BANGHAY-ARALIN SA FILIPINO 10

I. Layunin

Pagkatapos ng 60 minutong talakayan, 80 % ng mga mag-aaral ay inaasahang:

a. natutukoy ang kahulugan at pinagkaiba ng tuwiran at di-tuwirang pahayag;
b. napapahalagahan ang pinagkaiba ng tuwiran at di-tuwirang pahayag; at
c. nakasusulat ng pangungusap sa tuwiran o di-tuwirang pahayag.

II. Paksang Aralin

a. Paksa: TUWIRANG AT DI-TUWIRANG PAHAYAG
b. Sanggunian: Filipino 10 –pahina 271
c. Kagamitang Pampagtuturo: Laptop at TV/Mga Papel (flashcards, kartolina)
d. Pagpapahalaga: Napapahalagan ang pinagmulan ng isang pangungusap.

III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral

A. Panimulang gawain

● PANALANGIN
Tinatawagan ko ng pansin si G. _________,
upang pangunahan tayo ng panalangin sa araw
na ito.
Panginoon, maraming salamat po sa araw na
ipinagkaloob niyo sa amin at salamat po sa
aming paggising na kami ay ligtas.
Panginoon salamat po sa biyaya na
ipinagkaloob ninyo sa amin at sa araw na ito
kami po at nananalangin ng inyong gabay.
Ilayo ninyo po kami sa anumang
kapahamakan at masasamang bagay na
maaaring makasama sa amin bagkus
protektahan at ingatan niyo po kami. Sa
araw na ito kami po ay inyong tulungan sa
aming gagawin. Bigyan niyo PO kami ng
katalinuhan, kalakasan, at pang-unawa sa
aming mga haharapin. Tulungan niyo po
kami na maging isang mahusay na
estudyante sa klaseng ito. Amen.

● PAGBATI
Estratehiya: “Password”
Teknik: Sa pamamagitan ng Password ng mga
mag-aaral, ito ay magsisilbing hudyat na sila
ay handa na, hihintayin lang nilang sasabihin
ng guro ang salitang password at kasabay nito
ang pagbigkas ng kanilang password

10 Aguinaldo, password!

“Boom-Snap-Clap
Boboom-Snap-Clap
Magandang Umaga klase! Snap-Boom-Snap-Clap
Boboom-Snap-Clap”
.
● PAGTALA NG LIBAN
Magandang Umaga rin po guro!
Estratehiya: “Talaarawan”
Teknik:Gamit ang powerpoint, ang bawat
pangkat ay nakasulat ang pangalan sa harap,
ang kanilang pinuno ay pupunta sa harap at
kailangan lang tukuyin at pindutin ang
pangalan ng kanilang kapangkat kung ito ay
lumiban sa klase. Gagawin ito ng bawat pinuno
sa loob lamang ng isang minuto.

● PAGLATAG NG MGA
ALITUNTUNIN
Estratehiya: “Eskrolituntunin”
Teknik:Gamit ang sinaunang paghahatid ng
balita na tinatawag na eskrol ay gagamitin sa
klase sa pagbibigay ng alituntunin sa buong
oras ng klase. Ang guro ay may inihandang
tatlong alituntunin, sa paraang ito ay
mapapanatili ng guro ang kaayosan at
katahimikan sa kanyang talakayan.
 Unang Batas:

“HUWAG
MAINGAY
KUNG ANG
GURO AY

Huwag maingay kapag ang guro po ay

Ano ulit ang unang batas sa ating talakayan? nagsasalita.

Tama!

Ikalawang Batas:

“ITAGO ANG MGA

NAKAKASAGABAL
NA GAMIT SA
TALAKAYAN AT
UMUPO NG
Itago ang mga nakakasagabal na gamit sa
talakayan at umupo ng maayos.
Pakisabi ng malinaw at malakas ang ikalawang
batas.

Magaling!

At ang panghuli ay ang,

Ikatlong Batas:

“KUNG NAIS
MAGTANONG O
SUMAGOT AY
Kung nais magtanong o sumagot ay itaas
ITAAS LAMANG
lamang ang kanan o kaliwang kamay.
ANG KANAN O
KALIWANG
KAMAY”

Basahin ulit ng malakas ang ikatlong batas.

Napakahusay!

● PAGSASANAY
Estratehiya: “Bigkas Lakas”
Teknik: Gamit ang flashcards, nakasulat ditto
ang mga salitang nabigyan ng kahulugan
noong nakaraang talakayan. Bibigkasin ng
malakas at malinaw ng mga mag-aaral ang mga
salita.

● BALIK-ARAL
Estratehiya:”Tanong sa Sobre”
Teknik: May ibibigay na dalawang sobre sa
bawat pangkat at sa loob nito ay mga piraso ng
papel na may katanungan, kailangan munang
buuin ng mga mag-aaral ang mga pirasong
papel ng katanungan sa loob ng isang minuto
na ididikit sa espesyal na papel na ibibigay ng
guro bago ito sagutan. Pipili ang bawat pangkat
ng dalawang kinatawan na sasagot sa mga
katanungan

Si Mullah ay isang napakahusay sa

pagkukuwento ng katatawanan sa kanilang
*Ilarawan si Mullah Nassreddin. bansa.

Ito ay ang pangiging komedyante sa

larangan ng pagkukuwento.
*Anong katangian ng pangunahing tauhan ang
naibigan niyo?

*Anong pamamaraan ng pangunahing tauhan ‘yung tipong akala mo seryoso siya pero
ang ginampanan upang siya ay makilala bilang nagbibiro pala siya sa kanyang mga sinasabi.
pinakamhusay sa larangan ng pagpapatawa?

sakabilang banda po ay hindi, dahil sa

bandang huli hindi niya rin lang po sinabi
*Sumasang-ayon kaba sa paraan ng kanyang kung ano ng aba ang nais niyang iparating sa
pagpapatawa? mga tao.

Hindi po guro dahil sa tingin ko hindi ito

*Kung ikaw si Mullah, tutularan mo ba ang
epektibo sa lahat ng tao.
paraan ng kanyang pagtuturo.

*Sino sa kasalukuyang sa kasalukuyang Sa tingin ko po ay si Bob Ong na isang

panahon ang maihahambing natin kay Mullah? manunulat na may halong katatawan at
tumatalakay siya patungkol sa reyalidad.

● PAGHAWAN NG SAGABAL
Estartehiya: “Balahibo’t Tinta”
Teknik: May mga salitang maaring bago pa
lamang sa lamang sa pandinig ng mga mag-
aaral, sa pamamagitan ng balahibo at tinta
(sinaunag panulat) ay tutukuyin ng mga mag-
aaral ang kasingkahulugan (mga
kasingkahulugan ng salita na may larawan ng
balahibo) ng mga salitang may larawan ng
tinta. Itatapat lamang ng mga mag-aaral ang
may balahibong salita sa tapat ng may tintang
salita, pagkatapos itapat ay mamiimili ang guro
kung sino ang gagamit sa mga salitang may
tinta sa isang pangungusap. Gagawin lamang
ito ng mga mag-aaral sa loob ng isang minuto
 Si Mario ay kalimitang pinagbibitangan na
isang artista.

Ang pahayag ng aming presidente sa aming

loob ng aming klase ay talaga namang
nakakagulat.

Nasambit nalang niya bigla ang aming lihim

noong ginulat siya ng isa sa aming kaklase.

● PAGGANYAK
Estratehiya: “Nood-Kinig na may Pagtukoy”
Teknik: May mga sikat na linya mula sa
pelikulang Pilipino ng ipapanood ng guro at sa
baba nito ay may mga pagpipiliian kung ano
ang pamagat ng pilikula. Ang bawat pangkat
ay may tigtatlong katanungan na sasagutan.
Ang bawat katanungan ay kailangang masagot
sa loob ng 30 segundo. Ang pinuno ang
pipindot ng kanilang sa sagot sa harap at ang
bawat tamang sagot ay may kaakibat na isang
puntos.
 ● PAGLALAHAD NG ARALIN
Estratehiya:Obsebalinya
Teknik: Tatanungin ng guro kung bakit mga
sikat na linya ang ang ipinasagot nito sa kanila,
sa paraang ito ay mag-iisip ang mga mag-aaral
kung ano ng aba ang konesyon nito sa kanilang
talakayan.
Siguro po guro, patungkol ito sa mga
pahayag ng mga tao sa ibang tao.

Tama! Mahusay, dahil ang tatalakayin natin

ngayong araw ya patungkol sa Tuwiran at Di-
Tuwirang Pahayag.

● PAGTALAKAY SA ARALIN
Estratehiya: “Kinig Husay”
Teknik: Sa pamamagitan ng PowerPoint
presentation ay hihikayatin ang mga mag-aaral
na making ng mahusay sa gagawing talakayan.

Sa mga linyang ipinanood ko sainyo ay

gagamitin natin ang ilan sa ating talakayan
dahil maytinatawag tayong Tuwiran at Di-
Tuwirang Pahayag at kapag sinabi nating
Tuwirang Pahayag ito ay ang tawag sa pahayag
na mismong ang nagsasalita ang nasambit ng
nasabing pahayag at gianagamitan ng mga
bantas na panipi (“ ”)

Halimbawa: “Ang kalahati ay alam na ang

aking sasabihin at ang kalahati ay hindi”
-Mullah Nassreddin

Naintindihan ba klase?
Opo Guro!

At kapag sinabi natin na Di-Tuwirang Pahayag

ito ay ang tawag sa pahayag na may ibang
taong nagsabi ng sanabi ng nagsasalita at
kalimitang ginagamitan ito ng; ayon kay/sa,
batay kay/sa, sinabi ni/nila atiba pa. Hindi na
rin ito ginagamitan ng panipi (“ “)

Halimbawa: Sinabi ni Mullah Nassreddin na

ang kalahati ay alam na ang kanyang sasabihin
at ang kalahati ay hindi.

Ngayon kung mapapansin natin sa dalawang

halimbawa ay makikita natin ang pinagkaiba
ng bawat pangungusap.

Naintindihan ba klase?
Opo Guro!
Ngayon kung talagang naintindihan niyo ang
ating talakayan, G. _______________, nais
kung magbigay ka ng isang halimbawa ng
Tuwirang pahayag at Bb._______________,
nais kung ilipat mo ito sa Di-Tuwirang
pahayag.

Ginoo!

“Nakapakisig at matipuno kong lalaki kayat

Binibini! lahat ng babae ay nagkakagusto saakin.”

Sinabi ni G._______ na napakakisig at

matipuno niyang lalaki kayat lahat ng babae
● PAGLALAHAT ay nagkakagusto sa kanya.
Estratehiya: Taas Kamay
Teknik: Magtatanong ang guro patungkol sa
tinalakay kung talaga naming naintindihan nila
ang talakaya.

Bb. _______________, ano ulit ang tinalakay

ngayong araw?

Magaling!
-ito po ay ang Tuwiran at Di-Tuwirang
At ang ibig sabihin ng Tuwirang Pahayag Pahayag po guro
G.______________?

ito ay ang tawag sa pahayag na mismong

Mahusay! ang nagsasalita ang nasambit ng nasabing
pahayag at gianagamitan ng mga bantas na
Ano ang kahulugan Di-Tuwirang Pahayag panipi (“ ”) po Guro.
G.____________________?

ito ay ang tawag sa pahayag na may ibang

taong nagsabi ng sanabi ng nagsasalita at
kalimitang ginagamitan ito ng; ayon kay/sa,
Talaga naman na nakinig kayo sa ating batay kay/sa, sinabi ni/nila atiba pa. Hindi
talakayan ngayong araw! na rin ito ginagamitan ng panipi (“ “) po
● PAGLALAPAT Guro.
Estratehiya: “Eskrolihayag”
Teknik: Sumulat ng isang tuwiran o di-
tuwirang pahayag, ang bawat pangkat ay may
tigdadalawang eskrol na kung saan isusulat ang
dalawang uri ng pahayag.
 ● PAPAPAHALAGA
Nagpapahalagahan ang tuwiran at di-tuwirang
pahayag sapagkat nagkakaroon ng
pagpapahalaga sa kung sino man ang
pinagmulan ng isang pangungusap.

IV. Pagtataya
PANUTO: Isulat ang T kung ang pangungusap ay Tuwirang Pahayag at DT kung ito ay Di-
Tuwirang Pahayag.

___________1. Ayon sa estadistika, mas marami ang bilang ng mga babae kaysa mga lalaking
Pilipino.
___________2. Ang pagtaas ng bilihin ay maaring maging dahilan upang mas maraming tao ang
magutom.
___________3. Isang katotohanan ang lumabas sa balita na naipasa na nag Freedom of
Information sa Senado.
___________4. Walang malaking nakakapuwing kaya’t huwag maliitin ang inaakalang maliit na
kakayahan ng kapwa.
___________5. Mayaman ang bansa sa kalikasan. Patunay nito ang magagandang paligid o
tanawin na dinarayo ng mga turista.
___________6. “I shall return” –Mc Arthur
___________7.”Ang kabataan ay pag-asa ng bayan” –Dr. Jose P. Rizal
___________8.”Mga kabataan, ang katotohanan, ako ay ikaw na sasalamamin sa ating bansa” –
Nelson mandela
___________9. Kung talagang mahal mo ako, bakit mo ako pinapapili ?
___________10. Isang katotohanan ang tinuran niyang base sa mga nangyayari ngayong
panahon ay hindi na maituturing na pag-asa ng bayan ang mga kabataan.

IV. Takdang aralin

Basahin ang Talumpati ni Nelson Mandela

Inihanda ni:

REYNARD G. PANGDIW
Gurong Nagsasanay