BALLADYNA

22 kwietnia 2020 14:17

Geneza utworu Autor sprawnie operuje w dramacie kategoriami

„Balladyna" powstała w roku 1834. Podejrzewa się, że
utwór powstał z fascynacji Słowackiego
„Makbetem" Wiliama Szekspira - jasno widzimy tutaj
wpływy jego twórczości, które widoczne są zresztą w całym
romantyzmie.
estetycznymi, tj: tragizm, komizm, groteska,
parodia, i satyra, łącząc je umiejętnie, nie powodując
w czytelniku uczucia dysonansu.
Na uwagę zasługują również elementy baśniowości z
„Balladynie”. W dramacie występują zarówno postacie
fikcyjne, należące jednak do świata realnego, tj.: Alina,
Balladyna, Wdowa, jak i te fantastyczne: Goplana.
Przyroda nie stanowi jedynie tła rozgrywających się
wydarzeń, przeciwnie „uczestniczy” w akcji (scena, gdy
piorun zabija Balladynę).

MOTYWY

1. Władzy
~ W motywie tym najwidoczniej zaznacza się nawiązanie do Szekspira i jego bohaterów – władza
kojarzy się ze zbrodnią, dwulicowością i opętaniem. Jakby w opozycji stawiane są sylwetki
Kirkora i Popiela III – władców mądrych i sprawiedliwych – mamy zatem dwa modele władzy. Znaczące
jest tutaj zwycięstwo Kirkora nad Popielem IV, które symbolizuje zwycięstwo dobra nad złem –
dobrego władcy nad złym.

2. Zła
~ Motyw ten rysuje się wyraźnie w całym utworze, bowiem zło w dramacie Słowackiego to przede
wszystkim zbrodnie popełniane przez bohaterów. Autor ukazuje stopniowy upadek
człowieka, który dopuszcza się nikczemnych czynów. Po pierwszym mordzie Balladyna zmienia
się, a jej dusza staje się coraz mroczniejsza. Każda kolejna zbrodnia, popełniana z zimną krwią i
bezwzględnością, niszczy w bohaterce resztki człowieczeństwa, a jednocześnie przynosi udrękę,
szaleństwo, aby na końcu doprowadzić do śmierci.
Nie ma zbrodni bez kary, zdaje się mówić autor, dlatego i tym razem sprawiedliwości staje się
zadość Piorun, który razi bohaterkę w finałowej scenie utworu, jest karą za popełnione grzechy.
Należy zaznaczyć, że sylwetka mordercy, nakreślona przez Słowackiego, wzorowana jest na
bohaterach „Makbeta” Szekspira. Balladyna po popełnieniu pierwszej zbrodni zaczyna szaleć,
obawiając się, że każdy zna jej tajemnicę. Morduje więc dalej, zapętlając się jakby w swojej
niegodziwości. Mamy tutaj motyw ohydnej zbrodni popełnionej dla własnego zysku –
zaszczytów, władzy, pieniędzy.

3. Rodziny
~ Mamy tu mocno zarysowany obraz rodziny rozbitej i wyniszczonej przez jedno zepsute
ogniwo. Żądza władzy i pieniędzy sprawia, że siostra morduje siostrę. Gdy już tę władzę posiada
wypędza matkę – wypiera się jej. Wdowa natomiast symbolizuje ból i cierpienie matki , która
posuwa się do samobójstwa z żalu, nie przesiąka jednak złem i gdy ma wskazać córkę przed sądem,
nie robi tego i umiera na torturach, aby ratować wyrodne dziecko.

BALLADYNA Strona 1