Lắp đặt acquy cho hệ thống điện mặt trời

Hệ thống ghép nối DC ( DC Coupling )

Với hệ thống ghép nối DC, biến tần sẽ được thay thế bằng biến tần hoạt động với acquy và hệ thống
năng lượng mặt trời. Chúng được gọi là biến tần lai ( Hybrid ). Nguồn điện một chiều do các tấm pin
mặt trời tạo ra được sử dụng để sạc acquy. Từ đó, nguồn điện được đưa qua bộ biến tần hybrid, biến
điện năng thành điện xoay chiều. Sau đó, điện AC có thể được sử dụng trong gia đình hoặc cơ sở kinh
doanh hoặc đi trực tiếp vào lưới điện quốc gia.
Nếu đi theo con đường này, hệ thống sẽ mất ít năng lượng do các tấm pin tạo ra trong quá trình
chuyển đổi. Điều này là do nguồn điện chỉ đi từ DC sang AC, trong khi trong Hệ thống ghép nối AC
(giải thích tiếp theo), tất cả năng lượng được lưu trữ trong acquy sẽ chuyển từ AC sang DC (để sạc
acquy ) và trở lại AC. Tuy nhiên, tùy chọn này có thể sẽ tốn nhiều chi phí trả trước hơn do chi phí của
biến tần và nhiều nhân công hơn.
DC Coupling có thể là một lựa chọn tuyệt vời nếu đã sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời một thời
gian và biến tần sắp hết tuổi thọ dự kiến. Hầu hết các biến tần có tuổi thọ mười lăm năm, vì vậy việc
thay thế biến tần sớm hơn một chút bằng một biến tần hoạt động với pin có thể mang lại lợi ích.
Hệ thống ghép nối AC ( AC Coupling )

Hệ thống ghép nối AC, sử dụng biến tần truyền thống ngoài biến tần thứ hai, hoặc "biến tần lưu trữ",
để sạc acquy. Nguồn điện một chiều do các tấm pin tạo ra sẽ chuyển đến bộ biến tần và được chuyển
đổi thành nguồn điện xoay chiều. Từ đó, bộ biến tần đưa điện AC đến tòa nhà nếu đang sử dụng điện,
tới acquy nếu đang tạo ra nhiều điện hơn mức đang sử dụng hoặc vào lưới điện nếu acquy đã được sạc
đầy.
Thường dễ lắp đặt hơn, AC Coupling mang lại sự linh hoạt về vị trí, hoạt động với nhiều loại biến tần
và có thể là một lựa chọn chi phí thấp hơn. Tuy nhiên, nó hơi kém hiệu quả hơn. Điện được lưu trữ
trên lưới điện và được sử dụng trong nhà là AC, nhưng acquy lưu trữ điện DC. Để acquy cung cấp
năng lượng mà có thể sử dụng trong gia đình hoặc cơ sở kinh doanh của mình, sau đó nó phải được
chuyển đổi sang nguồn AC. Bước bổ sung này làm mất nhiều năng lượng hơn so với phương pháp
DC Coupling.
Phân loại

1. Điện mặt trời mái nhà

Hệ thống Điện mặt trời mái nhà là hệ thống Điện mặt trời có các tấm quang điện được lắp đặt trên
mái nhà, công trình dân dụng hoặc công nghiệp và có công suất không quá 01 MWp, đấu nối trực
tiếp hoặc đấu nối gián tiếp vào lưới điện Quốc gia.

Như vậy điều quan trọng là "các tấm quang điện được lắp đặt trên mái nhà, công trình dân dụng và
công nghiệp". Công trình dân dụng và công nghiệp được giải thích và định nghĩa ở Luật xây dựng và
các văn bản hướng dẫn khác, từ đó mỗi Tổng Công ty Điện lực có những hướng dẫn và cách hiểu
khác nhau về "công trình dân dụng và công nghiệp".

2. Điện mặt trời nối lưới

là dự án Điện mặt trời được đấu nối trực tiếp vào lưới điện Quốc gia, trừ các dự án Điện mặt trời mái
nhà. Như vậy các dự án điện mặt trời mặt đất với quy mô 30, 50 tới vài trăm MW chính là điện mặt
trời nối lưới.

3. Điện mặt trời nổi

là dự án Điện mặt trời nối lưới có các tấm quang điện được lắp đặt trên cấu trúc nối trên mặt nước.

Như vậy một hệ thống được coi là Điện mặt trời mái nhà phải đảm bảo có quy mô công suất <
1MWp, sở dĩ có điều này vì Điện mặt trời mái nhà được ưu tiên về cơ chế phát triển dự án, không
phải thực hiện các bước xin phê duyệt quy hoạch hoặc thực hiện nghiêm ngặt trước thỏa thuận đấu
nối với cơ quan Điện lực có thẩm quyền.

Một hệ thống Điện mặt trời mái nhà gồm các thành phần cơ bản sau:

Tấm pin NLMT

Inverter – bộ hòa lưới

Tủ điện đóng cắt, bảo vệ (có thể kiêm luôn chức năng điểm đấu nối, hòa lưới)

Hệ thống đo đếm điện năng

Hệ thống phụ kiện để đỡ tấm pin NLMT và phụ kiện ngoại vi hệ thống điện khác.

Ngoài ra, các hệ thống đều có phần mềm theo dõi sản lượng, đi kèm và tích hợp cùng với inverter.

Như đã đề cập ở phần 1 giá FIT trong cơ chế phát triển dự án Điện mặt trời , một hệ thống điện mặt
trời hòa lưới sử dụng cơ chế "net-metering" nối thẳng vào lưới điện của EVN để hỗ trợ cho inverter.
Theo đó inverter hòa lưới sẽ dò tìm tần số, điện áp, góc pha của điện lưới và hòa hai nguồn (lưới và
điện mặt trời") vào một. Hệ thống Điện mặt trời trở thành một nguồn điện bổ sung bổ sung cho phụ
tải trong hộ tiêu thụ điện, làm giảm chi phí điện năng phải mua từ Điện lực.

Cấu trúc điển hình của một hệ thống điện mặt trời mái nhà

Ngoài 3 loại hình Điện mặt trời cần được quản lý theo từng cơ chế riêng biệt trên, còn có những loại
hình Điện mặt trời sau đây:

4. Hệ thống điện năng lượng mặt trời độc lập:

Một hệ thống mặt trời không nối lưới (độc lập) ngược lại với một hệ thống hòa lưới. Do không có
lưới điện hỗ trợ để giải quyết vấn đề "On-Demand" của con người, hệ thống Điện mặt trời độc lập
phải tích năng lượng vào ắc-quy để bù trừ công suất.

Vì sao nói loại này thì “thua thiệt” về mặt tài chính so với nối lưới?

Để đảm bảo có điện mọi lúc, loại này đòi hỏi phải có một bộ pin lưu trữ. Những bộ ắc-quy cần phải
được thay thế trong khoảng 3 đến 8 năm một lần, tùy theo mức độ chi phí, pin càng đắt đỏ thì càng
dùng được lâu. (trong khi tấm pin Năng lượng mặt trời tồn tại lên đến 30 năm), việc trang bị và bảo
trì pin lưu trữ phức tạp, đắt tiền cũng như tổn thất năng lượng do chu trình xả nạp cao hơn như đã
nói trên.

1. Ưu điểm của hệ thống Năng lượng mặt trời độc lập:

a) Không cần truy cập vào lưới điện

Hệ thống điện mặt trời độc lập nên đầu tư khi chúng rẻ hơn rất nhiều so với việc đầu tư cơ sở hạ
tầng để dẫn đường dây điện đến một số khu vực hẻo lánh, xa xôi với điện lưới quốc gia. Ví dụ như
hải đảo, các khu biệt lập về lưới điện có phụ tải đột biến cao.

b) Độc lập, tự chủ về nguồn điện

Với một số ít cá nhân có điều kiện "chơi" điện mặt trời, việc tự cung tự cấp có thể cho cảm giác tự
chủ như một thú tiêu khiển. Và họ coi trọng việc không bị ràng buộc bởi lưới điện hơn là về mặt tài
chính. Những sự cố mất điện đột ngột từ lưới điện quốc gia sẽ không hề ảnh hưởng đến sinh hoạt
của họ.

Tuy nhiên, các chỉ số SAIFI – (Số lần mất điện bình quân của lưới phân phối) lẫn SAIDI (Thời gian mất
điện trung bình của lưới điện phân phối) theo thống kê của EVN – càng ngày càng giảm, đặc biệt với
các đô thị lớn – vậy nên cần hết sức cân nhắc việc bỏ một khoản tiền lớn chỉ để đáp ứng vài chục giờ
mất điện trong năm – liệu có xứng đáng hay không? Câu hỏi này, bất kỳ một hộ gia đình nào cũng có
thể tự trả lời.

2. Cấu trúc, thành phần của hệ thống Năng lượng mặt trời độc lập:

Các dự án năng lượng mặt trời không nối lưới điển hình, ngoài tấm pin và inverter (cần sử dụng loại
độc lập), cần thêm các thành phần phụ sau:

1. Bộ điều khiển sạc ắc quy.

2. Công tắc ngắt DC
3. Ngân hàng pin lưu trữ (battery bank).
4. Bộ inverter độc lập, hoặc có thể sử dụng loại hybrid
5. DC converter – bộ chuyển đổi điện từ DC ngược lại AC
6. Bộ điều khiển sạc
7. Bộ điều khiển sạc năng lượng mặt trời còn được gọi là bộ điều chỉnh sạc hoặc bộ điều chỉnh
ắc quy. Bộ điều chỉnh sạc giới hạn tốc độ dòng được gửi đến ngân hàng pin lưu trữ và bảo vệ
khỏi trước hợp sạc quá mức.

_Bộ điều khiển sạc tốt sẽ giữ cho ắc quy luôn hoạt động ổn định, đảm bảo tuổi thọ được tối
ưu hoá.

8. Công tắc ngắt DC

_Công tắc ngắt kết nối DC và AC đảm bảo an toàn cho tất cả các hệ thống điện mặt trời.
Trong hệ thống độc lập, công tắc ngắt dòng DC được bố trí giữa các ắc quy và inverter. Chức
năng để chặn dòng điện chạy qua giữa các thành phần này để đảm bảo an toàn cho kỹ thuật
viên trong quá trình xử lý sự cố hoặc bảo trì.
 9. Pin lưu trữ
_Nếu không có các ắc quy lưu trữ điện thì vào buổi tối sẽ không có điện để sinh hoạt bởi hệ
thống không thể tạo ra dòng điện khi không có ánh nắng Mặt trời.

10. Inverter không nối lưới

_Hầu hết các thiết bị sử dụng điện gia dụng đều sử dụng dòng điện xoay chiều (AC). Dòng
điện chạy từ các tấm pin mặt trời thông qua bộ điều khiển sạc và ắc quy trước khi đến
inverter để chuyển đổi đưa vào sử dụng trong gia đình.

5. Hệ thống năng lượng mặt trời lai ghép (hybrid)

Hệ thống năng lượng mặt trời lai ghép là sự kết hợp giữa Điện mặt trời độc lập và hệ thống hòa lưới.
Hệ thống này vừa có những lợi ích như hòa lưới vừa có được bộ lưu trữ một lượng điện sử dụng độc
lập dự phòng.
1. Ưu điểm của hệ thông năng lượng mặt trời lai ghép

Ít tốn kém:

Hệ thống năng lượng mặt trời lai ghép sẽ ít tốn kém hơn hệ độc lập vì thực sự không cần đầu tư
dung lượng ắc quy quá do hệ thống lưu trữ có sự hỗ trợ cơ chế bù trừ từ lưới điện. Có thể linh động
trong việc điều chỉnh cách sử dụng để tận dụng tối ưu về mặt tài chính.

2. Thiết bị cho hệ thống điện mặt trời lai ghép

Các hệ thống Điện mặt trời lai ghép điển hình thường dựa trên những thành phần bổ sung sau:

 Bộ điều khiển sạc.

 Ắc quy lưu trữ.
 Công tắc ngắt DC (tuỳ chọn).
 Inverter hybrid (lai ghép) tương thích với pin lưu trữ.
 Công tơ 2 chiều.