3

(Sinugbuanong Binisaya)
Ikatulong Kuwarter–Modyul 8:
Algebra
Mathematics – Ikatulong Grado
Modyul sa Pagkat-on sa Kaugalingon Module (SLM)
Ikatlong Markahan – Modyul 8: Algebra
Unang Edisyon, 2021

Ang Republic Act 8293, seksyon 176 nag-ingon nga: Wala’y copyright nga
magpabilin sa bisan unsang buhat sa Gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa, sa wala’y
pagtugot sa ahensya sa gobyerno o opisina diin ang paghimo sa trabaho
kinahanglanon alang sa pagpahimulos sa ingon nga buhat alang sa kita. Ang ingon
nga ahensya o opisina mahimo nga, taliwala sa ubang mga butang, ipahamtang
ingon usa ka kondisyon ang pagbayad sa mga royalties.

Ang mga hinulam nga mga materyales (pananglitan mga kanta, istorya,
balak, litrato, litrato, ngalan sa tatak, mga trademark, ug uban pa) nga gilakip sa
kini nga modyul nga gipanag-iya sa ilang mga tag-iya sa copyright. Ang matag
paningkamot gihimo aron makit-an ug mangayo pagtugot sa paggamit niini nga
mga materyal gikan sa ilang mga tag-iya sa copyright. Ang nagpamantala ug
tagsulat wala nagrepresentar o nag-angkon sa pagpanag-iya kanila.

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Hannah Carissa D. Polito, Cleopatra C. Malvas
Tagasalin: Chellyn Mae D. Lastimosa, Sigrid Pascual
Editors: Hannah Carissa D. Polito
Tagasuri: Mary Joy D. Bautista
Tagaguhit: Hannah Carissa D. Polito
Layout Artist: Hannah Carissa D. Polito
Tagadisenyo ng Pabalat: Jay Sheen A. Molina

Tagapamahala:
Dr. Frances Cesar B. Bringas, CESO V – Regional Director
Atty. Fiel Y. Almendra, CESO V – Assistant Regional Director
Romelito G. Flores, CESO V - Schools Division Superintendent
Carlos G. Susarno Ph.D - Assistant Schools Division Superintendent
Gilbert B. Barrera – Chief, CLMD
Arturo D. Tingson Jr. – REPS, LRMS
Peter Van C. Ang-ug – REPS, ADM
Jay-ar S. Lipura - REPS, Mathematics
Juliet F. Lastimosa – Chief, CID
Sally A. Palomo - EPS, LRMDS
Gregorio O. Ruales - Division ADM Coordinator
Zaida N. Abiera - EPS, Mathematics

Printed in the Philippines by Department of Education –

SOCCSKSARGENRegion

Office Address: Regional Center, Brgy. Carpenter Hill,

City of Koronadal Telefax: (083) 2288825/ (083) 2281893
E-mail Address: region12@deped.gov.ph
Panudlo nga Pasiuna
Alang sa Facilitator:

Malipayon nga pag-abot sa MATHEMATICS 3 sa ikatulong grado :Module 8 ng

Self Learning Module (SLM) o Modyul para sa Algebra!

Ang kini nga modyul nga gilaraw sa usa ka paagi, gi-develop ug gisusi sa mga magtutudlo
gikan sa publiko ug pribado nga mga institusyon aron matabangan ka, ang magtutudlo o
facilitator sa pagtabang sa mga magtutungha nga mahatag ang mga sumbanan nga gilatid sa
K to 12 Kurikulum samtang nakabuntog sa ilang personal, sosyal, ug ekonomikanhong mga
pagpugong sa pag-eskuyla.
Ang kini nga kapanguhaan sa pagkat-on naglaum nga madasig ang mga magtutungha sa
giya ug independente nga mga kalihukan sa pagkat-on sa ilang kaugalingon nga lakang ug
oras. Dugang pa, kini katuyuan usab aron matabangan ang mga magtutungha nga makuha
ang kinahanglan nga kahanas sa ika-21 nga siglo samtang gikonsiderar ang ilang mga
panginahanglan ug kahimtang.
Dugang sa materyal sa panguna nga teksto, makita usab nimo kini nga kahon sa lawas sa
modyul:

Mga tala sa Magtutudlo

Naglangkob kini og makatabang nga mga
tip o stratehiya nga makatabang kanimo sa
paggiya sa mga nahibal-an.

Ingon usa ka facilitator gilauman nga imong i-orient ang mga magtutungha kung unsaon
pagamit kining modyul. Kinahanglan mo usab nga masubay ang pag-uswag sa mga
nahibal-an samtang gitugotan sila sa pagdumala sa ilang kaugalingon nga pagkat-on.
Dugang pa, gilauman ka nga madasig ug matabangan ang mga magtutungha samtang
ilang gibuhat ang mga buluhaton nga gilakip sa modyul.
Maghatag kini kanimo usa ka ideya sa mga
kahanas o kaarang nga gipaabut nga imong
Pagsayod masayran sa modyule.

Kini nga bahin nagalakip sa usa ka kalihokan nga

Pagsuway nagtumong sa pagsusi sa imong nahibal-an bahin sa
leksyon nga buhaton. Kung nakuha nimo ang tanan
nga mga tubag nga tama (100%), mahimo nimong
laktawan ang kini nga modyul.
Kini usa ka mubo nga drill o pagribyu aron
matabangan ka nga mag-link sa karon nga
Pagsubli leksyon sa nauna.

ii
 Sa kini nga bahin, ang bag-ong leksyon ipaila
Pagtuki kanimo sa lainlaing mga paagi sama sa usa ka
sugilanon, usa ka awit, usa ka balak, usa ka bahin sa
suliran, usa ka kalihukan o usa ka kahimtang.

Kini nga seksyon naghatag og usa ka mubo nga

Pagsusi paghisgot sa leksyon. Nagtinguha kini nga
matabangan ka sa pagdiskobre ug pagsabot sa
mga bag-ong konsepto ug kahanas.

Naglangkob kini sa mga kalihukan alang sa

Pag-uswag independente nga pagbansay aron mapalig-on ang
imong pagsabut ug kahanas sa hilisgutanan.
Mahimo nimong susihon ang mga tubag sa mga
buluhaton sa tamdanan sa tubag sa katapusan sa
modyul.

Naglakip kini sa mga pangutana o blangko nga

tudling / parapo nga pun-on aron maproseso ang
Pagtimaan imong nakat-unan gikan sa leksyon.

Kini nga seksyon naghatag og usa ka kalihukan

nga makatabang kanimo sa pagbalhin sa imong
Pagbansay bag-ong kahibalo o

Kini usa ka buluhaton nga nagtumong sa

Pagsukod pagtimbang-timbang sa imong lebel sa kahanas sa
pagkab-ot sa kasarang sa pagkat-on.

Paglambo Sa kini nga bahin, usa ka kalihokan ang igahatag

kanimo aron mapauswag ang imong kahibalo o
kahanas sa nakat-onan sa leksyon. Kini usab
magdugang sa mga nahibal-an nga konsepto.

Naglangkob kini og mga tubag sa tanan nga mga

kalihokan sa modyul.
Mga Tubag

iii
Alang sa Magtutunga:

Malipayon nga pag-abot sa MATHEMATICS 3 sa ikatulong grado :Module 8 ng

Self Learning Module (SLM) o Modyul para sa Algebra!

Ang kamot usa sa labing simbolo nga bahin sa lawas sa tawo. Kanunay kini
gigamit aron ihulagway ang kahanas, aksyon ug katuyuan. Pinaagi sa atong mga
kamot tingali kita makakat-on, magmugna ug makahuman. Busa, ang kamot sa
kini nga kapanguhaan sa pagkat-on nagpaila nga ikaw ingon usa ka tinun-an
adunay katakus ug gihatagan gahum aron malampuson nga makab-ot ang may
kalabutan nga kahanas sa imong kaugalingon sa tulin nga oras. Ang imong
kalampusan sa akademiko naa sa kaugalingon nimong mga kamot!

Kining modyul gidisenyo aron makahatag kanimo nga makalingaw ug makahuluganon

nga mga oportunidad alang sa giya ug independente nga pagkat-on sa imong
kaugalingon sa tulin nga oras. Mahimo nimong maproseso ang sulud sa kapanguhaan
sa pagkat-on samtang usa ka aktibo nga magtutungha.
Ang kining modyul adunay mga mosunud nga mga bahin ug may tugbang nga mga icon:

i
v
Sa katapusan niining modyul makit-an usab nimo:

Reperensiya: Kini usa ka listahan sa tanang gigikanang impormasyon nga

gigamit sa pagpalambo niining modyul.

Ang mosunod mao ang pipila ka mga pahinumdom sa paggamit niining modyul:
1. Maayong paggamit sa modyul. Ayaw sulati bisan unsang bahin sa modyul. Mogamit og
lahi nga papel sa pagtubag sa mga buluhaton.
2. Ayaw kalimti ang pagtubag sa Unsa ang Akong Nakat-unan sa dili pa mobalhin sa ubang
mga kalihukan nga giapil aning modyul.
3. Basahag maayo ang panudlo sa dili pa buhaton ang matag buluhaton.
4. Pag-obserbar sa pagkamatinud-anon ug integridad sa pagbuhat sa mga buluhaton ug
pagsusi sa imong mga tubag.
5. Humanon ang buluhaton sa dili pa mopadayon sa sunod.
6. Ibalik kini nga modyul sa imong magtutudlo / facilitator pagkahuman nimo kini.

Kung aduna ka’y kalisud sa pagtubag sa mga buluhaton niining modyul, ayaw pagpanuko
sa pagkonsulta sa imong magtutudlo o facilitator. Hinumdumi kanunay nga wala ka mag-
inusara.
Naglaum kami nga pinaagi niining materyal, makasinati ka og makahuluganon nga pagkat-
on ug makakuha og lawom nga pagsabot sa mga may kalabutan nga kompetensya. Mahimo
nimo kini!

Pagsayod

Maayong adlaw! Adunay usa pa nga hilisgutan nga imong

pagatun-an. Hinungdanon kini alang sa pagpalambo sa imong
kritikal nga panghunahuna sa pagsulbad sa algebra. Hinaut nga
makahuluganon ang imong pagtuon. Pagkat-on og Maayo!

Most Essential Learning Competency(MELC)

 Finds the missing value in a number sentence involving
multiplication or division of whole numbers. (M3AL-IIIj-12)
Kini nga modyul adunay sulud nga upat nga mga leksyon.
Aralin 1: Pagpangita sa nawala nga Bili o Value sa usa ka number
sentence nga adunay kalambigitan sa Multiplication.

Aralin 2: Pagpangita sa nawala nga Term sa usa ka number

sentence nga adunay kalambigitan sa Multiplication.

1
Aralin 3: Pagpangita sa nawala nga Bili o Value sa usa ka
number sentence nga adunay kalambigitan sa Division.
Aralin 4: Pagpangita sa nawala nga Term sa usa ka number
sentence nga adunay kalambigitan sa Division.

Pagkahuman makumpleto kini nga modyul na ito, ikaw gilaoman nga:

1. Makapangita sa nawala nga bili o value sa usa number
sentence nga adunay multiplication o division sa tibuok
numero

2
 Pagsuway
Direksyon: Pilia ug lingini ang hustong letra sa imong tubag.
1. Pilia sa ilalom ang hulagway/drowing nga gahulagway sa
hugpulong nga numero (number sentence) 10 x 2 = N
A. IIIIIII IIIIIIII C. IIIIII IIIIIIII
B. I D.
IIIIII IIIIII IIIIIIIII IIIIIIIII
I kahon adunay
2. Adunay 5 ka kahon nga alkohol. Sa kada I 8 ka

mga bote. Pila tanan ang bote sa alkohol? Unsang hugpulong nga
numero ang gahulagway sa hinatag nga word problem?
A. 5 x 8 = N C. N x 8 = 40
B. 5 x N = 40 D. N x N = 40
2. Kon sa kada basket adunay 10 hinog nga mga mangga,Pila
tanan ka hinog nga mga mangga sa 6 ka basket? Hain sa mga
hugpulong nga numero o number sentence ang naghulagway sa
hustong tubag?
A. 10 x 6 = 40 C. 10 x 6 = 70
B. 10 x 6 = 60 D. 10 x 6 = 100
3. Ang Eric’s Bakery nagbuhat ug 90 kabuok nga mga malunggay
cookies. Kon ang panadero nagbutang og parehas kadaghanon
sa mga cookies sa unom ka kahon, pila kaha ka cookies sa kada
kahon? Unsa ang hugpulong nga numero o number sentence?
A. 90 ÷ 6 = N C. 90 + 6 = N
B. 90 x 6 = N D. 90 - 6 = N
4. Unsa ang nawala nga term sa hugpulong nga numero o
number sentence sa 48 ÷ N = 8
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7

3
Aralin Pagpangita sa Nawala nga Bili o
Value sa usa ka Hugpulong nga
1 Numero (Number Sentence) nga
adunay Kalambigitan sa
Multiplication

Tumong: Pagkahuman sa pagtulun-an, ikaw ginalaoman nga:

1. makapangita sa nawala nga value sa usa ka hugpulong nga
numero nga adunay kalambigitan sa multiplication;
2. makasulat sa hustong nawala nga value sa usa ka hugpulong
nga numero nga adunay kalambigitan sa multiplication; ug
3. mapakita ang mga hustong pamaagi sa pag-atiman o pag-
amuma sa atong palibot.

Pagsubli

Direksiyon: Isulat ang nawala nga numero sa pattern. Isulat ang

imong tubag sa answer sheet.

1) 2, 4, , 8 , 10 , _
2) 3, 6, , 12 , , 18
3) 5, , 15 , , 25 , 30
4) 4, 8, , 16 , , 24
5) 2 , 7, , 17 , 22 , 27

4
 Pagtuki
Direksyon: Basaha ang hinatag nga sitwasyon sa ilalom ug tubaga ang
mga mosunod nga pangutana. Isulat ang imong tubag sa answer
sheet.
Sila Ralph, Nikko ug John gisugo nga manglimpyo sa gulayan
sa ilahang tunghaan. Naghulam sila og mga galamiton sa
panglimpyo sa EPP room. Kada usa sa ilaha naghulam og upat (4)
ka mga galamiton sa panglimpyo sama sa (pala, tukog nga silhig,
rake ug basurahan).

Mga Pangutana:
1. Pila ka mga magtutungha ang nahisgotan sa sugilanon? Kinsa sila?
2. Unsa nga bulahaton ang gisugo sa ilaha? Ngano man?
3. Pila tanan ang galamiton nga panglimyo ang ilang gihulam?
4. Unsa ang hugpulong nga numero o number sentence?

Pagsusi
Direksyon: Atong tukihon ang tubag sa pangutana sa sitwasyong
gihatag gamit ang duha ka mga pamaagi.
1. Gamit ang ilustrasyon/drowing
2. Gamit ang hugpulong nga numero(number sentence)

1. Gamit ang ilustrasyon/guhit

Multiplicand Multiplier
(mga magtutungha) (mga galamiton sa paglimpyo)
Ralph 1 2 3 4
Nikko 5 6 7 8

John 12
9 10 11

5
Pila tanan ang gihulam nga galamiton sa panglimpyo sa tulo nga
magtutungha?
Tubag: Ang 3 ka magtutungha nakahulam og 12 ka mga galamiton sa
panglimpyo sa EPP room

2. Gamit ang hugpulong nga numero (number sentence)

Multiplicand Multiplier Product

3 X 4 = N
(Ralph, Nikko ug John) (Pala, tukog nga (Numero sa
silhig, ilahang
Rake , basurahan) gihulam

3 x 4 = 12
Tubag: Ang 3 magtutungha nakahulam og 12 ka mga galamiton sa
pagpanglimpyo gikan sa EPP Room.

Pag-uswag
Direksiyon:Tubaga ang mga pangutana sa buluhaton A ug B. Isulat ang
imong tubag sa answer sheet.

Buluhaton 1.
Direksiyon:Basaha ug tubaga ang word problem nga anaa sa sulod sa
kahon gamit ang duha ka pamaagi.
A. Gamit ang ilustrasyon/guhit
Ang tunghaan adunay umaabot nga panag-indigay o
kontest sa pagluto og leche flan. Adunay 4 ka magbabangga.
Ang kada magbabangga mogamit og 8 ka mga itlog. Pila tanan
ka mga itlog ang ilang magamit?
Multiplicand Multiplier
Unang magbabangga
Ikaduhang magbabangga
Ikatulong magbabangga
Ika-upat nga
magbabangga

6
 Basi sa hulagway , pila tanan ang nagamit nga mga itlog?
Tubag: Ang tanang magbabangga nag gamit og_______ ka mga itlog.

B. Gamit ang hugpulong nga numero(number sentence)

Numero sa Numero itlong nga gamiton Numero tanang
magbabangga sa kada magbabangga itlog nga gigamit

x = N

I- Multiply ang ug , ang tubag ay

Tubag: Ang mga magbabangga nigamit og _____ ka mga itlog sa

Buluhaton 2.
Direksiyon: Basaha ug tubaga ang word problem nga anaa sa
sulod sa kahon gamit ang duha ka mga pamaagi. Isulat ang tubasg
sa answer sheet.
Adlaw sa natawhan ni Bb. Anne. Nakadawat siya tulo ka
mga basket sa rosas. Kon ang kada basketadunay sulod nga 10
ka rosas, ila tanan ka mga rosas ang iyang nadawat?
A. Gamit ang ilustrasyon/drowing
Multiplicand Multiplier

tubag: Si Bb. Anne ay nakadawat og .

B. Gamit ang hugpulong nga numero(number sentence)
Numero
C. sa Numero sa rosas sa kada Numero tanang
basket basket rosas

x = N

x =
Sagot: Si Bb. Anne nakadawat og .
7
 Pagtimaan
Direksiyon: Diskubriha ang nawala nga pamaagi sa pagsulbad sa
nawala nga value sa usa ka number sentence nga may
kalambigitan sa multiplication. Isulat ang imong tubag sa answer
sheet.
2 ka pamaagi

2)

Idrowing ang 3)_ug 4) I-multiply ang 6) ug

para pangitaon ang 5) . para mapangita ang N.

Direksiyon: Basaha ang word problem nga anaa sa sulod sa kahon ug

tubaga gamit ang duha ka pamaagi. Isulat ang imong tubag sa
answer sheet

Lima ka (5) magtutungha gikan sa Ikatulong ang-ang sa

Tinago Elementary School ang niapil sa Clean-Up Drive sa Barangay.
Kada magtutungha nakakolekta ug tulo ka dakong supot sa
basura. Pila kaha tanan ang nakolekta nga mga dakong supot sa
basura sa mga magtutungha?

Paglambo

Direksiyon: Basaha ug tubaga ang word problem nga anaa sa

sulod sa kahon. Isulat ang imong tubag sa answer sheet.

Ang Sangguniang Kabataan Officials naghatag og 20 ka mga

kahon sa alcohol sa mga tulunghaan. Kada kahon adunay sulod
nga 25 ka mga bote sa alkohol. Pila tanan ka mga bote sa
alkohol ang nahatag?

Maayo! Ipadayon ang maanindot nga imong nasugdan.

8
 Aralin Pagpangita sa Nawala nga Term sa
Usa ka Hugpulong nga Numero
2 (Number Sentence) nga adunay
kalambigitan sa Multiplication

Tumong:Pagkahuman sa pagtulun-an ikaw ginalaoman nga:

1. makapangita sa nawala nga term sa usa ka hugpulong nga
numero (number sentence) nga adunay kalambigitan sa
multiplication;
2. masulat nga husto ang nawala nga term sa usa ka hugpulong nga
numero (number sentence) nga adunay kalambigitan sa
multiplication; ug
3. mapakita ang mga pamaagi sa pagtabang sa pamilya.

Pagsubli

Direksyon:Diskubriha ang nawala nga pamaagi sa pagsulbad sa

nawala nga value sa usa ka number sentence nga may
kalambigitan sa multiplication. Isulat ang imong tubag sa answer
sheet.
2 ka pamaagi

2)

Idrowing ang 3)_ug 4) I-multiply ang 6) ug

para pangitaon ang 5) . para mapangita ang N.

9
 Pagtuki
Direksyon: Basaha ug tun-i ang sitwasyong sa ilalom ug tubaga
ang mga mosunod nga mga pangutana. Isulat ang imong tubag sa
answer sheet.

Si Martha usa ka tindera nga galibod sa iyang paninda.

Gatinda siya ug mga pasabulong nga hinimo sa kabibe nga
gibutang sa kahon. Kada kahon adunay 5 ka sulod nga parehas
ang numero sa pasalubong. Sa katibuk an adunay 20 ka mga
pasalubong. Pila ka pasalubong ang anaa sa kada kahon?
Mga giya sa pangutana:
1. Kinsa ang batang babae ang gihisgotan sa sugilanon?
2. Unsa ang iyang ginabuhat?
3. Unsa ang mga hinatag nga given?
4. Unsa ang ginapangutana o ginapangayo sa sugilanon?
5. Unsa ang hugpulong nga numero(number sentence)?

Pagsusi
Ang hugpulong nga numero mao ang 5 x N = 20 nga ang:
5 x N = 20

Product
Adunay duha ka mga pamaagi sa pagpangita sa N.
1. Gamit ang ilustrasyon/drowing
2. Gamit ang Multiplication Facts
1. Gamit ang ilustrasyon/drowing
Unang ang-ang: Idrowing ang numero sa set/kahon basi sa
gihatag nga factor
10
 5 x N = 20

factor
Ikaduhang ang-ang: Ipaapod-apod ang pararehas nga mga
product sa kada kahon.
5 x N = 20
produ
ct 4 4 4 4 4
Tungod kay ang kada kahon adunay ng 4 ka kabibe, maong
ang N = 4 5xN=2

5 x 4 = 20

Tubag: Adunay 4 ka mga kabibe sa sulod sa kada kahon.

2. Gamit ang Multiplication Facts

5x1=5 5 x N = 20
5 x 2 = 10
5 x 4 = 20
5 x 3 = 15
Tubag: Adunay 4 ka mga kabibe sa sulod sa kada
5 x 4 = 20 kahon.

Pag-uswag

Direksyon: Pangitaa ang nawala nga term sa hinatag nga

hugpulong nga numero sa buluhaton A ug B. Isulat ang imong
tubag sa answer sheet.
Buluhaton A: Tubagon nato ang lain pang buluhaton. Pangitaa
ang value sa N.
Hugpulong nga Numero: N x 3 = 21
1. Gamit ang ilustrasyon/drowing
Unang Ang-ang: Idrowing ang numero sa set/kahon basi sa
hinatag nga factor.

11
 Unsa ang nahatag nga factor? 3
Magdrowing ta og 3 ka kahon
Ikalawang angang: Ipangbahin-bahin ang pararehas nga mga
product sa kada kahon
.
Unsa ang product? 21 IIIIIII IIIIIII IIIIIII
Pila ka stick ang makita sa kada kahon? 7
Tungod kay ang kada kahon adunay 7 ka mga stick, maong
ang N = 7 N x 3 = 21

7 x 3 = 21
2. Gamit ang Multiplication Facts 3x1=
3x2=6
3x3=
3 x 4 = 12
3x5= N x 3 = 21
3x6=
Tubag: N = 7 3 x 7 = 21 7 x 3 = 21
Gawain B. Tukiha ang nawala nga term gamit ang 2 ka mga
pamaagi. Hugpulong nga numero: 6 x N = 24
1. Gamit ang ilustrasyon/drowing
Unang ang-ang: Idrowing ang numero sa set/kahon basi sa
hinatag nga factor.
Ikaduhang angang: Ipang-apod-apod ang pararehas nga mga
product sa kada kahon.
Tungod kay ang kada kahon adunay ka mga stick,
maong ang N = 6 x N = 24 6 x = 24
2. Gamit ang Multiplication Facts
6 x N = 24
6 x = 24 Tubag: N=

12
 Pagtimaan
Direksiyon: Pun-i ang nawala nga ang-ang sa pagpangita sa
nawala nga term sa usa nga hugpulong nga numero nga adunay
kalambigitan sa multiplication. Isulat ang imong tubag sa answer
sheet. 2 ka pamaagi

Unang angang: Gamita ang

Unang angang: Idrowing
multiplication facts hantod
ang numero sa 3
maabot sa 7 .
basi sa
hinatag nga 4 .

Ikalawang angang:
Ipangapod-apod ang
pararehas nga mga5____ sa
kada 6____.

Pagbansay

Direksyon: Basaha ug sabta ang sugilanon nga anaa sa kahon.

Pangitaa ang hustong tubag pinaagi sa duha ka mga pamaagi.
Isulat ang imong tubag sa answer sheet.
Si Nikka 9 ka tuig. Gusto niyang makatabang sa iyahang pamilya sa
pagtanom og mga gulay sa ilahang nataran. Nagtanom siya og 8
ka supot sa liso sa kalabasa. Ang kada supot adunay N ka liso. Sa
katibuk-an, adunay 48 ka mga liso. Pila ka mga liso ang anaa sa
kada supot? Pangitaa ang N.

Paglambo
Direksyon: Pangitaa ang value sa N. Isulat ang imongtubagsa answer
sheet.

1. N x 5 = 2 x 10 2. 3 x 3=N x 9
3. 4 x N = 8x 2
13
Aralin Pagpangita sa Nawala nga Bili o
Value sa usa ka Number
3 Sentence nga may kalambigitan
sa Division
Tumong: Pagkahuman sa pagtulun-an ikaw ginalaoman nga:
1. mapangita ang nawala nga value sa usa ka hugpulong nga
numero (number sentence) nga may kalambigitan sa division sa
tibuok numero;
2. mapakita pinaagi sa paghulagway sa nawala nga value sa usa
ka hugpulong nga numero nga may kalambigitan sa division; ug
3. matagaan og bili ang pagkamatinabangon.

Pagsubli

Atong sublihon ang inyong natun-ang konsepto sa nawala

nga term sa hugpulong nga numero nga adunay kalambigitan sa
multiplication.
Direksiyon: Pangitaa ang value sa N. Isulat ang imong tubag sa answer
sheet.
1. 4 x 6 = N
2. 7 x 5 = N
3. 8 x4 = N
4. N x 5 = 15
5. 9 x N = 18

14
 Pagtuki

Direksyon: Basaha ang word problem ug tubaga ang mga

mosunod nga pangutana. Ipasabot ang imong mga tubag. Isulat
ang imong tubag sa answer sheet.
Adlaw nga Sabado. Tungod kay walay klase, ang manag-
igsuon nga sila Leo ug Minda nagtabang sa ilang ginikanan sa
pagtinda sa ilahang sari-sari store. Gibutang nila ang mga
tinapay sa supot. Kon adunay 6 ka mga tinapay sa isa ka supot,
pila ka mga supot ilang kinahanglanon sa 24 ka mga tinapay?

Mga giya sa pangutana:

1. Pila ka tinapay ang gipalit sa customer?
2. Pila sad ang unod sa kada supot?
3. Pila ka supot ang kinahanglanon sa 24 ka mga tinapay?

Pagsusi

Susihon nato ang mga tubag sa pangutana gamit ang hulagway o

ilustrasyon sa nawala nga value sa hugpulong nga numero
(number sentence) nga may kalambigitan sa multiplication sa
tibuok numero

Direksyon: Bahinon sa tag-unom para mahibal-an kon pila ka mga

supot ang kinahanglan para sa 24 ka mga tinapay

15
Mga Ang-ang sa Pagpangita sa Nawala nga Value sa Hugpulong
nga Numero:
1. Ihatag ang hugpulong nga numero o number sentence.
24 ÷ 6 = N
2. Pagsulbad
24 ÷ 6 = 4
3. Pagsusi o paghusto sa tubag:
Tungod kay ang pagbahin-bahin sukwahi sa multiplication,
ang multiplication facts makatabang sa imo sapagpangita sa
quotient.
6 x 4 = 24

Tinapay sa Numero sa supot Katibuk-ang numero sa

kada supot nga tinapay
kinahanglanon
Mao nga ang 4 ka supot ang kinahanglanon sa manag-igsuon
para masulod tanan ang tinapay
Timan-i: Sa pagpangita sa nawala nga value sa hugpulong nga
numero nga adunay kalambigitan sa pagbahin-bahin sa katibuk-
ang numero, susihon ang number sentence ug pangitaon kon unsa
ang term sa division sentence ang nawala. Ang pagkahibalo sa
division facts ug pinaagi sa hulagway o ilustrasyon atong mapakita
ang nawala nga value sa hugpulong nga numero(number
sentence).

16
 Pag-uswag

Direksyon: Tubaga ang mga mosunod nga buluhaton. Isulat ang

imong tubag sa answer sheet.
Bulahaton 1.Tun-i ang ilustrasyon sa ilalom. Isulat ang hugpulong
nga numero(number sentence)
Si Aling Indang nakapamupo og 30 kabuok nga talong
gikan sa iyang nataran. Gibahin-bahin niya sa patas sa 5 niya
ka mga silingan. Pila kabuok nga talong ang madawat sa
matag-usa?

1. Ihatag ang Number Sentence

2. Pila kabuok nga talong ang madawat sa kada usa?

Buluhaton 2. Tukiha ang nawala nga numero sa kada

hugpulong nga numero o number sentence.
1. 42 ÷ 7 = N 3. 48 ÷ 6 = N 5. 63 ÷ 7 = N
2. 50 ÷ 25 = N 4. 18÷ 3 = N

Pagtimaan

Direksiyon: Pilia sa sulod sa kahon ang akma nga pulong sa

pagpangita sa nawala nga value sa hugpulong nga numero o
number sentence. Isulat ang imong tubag sa answer sheet.
Hugpulong nga numero ilustrasyon
term multiplication facts

17
 Sa pagpangita sa nawala nga value sa usa ka hugpulong
nga numero nga adunay kalambigitan sa pagbahin bahin sa
tibuok number, susihon ang 1) ug pangitaa kon unsa ang
2) sa division sentence ang nawala. Ang pagkahibalo
sa 3) ________makatabang para mapangita ang division

facts ug pinaagi sa 4) mapakita ang

nawala nga value sa hugpulong nga numero(number
sentence).

Pagbansay
Direksyon: Ipakita ang ilustrasyon nga angay sa kada numero.
Isulat ang hugpulong nga numero (number sentence) ug sulbara ang
hinatag nga problema . Isulatangimongtubagsaanswersheet.
Gitabangan ni Tony ang iyahang inahan sa ilang tindahan.
Gibutang niya ang tulo(3) ka sa sabon sa kada kahon. Pila ka
kahon ang kinahanglanon niya sa 12 ka sabon?

Paglambo
Direksyon: Basaha, sabta ug sulbara ang mga mosunod nga
sugilanon.Ipakita ang solusyon sa imong tubag. Isulat ang imong tubag
sa answer sheet.

Ang 54 ka magtutungha nakalingkod nga palingin sa tulo ka

lamesa. Kon pararehas ang numero sa magtutungha sa mga lamesa,
pila ka mga magtutungha ang nakalingkod sa kada lamesa?

Maaayo! Ipadayon ang maanindot nimong nasugdan.

18
Aralin Pagpangita sa Nawala nga
Term sa Usa ka Hugpulong nga
4 Numero

Tumong:Pagkahuman sa pagtulun-an ikaw ginalaoman nga:

1. mapangita ang dividend o divisor sa usa ka hugpulong nga
numero nga adunay kalambigitan sa pagbahin-bahin sa tibuok
numero;
2. mapakita ang multiplication facts nga makatabang sa pagpangita sa
nawala nga term sa usa ka hugpulong nga numero nga may
kalambigitan sa pagbahin-bahin sa tibuok numero; ug
3. makahatag og bili sa pakighiusa.

Pagsubli

Direksyon: Susiha ang nawala nga numero. Isulat ang imong

tubag sa answer sheet.
1. 36 ÷ 6 =
3. 20 ÷ 5 =
2. 21 ÷ 3 =
4. 32 ÷ 4 =
5. 42 ÷ 7 =

19
 Pagtuki
Direksyon: Basaha ug tun-i ang sitwasyong nakasulat sa ilalom ug
tubaga ang mga mosunod nga mga pangutan. Isulat angimongtubag
sa answer sheet.
Ang Ikatulong Ang-ang sa San Miguel Elementary School
nakighiusa sa mga buluhaton sa ilang tunghaan. Sila nagtanomog50
ka punla sa oregano sa ilahang Science Garden. Gitanom nila kini ug
tagnapulosa kada kolum. Pila ka kolum o hanay ang ilahang natamnan?
Mga giya sa pangutana:
1. Pila ka punla sa oregano ang ilang natanom?
2. Pila ka punla sa oregano ang ilang natanom sa
kada hanay o kolum?
3. Pila ka hanay o kolum nga tagnapulo ang ilahang natamnan?

Pagsusi

Tukihon ug susihon ang mga tubag sa pangutana gamit ang

mga ang-ang sa pangpangita sa nawala nga term sa usa ka
hugpulong nga numero nga adunay kalambigitan sa pabahin-
bahin sa tibuok numero.
Atong sublihon ang mga tubag sa pangutan nga gipakita sa
sugilanon.
1. Ang Ikatulong Ang-ang nagtanom og 50 kapunla nga
oregano.
2. Adunay tag napulo nga punla sa oregano ang natanom
sa kada kolum.
3. Pila ka kolum nga tagnapulo ang ilahang natamnan?

20
 Mga angang sa pagtubag sa ikatulong pangutan.
1. Ihatag ang hugpulong nga numero o number sentence
50 ÷ N = 10

Punla Kolum o Numero sa punla

nga hanay sa kada kolum
natanom

2. Pagsulbad – timan-an nato na kon ang nawala nga value

sa usa ka hugpulong nga numero ay divisor, i-divide ang
dividend sa quotient. 50 ÷ 10 = 5
3. Paghusto
Tungod kay ang pagbahin bahin mao ang baliktad sa
pagpadaghan, ang multiplication facts makatabang sa imo sa
pagpangita sa quotient.
10 x 5 = 50
Mao, nga adunay 5 nga kolum nga tag napulo ang ilang
natamnan
Timan-i: Kon ang nawala nga term mao ang
dividend, i-multiply ang quotient sa divisor.
Pananglitan: N÷ 3 = 4
4 x 3 = 12
Mao nga ang nawawala nga term mao ang 12.

Pag-uswag

Direksiyon: Tubaga ang mga mosunod nga buluhaton. Isulat ang imong
tubag sa answer sheet.
Buluhaton 1. Pangitaa sa sulod sa kahon ang nawala nga term sa kada
hugpulong nga numero o number sentence.
7 9 10 32 35

1. 63 ÷ N = 9 4. N ÷ 4 =8
21
 2. 72 ÷ N = 8 5. 120 ÷ N =12
3. N÷ 7 =5

Buluhaton 2. Tukiha ang nawala nga numero sa kada hugpulong nga

numero o number sentence.
1. 18 ÷ =2
2. 15 ÷ =5
3. ÷3=9
4. ÷ 4= 8
5. ÷ 5 = 15

Pagtimaan
Direksyon: Pilia sa sulod sa kahon ang akma nga pulong sa
pagpangita sa nawala nga term sa usa ka hugpulong nga numero
o number sentence. Isulat ang imong tubag sa answer sheet.

Hugpulong nga numero i-multiply term i-divide

Sa pagpangita og dividend o divisor sa usa ka hugpulong

nga numero nga adunay kalambigitan sa pagbahin-bahin sa usa
ka tibuok nga numero, unang buhaton kay susihon ang 1) ug
pangitaa ang nawala nga 2) . Kon ang nawala nga term ay
dividend, 3) ang quotient sa divisor. Kon ang
nawala nga term sad ay ang divisor, 4) ang dividend
sa quotient.

22
 Pagbansay
Direksiyon: Isulat ang hustong hugpulong nga numero

o number sentence ug tubaga ang pangutana. Isulat ang tubag

sa answer sheet.
Ang Pamilya Cruz nakighiusa sa programa sa barangay nga
motabang sa mga biktima sa bagyo. Naghatag sila og 120 ka
bote nga ilimnong tubig. Kon kini gibahin-bahin og tig- duha ka
napulo (20) nga bote sa kada kahon, pila kabuok nga kahon
ang ilang nagamit?

Paglambo
Direksiyon: Basaha, sabta ug sulbara ang problema. Ipakita ang
imong solusyon ug tubag . Isulatangimongtubagsaanswersheet.
Si Paolo adunay 100 ka holen. Gibahin bahin niya kini sa
taglima ka napulo (50). Pila ka set sa tag lima ka napulo ang
anaa kaniya?

23
 Pagsukod
Direksyon: Pilia ug lingini ang letra sa hustong tubag.
1. Basi sa hinatag nga ilustrasyon, hain sa mosunod ang angay
nga hugpulong nga numero o number sentence?

A. 5 x 2 = N B. 5 x 3 = N C. 5 x 4 = N
2. Si Ruben nagtinda og bayabas sa palengke. Nahalinan siya og
napulo (10) ka supot nga naay unod nga tag-upat(4) ka bayabas
sa kada supot. Hain sa ilalom ang nagapakita ug hustong
hugpulong nga numero?

A. 5 x 10 = N B. 4 x 10 = N C. 3 x 10 = N

3. Tukiha ang nawala nga numero. 8÷N=2x2

A. 4 B. 3 C. 2
4. Sa ilahang Art Class, si Aida ug ang iyahang upat ka higala
gisugo sa ilahang magtutudlo nga bahinon ang 65 nga colored
paper sa patas sa matag usa sa ilaha. Hain sa mga mosunod ang
akma nga number sentence.
A. 65 ÷ 13 = N C. 65 x 13 = N
B. 65 ÷ 5 = N
5. Unsa ang nawala nga term sa hugpulong nga numero o
number sentence sa N ÷ 9 = 10 ?

A. 70 B. 80 C. 90

24
Mga tubag

25
References:

Books

del Prado, Ma. Daryl Korinna, and Natividad del Prado.

2005. Growing With Today's Math 3. Sta. Ana Manila: Innovative
Educational Materials, INC.

Chingcuangco, Ofelia, et.al,. 2014. Mathematics 3 Kagamitan Ng

Mag-Aaral Tagalog. 1st ed. Pasig City: Book Media Press, INC,
Printwell, INC.

Chingcuangco, Ofelia, et.al., 2015. Mathematics 3 Teacher's Guide.

1st ed. Pasig City: Rex Book Store, INC.

Website:

2020. https://www.youtube.com/watch?v=uTICJRZ1AZU.

26
 PAGPASABOT
Kining Modyul sa Kinaugalingong Pagkat-on gihimo sa Departamento
sa Edukasyon, Rehiyon sa SOCCSKSARGEN nga adunay tumong sapag-
andam ug pagtubag sa panginahanglan alang sa bag-ong panahon. Ang
sulod niining modyul nagasukad sa Pinakahinungdanong Kompetensiya sa
Pagkat-on or Most Essential Learning Competencies (MELCs). Kini usa ka
tabang nga mga materyales sa kada magtutungha sa tanang balay-
tulunghaan sa tibuok Rehiyon Dose sugod karung tuiga 2020-2021. Ang
paghimo o pag-imprenta niining maong modyul nag sunod sa proseso sa
Learning Resouce Standard (LRS). Kini ang Bersyon 1.0 na giawhag namo
kamo nga maghatag sa inyong komentaryo o rekomendasyon para sa
kalambuan niining modyul.

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - SOCCSKSARGEN

Learning Resource Management System (LRMS)

Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax No.: (083) 228 8825 / (083) 228 1893

Email Address: region12@deped.gov.ph

27