Professional Documents
Culture Documents
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian làm tiểu luận tốt nghiệp, em đã nhận được nhiều sự giúp đỡ,
đóng góp ý kiến và chỉ bảo nhiệt tình của thầy và bạn bè.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy Châu Công Hậu, giảng viên khoa
Cơ khí Động lực trường Đại học SPKT Vĩnh Long người đã tận tình hướng dẫn, chỉ
bảo em trong suốt quá trình làm tiểu luận.
Em cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong trường Đại học SPKT
Vĩnh Long nói chung, các thầy cô trong khoa Cơ khí Động lực nói riêng đã dạy dỗ
cho chúng em kiến thức về các môn đại cương cũng như các môn chuyên ngành,
giúp chúng em có được cơ sở lý thuyết vững vàng và tạo điều kiện giúp đỡ chúng
em trong suốt quá trình học tập.
Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn thầy cô, gia đình và bạn bè, đã luôn tạo
điều kiện, quan tâm, giúp đỡ, động viên nhóm em trong suốt quá trình học tập và
hoàn thành bài tiểu luận tốt nghiệp.
iv
MỤC LỤC
Ngành ô tô thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang phát triển mạnh mẽ
với việc ứng dụng ngày càng nhiều những thành tựu công nghệ thông tin vào sản
xuất và lắp đặt các linh kiện ô tô. Hiện nay thì vấn để “điện và điện tử" trang bị trên
ô tô là tiêu chí chính để đánh giá một chiếc xe hơi cao cấp.
Trải qua thời gian học tập tại trường, với những kiến thức đã được trang bị
giúp em có thêm nhiều tự tin và gắn bó hơn với ngành mình đang theo học. Tiểu
luận tốt nghiệp là môn học cuối cùng của mỗi sinh viên để hoàn thành khóa học,
nhận thức được tầm quan trọng đó nên em đã chọn đề tài “Hệ thống điện thân xe
trên ô tô tải ISUZU NQR 5T5 2010". Đây là một đề tài rất gần với thực tế sản
xuất và sửa chữa các hệ thống điện trên xe.
Với sự nỗ lực của bản thân và sự giúp đỡ của thầy giáo hướng dẫn, em đã hoàn
thành đề tài đúng tiến độ được giao. Tuy nhiên, do kiến thức thực tế còn hạn chế và
đây là lần đầu tiên làm quen với việc nghiên cứu khoa học nên đề tài không tránh
khỏi sai sót. Em rất mong nhận được sự quan tâm của các thầy và các bạn để đề tài
được hoàn thiện hơn. Với việc thực hiện đề tài này đã giúp em có thêm nhiều kiến
thức thực tế, đây chính là hành trang để em dễ dàng hơn trong công việc sau này.
Cuối cùng em kính chúc Thầy luôn dồi dào sức khỏe và thành công trong sự
nghiệp cao quý.
v
PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển không ngừng của khoa học
kỹ thuật, ngành công nghiệp ô tô đã có những sự phát triển vượt bậc. Các tập đoàn ô
tô trên thế giới đã và đang cố gắng chế tạo ra những chiếc ô tô không những hoàn
hảo về mặt kỹ thuật mà còn đảm bảo tính an toàn và tiện nghi cho tài xế và hành
khách.
Đặc biệt, hệ thống điện thân xe đã có những cải tiến mạnh mẽ, chẳng hạn như
ô tô được trang bị hệ thống khóa của dùng điều khiển từ xa, hệ thống chống trộm,
hệ thống điều khiển đèn tự động, hệ thống túi khí (SRS)... Do vậy, hệ thống điện
thân xe trên ô tô đời mới ngày nay thật sự rất phúc tạp, nó được trang bị nhiều
chủng loại thiết bị điện và điện tử khác nhau. Từng nhóm các thiết bị điện có cấu
tạo và tính năng riêng, phục vụ một số mục đích nhất định, tạo thành những hệ
thống riêng biệt trong mạch điện ô tô.
Nhưng hầu hết các mạch điện liên quan với nhau do chúng sử dụng chung cầu
chì, công tắc hay điểm nối mass. Hơn nữa, mỗi mạch của hệ thống điện thân xe bao
gồm nhiều bộ phận, cảm biến và giắc nối khác nhau. Và hầu hết chúng nằm ở
những vị trí khác nhau trên xe nên rất khó để tiếp cận chúng. Cho nên, việc tìm ra
những hư hỏng hệ thống điện thân xe không phải là việc làm đơn giản.
Chính vì vậy, đề tài “Nghiên cứu hệ thống điện thân xe trên xe ô tô tải ISUZU
NQR 5T5 2010" có ý nghĩa quan trọng trong việc hướng dẫn cho sinh viên hiểu
được nguyên lý từ đó làm cơ sở để tìm ra các hư hỏng và biện pháp khắc phục sửa
chữa.
Mục tiêu
- Tổng quát về hệ thống điện thân xe ISUZU NQR 5T5 2010
vi
- Qua việc nghiên cứu hệ thống điện thân xe ISUZU NQR 5T5 2010, sẽ giúp các
sinh viên có thêm kiến thức về hệ thống điện thân xe ISUZU NQR 5T5 2010 nói
riêng và điện thân xe ô tô nói chung.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu
Hệ thống chiếu sáng - tín hiệu, hệ thống đồng hồ báo và đèn báo, hệ thống gạt
nước và phun nước rửa kính.
Các hư hỏng và phương pháp kiểm tra sửa chữa hệ thống điện trên xe ô tô tải.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Đề tài giúp sinh viên củng cố, tổng hợp và nâng cao kiến thức chuyên ngành
trong học tập cũng như ngoài thực tế xã hội. Giúp sinh viên chúng em sau này ra
trường không còn bỡ ngỡ với hệ thống điện thân xe.
Từ những kết quả thu thập được giúp cho chúng em hiểu sâu hơn về hệ thống
điện thân xe biết được kết cấu, điều kiện làm việc và những hư hỏng thường gặp từ
đó được trang bị thêm kiến thức về điện thân xe nói chung và từ những kết quả thu
thập đó giúp cho các bạn học sinh, sinh viên khóa sau và những người muốn tìm
hiểu về chuyên ngành ô tô có thêm nguồn tài liệu để nghiên cứu và học tập.
vii
8
Xe cứu hỏa hay xe chữa cháy là một loại xe chuyên dụng dùng để dập tắt các đám cháy.
Xe thường được trang bị bơm các dung dịch để dập tắt các đám cháy, thang. Đặc điểm
của xe có còi, đèn và sơn màu đỏ.Mục đích chính của xe cứu hỏa bao gồm vận chuyển
lính cứu hỏa đến một sự cố cũng như mang theo thiết bị cho các hoạt động cứu hỏa và
Nhìn chung, xe cứu hỏa có thể được chia thành 3 loại chính: xe bơm, xe thang và xe
chuyên dụng.
Xe bơm là phương tiện phổ biến nhất trong dòng xe cứu hỏa. Đây là một loại xe luôn
luôn đi kèm với bơm cứu hỏa, bình nước và ống dẫn. Xe bơm thường được giao trọng
trách đưa đội cứu hỏa cùng những thiết bị cần thiết tới vụ cháy để tiến hành những bước
Xe thang là loại xe tải chuyên dụng có nhiệm vụ dập lửa ở mức độ cao hơn “đồng
nghiệp” xe bơm. Loại phương tiện này giúp đội cứu hỏa tiếp cận và đưa những người bị
thương ra khỏi khu vực nguy hiểm. Xe thang “vượt mặt” xe bơm nhờ sở hữu hệ thống
ống dẫn dài hơn và khả năng phun nước cao hơn. Phần lớn xe thang đều có nguồn gốc từ
xe bơm. Thiết bị bao gồm khoang chứa gắn trên đỉnh cần nâng thủy lực được gọi là thang
tháp.
1.3 Yêu cầu :
10
Dung tích bình nhiên liệu phải đáp ứng hoạt động chữa cháy liên tục tối thiểu 2h ở lưu
lượng và áp suất định mức sau khi xe chạy được 100km.
Không được lắp họng nước ra có đường kính lớn hơn 65mm trong khu vực bảng điều
khiển chính khi chiều cao tính từ mặt đất đến ép dưới bảng điều khiển lớn hơn 1,2m.
Xe chữa cháy phải có thiết bị điều khiến tốc độ của động cơ bằng tay tại bảng điều khiến
hệ thống bơm chữa cháy, cơ chế vận hành thiết bị điều khiến phải dễ dàng và có thể duy
trì tốc độ động cơ ốn định.
Trường hợp xe chữa cháy dùng thiết bị điều khiến tốc độ của động cơ tự động phải có
biện pháp dừng khẩn cấp bằng tay.
Họng nước vào, họng nước ra của bơm chữa cháy phải kết nối với đồng hồ đo áp suất
trên bảng điều khiến để kiếm tra áp suất. Quy cách kỹ thuật kết nối phải là ren ngoài
M10x1,5 mm và chiều dài ren không được nhỏ hơn 15 mm. Vị trí kết nối phải thuận tiện
cho việc lắp đặt đồng hồ đo áp suất bên ngoài và phải kí hiệu bằng nhãn.
Nhân viên chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ thao tác tại bảng điều khiến hệ thống bơm chữa
cháy phải nhìn thấy tất cả các thiết bị hiến thị áp suất, tốc độ bơm và chỉ số hoạt động
khác của bơm chữa cháy.
1.4 Nguyên lý làm việc :
Bơm chữa cháy hoạt động nhờ vào công suất từ động cơ xe thông qua hộp số truyền động
đến bơm thông qua các trục các-đăng. Khi bơm hoạt động, nó sẽ hút nước trong bồn chứa
lên, thông qua các cụm vòi phun và phun nước ra ngoài. Khi đó, tùy theo sự điều khiển
mà vòi phun sẽ hướng tới các vị trí của đám lửa.
Nhờ có hoạt động liên tục, kịp thời của xe chữa cháy mà hậu quả các vụ hỏa hoạn được
giảm đi rất nhiều. Hy vọng thông qua bài viết này, các bạn sẽ hiểu hơn về xe cứu hỏa và
cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của nó.
11
2.1.1 Xe bơm
b) Bồn nước: được làm từ vật liệu thép không rỉ INOX SUS 304 dung tích 5.000 lít,
được thiết kế và gia công tại nhà máy.
c) Téc hóa chất: 1.000 lít được làm bằng thép không rỉ INOX SUS316
15
d) Ngăn chưa đồ: Các thùng phụ để chứa vòi, lăng phun, bình chữa cháy xách
tay, búa rìu,...
e) Lăng giá: Đường kính và chiều dài khác nhau của ống được lưu trữ trong suốt
bộ máy.
17
Đèn chiếu sáng trên, giống như thanh đèn trên mái xe taxi, là để cảnh báo khoảng
cách xa. Đèn chiếu sáng cấp thấp hơn ở hai bên, chắn bùn và cản là để cảnh báo
gần.
Còi báo động điện tử sử dụng loa lớn để tạo ra âm thanh cảnh báo.
18
Bơm được vận hành bằng công suất trích từ động cơ xe thông qua hộp số và dẫn
động đến bơm bằng Cardant. Bơm chữa cháy của xe phải được kiểm định và cấp
giấy chứng nhận thử nghiệm.
20
Cánh bơm Bằng hợp kim đồng, sử dụng công nghệ đúc
chân không, làm giảm các khuyết tật của sản
phẩm khi đúc.
Cánh bơm sau khi đúc được gia công tinh lần
cuối, đảm bảo độ chính xác cao, làm tăng hiệu
suất và tuổi thọ của bơm.
Cánh bơm được cân bằng động, giúp cho bơm
hoạt động êm hơn, làm giảm các lực va đập tác
21
Xe thang thông thường tầm với từ 18 đến 72m , trong đó có loại lắp bơm chữa
cháy và có loại không lắp bơm chữa cháy.
Các xe đều có bậc thang để chiến sỹ chữa cháy di chuyển theo các bậc thang để
chữa cháy và cứu hộ.
Đối với một số loại xe thang hiện đại, trên thang có thể có giỏ thang để cứu hộ từ
trên cao xuống hoặc đứng trong giỏ thang để chữa cháy hoặc có thang máy di
chuyên dọc theo chiều dài thang để cứu hộ và chữa cháy.
Một xe thang chữa cháy thông thường bao gồm các kết cấu sau:
+ Xe nền và hệ thống chân chống
+ Hệ thống đèn, còi tín hiệu…
+ Khung chính.
+ Cần trục.
+ Hệ thống thủy lực.
+ Hệ thống điều khiển cần trục và các chuyển động xoay, máy bơm…
+ Các thiết bị an toàn.
+ Đường dẫn nước, họng phun nước chữa cháy…
+ Hệ thống bơm
29
a) Khung chính :
Bộ phận chịu lực chính của thiết bị cẩu là khung chính, chịu tất cả các tải trọng
gây ra do hoạt động của xe nâng.
Khung chính được bắt vít vào gầm xe bằng các bulong nhằm đảm bảo độ ổn định
khi vận hành. Khung chính thực tế là một cơ cấu thép được hàn toàn bộ có độ cứng
cao, nhờ đó tạo ra được độ an toàn khi vận hành và độ tiện lợi tối đa.
b) Cần trục :
Một kết cấu xe thang thông thường có 2 cần trục lồng vào nhau có khả năng điều
chỉnh hướng, cần trục thứ hai có thêm chức năng chuyển động thẳng đứng khoảng
180 độ. Cấu trúc này giúp thu gọn kích thước xe và có tính linh hoạt cao trong khi
hoạt động.
Một số xe thang còn có giỏ thang. Giỏ thang được giữ thăng bằng theo chiều ngang
tại bất kỳ vị trí nào của cần trục. Hệ thống thăng bằng được điều khiển bởi một
thiết bị hơi nước tự động có khả năng hoạt động tự động hoàn toàn và mạch an
toàn độc lập trong trường hợp hệ thống thăng bằng không kiểm soát được và bị lỗi.
Có một công tắc chuyển mạch chủ cho hệ thống thăng bằng tự động, do đó nó có
thể được cách ly và được kích hoạt bằng tay.
Tại phía trước của giỏ thang còn có một hệ thống cứu trợ với đường ray an toàn
hoạt động tự động để cung cấp thêm tính năng an toàn trong quá trình cứu trợ và
chữa cháy.
30