Средно општинско училиште

"Перо Наков"
Куманово

МАТУРСКА ПРОЕКТНА ЗАДАЧА

Предмет: Право и државно уредување

Тема: Убиство и самоубиство

Ученик:
Ментор:
Стефани Максимовска
Марина Златковскa

Куманово,2023

1
Содржина

1.Вовед............................................................................................................................3

2. Статистички податоци за чинот на одземање на свој или нечиј живот……….......4

3. Што е убиство од прв степен......................................................................................5

3.1. Намерност...............................................................................................................5

3.2. Размислување и предумисла.................................................................................5

4. Можни одбрани на обвинението за убиство.............................................................6

4.1. Лудило .....................................................................................................................6

4.2. Самоодбрана............................................................................................................7

5. Најпознати убијци ширум светот................................................................................8

6.Самоубиство............................................................................................................9,10

7.Заклучок......................................................................................................................

8.Користена литература.................................................................................................

2
 1.Вовед
1. Поим за убиство
Секој човек има вродено право на живот. Ова неприкосновено право не може да
биде ограничено по ниеден основ, од никого. Историјата на човештвото е и
историја на борба на човекот за издвојување на неприкосновеност на неговата
физичка егзистенција. Директна повреда и загрозба на вроденото право на живот
на секој човек е убиството. Актот на убиство е акт со кој директно се уништува
човеквиот живот и се загрозува темелното право на нерпикосновеност на животот
и телесниот интегритет на човекот.
Согласно традиционалните дефиниции убиството се дефинира како акт на
лишување од живот на едно човечко битие од страна на друго човечко битие со
директна намера (умисла) или пак настанува како резултат на невнимание
(небрежност).

2.Поим за самоубиство
Душевните растројства, примарно депресијата и растројствата од злоупотреба на
алкохол, насилството, загубите во текот на животот, културната и социјалната
позадина, претставуваат важен ризик фактор за самоубиство. Првите се важен
ризик фактор за самоубиство во Европа и Северна Америка, додека во Азиските
земји импулсивноста игра важна улога. Самоубиството е комплексно и вклучува
психолошки, социјални, биолошки, културни и други фактори на средината.

3
3. Статистички податоци за чинот на одземање на свој или нечиј живот

Според апликацијата Наш свет во податоци, промовирана од Универзитетот во

Оксфорд, 150.000 луѓе умираат во светот на секои 24 часа. Најчеста причина за
смрт на Земјата се кардиоваскуларните болести, што предизвикува 48.742 смртни
случаи дневно. По проблеми со срцето, ракот и респираторните заболувања се
најчестите причини за смрт, со околу 26.000 и 10.700 смртни случаи секој ден,
соодветно.

Доволно изненадувачки, повеќе луѓе си го одземаат животот отколку што

одлучуваат да одземат туѓ. Покрај тоа, убиството одзема околу 464.000 животи
годишно, додека вооружените конфликти (војни, на пример) се одговорни за околу
89.000 во истиот период. Со други зборови, повеќе луѓе умираат во анегдотски
или намерно социјални расправии отколку во глобални конфликти.

„Мајка на две деца си го одзеде животот со скок од шести кат“... „Се самоуби 18-
годишно момче“... „Ја убил девојката и нејзината сестра, па се самоубил“...
„Професор од Берово сам се закопал во гроб“... „Маж ги уби таткото, мајката и
сестрата на сопругата, а чувал уште два куршуми - за себе и за неа“...
Сведоци сме на низа слични настани,  но кои се тие личности кои се одлучуваат
да кренат рака на себе, каква е нивната психичка структура, каква лична историја
имаат зад себе и кои се нивните мотиви? Според Лидија Попчева, психолог -
психотерапевт, најблиску до вистината е дека мотивите за самоубиство се свесни
и несвесни.

4
 4. Што е убиство од прв степен?

Убиство од прв степен е она во кое смртта на жртвата е резултат на предумисла и

намерно дело. Предумисла имплицира дека акцијата била намерна и планирана.

На пример, ако Крис верува дека професорот во училиштето неправедно ја казнил

неговата сестра. А следниот ден, Крис го следи возилото на професорката до
нејзината куќа и ги оневозможува сопирачките, а како резултат на тоа,
професорката умира во сообраќајна несреќа додека вози.
Таа посебна природа на криминалот би била опишана како убиство од прв степен.

4.1. Намерност:

Обвинетите за убиство од прв степен мора да имаат волја или намера да убијат
или да нанесат тешка телесна повреда на друго човечко суштество. Да бидеме
појасни, ова не се однесува само на планираните жртви. Згора на тоа, кога некој
има намера да убие, но го убие неправилниот поединец или странец, тоа сепак е
убиство од прв степен.

4.2. Размислување и предумисла:

Ова не значи дека убиецот долго време го планирал убиството или дека има
детален план пред убиството. Предумисла и размислување може да се
воспостават во секое време за да се овозможи разумна личност да не се
согласува со одлуката. Наместо да се случува чинот на убиството, пред самиот
чин мора да има предумисла и размислување. Сепак, некои убиства од прв степен
што не го почитуваат размислувањето и предумислата вклучуваат:

 Убиство на дете преку употреба на прекумерно насилство

 Смрт како последица на семејно насилство
 Убиството на полицаец
 Убиство при извршување или обид за извршување на друго кривично дело,
како што е силување, грабеж, провала или некоја друга форма на
насилство.

5
 Можни одбрани на обвинението за убиство

1.Лудило

Оваа одбрана е успешна доколку обвинетиот покаже дека делото го сторил

додека боледувал од ментална болест. Не бил свесен за последиците од своите
постапки и не можел да влијае на нив.

1.1. Стивен Стајнберг убил додека месечарел

Во 1982-ра година во Аризона, Стивен бил обвинет дека ја убил неговата
сопруга бодејќи ја 26 пати. На почетокот тој ја префрлал вината на некој
што им провалил во домот, но наскоро полицијата го поврзала злоделото со
него. Тогаш почнал да тврди дека месечарел кога се случило убиството.
Психијатар успеал да потврди дека Стивен навистина месечарел, па тој бил
ослободен.
1.2. Џон Хикли Џуниор бил инспириран од филмот „Такси возач“ (Taxi Driver)
Откако го изгледал филмот, Џон станал опседнат со Џоди Фостер, една од
ѕвездите во филмот. Тој почнал да ја следи, да ѝ праќа писма, да ѝ ѕвони
на телефонот, па дури и се запишал на ист факултет. Тој сфатил дека
единствениот начин да ѝ го привлече вниманието е да направи нешто
големо. Одлучил дека ако го убие претседателот ќе биде доволно. Во 1981-
ва година Џон ги застрелал претседателот Роналд Реган, полицаецот
Томас Делаханти, агентот Тимоти Мекарти и секретарот Џејмс Бреди. Иако
и овој случај изгледал чист, Џон бил ослободен бидејќи бил луд

6
 2. Самоодбрана
Самоодбраната е начин да се заштити сопственото здравје и безбедност од
штета. На многу места, правото на самоодбрана им дава на луѓето законско право
да користат сила кога се чувствуваат загрозени. СРЕД ноќ те буди ненадеен,
силен звук. Слушаш чекори. Некој ти провалил во куќата. Чиниш срцето ќе ти
излета од гради. Сиот испаничен, не знаеш што да направиш.Секој може да се
најде во ваква ситуација. Криминалот, па дури и насилните злосторства, повеќе не
се карактеристика само за некои земји или за поголемите градови. Уплашени од
ваквата појава, многу луѓе купуваат оружје или учат боречки вештини со цел да се
заштитат.

Со други зборови, треба да покажете дека сте биле во ситуација на непосредна

опасност. Ова може да вклучува ситуации како напад во бар, некој да мавне со
нож, некој да се обиде да ви ја украде чантата или да ве удри во затскриено
место.
Едно лице има овластување според законот да убие друго лице во самоодбрана,
но само ако тоа лице разумно верува дека убиството било неопходно за да се
спречи непосредна закана, смрт или сериозна повреда на себе. Судскиот совет на
Калифорнија, исто така, обезбедува многу специфични инструкции од поротата
кои наведуваат дека едно лице има право да употреби смртоносна сила за да се
заштити; сепак, тоа право завршува ако напаѓачот го запре нападот или повеќе не
е во состојба да нанесе некоја сериозна повреда.

7
 Најпознати убијци ширум светот
Светот запозна многу сериски убијци, за жал. Поради нивните грозоморни дела и
медиумско изложување, некои од нив го достигнуваат статусот на славна личност
во популарната култура.
1. Луис Гаравито (Убиец на деца и силувач познат како „La Bestia“ („Ѕверот“).
Гаравито признал дека убил 140 момчиња на возраст меѓу шест и
шеснаесет години)
2. Педро Родригес (Родригес Фиљо тврдел дека убил над 100 жртви, од кои 47
затвореници. Го убил и својот татко и изел парче од неговото срце. Првите
две жртви ги убил на 14-годишна возраст.)
3. Амелиа Даер (Осудена само за едно убиство, но нејзиното име е поврзано
со убиството на стотици доенчиња и деца. Работела 20 години на „фарма
за бебиња“. Се сомнева дека убила над 400 бебиња, што би ја вброило
меѓу најплодните сериски убијци во историјата. Таа била судена за убиство
во 1896 година и обесена.)

8
 Самоубиство

Самоубиствените чувства можат да влијаат на секого, од која било возраст,

пол или потекло, во секое време. Ако во одреден момент помислите на
самоубиство, веројатно е дека веќе некое време се чувствувате сè повеќе
безнадежно и безвредно. Можеби не знаете што ве натерало да се
чувствувате вака, но често тоа е комбинација на фактори.

Најчести причини за самоубиства:

 проблеми со менталното здравје

 малтретирање или дискриминација, вклучително и расизам
 различни видови на злоупотреба, вклучувајќи домашна, сексуална или
физичка злоупотреба
 тага, вклучително и губење на саканата личност
 развод, прекин на врска
 долготрајна физичка болка или болест
 проблеми со парите
 станбени проблеми, вклучително и бездомништво
 зависност или злоупотреба на супстанции
 бременост, породување или постнатална депресија

Во светот, повеќе од 800.000 луѓе умираат поради самоубиство секоја година.

Стапката на смртност од самоубиства во 2015 година била 10,7% на 100.000, што
значи околу една смрт на секои 20 секунди.

Самоубиства има насекаде, на сите меридијани и напоредници. Никој не е

исклучен. Самоубиството е табу бидејќи секој од нас во себе носи самоубиствен
порив. Бегаме од тие мисли, од сопственото исчезнување, тоа нѐ плаши. И затоа
избегнуваме да зборуваме за тоа.

Некои од упатствата за директна превенција на самоубиство пепорачуваат

отворен разговор за самоубиството со лицата за кои ќе се јави сомнеж дека би
можеле да си го одземат животот. Тие не мораат да кажат дека ќе се убијат. Некои

9
од знаците се безнадежност, опседнатост со смртта, збогувањње со пријателите,
претерано консумирање алкохол или дрога.

Алкохолизмот е поврзан со депресијата. Дел од алкохоличарите се обидуваат

симптомите на депресија да ги лечат со алкохол, но уште поголем е процентот на
оние кои поради алкохол развие депресија. Депресијата е прва причина за
самоубиство. Помеѓу 80 и 90 проценти од оние што извршиле самоубиство
страдале од депресија

Ако не сте сигурни зошто се

чувствувате самоубиствено,
можеби ќе ви биде уште
потешко да поверувате дека
може да има решение. Но,
без оглед на причината,
постои поддршка која ќе ви
помогне да се справите и да
ги надминете овие чувства.

СОС-линија за кризни состојби на Клиниката за

психијатрија (24/7):

(02) 3136 400

10