ოსმალეთში გაბოტონებული მდგომარეობა ეკავათ მუსლიმებს, თუმცა სხვა
რელიგიებსაც ჰქონდათ უფლებები და ჰქმნიდნენ - ე.წ. მილეთებს. / მილეთებს ჰქონდათ საკუთარი სასამართლო, საკულტო ნაგებობები და ა.შ. ეს კი განასხვავებდა ოსმანეთს ევროპისგან, სადც შუა საუკუნეებში რელიგიური უმცირესობა იჩაგრებოდა ჩვეულებრივ. / ოსმალეთის ყველაზე ელიტური საჯარისო ნაწილი - იანიჩართა კორპუსი იყო. / სიფაჰიები - ცხელოსანთა არმია, იანიჩრები - ცეცხლსასროლის გამომყენებლები. / სულთანი იყო შეუზღუდავი მონარქი, მეორე პირი - დიდი ვაზირი. ოსმალთა დაპყრობები კონსტანტინოპოლის აღება - სულთან მეჰმედ II-ის მიერ 1453 წლის 29 მაისს აიღეს სერბეთიც . / დაბერძნეთის დაპყრობამ გამოიწვია ოსმალეთის დაპირისპირება ვენეციასთან . ომი გაგრძელდა 16 წელიწადს - ოსმალეთის იმპერიის გამარჯვებით. / 1475 წ. ყირიმის ხანმა აღიარა ოსმალეთის მორჩილება. ყირიმელების დაპყრობის მნიშვნელობა - მათ მიერ დამატებითი ჯარების გაგზავნა. დაპყრობები გააგრძელა სელიმ I - მა ( 1512 – 1520 ) / 1514 წელს ჩალდირანის ბრძოლაში გაიმარჯვა სეფიანთა ირანის წინააღმდეგ. / 1517 წელს - შემოიერთეს ეგვიპტე + მალევე არაბული ქვეყნებიც ( მექა-მედინაც ) + ოსმალები აკონტროლებდნენ ევროპასა და აზიას შორის სავაჭრო გზებს. / ოსმალეთის ოქროს ხანა სულთან სულეიმანის დროს ( 1520 – 1566 ) / 1521 წელი - სულეიმანის ხელშეკრულება ვენეციასთან პირობა : ვენეციელებს ეძლეოდათ ოსმალეთის ტერიტორიაზე ვაჭრობის უფლება და უსაფრთხოების გარანტიები. / 1522 წელი - ოსმალებმა დაიპყრეს კუნძული როდოსი, ტრიპოლისა და ალჟირის მიერთების საშუალებაც შეიქმნეს. / 1526 წელი - მოჰაჩის ბრძოლაში დაამარცხეს უნგრელები. / 1529 წელი - იერიში ვენეციაზე, მაგრამ ცივი ზამთარი უშლის მათ ხელს. / 1538 წელი - პრევეზას საზღვაო ბრძოლა ჰეირადდინ ბარბაროსას მეთაურობით . დაამარცხა ევროპელთა ფლოტი, იტალიელი ანდრეა დორიას სარდლობით. / 1555 წლის ამასიის ზავი ირანთან. პირობა : გაიყეს ორმა იმპერიამ სამხრეთ კავკასია ორად. / 1639 წელს იგივე ზავი ( ირანის გაძლიერების შემდეგ ), თითქმის იგივე პირობებით. პარალელურად, საფრანგეთმა კავშირი შეკრა ოსმალეთთან ავსტრიის მმართველ ჰაბსბურგების საგვარეულოს წინააღმდეგ. / საფრანგეთსა და ოსმალებს შორის კონტაქტი დაიწყო 1483 წლიდან. 1535 წელს „მშვიდობის, მეგობრობის და ვაჭრობის“ ხელშეკრულება დაიდო. ოსმალეთის იმპერიის დაკნინების დასაწყისი სულეიმან ბრწყინვალის გარდაცვალების შემდეგ. მიზეზები : / არ ჰყავდათ საოკეანო ფლოტი, ახალი საზღვაო გზის აღმოჩენამ კი შეამცირა ოსმალეთის ტერიტორიაზე გამავალი სახმელეთო სავაჭრო გზების მნიშვნელობა. / ამერიკის აღმოჩენის შემდეგ, ევროპელებმა ახალ კოლონიაში დაიწყეს იმ კულტურების მოყვანა, რომელთა ექსპორტიც ოსმალეთის იმპერიიდან ხდებოდა. / 1571 წელს ლეპანტოს ( საბერძნეთის ნაპირებთან ) საზღვაო ბრძოლაში ევროპელებმა გაიმარჯვეს ოსმალებზე. თუმცა მალევე აღადგინეს ფლოტი და იმავე წელს ვენეციას წაართვეს კუნძული კვიპროსი. / 1683 წელი - ოსმალების იერიში ვენაზე, პოლოეთის მეფე იან სობეისკის მეთაურობით კი უკუაგდეს ოსმალები. შეიქმნა „საზღვაო ლიგა“ ოსმალების წინააღმდეგ, დაიწყო „დიდი თურქული ომი“ / 1699 წლის კარლოვაცის ზავით ოსმალეთმა დათმო ევროპული ტერიტორიების მნიშვნელოვანი ნაწილი, მათ შორის, უნგრეთი. / + სუსტი შეიარაღება და ძლიერი, გაწვრთნილი ევროპის ჯარები