SUNİ UFUK

SUNİ UFUK
 SUNİ UFUK

Gyro ekseni yere dik (gyro düzlemi yere paralel) tutulur

dolayısıyla enlem ve boylam (referanslar) doğru olarak bilinmelidir
SUNİ UFUK
SUNİ UFUK
Attitude Indicator – Precession and
Correction
 SUNİ UFUK

Limitler

Eski Yeni

Pitch + 60o + 85 o

Roll + 110 o Sınırsız

Aşırı manevra gyronun “Topple” yaparak agresif ve kararsız

davranmasına sebep olur
HAVALI SUNİ UFUK CAYROSU
 AIR DRIVEN GYRO ERECTİON &
CONTROL SYSTEM

Erecting mechanism, vacuum-driven attitude indicator.

Action of Pendulous vanes.

 ACCELERATION ERROR
İvme Yönü

Uçağın Burnu
*During
Attitude Indicator Errors
coordinated turns,
centrifugal force
moves pendulous
veins
*After a rollout
from a turn, AI will
show a turn in the
opposite direction.

*Errors are
greatest after
180o of turn.
 ACCELERATION ERROR

İvme Yönü (Hızlanma)

Burun Yukarı Sağ Kanat Aşağı

Uçağın Burnu
 ACCELERATION ERROR
İvme Yönü (Yavaşlama)

Burun Aşağı Sağ Kanat Yukarı

Uçağın Burnu
HAVALI SUNİ UFUKTA DÖNÜŞ HATASI

Dönüş merkezi

Dönüş Hatası
 HAVALI SUNİ UFUKTA DÖNÜŞ HATALARI
90o

ivme
Dönüş merkezi
180o 0 – 360o
ivme ivme

ivme

270o

Dönüş Açısı Yatış (Bank) Hatası Pitch Hatası

1o – 179 o Eksik gösterir Tırmanma gösterir

180o Doğru gösterir Tırmanma gösterir

181o – 359 o Fazla gösterir Tırmanma gösterir

360o Doğru gösterir Doğru gösterir

 (HAVALI CAYRODA) DÖNÜŞ SIRASINDA ROLL HATASI

Pitch hatası, sarkaç vanaların

Uçak Dönüş Yönü hareketinden kaynaklanır.
(Kapakçıkların yönüne dikkat
ediniz)

v 90o

ivme v
Dönüş merkezi
180o 0o – 360o
ivme ivme
v
ivme
C

A
270o v D

Yer çekimi

C B A

Pitch hatası Pitch torku

 HAVALI SUNİ UFUK KONTROLLERİ

1. Ufuk çizgisi doğru (yatay)

pozisyon alıyor mu?
2. Taksi sırasında ufuk çizgisi
Uçuş Öncesi pozisyonunu koruyor mu?
3. Sıkıştırma mandalı (“Caging
Device”) boşta mı?

Suni ufuk, herhangi bir manevra

Uçuşta (pitch, roll) hareketine anında
cevap verebiliyor mu?
ELEKTRİKİ SUNİ UFUK CAYROSU

Conductors

Mercury Ball Levelling Switches

 ELEKTRİKİ SUNİ UFUKTA DÖNÜŞ HATALARI

Havalı Suni Ufka göre çok daha Yüksek Hızlarda döner  Daha kararlıdır

Ağırlık merkezi çok aşağıda değildir  İvme kaynaklı ROLL HATASI düşüktür

acceleration

Pitch Levelling Switch’ler ivmelenme

sırasında Roll Levelling Switchler
Dönüş sırasında cıva damlasının geri
kayarak yanlışlıkla tork motorlarının
devresini tamamlamasına ve gyronun
presesyon yapmasına sebep olurlar
(Fakat 0,18 G’den fazla bir ivme
hissedildiğinde tork motor devrelerini
kesen anahtarlar bu hatayı önler).
FAST ERECTION SYSTEM
REMOOTE INDICATING
 Instrument Checks Before
Takeoff

• Attitude Indicator
– Look for proper orientation of horizon bar within 5
minutes of engine start
– Horizon bar should not indicate a bank of more than 5o
during taxi turns