“Menaxheri si përfaqësues i proceseve

menaxherike”

PROCESI I MENAXHIMIT
Menaxhimi është proces universal i kryerjen efikase dhe efektive të punëve me
shfrytëzimin e burimeve njerëzore dhe materiale për të arritur deri tek realizimi i qëllimeve të
ndërmarrjes.1

Elementi i parë i definimit të menaxhimit ka të bëjë me atë se ai është proces universal sepse
haset në të gjitha llojet e ndërmarrjeve në të gjitha funksionet dhe në të gjitha nivelet e
ndërmarrjes.

Menaxhimi është proces pasi pëfshin një varg veprimesh të cilat shpien në drejtim të
realizimit të objektivave.

Elementi i dytë ka të bëjë me resurset të cilat shfrytëzohen në procesin e menaxhimit e ato

janë resurset njerëzore dhe ato materiale.

Resurset njerëzore kanë të bejnë me njeriun,ndërsa ato materiale me paratë që do të

shfrytëzohen,makinat lëndët e para etj.Nga ndërmarrja kërkohet shkallë e lartë e efikasitetit
dhe efektivitetit në shfrytëzimin e resurseve njerëzore dhe materiale.

Efikasiteti(efficiency) shpreh raportin mes të hyrave dhe të dalave në ndërmarrje nëse fitohen
të hyra më të mëdha se të dala kemi efikasitet në ndërmarrje.

Efektiviteti(effectiveness) është shkallë deri në të cilën ndërmarrja i realizon qëllimet e

parashtruara.

Elementi i tretë i përfshin njerëzit me përpjekjet e të cilëve kryhet puna.

Elementi i katërt ka të bëjë me formulimin dhe realizimin e qëllimeve të ndërmarrjes me

përpjekjen e njerëzve.Qëllimet janë të nevojshme pasi aktivitetet duhet të synojnë ndonjë
rezultat ose gjendje të dëshiruar përfundimtare.

1
 FUNKSIONET MENAXHERIALE

Menaxhimi është definuar si një formë e punës dhe menaxheri si personalitet i cili e kryen
këtë punë duke bërë disa aktivitete të caktuara të definuara si funksione të menaxhimit,
funksioni(function) paraqet fushën e aktiviteteve që i zhvillon menaxeri. Çështja e numrit të
funksioneve të menaxhimit nuk është sqaruar ende por themeluesi i menaxhimit funksional
Henri Fayol tregon pesë funksione që i kryen menaxheri e ato janë:

• Planifikimi

• Organizimi

• Drejtimi

• Koordinimi

• Kontrolli

Planifikimi

Kontrolli Organizimi

Koordinimi Drejtimi

Planifikimi –paraqet një vendimmarje reth asaj se çka,kur,përse,si dhe kush të bëjë.Këtu së
pari menaxheri e formulon qëllimin se çka dëshiron të bëjë;ato formulojnë funksionet e
sektorëve dhe njësive tjera organizative;ato formulojnë plitikat udhërrëfyese për ata që duhet
të punojnë;ata hartojnë plane si mjete për aksion dhe për konkretizim të qëllimeve.

Organizimi- është grupim i aktiviteteve në sektorë,krijim të strukturës

organizuese,konkretizim i raporteve ndërmjet sektorëve dhe njësive organizative.Funksioni i
organizimit është që të interesohet edhe për shkallën e centralizimit dhe
decentralizimit,delegimin e autoritetit,përgjegjësinë dhe shkallëzimin e komandimit.

Koordinimi- është funksion që përmban lidhshmërinë dhe sinkronizimin e aktiviteteve të

veçanta në drejtim të realizimit të qëllimeve të ndërmarrjes.Menaxherët duhet t’u ndihmojnë
të punësuarve për të kryer obligimet e tyre,me ç’rast u ndihmojnë të realizojnë edhe aspiratat
e tyre personale.

Motivimi- përfshin orientimin e sjelljes së punëtorve për realizimin e qëllimeve të tyre dhe
krijimin e rethanave motivuese. Motivimi i të punësuarve është puna më e rëndësishme me të
cilën ballafaqohen menaxherët, detyra e tyre është që punëtorët t’i mbushë me energji për
realizimin e qëllimeve të ndërmarrjes.

Kontrollimi- është funksioni i fundit që e ushtrojnë menaxherët.Në kontrollim menaxheri

përcakton se sa me sukses është realizuar puna dhe çfarë përparësise është bërë në realizimin
e qëllimeve.Nëse ekzistojnë devijime obligimi i menaxherit është që të kthejë në rrugën e
vërtetë ose të ri adaptojë planin e tij.

KUSH ËSHTË MENAXHERI?

Menaxheri është përgjegjës për veprimin e organizatës së vet sipas statutit;të sigurojë
organizim;të zbatojë qëllimin e vet themelor,e ai është prodhim efikas i produkteve dhe
shërbimeve.

Menaxheri me qasje të planifikuar duhet t’i orientojë aktivitetet e ardhshme të ndërmarrjes,të

zhvillojë një organizim të tillë i icli do të sigurojë zbatim efikas të aksioneve,t’i sinkronizojë
aktivitetet e ndërmarrjes,t’i motivojë njerëzit për përdorim efikas dhe të dobishëm të punës së
tyre dhe të kontrollojë si realizohen qëllimet.

Menaxher(manager) është çdonjëri në çfarëdo qoftë niveli në organizatë nëse i drejton

përpjekjet e njerëzve të tjerë për realizimin e qëllimeve.

Menaxherët e ndryshëm kryejnë punë të ndryshme varësisht nga niveli organizativ në të

cilin gjenden,funksionin që e kryejnë dhe pozitën të cilën ato e kanë në mdërmarrje.
Menaxheri duhet të veprojë si një hallkë informative kryesore ndërmjet organizatës dhe rrethit
të saj.

Sipas niveleve organizative menaxherët mund të jenë:

• Menaxher kulmor – përgjegjës për realizimin e qëllimeve në nivel të

ndërmarrjes dhe për punën e tërësishme në ndërmarrje.
• Menaxher i nivelit të mesëm – janë përgjegjës për realizimin e qëllimeve në
njësi të ndërmarrjes si dhe për veprimtaritë konkrete në kuadër të sektorit.
• Menaxher i nivelit të ulët – janë përgjegjës për realizimin e politikave dhe të
procedurave në ndërmarrje me ndihmën e mundit të punëtorëve.

Sipas pozicionit menaxherët mund të jenë:

• Menaxher ekzekutiv – është përgjegjës për punën e tërësishme në ndërmarrje

• Menaxher funksional – është përgjegjës për funksinonin përkatës që e

realizon në ndërmarrje.

Ekziston edhe një ndarje tjetër e menaxherëve:

• Menaxher projekti – është përgjegjës për realizimin e detyrës së projektuar

në një afat të caktuar.
• Menaxher shtabi – shfrytëzon diturinë e ekspertëve për të këshilluar
menaxherët e linjës.

AFTËSITË E MENAXHERIT

Që të mund të kryejë me sukses punën e tij menaxheri duhet të ketë tre lloje të aftësive:

Aftësi teknike
Aftësi njerëzore
Aftësi konceptuese
Raportet aproksimative ndërmjet aftësive të menaxherit dhe niveleve menaxheriale

Aftësia teknike(technical skill)- nënkupton posedimin e diturisë, metodave, teknikave dhe

pajisjeve, të cilat janë të nevojshme në realizimin e detyrave të veçanta.

Kjo aftësi përfshin diturinë e specializuar,aftësinë analitike dhe shkathtësinë e përdorimit të

mjeteve dhe teknikës për disiplinën konkrete.Aftësia teknike përfshinë atë që e bëjmë në punë
ndërmjet sendeve dhe objekteve. Aftësia teknike është më shumë e rëndësishme në nivelet e
ulëta të menaxhimit sepse ato kanë kontakte të drejtëpërdrejta me të punësuarit në realizimin
e veprimtarive të të punësuarve.

Aftësia njerëzore(human skill)- është aftësi e menaxherit të punojë në mënyrë si anëtarë i

grupit dhe të bëjë përpjekje për bashkëpunim në kuadër të ekipit të cilin e drejton.Kjo aftësi e
menaxherit interesohet për punë me njerëz,shprehet me mënyrën se si individi i kupton
eprorët e vet,ata që janë të barabartë me të dhe ata që i nënshtrohen urdhrave të tij dhe mënyra
e sjelljes së mëvonshme.

Kjo aftësi është aftësia e cila është e rëndësishme për të gjithë nivelet e menaxhimit pasi është
aftësia e komunikimit të lartë me të tjerët.

Aftësia konceptuese(conceptual skill)- nënkupton aftësinë se si shihet në tërësi

ndërmarrja.përfshin njohjen e funksioneve të ndryshme në ndërmarrje se si mvaren ato njëri
me tjetrin,se si ndryshimet në cilëndo qoftë pjesë të ndërmarrjes ndikojnë në të gjitha
pjesët,duke përfshirë zgjerimin e idesë figurative të marrëdhënieve me ndërmarrjet tjera si ato
industriale,ne komunë,te forcat ekonomike dhe shoqërore të shtetit në tërësi.

Aftësia konceptuese përfshin aftësinë e menaxherit të kuptojë kompleksin e ndërrmarjes dhe

të shohë se si ndikon tek njerëzit e tjerë.

Poashtu në literaturën e menaxhimit hasen edhe aftësi të tjera si prsh:

Aftësia komunikuese

Aftësia analitike

Aftësia për vendimmarrje.

Aftësia komunikuese(communication skill)-është aftësi e menaxherit për sigurimin e

informatave në formë gojore dhe të shkruar nga të tjerët në organizatë,me qëllim të arritjes së
rezultatit të dëshiruar.

Aftësia analitike(analytical skill)- është aftësi e menaxherit të përdorë qasje dhe teknika
logjike dhe shkencore në analizimin dhe zgjidhjen e problemeve.Kjo aftësi është e
rëndësishme për nivelet më të larta të menaxhimit .

Aftësia për vendimmarje(decision skill)- paraqet aftësinë e menaxherit për seleksionimin

e rrjedhave të veprimimeve,me qëllim të zgjidhjes së problemeve konkrete.Është e
rëndësishme në të gjitha nivelet por më shumë tek nivelet e larta se te ato të ulëta.

NIVELET MENAXHERIALE

Të gjithë menaxherët e një kompanie kryejne pak a shume të njejtat funksione baze e luajne
të njejtat role, por fusha dhe natyra e aktiviteteve të tyre ndryshon në varesi të pozites qe ata
zënë në hierarkinë.

Sipas klasifikimit të literaturës së menaxhimit ekzistojnë tre nivele të menaxhimit.Ato janë:

Menaxhimi kulmor

Menaxhimi i mesëm

Menaxhimi i ulët
Nivelet menaxheriale

Menaxhimi i lartë(top level of menagement)- e përbëjnë menaxherët kulmor të cilët janë

përgjegjës për përgatitjen e politikës afariste,për orientimin dhe për suksesin e të gjitha
aktiviteteve të ndërmarrjes.Grupi i menaxherëve kulmor përbëhet nga:kryetari i këshillit të
drejtorëve,drejtori i përgjithshëm ekzekutiv,drejtor i përgjithshëm operativ dhe kryetari i
ndërmarrjes.

Menaxhimi i mesëm (middle level of menagament)- e përbëjnë menaxherët e mesëm

përgjegjës për zbatimin dhe interpretimin e politikës në ndërmarrje dhe për punë të
suksesshme në njësi të sektorit. Grupi i menaxherëve të mesëm përbëhet nga drejtorëte
njësive apo sektorëve,menaxher i fabrikës,menaxheri i kuadrove,menaxheri i
shitjes,menaxheri për kontrollin e shitjes etj.

Menaxhimi i ulët (lonjer level of management)- e përbëjnë menaxherët e nivelit më të ulët

përgjegjës për realizimin konkret të politikave dhe për realizimin konkret të politikave dhe për
realizimin e qëllimeve të njësive organizative nëpërmjet procedurave të miratuara nga
menaxhimi i mesëm dhe kulmor.Grupi i menaxherëve të këtij niveli përbëhet nga:shefi i
njësisë,mbikqyrësi,bashkëpunëtori, të cilët janë përgjegjës për t’i drejtuar punëtorët në kryerjen
e aktiviteteve ditore.

MENAXHERI I SUKSESSHËM

Menaxheri i suksesshëm është ai i cili krijon vizion, zhvillon strategji dhe motivon anëtarët e
grupit për realizimin e qëllimeve të vendosura të organizatës
Në menaxhment janë të njohura shumë studime lidhur me cilësitë që duhet t’i ketë menaxheri,
duke u bazuar në hulumtimin shkencor dhe në studimin e përvojave zbatuese të menaxherëve.

Në bazë të hulumtimeve shkencore si cilësi që duhet t’i posedojë numërohen:

• Menaxheri duhet të jetë i aftë të mendojë;

• Menaxheri duhet të jetë i aftë të shprehet në mënyrë të qartë;

• Menaxheri duhet të posedojë aftësi teknike;

• Menaxheri duhet të posedojë aftësi për të menduar gjerësisht (të jetë i aftë
të shohë efektin e secilit aksion në tërë organizatën);

• Menaxheri duhet të jetë shitës (shitje të ideve - bindja e të tjerëve);

• Menaxheri duhet të posedojë integritet moral që krijon besim në aksionet

e veta;

• Menaxheri duhet të posedojë aftësi për marrëdhëniet ndërnjerëzore, që

mund t’i shndërrojë në motivim;

• Menaxheri duhet të ketë aftësi organizative;

• Menaxheri duhet të jetë dinamik.

 MENAXHERI BASHKËKOHOR DHE KLASIK
Roli i menaxherit në ndërmarrje ndryshon sot shumë nga ai i cili ka qenë para disa viteve
Kjo ka ndryshuar dukshëm viteve të fundit pasi menaxheri sot ka qasje të madhe për të hyrë
fuqishëm tek punëtorët dhe materialet dhe i shet prodhimet.
Sot ekzistojnë një numër i madh i limitive të vendimeve që i përgatit menaxhari afarist si
prsh:
• Sindikata, bëhet grup i fortë negociator dhe krijon presion të madh ndaj
menaxhimit për paga më të larta,për kushte më të mira punuese dhe pjesmarrje të
drejtpërdrejt në vendimmarje.
• Rregullat qeveritare, rriten në atë masë sa që menaxheri duhet të huazojë
ekspert për t’i kuptuar rregullat dhe dispozitat e vëna nga qeveria.
• Grupet për mbrojtjen e ambientit jetësor, janë organizuar për të kontrolluar
vendim real ose potencial të ambientit jetësor nga industria dhe të nxisë pronën më të
madhe qeveritare dhe resurset nacionale nga organizatat kryesore.
• Grupi i konsumatorëve, organizohen për të kontrolluar cilësinë dhe llojin e
prodhimit të industrisë.
• Zëri i grave, si grup etnik dhe racor i pakicës që nuk ka fituar të drejta të
barabarta gjatë punës në të kaluarën.
Menaxheri bashkëkohor tani nuk mund të veprojë vetëm në vendime në efekt të ndërmarrjes.
Menaxheri tanimë duhet të posedojë aftësi për të vepruar në mjedis të nërlikuar dhe turbulent dhe
të marë vendime efikase për alocimin e resurseve të limituara të cilat kanë rëndësi të madhe.Ai
duhet t’a mendojë ambientin në të cilin do të punojë ndërmarrja dhe të jetë i gatshëm të pranojë
perspektivë më të gjerë
Menaxheri bashkëkohor
Roli i menaxherit
klasik Roli Kërkesat kritike

Punon në mjedis Punon në mjedis ku dominon Aftësi për të kuptuar,aftësi për të punuar në
neutral politik qeveria kuadër të një mjedisi të ndërlikuar.
Pronar ose
përfaqësues i
pronarëve Menaxher profesionist Zhvillim të aftësive të menaxhimit

Qëllimi kryesor Aftësi për të respektuar dhe balancuar

është të risë profitin qëllimet e ndryshme shpesh konflikteve
Shumë qëllime

Punon në organizatë Punon në organizatë të Të kuptojë teorinë e organizimit

të thjeshtë përbërë

Të bazuar në Mbështetur në udhëheqje Të kuptojë sjelljen e njerëzve

autoritetin formal

Të nxjerrë nga Të nxjerrë nga arsimimi plus Studime për administratë afariste
përvoja nga përvoja