Relación de animais: receptores

T 18 BIO 1º
 Estímulos
• Estímulos: ext e int.
• Sensibilidad: capacidade para percibir os
estímulos
• Función de relación
• Receptores
– Terminacións nerviosas libres
– Céls illadas e especializadas, en contacto directo con
neuronas
– Céls situadas en estruturas máis complexas : órganos
dos sentidos.
 Clasificación de receptores
• Segundo a procedencia • En función do estímulo
do estímulo: ao que son sensibles:
– Exterorreceptores – Quimiorreceptores
– Interorreceptores – Termorreceptores
• Propioceptores – Fotorreceptores
• Viscerorreceptores. – Mecanorreceptores
– Nociceptores
 • Estímulo

• Receptor

• Sinal nervioso

• Centro nervioso
• Procesamento da información
e interpretación

Percepción
Acto de recibir, interpretar e comprender os estímulos
 Efectores
Centro nervioso
RESPOSTAS

Elaboración da resposta
Motoras

Impulso nervioso cara aos

EFECTORES (músculos, glándulas) Secretoras

Resposta
 Receptores en invertebrados
• Receptores específicos illados ou agrupados (órganos dos
sentidos).
• Nos invertebrados: órganos dos sentidos xeralmente
situados na rexión cefálica.
• Vista: fotorreceptores • Tacto:
• Oido: fonorreceptores mecanorreceptores,
• Equilibrio: xeorreceptores quimiorreceptores,
chamados estatocistos termorreceptores,
(estatolito) nociceptores.
• Gusto e olfato:
quimiorreceptores
Órganos dos sentidos en poríferos
• Non posúen órganos dos
sentidos
• Células illadas dispostas en
círculos arredor dos poros
e o ósculo con capacidade
de contracción (miocitos) atrio

• Interveñen na regulación
das correntes de entrada e
saída da auga.
 Órganos dos sentidos en cnidarios
• Manchas oculares: órganos da visión
simples, na superficie do animal
• Estatocistos: no bordo da umbrela e na
base dos tentáculos
• Cnidoblastos: mecanorreceptores con
función defensiva e captura das presas.
• Quimiorreceptores dispersos pola
superficie
Órganos dos sentidos en platelmintos
• Órganos da visión simples: copas oculares
(manchas oculares).
• Estatocistos na cabeza
• Quimiorreceptores e Mecanorreceptores
dispersos ou agrupados na cabeza
 Órganos dos sentidos en nematodos
• Céls ciliadas
quimiorreceptoras na
parte anterior e
posterior do corpo
(anfidios e afasmidios).
• Algunhas especies con
órganos da visión
simples (manchas
oculares)
Órganos dos sentidos en anélidos
• Órganos da visión máis
complexos:
– Fororrecptores agrupados
nunha cavidade cun
cristalino
– Sen estruturas anexas
• Estatocistos,
quimiorreceptores e
mecanorreceptores na
parte anterior do corpo
Órganos dos sentidos en moluscos
• Órganos da visión: dependen
do grupo
– Gasterópodos : ocelos
– Bivalvos: fotorreceptores illados
– Cefalópodos: ollos en cámara
(globo ocular con conos e
bastóns, cristalino ríxido, iris)
• Estatocistos,
mecanorreceptores e
quimiorreceptores
• Tentáculos con función táctil
Órganos dos sentidos en moluscos
– Gasterópodos : ocelos
– Bivalvos: fotorreceptores illados
– Cefalópodos: ollos en cámara

ocelo

córnea

fotorreceptores
 Órganos dos sentidos en artrópodos
• Dous tipos de ollos:
– Ocelos: número variable
– Ollos compostos: unión de
estruturas simples (omatidios).
Visión en mosaico
• Estatocistos,
quimiorreceptores e palpos
• Insectos con órganos
timpánicos
- Ocelos: número variable
- Ollos compostos: unión de estruturas simples
(omatidios). Visión en mosaico
 Órganos dos sentidos en
equinodermos
• Algún quimiorreceptores e
mecanorreceptores arredor
da boca e dos pés
ambulacrais
• Algúns posúen estatocistos
• As estrelas presentan no
extremo de cada brazo unha
mancha ocular (grupos de
ocelos)
 Órganos dos sentidos en vertebrados
• Complexos. Proceso de cefalización

• Vista
– Fotorreceptores agrupados en
ollos tipo cámara
– Formado por globo ocular e
órganos anexos
• Tacto
– Termorreceptores,
mecanorreceptores, nociceptores
– Distribución heteroxénea pola pel
Órganos dos sentidos en vertebrados
• Complexos. Proceso de
cefalización
• Oído:
– O órgano da audición: consta
de oído interno, oído medio
(aparece en anfibios) e oído
externo (a partír de réptiles)
– O órgano do equilibrio:
localízase no oído interno
• Canles semicirculares
• Sistema vestibular
Órganos dos sentidos en vertebrados
• Complexos. Proceso de
cefalización
• Gusto e olfato
– Intimamente ligados. En
cavidades interconectadas
– Botóns gustativos:
principalmente na cav. bucal
– Pituitaria amarela: na
cavidade nasal.
 Órganos dos sentidos en peixes
• Ollos
– sen pálpebras e glándulas
lacrimais
– Sen control da pupila
• Oído
– Oído interno: detecta vibracións
da auga.
– Aloxa os órganos do equilibrio
– Rodeado por cartílaxe ou óso
• Gusto
– Botóns gustativos en boca,
farinxe…
 Órganos dos sentidos en peixes
• Olfato
– Receptores tapizan a
cavidade nasal (dúas fosetas)
que comunica ó exterior por
dous poros
• Tacto
– Abundan na cabeza e labios
• Liña lateral
– Sucesión de poros que
conectan cun tubo
lonxitudinal cheo de auga e
tapizado por céls ciliadas.
Detectan vibracións
 Órganos dos sentidos en anfibios
• Vista
– Semellantes aos dos peixes
– Con pálpebras e glándulas
lacrimais
• Oído
– Cavidade timpánica
limitada polo tímpano e columela
ventana oval. Trompa de
Eustaquio.
– Columela (oso) (2)
– Órgano do equilibrio no
oído interno
 Órganos dos sentidos en anfibios
• Gusto
– Botóns gustativos na cavidade
oral e lingua
• Olfato
– Quimiorreceptores situados en
dúas fosetas abertas ao exterior
e con coanas internas que
conectan ca boca.
• Tacto
– Distribuídos por toda a superficie
 Órganos dos sentidos en réptiles
• Vista
– Esclerótica endurecida
– Membrana nictitante
• Oído
– Oído interno e medio
– Columela
– Nalgúns conduto
auditivo externo
– Órgano do equilibrio
 Órganos dos sentidos en réptiles
• Gusto
– Lingua con receptores
gustativos e tactiles
• Olfato
– Fosas nasais conectadas ca
boca (narinas internas)
– Zona olfativa limitadas á
parte superior
– Órgano de Jacobsosn ou
vomero-nasal
• Tacto
– Receptores distribuídos
 Órganos dos sentidos en aves
• Vista
– Fovea
– Membrana nictitante
– Posición lateral. En algúns
frontal
• Oído
– Trompas de Eustaquio
– 2 osiños
– Con conduto auditivo co
timpano ao final pero sen
pavillóns auriculares
– Órgano do equilibrio
complexo
 Órganos dos sentidos en aves
• Gusto
– Papilas gustativas na parte
posterior da boca
• Olfato
– Pouco desenvolvido
– Cavidade nasal tabicada
(cornetes) conectada coa farinxe
• Tacto
– Receptores no peteiro, lingua e
patas
 Órganos dos sentidos en mamíferos
• Vista
– Posición lateral excepto
primates
– Palpebras con pestanas
– Algúns con membrana
nictitante
• Oído
– Completo. Con pavillóns
auriculares.
– Cadea de osiños (3)
– Órgano do equilibrio
 Órganos dos sentidos en mamíferos
• Gusto
– Botóns gustativos no interior
da boca e lingua
• Olfato
– Quimiorreceptores na
pituitaria amarela
• Tacto
– Mecanorreceptores,
termorreceptores e
nociceptores distribuídos de
forma heteroxénea