Professional Documents
Culture Documents
Tvbi-Script Ap7 Q3 M2
Tvbi-Script Ap7 Q3 M2
11. VIDEO TEACHER: Magandang araw mga bata mula sa ikapitong baitang. May
13. Alam niyo ba na ang Pilipinas ay isang bansa na nasasakop sa Asya at sa mga
16. marami pang iba. (magpakita ng mga larawan ng mga bansa at lahi)
17. VIDEO TEACHER: Paano nga ba nagsimula ang lahat? May ideya ba kayo?
1
BIZ: MISC 3 SECS
24. VIDEO TEACHER: Ako nga pala si Khent Hansen O. Tagupa mula sa Leonardo
25. National High School. Ang magiging katuwang mo sa aralin natin ngayon.
26. VIDEO TEACHER: Bago tayo magsimula, Kunin na ninyo ang inyong panulat at
27. Kunin na ninyo ang inyong modyul, papel at panulat para sa ating pagsisimula.
29. VIDEO TEACHER: Sagutan muna natin ang BALIKAN: Word Match.
30. Meron itong anim na salita na nakapaloob sa kahon. Basahin nga natin ng sabay-
34. VIDEO TEACHER: Madali lamang ang iyong gagawin. Hanapin at imatch niyo
mga pangungusap)
2
36. Narito ang mga pangungusap. (magpakita ng mga pangungusap)
38. lamang ang titik ng sagot sa inyong sagutang papel. Handa na ba kayo?
40. VIDEO TEACHER: O ayan, tapos na ang oras natin. Alam ko na madali nyo lang
41. itong natapos lalo na at naunawaan ninyo ang talakayan sa nakaraang aralin.
44. VIDEO TEACHER: Una: Salitang Pranses na ang ibig sabihin ay “muling
45. pagsilang”.
48. mga Kristiyanong hari upang mabawi ang banal na lugar, ang Jerusalem sa
49. Israel.
BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND FADE UNDER
3
52. Kontinente ng Europa.
BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND FADE UNDER
61. VIDEO TEACHER: Natapos na rin tayo sa unang Gawain. Handa na ba kayo sa
67. susunod na Gawain? Mahusay!
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
71. VIDEO TEACHER: Iyong aalamin ngayon ang mga bansang Kanluranin na
72. nagpapaligsahan at mga pangyayari sa pagpunta sa Asya. Handa ka na ba?
73. Magaling! Makinig nang mabuti sa isasalaysay ng inyong lola Basyang.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
4
77. ang paglalakbay ni Vasco da Gama sa pagkat nalibot niya ang”Cape of Good
78. Hope” (magpakita ng larawan ng cape of good Hope ni Vasco da Gama)
79. sa dulo ng Aprika na siyang magbubukas ng ruta patungong India at sa mga
80. Islang Indies.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
81. VIDEO TEACHER: Noon ay Italy, lalo na ang Venice ang nag-iisang nagkontrol
82. sa rutang pangkalakalan patungong Silangan. Subalit, ang pagtuklas ng
83. alternatibong ruta na natuklasan ng mga Portuges ang nagbigay ng hamon sa iba
84. pang bansang Europeo na maggalugad sa ibang panig ng daigdig.
85. Nariyan ang Spain, Netherlands, France, England, Russia, Germany, at Amerika.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
5
101. rekado.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND FADE UNDER
102. VIDEO TEACHER: Sa pamamagitan ng Tratadong Saragosa noong1529, nakuha
103. ng Portuges ang Moluccas. Nakakuha rin angg Portuges ng teritoryo sa India.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
104. VIDEO TEACHER: Ang Portugal ay nakakuha ng maraming piling lugar sa
105. Asya. Noong 1502 nagbalik at nagtatag si Vasco da Gama ng sentro ng
106. kalakalan sa may Calicut sa India. Nooong 1505 ipinadala si Francisco de
107. Almeida bilang unang Viceroy sa silangan.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
108. VIDEO TEACHER: Sa pamumuno ni Alfonso de Albuquerque, 1510 nasakop ang
109. Ormuz sa Golpo ng Persia(Iran ngayon).Diu at Goa sa India, Aden sa Red Sea,
110. Malacca sa Malaya at Moluccas sa Ternate, Macao sa China
111. at sa Formosa (Taiwan ngayon).
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
112. VIDEO TEACHER: Mga daungan ang piniling sakupin ng Portugal upang
114. makontrol ang kalakalan. Noong una ang motibo o paraan lang ay
115. pangkabuhayan o pang-ekonomiya lamang hanggang sa ipinasok
116. ang Kristiyanismong Katolisismo sa mga nasasakupan ng Portugal.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
117. VIDEO TEACHER: Sa kalagitnaan ng 16 na siglo ang Portugal ay may
118. malawak ng sakop sa Asya. Noong 1580, sinakop ng Spain ang Portugal ng 60
119. taon. Nang makalaya ang Portugal noong 1640 ang kanyang mga kolonya ay
120. nakuha na ng England at France.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
121. VIDEO TEACHER: Maliban sa Espanya at Portuges, nakipagpaligsahan rin
122. ang Inglatera. Sa pamamagitan ng Italyanong marinero na si John Cabot,
123. napasailalim ng Inglatera ang Nova Scotia Canada.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
6
124. VIDEO TEACHER: Nang matalo ng Inglatera ang Spanish Armada noong 1588,
125. ibinuhos ng Inglatera ang kanyang atensiyon sa kalakalan.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
126. VIDEO TEACHER: Sa pamamagitan ng East India Company, naitatag ng
127. Inglatera ang sentro ng kalakalan sa India. Nakapagtatag rin ito ng
permanenteng
128. panirahan sa Hilagang Amerika. Sinundan ito ng pagsakop ng Ceylon, Malaya,
129. at Singapore pati na rin ang Australia, New Zealand, at mga pulo sa Hilagang
130. Pasipiko.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
131. VIDEO TEACHER: Ang England sa India, noong 1600 ginamit ang British East
132. India Company, isang pangkat ng mangangalakal na Ingles na pinagkalooban
133. ng pamahalaang Ingles ng kaukulang kapangyarihan upang mangalakal at
134. pamahalaan ang pananakop nito at pangalagaan ang interes nito sa ibayong
dagat.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
135. VIDEO TEACHER: Pagdating ng 1612 nabigyan ng permiso ang Ingles para
136. makapagtatag ng pagawaan sa Surat. Hindi nagustuhan ng Portugal dahil sila
137. ang naunang nanakop. Pagdating ng 1622, tinulungan ng Ingles ang mga
Persian.
138. Dahil dito nakapagtatag ng sentro ng kalakalan sa kanluran at silangang
baybayin
139. ng India. Ang British East India Company ay nakakuha na ng concession
140. (pagbibigay ng espesyal na karapatang pangnegosyo) sa Madras mula sa rajah
ng
141. Chandernagore.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
142. VIDEO TEACHER: Noong 1668 pinaupahan na ni Haring Charles ang pulo ng
7
143. Bombay. Sa taong 1690 sa delta ng Ganges, nakakuha ng kapirasong lupain
144. ang Ingles sa pagpayag ni Emperador Aurangzeb ang lider ng Imperyong
Mogul.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
145. VIDEO TEACHER: Dito naitatag ang lunsod ng Calcutta. Madaling nasakop
146. ang India dahil watak-watak ang mga estado nito at mahina ang liderato ng
147. Imperyong Mogul na siyang naghahari sa India. Noong una pangkabuhayan ang
148. dahilan ng England sa pagpunta sa India. Nang makita ang malaking
pakinabang
159. sa likas na yaman nito tuluyang sinakop ang India ng England.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
160. VIDEO TEACHER: Ang France naman ay nakakuha rin ng teritoryo sa Quebec,
161. Canada. Nakuha rin nito ang Louisiana sa Amerika at sa Asya noong ika-18
siglo,
162. nasakop ng Pransiya ang Laos, Cochin China, Cambodia, at Annam. Ang mga
163. teritoryong ito ang buong kolonyang French Indo-China.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
164. VIDEO TEACHER: Ang France ang pangatlong bansa na gustong masakop ang
165. India. Ang ginawa ng France ay nakipagsabwatan sa pinunong local ng Bengal.
166. Ginamit ang French East India Company na naitatag noong 1664. Nakapatatag
167. ang France ng pamayanang pangkomersyal sa Pondicherry, Chandernagore,
168. Mahe at Karikal. Nagtapos ang interes na ito ng nagkaroon ng labanan sa
Plassey
169. ng Pitong Taong Digmaan sa pagitan ng England at France.
170. Sa tulong ni Robert Clive, ang nagtatag ng tunay na pundasyon ng Ingles sa
India,
172. Ang England ang nagtagumpay laban sa France. Ang England ang nananatiling
8
173. matatag na mananakop ng India.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
9
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
200. VIDEO TEACHER: Ayan mga bata, napakinggan na natin ang makabuluhang
201. salaysay tungkol sa ating aralin. Nawa’y naunawaan nyo ng mabuti. (PAUSE)
202. Sunod mo namang gawin ang Suriin; Gawain 2: Data Information Chart ng inyong
203. modyul sa pahina 7. Dali, at kunin ninyo ang inyong activity notebook at panulat
204. upang masagutan mo nang maayos ang Gawain natin. Punan mo lamang ang
205. talahanayan at isulat sa unang kolum ang mga bansang Europeo na nanakop at
206. sa kaliwang kolum ay ang mga bansang Asyano na nasakop nila. Gayahin niyo
207. lamang ito. (magpakita ng talahanayan)
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
208. VIDEO TEACHER: Bibigyan ko kayo ng 5 minuto para makompleto ang inyong
209. sagot. Handa ka na ba? Simulan na.
BIZ: MSC UP FOR 5 MINUTES AND UNDER
210. VIDEO TEACHER: Oras na! napakahusay ninyo mga ginigiliw naming
211. mag-aaral. Panatilihin na naisulat ng maayos ang inyong sagot at hayaan na ang
212. inyong guro na itama ito sa napagkasunduang schedule.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
213. VIDEO TEACHER: Dadako naman tayo sa Gawain 3: Alamin Mo!
214. pahina 8 ng inyong modyul. Batay sa teksto inyong alamin ang mga
215. naging paraan, patakaran na ginamit ng mga Kanluranin sa Timog at
216. Kanlurang Asya sa Unang Yugto ng Kolonyalismo at Imperyalismo.
217. Punan niyo lamang ang dayagram na hinihingi ng bawat kahon. Mayroon
218. kayong 5 minuto para ditto para sa pagpapalalim ng inyong kaalaman sa aralin
219. natin ngayon. Gawin ito sa inyong sagutang papel. Simulan na mga bata!
(magpakita ng oras)
BIZ: MSC UP FOR 5 MINUTES AND UNDER
220. VIDEO TEACHER: Magaling mga bata. Para sa Gawaing ito ay panatilihin pa
221. rin na maayos ang inyong mga sagot at hayaan na ang inyong guro na itama ito
222. Sa napagkasunduang schedule.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
223. VIDEO TEACHER: Sa puntong ito ay ating pagyamanin ang inyong natutuhan
224. gawin ang Gawain 4: Mapa Kulayan! mula pahina 8 hanggang
10
225. 9. Bakatin ang mapa sa ibaba sa isang malinis na papel. Kulayan ang mga
226. bansang Asyano na sinakop ng mga Kanluranin ayon sa itinakdang
227. kulay. Pagkatapos ay sagutan ang pamprosesong mga tanong. (PAUSE)
228. Unang tanong, ano ang mga bansang Kanluranin na sumakop sa Asya? (PAUSE)
229. Pangalawa, anong mga bansa sa Asya ang mga nasakop ng mga Kanluranin?
230. Pangatlo, anong bansa ang sinakop ng Portugal, England, at France sa Timog
231. Asya? Sa ilang bansa sa Kanlurang Asya? (PAUSE)
232. Pang-apat, bakit hindi maagang nasakop ng mga Kanluranin ang Kanlurang
233. Asya sa unang yugto ng pananakop? (PAUSE)
234. Panlima, bakit nagtatag ang mga bansang Kanluranin ng mga kolonya sa Asya?
235. Gawin ito sa inyong sagutang papel.
236. Mayroon kayong 5 minuto para gawin ito. Simulan na mga bata.
BIZ: MSC UP FOR 5 MINS AND UNDER
237. VIDEO TEACHER: Ayan tapos na. Mahusay! Napakahusay ninyo aking magiliw na
238. mag-aaral!
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
239. VIDEO TEACHER: Panatilihin pa rin na naisulat ng maayos ang inyong sagot at
240. hayaan na ang inyong guro na itama ito sa napagkasunduang schedule.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
241. VIDEO TEACHER: Sunod mong gawin ang nasa pahina 10 Isaisip Gawain 5.
224. Pag-isipan Mo! Sagutan ang mga sumusunod na mga tanong.
225 Isulat ito sa inyong mga sagutang papel. Bibigyan ko kayo ng 10 minuto.
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
225. VIDEO TEACHER: Unang tanong, Ano kaya ang mga naging
226. impluwensiya ng kolonyalismo sa kalagayang panlipunan at kultura sa
227. Asya noon at sa kasalukuyang panahon na marami ng mga problemang
228. kinakaharap sa henerasyon ngayon at sa darating pa? (PAUSE)
229. Pangalawang tanong, Bilang isang mag-aaral sa inyong henerasyon,
230. nakakatulong kaya ang inyong mga natutunan tungkol sa kolonyalismo sa
231. paghubog ng iyong pagkatao o kung sino kayo? Ipaliwanag.
232. Ngayon ay natapos na tayo sa ating aralin at oras na para na para sukatin ang
233. iyong kaalaman. Simulan mo ng sagutin ang tayahin Gawain 6: Quiz Time nasa
234. pahina 10 ng inyong modyul. Ito ang panghuling pagtataya at bibigyan ko lang
235. Kayo ng 10 sec. Sundan mo ako mula sa iyong modyul. Isulat lamang ang titik sa
236. inyong sagutang papel. Hinga ng malalim. Kayang-kaya n’yo to. Game ka na ba?
BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER
11
237. VIDEO TEACHER: INSERT QUIZ ID(TAYAHIN)
238. VIDEO TEACHER: Unang tanong: Alin sa mga sumusunod na pangkat ng
mga mangangalakal na Ingles na pinagkalooban ng pamahalaang Ingles ng
kaukulang kapangyarihan upang mangalakal at pamahalaan ang pananakop
nito at pangalagaan ang interes nito sa ibayong dagat?
12
245. Ang tamang sagot ay titik B.
13
A. 1580 B.1505 C. 1502 D. 1510
261. VIDEO TEACHER: Oopps! Akala n’yo tapos na pero teka lang muna mayroon
262. pa kayong karadagang gawain Gawain 7: I Timeline Mo! Una. Isulat ang
263. mga mahahalagang pangyayari sa unang yugto ng kolonyalismo sa
264. Timog at Kanlurang Asya mula ika-14 hanggang ika-17 siglo. (PAUSE)
265. Pangalawa. Hangga’t maaari ang iyong isusulat ay mga mahahalagang
266. impormasyon na iyong naunawaan. (PAUSE)
267. Pangatlo. Bigyang pansin ang mga pagbabagong naganap(epekto) sa
268. paraan ng pamumuhay ng mga Asyano.
269. Gamiting batayan ang rubric na nasa ibaba. Isulat ito sa sagutang papel.
14
270. Dito nagtatapos an gating talakayan para sa aralin natin ngayon.
271. Siguruhing napunan n’yo po ang mga puwang na kailangang sagutan,
272. naintindihan bah? Kung may tanong pa po kayo o nais linawin, isulat
273. n’yo na rin po ang mga ito. Sa mga pumili naman na magtext ng
274. kanilang mga sagot at feedback, siguruhing pong I send ang mga iyan
275. ngayon. Puwede rin pong ipadala bilang P-M o private message sa inyong
276. guro sa Araling Panlipunan. Mga mahal kong mag-aaral, huwag ninyo
277. sanang kalimutan na dalhin sa inyong guro ang mga nagging sagot ninyo
278. sa mga Gawain lalong lalo na ang pagpresenta sa mga iskor ninyo para
279. matala ito ng inyong guro. Hanggang sa muli. Ako ang inyong katuwang,
280. Khent Hansen O. Tagupa nagpapaalam.
--end--
15