Sally
nga mapahiyumon ug misinggit, Nanay, tatay sa katapusan ania
na ako”!
Gihatagan mo kami og kabalaka, matud pa ni tatay.
Pasayloa ko pero ang trapiko maoy naglangay kanako,
tubag ni Sally.
Gitabangan nila ni tatay ug Ben si Sally sa iyang mga bag.
Gidala ni Sally ang sobrang bag. “Ben gipalitan ka nako og tulo
ka bag-ong T-shirt ug backpack,” sulti ni Sally.
Daghang salamat, matud pa ni Ben. Pero ang mas
importante mao nga nagkahiusa na usab kita.”

Tubaga ang mga pangutana basi sa mga pahayag sa itaas.

1. Kinsa ang mopauli?

__________________________________________________________

2. Kinsa ang misugat ka niya sa terminal sa bus?

__________________________________________________________

3. Unsa kaha ang gibati sa pamilya samtang gapaabot sila?

__________________________________________________________

4. Nganong nagpabilin man si Tiya Rosa sa balay?

 __________________________________________________________

5. Nganong nabalaka si nanay?

__________________________________________________________

6. Unsa ang gibati sa pamilya sa dihang nalangay ang pag-

abot sa ilang ginahulat?

___________________________________________________________

Pagsusi

Lima ka palakpak alang kanimo akong magtutungha! Kay

nabuhat man nimo ang mga buluhaton, ako kang ginaawhag nga
susihon kung unsa ang anaa sa atong balasahon.

Adunay mga pulong nga nawala ang letra gikan kini sa

sugilanon nga inyong nabasa. Kompletuha kini ug isulat ang
nawalang letra aron makita ang saktong ispeling

1. t __ r m __ n a __ - ____________________________
2. t a __ ay - ____________________________
3. __a n __y - ____________________________
4. p__ s ay __ oa - ____________________________
5. __i h a t a___ a ___ - ____________________________

Unsa ang hustong pamaagi sa pagsulat og saktong ispeling sa

mga pulong? Nganong importante man nga isulat sa saktong
ispeling ang mga pulong?

Pag-uswag
 Wow! Nalipay ako nga nasundan nimo ang mga buluhaton.
Karun imo na usab nga pagasundon ang mga nakaandam nga
buluhaton arun madungagan pa ang imong kahibalo.

Aduna kitay himoon nga buluhaton. Sunda ang mga pamaagi

sa pagbuhat niini

Buluhaton 1

Pagmugna og mga pulong gikan sa mga letra nga anaa sa

kahon. Isulat kini sa saktong ispeling.

1. _________________________
2. _________________________
3. _________________________
4. _________________________
5. _________________________

Buluhaton 2

Ilha ang mga butang ug isulat ang ngalan niini sa saktong ispeling.

1._______________________

2._______________________
 3._______________________

4._______________________

5._______________________

Pagtimaan

Mainitong pagdayeg kanimo akong magtutungha! Nalipay

ako nga nakaabot na ka diring dapita kay mahimo na nimong
pagatiman-an ang imong mga natun-an.

Buluhaton 3: “Sa Akong Pagsabot”

Tubaga ang mga pangutana basi sa mga pahayag sa taas.

1. Unsa ang hustong pamaagi sa pagsulat og saktong ispeling

sa mga pulong?

____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
 ____________________________________________________________
____________________________________________________________

Hinumdumi:
Ang pagsulat sa saktong ispeling sa mga pulong
base kini sa mga tunog sa letra.

Pagbansay

Buluhaton 4

Pangitaa sa ubos ang haum ug saktong ispeling sa mga pulong

nga angay isulat sa kahon.

plasa baso trabaho libro balay

1.

2.

3.

4.
 5.

Buluhaton 5

Basaha ug tubaga ang tigmo, ihan-ay ang nagrambol nga

pulong sa saktong ispeling aron mapakita ang tubag.

1. Usa kini ka mananap nga adunay upat ka tiil ug paborito

kini nga hayop sa mga tawo. roi_____

2. Nagkalain-lain ang akong kolor. Nag-arko ang akong

porma. nagbaw________

3. Aduna ako’y daghang lingkuranan. Mahimokamo nga

mosakay kanako ug dad-on ko kamo bisan asa. ubs______

4. Aduna kini’y upat ka tiil ug duha ka tag-as nga sungay.

Makatabang kaayo kini sa mga mag-uuma. wabak_________

5. Usa ako ka butang nga sudlanan sa mga gamit sa

tulunghaan, kanunay akong bitbit sa mga kabataan.
agb _________

Pagsukod

Wow! Nahuman ra nimo ang tanang giandam alang sa imong

pagkakat on labi na sa kinahanglanon nimong arun masukod ang
imong nasabtan o natun an sa atong leksyon.

Ilha ang gihisgutan sa matag pahayag ug isulat ang nawalang

letra sa matag pulong aron mapakita ang hustong tubag.

p _ l _ ngk _ 1. Dinhi kita mamalit sa atong mga

kinahanglanon sa matag adlaw sama
 sa bugas, gulay, karne, isda og prutas.

pl__t__ 2. Lingin ang porma niini gamit kini kon

kita mukaon, dinhi nato ibutang ang
kan-on og sud-an.

ku __s i n__ 3. Lugar kini kabahin sa atong panimalay

dinhi magluto ug lamiang sud-an si
nanay.

g__gm __ 4. Pagbati nga angay nato nga ipakita

sa atong isigkatawo.

Tan__m__n 5. Adunay dghang tanum og

maanindot nga mga bulak.

Pagpalambo

Wow! Daghang palakpak para kanimo akong magtutungha!

Nahimo na nimo ang mga nga kinahanglanong buluhaton alang
sa pagkat-on. Apan anaa pay mga dugang buluhaton alang kanimo
arun mapalambo ug mapalawman pa ang imong kaalam.
Magsulat og lima ka butang nga makita sa inyong
panimalay.Isulat kini sa saktong ispeling.

1. ________________________________________________
2. ________________________________________________
3. ________________________________________________
4. ________________________________________________
5. ________________________________________________
Pagtuki
1. Si Sally ang mopauli.
2. Ang misugat kaniya sila tatay, nanay ug si Ben.
3. Malipayon sila kay makita na usab nila si Sally.
4. Nagpabilin si Tiya Rosa kay siya ang nangandam og pagkaon.
5. Nabalaka si nanay kay dugay kaayo niabot ang bus ang gisakyan ni Sally.
6. Nalipay sila sa pag-abot ni Sally.
Pagsubli
Tawo: Pagsuway
1. nanay : Si nanay nagluto sa among panihapon.
2. nars : Usa ka nars ang akong ate. 1. bagahe
2. bus
Butang:
1. Silhig : Namaligya og silhig si Manang Linda 3. trabaho
2. libro : Nagbasa og libro si Magda.
Lugar: 4. siyudad
1.dagat: Nangaligo kami sa dagat.
2. eskuylahan: Adunay daghang bulak sa among 5. kabalaka
Eskuylahan.
Mga Tubag
 GradeThree MTB-MLE K-12 Learners’ Materials pp.7-9
Grade Three K-12 Teacher’s Guide pp.11-13
Grade Three K-12 Curriculum Guide pp. 133
Reperensiya:
Pagsukod Pagbansay
1. bagahe A. B.
1. baso . 1. Iro
2. bus
2. plasa 2. bangaw
3. trabaho
3. balay 3. bus
4. siyudad 4. libro 4. kabaw
5. kabalaka 5. trabaho 5. bag
Pag-uswag
Pagsusi
Buluhaton 1 Buluhaton 2 1. terminal
1. gapas 6. buta 1. kalo 2. tatay
2. hawak 7. Abtik 2. mangga
3. nanay
3. puti 8. Abot 3. pisara
4. pasayloa
4. pula 9. Ihaw 4. saging
5. gripo 10. Relo 5. bag 5. gihatagan
 PAGPASABOT

Kining Modyul sa Kinaugalingong Pagkat-on gihimo sa Departamento sa

Edukasyon, Rehiyon sa SOCCSKSARGEN nga adunay tumong sa pag-andam
ug pagtubag sa panginahanglan alang sa bag-ong panahon. Ang sulod niining
modyul nagasukad sa Pinakahinungdanong Kompetensiya sa Pagkat-on or
Most Essential Learning Competencies (MELCs). Kini usa ka tabang nga mga
materyales sa kada magtutungha sa tanang balay-tulunghaan sa tibuok
Rehiyon Dose sugod karung tuiga 2020-2021. Ang paghimo o pag-imprenta
niining maong modyul nagsunod sa proseso sa Learning Resource Standard
(LRS). Kini ang Bersyon 1.0 na giawhag namo kamo nga maghatag sa inyong
komentaryo o rekomendasyon para sa kalambuan niining modyul.
ss
For inquiries or feedback, please write or call:

Department of Education – SOCCSKSARGEN

Learning Resource Management System (LRMS)

Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax No.: (083) 2288825/ (083) 2281893

Email Address: region12@deped.gov.ph