Professional Documents
Culture Documents
KHOA CƠ KHÍ
BỘ MÔN CƠ KHÍ Ô TÔ
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài: Khai thác kỹ thuật hệ thống lái 4WS trên xe Audi Q7 -
2016
Hà Nội, 2022
MỤC LỤC
Mục lục.......................................................................................................................... i
Danh mục hình.............................................................................................................ii
Danh mục bảng............................................................................................................ii
Mở đầu.......................................................................................................................... 1
Chương 1: Tổng quan..................................................................................................3
1.1. Tổng quan về hệ thống lái ô tô.............................................................................3
1.1.1. Công dụng............................................................................................................ 3
1.1.2. Phân loại..............................................................................................................4
1.1.2.1. Các hệ thống thường dùng trên ô tô con...........................................................4
- Hệ thống lái cơ khí thuần tuý........................................................................4
- Hệ thống lái trợ lực thuỷ lực (HPS)..............................................................5
- Hệ thống lái trợ lực điện...............................................................................7
- Hệ thống lái Steer by wire............................................................................8
1.1.3. Yêu cầu................................................................................................................ 9
1.2. Các bộ phận chính của hệ thống lái ô tô............................................................10
1.2.1. Cơ cấu lái...........................................................................................................10
1.2.2. Dẫn động lái.......................................................................................................11
1.3. Giới thiệu chung về xe Audi Q7 2016................................................................12
Chương 2: Kết cấu hệ thống lái trên ô tô Audi Q7 2016.........................................15
2.1. Cấu tạo chung hệ thống lái ô tô Audi Q7 2016.................................................15
2.2. Các bộ phận chính của hệ thống lái ô tô Audi Q7 2016...................................15
Chương 3: Bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống lái ô tô Audi Q7 2016..........................15
3.1. Những hư hỏng thường gặp của hệ thống lái Audi Q7 2016...........................15
3.2. Chẩn đoán hư hỏng hệ thống lái Audi Q7 2016................................................15
3.3. Bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống lái Audi Q7 2016..............................................15
3.3.1. Các cấp bảo dưỡng hệ thống lái Audi Q7 2016..................................................15
3.3.2. Tháo lắp, bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống lái Audi Q7 2016...............................15
Kết luận......................................................................................................................16
Tài liệu tham khảo.....................................................................................................17
Phụ lục.......................................................................................................................... 1
i
DANH MỤC HÌNH
ii
MỞ ĐẦU
Ngày này, nền công nghiệp hiện đại ngày càng phát triển, trên hầu hết các
lĩnh vực của nền kinh tế xã hội
Ngành công nghiệp nói chung và nền công nghiệp ô tô nói riêng đang
trong thời kỳ hoàn thiện và phát triển vượt bậc, đảm bảo phục vụ lợi ích tốt nhất
của con người, với yêu cầu kỹ thuật và chất lượng không ngừng nâng cao.
Với ngành công nghiệp ô tô, để đảm bảo tính tiện nghi, an toàn cho người
sử dụng thì việc thiết kế một hệ thống lái đảm bảo đầy đủ các yêu cầu đặt ra là
một điều rất cần thiết trong xã hội hiện đại. Một hệ thống lái phải đảm bảo tính
quay vòng đúng của các bánh xe dẫn hướng, điều khiển dễ dàng, dễ chăm sóc
sửa chữa, bảo dưỡng và phù hợp với phần lớn đối tượng sử dụng.
Cũng vì thế mà hệ thống lái ngày càng được cải tiến, tiêu chuẩn về thiết
kế chế tạo và sử dụng hệ thống lái ngày càng nghiêm ngặt và chặt chẽ hơn.
Qua tìm hiểu và nghiên cứu, cùng với yêu cầu nhiệm vụ của đồ án tốt
nghiệp em được giao nhiệm vụ :‘‘ Khai thác kĩ thuật hệ thống lái 4WS trên
xe ô tô Audi Q7 - 2016 ”.
Do điều kiện thời gian hạn chế nên trong đồ án này tập trung vào cơ cấu
lái và tính toán cường hóa lái là chủ yếu. Trong quá trình thực hiện không tránh
khỏi những sai sót, rất mong được các thầy hướng dẫn và các bạn tận tình giúp
đỡ.
Qua đây, cho phép em gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy TS.Nguyễn
Thiết Lập và toàn thể các thầy cô giáo trong Bộ môn Cơ khí ô tô đã giúp đỡ em
hoàn thành đề tài này.
1
2
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
3
Có nhiều cách phân loại hệ thống lái:
Phân loại theo số lượng cầu dẫn hướng:
+ Các bánh dẫn hướng ở cầu trước
+ Các bánh dẫn hướng ở cầu sau
+ Các bánh dẫn hướng ở tất cả các cầu
Phân loại hệ thống lái theo kiểu truyền lực:
+ Hệ thống lái cơ khí
+ Hệ thống lái có trợ lực bằng thuỷ lực, bằng khí nén, hoặc kết hợp…
Phân loại theo kết cấu của cơ cấu lái:
+ Trục vít – bánh vít
+ Trục vít - cung răng
+ Trục vít – con lăn
+ Trục vit – chốt quay
+ Cơ cấu lái loại liên hợp ( trục vít, ê cu, cung răng)
+ Bánh răng – thanh răng
Phân loại theo bố trí vành lái:
+ Bố trí vành lái bên trái (theo luật đi đường bên phải )
+ Bố trí vành lái bên phải (theo luật đi đường bên trái )
Phân loại theo số lượng cầu dẫn hướng:
+ Cầu trước dẫn hướng (2WS – 2 wheels Steering)
+ Hai cầu trước dẫn hướng (4WS – 4 wheels Steering)
1.1.2.1. Các hệ thống thường dùng trên ô tô con
- Hệ thống lái cơ khí thuần tuý
Được xuất hiện lần đầu trên các xe thế hệ đầu tiên từ thập kỷ 50 và vẫn
liên tục được phát triển, cải tiến cho đến ngày nay. Các nghiên cứu về hệ thống
lái cơ khí chủ yếu tập trung vào khả năng quay vòng ô tô trong thời gian ngắn
nhất trên một diện tích bé, giữ cho chuyển động thẳng của xe được ổn định, lực
tác dụng lên vành tay lái nhỏ, đảm bảo động lực quay vòng đúng để các bánh xe
không bị trượt, sự tương ứng động học giữa dẫn động lái và bộ phận dẫn hướng
4
của hệ thống treo, khả năng ngăn được các va đập của các bánh xe dẫn hướng
lên vành tay lái, quan hệ chuyển động giữa bánh xe bên phải và bên trái.
Hệ thống lái thuần cơ khí bao gồm hai thành phần chính: dẫn động lái và
cơ cấu lái. Cơ cấu lái là bộ chuyển đổi mô men giữa góc quay vòng các bánh xe
dẫn hướng và góc quay vành lái lớn. Dẫn động lái truyền chuyển động từ cơ cấu
lái đến các bánh xe dẫn hướng đồng thời đảm bảo cho các bánh xe dẫn hướng
quay quanh trụ đứng với vận tốc và góc quay khác nhau nhằm tránh hiện tượng
trượt khi quay vòng.
5
người lái ít tổn hao năng lượng khi quay vòng xe và giảm được những va đập từ
bánh xe lên vô lăng. Không những thế, nó còn nâng cao được tính năng an toàn
trong trường hợp bánh xe gặp sự cố. Đây là một trong những ưu điểm nổi bật hệ
thống lái trợ lực thủy lực.
Nhiệm vụ chính cần giải quyết là tỷ lệ trợ lực phù hợp với điều kiện chạy
xe và sự thay đổi góc đánh lái. Có thể thấy rõ: khi di chuyển ở vận tốc thấp ta
cần trợ lực nhiều, ngược lại tốc độ cao cần hạn chế trợ lực. Vị trí vô lăng vị trí
trung hòa (chạy thẳng) cần ít trợ lực, đánh lái nhiều càng xa vị trí trung hòa tỷ lệ
trợ lực càng tăng. Hay nói các khác hệ thống trợ lực thủy lực cần bố trí thay đổi
tỷ lệ trợ lực theo điều kiện chuyển động theo hai thông số chính: góc đánh lái và
vận tốc xe.
6
khi chạy ở tốc độ cao công suất bơm dầu tăng dẫn đến áp lực dầu tăng theo, việc
hạn chế trợ lực trở lên khó khăn (mất cảm giác lái).
Bơm dầu làm việc liên tục (do nối trực tiếp với động cơ) làm tổn hao
công suất động cơ ngay cả khi hệ thống trợ lực không làm việc.
- Hệ thống lái trợ lực điện
Được phát triển cùng thời điểm với hệ thống trợ lực lái thủy lực điều
khiển điện tử, hệ thống lái trợ lực điện tử có nhiều ưu điểm hơn. Hệ thống lái
trợ lực thủy lực điều khiển điện tử sử dụng bộ trợ lực thủy lực thì với bơm
thủy lực gắn với động cơ nên hoạt động liên tục trong quá trình chạy xe gây
lãng phí công suất khi không sử dụng trợ lực lái, thêm vào đó dầu trợ lực lái
là một nhân tố gây ô nhiễm môi trường. Hệ thống lái trợ lực điện đã khắc
phục được điều này. Ngoài ra, do hoạt động theo cơ cấu điện tử nên được kết
nối với cảm biến tốc độ, cảm biến trượt ở bánh xe, cảm biến va chạm và con
quay hồi chuyển để điều chỉnh lực vô-lăng phù hợp. Chính vì thế, khi xe di
chuyển chậm hay vào bãi đỗ xe, vô-lăng nhẹ nhàng và dễ dàng đánh lái. Khi
đi tốc độ cao, vô-lăng tự động trở nên nặng hơn. Kết cấu của hệ thống lái trợ
lực điện tử cũng gọn hơn.
7
cảm biến xoay thân xe, tín hiệu từ cảm biến này kết hợp với tín hiệu vận
tốc, góc đánh lái, vận tốc đánh lái được gửi đến hộp điều khiển. Tín hiệu
từ bộ điều khiển quyết định tỉ số truyển tại bộ chấp hành.
Hệ thống lái AFS kết hợp với bộ trợ lực tạo thành hệ thống lái trang
bị cho các xe hạng sang. Bộ trợ lực điện này có thể được bố trí trên trục
lái (EPAS-column), bố trí trên thước lái (EPAS-rack) hay được gắn thêm
bộ phận giảm tốc và bố trí trên thước lái (EPAS-pinion), đặt song hành
cùng với thước lái (EPAS-dual-pinion). Hệ thống trợ lực điện có nhiều ưu
điểm hơn hệ thống lái trợ lực thủy lực như điều khiển nhẹ hơn và không
chiếm không gian nhiều và không làm tiêu tốn nhiều công suất của động
cơ.
8
cách độc lập theo lý thuyết quay vòng. Tuy nhiên với công nghệ hiện nay,
các nghiên cứu mới tập trung vào hệ thống Steer by wire tích hợp.
9
+ Các bánh dẫn hướng phải có tính ổn định tốt.
+ Không có hiện tượng tự dao động các bánh dẫn hướng trong mọi điều
kiện làm việc và mọi chế độ chuyển động.
b) Đảm bảo tính cơ động cao: tức xe có thể quay vòng thật ngoặt, trong
một khoảng thời gian ngắn, trên một diện tích bé.
c) Đảm bảo động học quay vòng đúng: để các bánh xe không bị trượt lê
gây mòn lốp, tiêu hao công suất vô ích và giảm tính ổn định của xe.
d) Giảm được các va đập từ đường lên vô lăng khi chạy trên đường xấu
hoặc gặp chướng ngại vật.
e) Điều khiển nhẹ nhàng, thuận tiện: Lực điều khiển lớn nhất cần tác dụng
lên vô lăng (Plmax) được qui định theo tiêu chuẩn quốc gia hay tiêu chuẩn
ngành:
+ Đối với xe du lịch và tải trọng nhỏ: Plvmax không được lớn hơn 150 đến
200 N;
+ Đối với xe tải và khách không được lớn hơn 500 N. Đảm bảo sự tỷ lệ
giữa lực tác dụng lên vô lăng và mô men quay các bánh xe dẫn
hướng (để đảm bảo cảm giác đường) cũng như sự tương ứng động học giữa góc
quay của vô lăng và của bánh xe dẫn hướng
10
Hiệu suất truyền động thuận và nghịch sai lệch không lớn.
Độ rơ của hộp số lái phải nhỏ.
Hiện nay, cơ cấu lái trên các xe ô tô tải thường có hai loại là cơ cấu lái kiểu
bánh răng thanh răng và cơ cấu lái kiểu trục vít.
11
Hình 1.7. Cơ cấu dẫn động lái
12
Hình 1.8. Hình ảnh xe Audi Q7 2016
- Audi Q7 là dòng xe SUV được sản xuất bởi công ty Audi của Đức được ra mắt
từ T9 năm 2005 và được bán từ năm 2007 cho đến nay với hàng loạt sự cải tiến
hiện đại theo thời gian .
- Trong đó mẫu xe Audi Q7 2016 được giới thiệu tại Việt Nam với hai phiên
bản động cơ I4 2.0L và V6 3.0L, đi cùng hộp số tự động Tiptronic 8 cấp, hệ
dẫn động 4 bánh quattro danh tiếng của Audi với khả năng đánh lái cả trên 4
bánh xe . Với công nghệ dẫn động vượt trội giúp mang đến cho mẫu SUV cỡ
lớn tính linh hoạt khi cho bán kính quay vòng nhỏ ở tốc độ thấp hay khả năng
vào cua dễ dàng, chính xác ở tốc độ cao.
13
15 Hệ thống treo trước Treo khí nén
14
Hình 2.9 Hệ thống lái 4WS trên xe Audi Q7
3.1. Những hư hỏng thường gặp của hệ thống lái Audi Q7 2016
3.2. Chẩn đoán hư hỏng hệ thống lái Audi Q7 2016
3.3. Bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống lái Audi Q7 2016
3.3.1. Các cấp bảo dưỡng hệ thống lái Audi Q7 2016
3.3.2. Tháo lắp, bảo dưỡng, sửa chữa hệ thống lái Audi Q7 2016
15
KẾT LUẬN
16
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Tên các tác giả (năm xuất bản), Tên bài báo, Tên tạp chí/Tên hội thảo, Số
tạp chí/Thời gian hội thảo, trang.
[2] Tên các tác giả (năm xuất bản), Tên sách/Luận văn/Luận án/..., Nhà xuất
bản.
[3] Tên các tác giả (ngày truy cập), Địa chỉ trang web.
17
PHỤ LỤC
(Phần này đánh số trang từ 1, theo định dạng: P – i, i là số thứ tự trang phụ
lục)
P-1