INFEKSIONET KIRURGJIKE

Definimi:
Infeksioni eshte fenomen mikrobiologjik, I cili karakterizohet me reaksion inflamator ndaj MO invadues ose
te pranishem, ne indet e demtuara te organizmit ose mund ta definojme si :
1. Prania e MO ne indet apo qarkullimin e gjakut te shtepiakut dhe
2. Pergjigja inflamatore e organizmit kunder pranise se tyre.

Klasifikimi:
a) Primare- kur zhvillohen spontanisht, pa arsye te dukshme
b) Sekondare – kur mbivendosen dhe nderlikojne traumat dhe lezionet tjera, qe prishin teresin e mbulesa
mbrojtese te organizmit duke krijuar teren te pershtacem per rritjen dhe shumimin e MO.

Si te tilla njihen : infektimi I plageve, djegjeve, I gangrenes diabetike, cisteve etj. Ketu bejne pjese edhe
infeksionet postoperatore, qe zhvillohen pas nderhyrjeve kirurgjikale dhe jane pjese e infeksioneve spitalore.
Sipas ECURIS KLINIKE:
a) Acute
b) Subakute
c) Kronike

Sipas shtrirjes
a) Local
b) Lokoregjional
c) I gjeneralizuar

Sipas lokalizimit
a) infeksionet e lekures dhe indeve te buta : lekur, nenlekur, muskuj, fasha, tendina, vaza limfatike dhe
venoze
b) infeksione te org.parenkimatoze: abces ne tru, mushkeri, melqi veshka, shpretk, tiroide
c) infeksionet e organve kavitare: rruget biliare, tgi si apendiciti divertikuli etj
d) infeksionet e hapesirave te mbyllura si: retroperitoneum, mediastin, hapesira pararektale etj
e) inf e artikulacioneve dhe eshtrave
f) infeksionet mbi materialet protetike dhe trupat e huaj

infeksionet spitalore
a) infeksion I plages operatore

b) infeksionet posoperatore ne organe dhe hapesira, te cilat nuk jane bere veprime kirurgjikale
c) infeksionet tjera si urinare, respiratore etj
25
zonoozat
a) parazitrare – hidatidoza
b) virale – terbimi
c) erizipeloidi
d) tularemia
e) antraksi

Etiologjia:
Infeksionet kirurgjikale mund te jene:
a) monomikrobike
b) polimikrobike

shkaktohen shpesh nga flora opurtuniste, patogjene e kushtezuar qe gjendet zakonisht ne biotipet e veta dhe
behet patogjene kur prishen barrierat mbrojtese dhe kur pakesohet rrezistenca e bartesit
- shkaktaret me te shpeshte jane:
1. mikrobet piogjen : streptokok, stafilokok
2. microbe piogjene, me pak te shpeshte : diplokoku pneumonia, haemophilus influensae
3. mikrobet anaerobe gram positive spore formuese: cl.tetani, cl. Perfinges. Cl. Defficile
4. mikrobet e flores GI : enterokoku, e.coli, bacteroides fragilis, salmonelat, helicobakteri,p.auriginosa etj
5. MO tjere: actynomices israelii, m. leprae, treponema pallidum
6. Viruset: hiv
7. Kepurdhat : candida albicans
8. Protozoat : leishmania
9. Parazitet

Patogjeneza:
Faktoret qe ndikojne ne agresivitietin e mikrobeve jane:
- Patogjeniteti
- Virulenc
- Tropizimi – aftesia e MO per te jetuar ne kushte te caktuara te ambijentit te bujtesit
- Rezistenca

Faktoret e pergjithshem qe ndikojne ne rezistencen e bujtesit:

- Nutricioni
- Adipoziteti
- Mosha
- Diabeti
26
- Duhani
- Infeksionet shoqeruese
- Kolonizimi mikrobik
- Trauma dhe operacioni
- Imuniteti I komprementuar
- Faktoret gjenetik

Anatomia dhe patofiziologjia:

Inflamacioni eshte reakison I indeve te gjalla ndaj cdo demtimi indoor nga trauma ose microbe invaduese.
Paraqet nje reaksion kompleks, fillimisht mbrojtes dhe ka per qellim qe ne fillim ti izoloje, e me tej ti
eliminoje mikrobet dhe indet nekrotike.
- Hallka e pare e cdo reaksioni inflmator eshte:

a) Reagimi I gjeneve qe sigurojen ekskrecionin e citokinave dhe enzimeve qe prodhojne mediatore.

b) Aktivizimi I komplementit, kuagullimit dhe antikuagullmit, sis, kalikrein kinine, grumbullimi I elemnteve
celulare si endotelicite, leukocyte, monocite, makrofage

c) Ndodh clirimi I mediatoreve si histamine, cytokine, faktore te kuagullimit

Proteinat e komplementit kane funksion ne citolizen direkte dhe indirekte, qe aktivizon edhe kaskaden
proteolitike dhe prodhimin e mediatoreve qe ftojne leukocyte ne zontn e inflamuar.
Prodhimi I antitrupave eshte mbrojtje specifike, humorale.
Limfocitet B prodhojne antitrupa specific
IgM eshte e para, kurse IgG eshte I dyti me masiv dhe me specific qe vendoset ne hapesiren ekstrcelulare
dhe sistemin limfatik.
Proceset qe ndodhin ne vatren primare jane vendimtare per ecurine e metejshme te procesit.

- Shtimi I qarkullimit local te gjakut
- Rritjae permeabilitetit vascular
- Grumbullimi I qelizave fagocitare

- Masa e demtimeve indore
- Numri
- Patogjeniteti
- Viruleca e MO
27
Fazat locale te inflamacionit:
Shenjat klinike te infl, te pershkruar nga celcius
1. Tumor = enjtje, nga shtimi I qarkullimit, edema dhe eksudacioni
2. Dolor = dhimbje nga ngacmimi I nervave nga enjtja dhe lendet kimike. Shpesh me nje pike dhimbjeje
eshte shume e madhe ne palpacion, punctum max

3. Rubor = skuqej nga hyperemia

4. Color = nxehtesi e siperfaqes se lekures, nga shtimi I qarkullimit te gjakut

Shenjen e 5 e pershkruajti Galeni si

5. Function laesa = prishje e funksionit, nga enjtja dhe dhimbja.

Ne infeksionet lokoregjionale shfaqet limfangit dhe limfadenit.

Faza sistemike e infeksionit
Nqs infeksioni:
- Nuk eliminohet ose izolohet
- Virulence e mikrobeve eshte e larte
- Mekanizmat mbrojtes jane te ulet
- Toksinat dhe mikrobet kalojne ne gjak, dhe japin formen e gjeneralizuar te infeksionit.


28
Termi sepse nenkupton: sindromen e pergjigjes inflamatore sistemike ( SIRS) si pasoje e deperimit te
bakterieve ne gjak, shumimit te tyre dhe clirimit te endotoksinave.
Porte hyrse e bakterieve jane:
1. Infeksionet e lokalizuara

Rruget urinare
Rruget biliare
Rruget GI
Vendet ku jane kryer manipulime per qellime Dg.
Etiologjia:
1. E.coli
2. Streptococcu
3. Staphylococcu
4. Penumococcu
5. P.auriginosa
6. Klebsiella

Me te predispozuar :
- Pleqet
- Te porsalindurit
- Shtatzenat
- Pacientet me imunitet te komprementuar
- Pacientet me plage

Patofiziologjia:
SIRS + burim I infeksionit SEPSIS + nje disfunksion organi SEVER SEPSIS + hypotension
SEPTIC SHOC + > 2 disfunksione te organeve = MULTI ORGAN DISFUNCTION SYNDROM.
Rezultatet e sepses:
1. Vazodilatimi sistemik
2. Hypotension
3. Hipoperfuzion
4. Kuagullopati
5. Difunksion I organeve
29
Manifestimi klinik:
1. Hypotension nen 90 mmhg
2. Letargji dhe kunfuzion
3. Frymemarrje e veshtiresuar
4. Rrahje te shpejta te zemres
5. Kembe, duar te ftohta dhe te zbehta
6. Nauze dhe vjellje

SIRS – percaktohet si gjendje patologjike e shkaktuar nga procese infeksioze ose jo infeksioze e cila
karakterizohet me 2 ose me shume prej crregullimeve ne vijim:
a) Temperature >38 ose <36
b) Pulsi > 90 rrahje ne min
c) Frymemarrja > 20 / min ose PaCO2 < 32 mmHg
d) Leukocitet > 12.000 ose < 4000

Mediatoret e SIRS jane citokinat e fazes acute si : TNF- alfa, IL -1,2,8,10 dhe 6, te cilat japin efekte te
pergjitheshme ne distance nga vendi I insultit fillestar.
Me ndihmen e molekulave adhesive si : E –selectin, P- selectin, mol.adhesive intercelulare-1, Le ngjiten per
qelizat endoteliale dhe shkaktojne ndryshime ne permeabilitetin vascular dhe si pasoje vjen edema.
SEVER SEPSIS – karakterizohet edhe nga prania e shenjave te insuficiences se nje organi apo sistemi si
psh :
- Ards ( acut respiratory distress syndrome)
- Insuficienca acute renale
MODS- e cila karakterizohet me insuficience te me shume se nje organi

per vleresimin e MODS perdoren keto parametra:

1. Perqendrimi I O2 – funksioni respirator
2. Perqendrimin e trombociteve – sis, kuagullimit
3. Bilirubinen ne gjak – heparin
4. Hipotensioni – skv
5. Kreatinina ose diureza- veshkat

Dg:
1. Anamneza
2. Ekzaminimi fizik
3. Hemograma
30
4. Bilanci biologjik – sherben per te vleresuar funksionin e organeve dhe sistemeve ( PCR, Prokalcitonina,
albuminat )
5. Imazheria – CT, MRI, FISTULOGRAFIA
6. Testet mikrobiologjike : urinokultura, culture prej plageve nqs pacienti ka plage te infektuar, culture pres
sekreteve productive gjate kollitjes etj.

Trajtimi:
1. Reanimimi I pacientit – behet terapia e drejtuar, qe ka disa caqe dhe duhet te arrihen Brenda 6h per te
reduktuar mortalitetin.

Keto caqe perfshijne:

- Shypjen venoze qendrore 8-12 mmHg
- Shtypjen e mesme arteriale > 65 mmHg
- Diureza >0.5 mL/kg/h
- Saturimi me O2 >70%
2. Gjetja e burimit te infeksionit
- Hemokultura
- Urinokultura
- Strishokultura

Antibiotike
3. Trajtimi Invasiv I sepses se rrende perfshin:
- Vazopresoret(noradrenalina) per te luftuar vazodilatacionin
- Steroidet
- Insulinen: mbajtja e nivelit te glukozes rreth 8mmol/L
- Protein C e aktivizuar – efekt antiinflamator, kaskada e kuagullimit
- Filtrimi I gjakut



Sipas Ahrenholz 1991, qe I ndan lezionet sipas nivelit te prekjes se mbulesave muskulo-kutane te trupit,
ndahen ne:
1. Niveli I – prekja vetem e lekures
2. Niveli II- prekja e indit subkutan
3. Niveli III- prekja e facies superficial
4. Niveli IV- prekja e muskujve dhe strukturave faciale te thella.

Sipas TIPIT infeksionet e lekures dhe indeve te buta mund te jene: 31

1. Infeksionet PIOGJENE:

Celuliti, limfangiti, furunku, carbunkul etj

2. Infeksione NODULARE dhe ULCERO-NODULARE

Bakteriale: tbc,sifil, granuloma inguinale etj

Fungale dhe mikotike: aktinomikoza, kandidoza etj
Virale: papilloma, molluscum contagoiosum
3. Infeksionet NEKROTIZANTE

Bakteriale, klostradiale dhe joklostradiale, fungale

Infeksionet e lekures – niveli I
1. Furunculi
2. Erizipela
3. Erizipeloidi
 FURUNCULI

Eshte infeksion akut I folikulit te qimes dhe gjendres sebaciale fqinje.

Fillon si nje folikulit dhe kur I kalon kufijte e folikulit, I prek indet tjera te lekures dhe quhet furunkul.
FURUNKULOZE quhet kur zhvillohen njekohesisht me shume se nje furunkul, ose kur perseriten pas njeri
tjetrit.
Etiologjia:
- Staphylococcus aureus

Shenjat klinike:
Lekura siper skuqet dhe nngrehet.
Nyja ne fillim eshte e forte, dhe ngadale zbutet.
Krijohet qelb ne thellesi te lekures dhe nenlekures, e cila verehet ne baze te fluktuimit
Kur qelbi piqet, lekura siper zbehetnekrotizohetcelet fistulqelbi del jashte.
Shoqerohet me dhimbje, qe pushojne pasi del qelbi. Mbetet cikatriks.
Te furunkuli ne buzen e siperme te gojes apo ne hunde, mund te zgjerohet me rruge venoze dhe te shkaktoje
trombophlebitin septic te sinus cavernosus.
Mund te jete focus primar, ku me rruget hematogjene paraqitet septicemia stafilokoksike me osteomileit ose
abces metastazik te veshkave apo trunit. 32
Predispozues:
Alkoolistet
Personat me imunitet te komprementuar
Diabetiket
Mjekimi:
1. Incizioni I kujdesshem

2. Antibiotike – cephalosporine ose peniceline, rrezistent ne pe. Oksacilin, naficilin.

te furunkuli I hundes ose I gojes = hospitalizim, doza te medha te antibiotikeve I.V.

 ERIZIPELA – ERYSIPELAS
Semundje infective qe karakterizohet nga inflamacini fokal seroz ose serohemoragjik I lekures.
Etiologjia:
Streptoccocu hemolitik I gr A
Shenjat klinike:
1. Lekur shume e skuqur, e kufizuar qarte nga indi I shendosh
2. Ndjenje te shtrengimit dhe kruajtjes
3. Mund te paraqiten bulla te mbushur me leng seroz- e.bullosum ose nekrotizues e.necrotizans
4. Rritje e temp trupore dhe ethe
5. Limfangit dhe limfadenit

Mjekimi:
1. Pushim

2. Penicelin G i.v, cdo 4h per 2-3 dite, pastaj 10 dite penicelin per os ne doza te vogla.

3. Kunder dhimbjes dhe temp- analgjetike dhe antipiretike.

 ERIZIPELOID – ERYSIPELOIDES

Eshte infeksion akut vetekufizues dhe I ngadalshem I lekures.

Prek me teper peshkataret, detaret, kasapet 33
Etiologjia
Erisipelothrix rhusiopathiae – gjendet si saprofit ne mishin e prishur.
Shenjat klinike:
1. Lekura eshte e skuqur aty ketu, livide dhe pak e ngritur
2. Nyjet limfatike regjionale jane te enjtura dhe te dhimbshme
3. Temp nuk eshte e ngritur

Mjekimi:
1. Pushim
2. Penicelin ose eritromicin

Infeksionet e indit subkutan- niveli II

1. Carbunculi
2. Celuliti
3. Hidradeniti
4. Abcesi
 CARBUNCULI

eshte semundje purulente nekrotike qe prek disa folikuj dhe gjendra sebaciale, me shtrirje ne gjeresi dhe
thellesi ne indin subkutan dhe ne fascine superficial.
Ne qender formohet nje zone e zeze nekroze, prej nga rrjedh CARBO = qymyr.
Me teper lokalizohet ne:
- Zverk- carbunculus nuchae
- Thorax
- Abdomen
- Dorsum te shuplakes se dores

Etiologjia:
Staphilococcu aureus
Shenjat klinike:
Lekura siper eshe e skuqur, edematoze dhe e forcuar
Kullon qelbi neper shume fistula
Edhe shenja te pergjitheshme te infeksionit. 34
Mjekimi:
1. Ekscizioni I indit nekrotik me brisk elektrik
2. Defekti I mbetur, spontanisht epitelizohet
3. Antibiotike

 CELLULITIS – PHLEGMONE

Eshte infamacion akut supurativ I indit dhjamor ne rastin konkret subkutan.

Ne dallim nga abcesi, nuk eshte I kufizuar dhe perhapet ne hapesirat e shkrifta dhjamore.
Etiologjia
Stafilokoket dhe streptokoket
Shenjat klinike:
- Stafilokoket – ka ecuri te ngadalashme

Lekura eshte e nxehte, edematoze, me ngjyre te kuqe te mbyllet dhe mjaft e dhimbshme.
Pas 3-4 dite paraqite vezikula dhe fokuet nekrotike
Percillet me limfangit dhe limfadenit. Mund te vije deri te shfaqja e septicemis.
- Streptokoket – ecuri acute

Skuqje difuze e lekures, edeme e cila eshte e dhimbshme ne prekje.

Mjekimi:
Stafilokoku:
1. Pushim
2. Imobilizm
3. Antibiotik

Nqs nuk qetehoet ather duhet :

1. Icizionin e lekures dhe indit nenlekuror ne nje ose 2 vende
2. Drenimin

Streptokoku
1. Doza te medha intravenoze te PENICILINES.
35
 HYDRADENITIS

Eshte infeksion kronik e gjendrave apokrine te djerses, kryesisht paraqite ne aksille ralle here ne regjionin
inguinal.
Shfaqet me nyje te infektuara dhe te shoqeruara me dhimbje te forte.
Etiologjia:
Staphilococcu aureus, rralle her streptokoket, e.coli, p.auriginosa etj.
Shenjat klinike:
Fillon me ndjenjen e kruarjes djegese.
Krijohen noduse te cilet e ngrehin lekuren e skuqur dhe te enjtur. Ne brendesi te tyre grumbullohet
qelbishfaqet fluktuimibashkohen nodusetcelen fistula dhe kullon qelbi, I cili mund te infektoje
edhe nyje tjera.
Ngel cikatriks
Mjekimi:
1. Incizioni I nevojshem te paraqitja e kolekcionit
2. Rrezatim local qe te pengohen recidivate
3. Ekscizion I lekures, te abceset multilokulare
4. Antibiotik – cephalosporina dhe peniceline

 ABCESSUS

Mbledhje e qelbit ne indet e ndryshme te organizmit.

Kufizohet nga nje membrane piogjene, qe e pengon perhapjen e infeksionit perreth.
Etiologjia:
Paraqitet si rezultat e :
- Inflamacioneve purulente te lekures dhe indit subkutan si : furunkul,carbuncul, celulit, hidradenit dhe
limfadenit.
- Mund te formohen edhe rreth trupave te huaj

Shkaktare me I shpeshe eshte STAPHOLOCCOCU AUREUS. 36

Abcesi I ftohte shkaktohet nga : M.TUBERCULOSIS.
Ky abces nuk ka membrane piogjene te formuar mire, dhe ka tendece te perhapet ne vazhdimesi neper inde,
hapet ne lekure dhe le nje sinus qe nuk sherohet, nqs nuk hiqet membrana piogjene dhe burimi I infeksionit.
Shenjat klinike:
1. Shenjat locale te inflamacionit

2. Fenomeni I shprehur I fluktacionit

Mjekimi:
1. Incizioni- duhet patur kujdes mos demtohet membarna piogjene, per shkak te rrezikut te diseminimt te
infeksionit
2. Drenazha
3. Antibiotiket- nuk mund te depertojne membranen piogjene

Infeksionet bakteriale te fascies superficial- niveli III

1. Fasciti nekrotizues streptokoksik
2. Fasciti nekrotizues klostidrial
3. Gangrena e Fournier

 FASCITI NEKROTIZUES STREPTOKOKSIK

Eshte e njohur si Gangrena streptokoksike ose erizipela nekrotike, e pershkruar nga Meleney.
Etiologjia:
Streptoccocu pyogenes.
Ne shumicen e rasteve eshte nderlikim I traumave, por ka raste qe shfaqet pa shkaqe te dukshme ne forme
spontane ose idiopatike.
Karakteristike eshte zhvillimi I shpejte I nekrozes se lekures, shkaktuar nga tromboza e vazave te saj qe
kalojne neper fascine superficial.
Shenjat klinike:
Lekura skuqet, forcohet dhe eshte e dhimbshme 37
Temp e larte, takikardi
Per 3-4 dite ne zonen e skuqur formohen njolla, flluska me eksudat te erret dhe shpesh nekroze qendrore, nqs
progredon mund ta prek tere lekuren.
Dg/d
1. Mionekrozen klostidriale
2. Erizipelen
3. Celulitin

Mungesa e formimit te gazit e dallon nga fasciti klostidrial.

Mjekimi:
1. Urgjentisht incizioni dhe ekscizioni I pjeseve nekrotike
2. Trasfuzioni I gjakut
3. Cephalosporin ose peniceline.

 FASCITI NEKROTIZUES POLIMIKROBIAL

Ky fascit shkaktohet edhe nga koket G+ edhe nga ato G-.

Ketu bejne pjese fascitet e zhvilluara :
- Pas injektimit te substancave irrituese, sidomos nekrotike.

Tek disa te semure nderlikohet me : hidradenit, mastit, paraproktit etj

Shenjat klinike:
Fillon pa u kuptuar dhe zhvillohet ngadale.
Pas 2-3 ditesh ne nje zone te lekures vihet re : Edeme dhe induracion I forte.
Ngjyra e lekures eshte e larmishme here kafe her e zbehte ndonjeher eritematoze.
 FASCITI NEKROTIZUES KLOSTIDRIAL

Ndryshe njihet si anaerob, eshte nje forme e rrende I cili shkaktohet nga :
- Clostridium perfringens
- Clostridium septicum
38
Paraqitet :
- Mbas traumave me plage te ndotura, te pa perpunuara ose te perpunuara me vone
- Zhvillohet pas plageve me arme zjarri.

me teper preken:
- Ekstermitetet e poshtme
- Regjioni perianal
- Pareti abdominal

Procesi lokalizohet ne fascie, e cila eshte:

- e mbuluar me eksudat te erret
- Ere te keqe
- Flluska gazi qe duken ne RTG dhe ne palpitacion japin shenje karakteristike Krepitacionin.

 FASCITI NEKROTIZUES JOKLOSTIDRIAL

Anaerob ose sinergjik, shkaktohet nga microbe aerobe ose anaerobe qe prodhojne gaz.
Kur prek edhe indin subkutan quhet celulitofascit.
Shenjat klinike:
Jane te ngjajshme me formen klostidriale, mirepo ka ecuri te rrende, toksemi dhe demtime sistemike.
 GANGRENA FOURINER

E pershkruar nga dermatologu francez FOURINER, e njohur si gangrene apo phlegmona e skrotumit.
Etiologjia:
e. coli, klebsiella, fusobakteriet etj
shenjat klinike:
1. Shenjat e pergjitheshme te infeksionit

2. Njolla te zeza te nekrozes ne skrotum

Kur dg vone, nekrotizohet krejt lekura skrotumit dhe testikujt zhvishen 39

Mjekimi:
1. Nekrektomia
2. Antibiotik

Infeksionet bakteriale te indeve te thella – niveli IV

1. Piomioziti
2. Infeksionet e vaginave muskulare
3. Mionekroza klostidriale
4. Mionekroza joklostidriale

 PIOMIOZITI

Eshte semundje primare e muskujve te skeletit.

Etiologjia:
- S.aureus
- S.pneumoniae

Shenjat klinike:
- Fillon me dhimbje ne muskulin e prekur, ku me vone enjtet dhe forcohet
- Shenjat e pergjithshme te intoksikimt dhe temp

Prek me teper ekstremitet e poshtme dhe trungun.

Mjekimi:
1. Antibiotike

 INFEKSIONE TE VAGINAVE MUSKULARE

Abceset qe formohen ne kellefin e msukulit:

- Psoas
- Rectus abdominis


40
Formohet nga shtrirja e infeksioneve te zonave fqinje si osteomieliti banal ose tubercular I vrtebrave,
apendiciti, paranefriti etj.
Shenjat klinike:
1. Dhimbje ne flank, pacienti I mban kofshen e flektuar.
2. Shtrirja e saj shkakton dhimbje te forte

Mjekimi:
1. Kirurgjikal, hapja dhe drenimi I abcesit
2. Antibiotik

ABCESI I M.RECTUS ABDOMINIS

Ndodh pas incizioneve transrektale dhe kur supurohen hematomat post traumatike te muskulit
Mjekimi njejt si e m.psoas.
 MIONEKROZA KLOSTIDRIALE – GANGRENA GAZOZE

Eshte nje semundje e rrende e cila karakterizohet nga zhvillimi I shpejte I nekrozes massive te muskujve dhe
gjendjes se rrende toksike.
Etiologjia:
Bakteriet G- anaerobe
1. 80-90% clostridium perfringens
2. 10-40% clostridium novyi
3. 5-10% clostridium septicum

Kushte favorizuese per infeksion jane:

- Demtimet massive nga armet e zjarrit
- Plaget e kontaminuara me dhe
- Trupat e huaj
- Krijimi I fragmenteve indore te pavaskularizuara

Shenjat klinike:
- Semundja zhvillohet per 1-2 dite, ndonjeher edhe per 3-5h.
- Simptomi I pare : forcimi I dhimbjes, aq sa nuk qetesohet nga narkotiket
- I semuri eshte I zbehte, tahikardi dhe temp e rritur
41
- Lekura merr pamje edematoze, shume shpejt merr ngjyre te gjelbert, dhe paraqiten shpesh flluska
hemoragjike
- Alfa toksina e prodhuar nga c.perfringens ka veprim te forte hemolitik.
- Prej plages rrjedh sekrecion I lengshem
- Kur ne ind dhe nenlekur gjindet gaz, ndihet krepitacion ne shtypje
- Ne fazen perfundimtare te semundjes lajmerohet deliriumi toksik dhe koma.

Mjekimi:
3 hallka kryesore:
1. Trajtimi reanimator – kompenzim I klorideve, elektroliteve dhe lengjeve
2. Trajtimi kirurgjikal – ka per qellim heqjen e masave muskulore nekrotike
3. Trajtimi antibacterial – intenziv dhe pa rezerv, penicelin, cephalosporin dhe karbapenem