01 Hixiene e Aseo

Hixiene e aseo
Contidos
Aplicación de técnicas de aseo: completo e parcial (encamado e non
procedimentais Empresa
encamado)
(CP)
Principios anatomofisiolóxicos do sistema nervioso Centro educativo
Contidos
Principios anatomofisiolóxicos de pel e anexos cutáneos. Fundamentos de
conceptuais Centro educativo
hixiene corporal
(CC)
Coidados afectivos e de comunicación Empresa
Contidos
actitudinais Respecto á intimidade do paciente Empresa
(CA)
profedesanitaria.wordpress.com 2
Contidos
1. Anatomofisioloxía do sistema nervioso.

2. Anatomofisioloxía do sistema tegumentario.
-1-
SISTEMA NERVIOSO
C a) Función do SN
O
b) División do SN:
N
T • SNC
I • SNP
D
• SNS
O
S • SNA
profedesanitaria.wordpress.com
Sistema nervioso
(sinais eléctricas e químicas)
Control e
coordinación
(sists de regulac interna)
(SN, a través dos órgs
sentidos, posibilita a
relac do org co exterior =
sist de relación externa)
Sistema endocrino
(mensaxeiros químs = hms)
Inicia e transmite os
impulsos nerviosos que
axudan a coordinar as
activs do org.
división SN
Encéfalo
SNC
(central)
Médula espiñal
Sg ccs
anatómicas
Nervios craniais (orixe no encéfalo)
SNP
(periférico)
Nervios espiñais (orixe na médula espiñal)
SNS Nervios que inervan aos músc-esq

(somático = voluntario)
Sg ccs
funcionais Simpático
SNA
(autónomo)
Parasimpático
SNC
SNC: partes
1. Encéfalo:
• Cerebro (telencéfalo)
• Tronco encefálico
• Cerebelo
2. Médula espiñal
SNC
Formado x 2 tipos de céls:

• Neuronas = céls nerviosas.
• Neuroglía = céls gliales.
a) neuronas = céls nerviosas
Convirten os estímulos (o
captado a través dos órganos
dos sentidos) en impulsos nervs
e conducen estes impulsos:
• a outras neuronas,
• ás fibras múscs ou
• ás glánds.
PARTES DUNHA NEURONA
CORPO CELULAR Contén núcleo e organelas.
Prolongacs simples do corpo celular que conducen

axóns impulsos nerviosos cara fóra do corpo celular.
PROLONGACIÓNS
dendritas Prolongacs moi ramificadas do corpo celular.
b) neuroglía = céls gliales
• Non xera nin conduce

impulsos nerviosos.
• Son céls que protexen,

alimentan e illan ás
neuronas.
• Ex: astrocitos, céls de

Schwann…
SNC
 Recuberto polas meninxes,

membranas con fn
protectora, dispostas en
capas:
 Piamadre = capa interna
 Aracnoides = capa media
 Duramadre = capa externa
SNC
 Contén ao líquido
cefalorraquídeo (LCR)
 Cristalino e incoloro
 Fn protectora (actúa como
amortiguador e compensa cambios
do volume sanguíneo intracranial)
SNP
SNP: nervios craniais
• 12 pares (designados
por números romanos)
• Orixinados no
encéfalo e
distribúense por
cabeza, colo e
tronco
• Formados por
fibras de 3 tipos:
sensitivas,
motoras e mixtas
SNP: nervios espiñais ou raquídeos
31 pares, agrupados como:

• 8 pares cervicais (C1 a C8)
• 12 pares dorsais ou torácicos (D1 a D12)
• 5 pares lumbares (L1 a L5)
• 5 pares sacros (S1 a S5)
• 1 par coccíxeo (Cx)
Orixe na méd espiñal e distribúense

pola pel, mucosas e músc-esq de todo
o corpo
Cada nervio
raquídeo se
distribúe nunha zona
do corpo chamada
segmento ou
dermatoma (zona da pel
invervada por fibras sensitivas)
SNS
SNS
• Ctrola movs voluntarios a través dos múscs-esqs
• As neuronas motoras (cuxos corpos se atopan no SNC, ben no cerebro ben na méd
espiñal) prolónganse ata os músc-esq, sobre os cales descargan estímulos (sinapses)
que lles indican cando deben contraerse ou relaxarse.
• Procesa informac sensorial que provén de estímulos

externos (tacto, vista, oído, olfacto, gusto)
SNA
SNA
• Regula fdm a activ do músc cardíaco, músc liso e glándulas
• Subdivídese en:
Encargado de estimular activs

necs nos estados de
Simpático
emerxencia e desgaste intenso
(“reacción de loita e fuga”)
SN aforrador de enerxía
(estimula activs asociadas á
Parasimpático
conservac e restaurac das
reservas enerxéticas do org)
-2-
SISTEMA TEGUMENTARIO
a) Pel
C
• Epiderme
O
• Derme
N
• Hipoderme
T
b) Faneras
I
• Glándulas sudoríparas
D
• Folículos pilosebáceos
O
• Uñas
S
c) Funcións do sist. tegumentario
O sistema tegumentario
está formado por:
a) Pel.
b) Anexos cutáneos = faneras:
elementos que acompañan á pel:
• Glándulas sudoríparas.
• Folículos pilosebáceos:
- Folículo piloso.
- Pelo.
- Glándulas sebáceas.
- Músculo erector do pelo.
• Uñas.
- 2a -
PEL
Órgano de > extensión do corpo:
• Superficie ± 2 m2.
• Peso: 3-4 kg → ± 6% peso corporal total.
• Espesor ± 0’5 – 4 mm:
• PEL GROSA = palma mans e planta pés.
Capa grosa de queratina na superf exterior.
• PEL FINA = resto do corpo.
Nos orificios corporais (nariz, boca,

ano…) = + fina = MUCOSA.
capas da pel
epiderme
derme
hipoderme
EPIDERME
• Capa externa
• Epitelio plano,
estratificado e
queratinizado
• Sen irrigación
Células da epiderme...
• As + numerosas
• Hai varios estratos (capas) (+ grosos en palmas e plantas)
 Queratinización = proceso mediante o cal os

Queratinocitos queratinocitos vanse aplanando e endurecendo
progresivamente, a medida que se van achegando á
superficie, onde substituirán ás céls escamadas. Así,
estas células “mortas” que se desprenden son
reemplazadas constantemente por outras novas.
Melanocitos Producen melanina (pigmento)
céls de Langerhans Relacionadas co sist inmunitario (fn defensiva)
céls de Merkel Receptores sensitivos

Queratinización
• Capa intermedia
• Texido conectivo
• Irrigada
DERME
• Inervada
• Con céls musculares
(músc piloerector)
• Contén os anexos
cutáneos derivados
da epiderme:
• Folículos pilosos
• Glándulas (sebáceas
e sudoríparas)
HIPODERME
• Capa profunda
• Tecido conectivo
 St tecido adiposo
(adipocitos)
- 2b -
FANERAS
glándulas sudoríparas
ECRINAS APOCRINAS
En CERTAS PARTES do corpo
Por TODO o corpo,
(axilas, xenitais, mamas, ano)
st palmas, plantas e fronte
(sometidas a control hormonal, plq
(son estimuladas x calor)
non son funcionais ata a pubertade)
Segregan SUOR Secregan SUOR + espeso

(pH ácido) (rico en graxas) e con olor cco
Segregan ao exterior
Segregan ao exterior
x FOLÍCULO PILOSO,
mediante os POROS
xunto co sebo das glánds sebáceas
ecrina
apocrina profedesanitaria.wordpress.com
folículos pilosebáceos
2
1. Folículo piloso
3 2. Pelo
3. Glándulas sebáceas
4
4. Músculo piloerector =
músculo erector do pelo
1
folículo piloso Invaxinación vertical da epiderme
que se introduce na derme.
Estrutura tubular que remata en

forma de saco = BULBO PILOSO:
• Rexión ensanchada que se atopa na base.
• Aloxa a raíz do pelo.
• Aquí ten lugar a formación do pelo.
• Órgano de forma cilíndrica
composto por queratina
(prot rica en xofre, moi
resistente e elástica).
pelo
• Non hai nas palmas nin nas

plantas.
• Nace no folículo pilosebáceo

(raíz do pelo) e sae logo ao
exterior (talo do pelo).
partes do pelo
• Parte visible
• Capas:
TALO
- Médula (interna)
- Corteza (media) (rica en melanina)
- Cutícula (externa)
• Parte que se atopa no folículo piloso (cada

RAÍZ
un posúe entre 1 e 4 glándulas sebáceas)
glándulas sebáceas  Estrut arracimada.
 Secreta SEBO =
59% triglicéridos,
1% colesterol e
40% outros.
• Lubrica e protexe
pel e pelo.
• Da flexibilidade e
impermeabilidade
á pel e pelo.
 Verte:
• Directam ao exterior (a minoría, ex: pálpebras).
• A través do folículo piloso (a maioría están asociadas a un pelo) e
de ahí cara o exterior.
 Olor da pel = sebo + descomposic bacteriana do suor
producido x glánds sudoríparas apocrinas.
músc piloerector • Músc liso, de contracc
involuntaria, que se
atopa xunto a cada
folículo.
• Fn: provocar a erección
do pelo en situacs de
estrés, frío, emoción…
= “carne de galiña”.
uñas
LEITO MATRIZ
• Estruts formadas por céls
ricas en queratina aplanadas,
apiladas unhas sb as outras.
• Cmto:
• Lonxitudinal: as uñas das mans
crecen 4 veces + rápido que as
dos pés.
• Ininterrumpido: xq non se
descaman.
Extremo libre
(debaixo = hiponiquio)
Suco ungueal =
dobra ungueal lateral Lámina ungueal
(debaixo: leito ungueal)
Cutícula Lúnula (media lúa)

(debaixo: eponiquio)
Dobra proximal
(debaixo: matriz/raíz ungueal)
- 2c -
FUNCIÓNS
• Defensa NON específica.
• Fronte a:
• Traumatismos, tóxicos e patóxenos (x queratinocitos da
protección
capa córnea, a + externa da epiderme)
• Radiacs soares (x melanina).
• Deshidratac (x sebo)…
• Org adáptase tanto ás fluctuacs de Tª amb como ás
termorregulación da Tª interna.
• O ctro termorregulador está no hipotálamo e actúa
como un termostato estimulando a producc de calor
ou a súa perda, cdo a Tª corporal supera ou disminúe
dos 37 ºC.
mecanismos de adaptación á calor
sudoración vasodilatación
mecanismos de adaptación ao frío
vasoconstricción
↑ metabolismo
calafríos
receptor sensorial Pel = responsable do sentido do tacto, xa que ten
multitude de receptores sensoriais (terminacións
nerviosas):
noci- • Transmiten a sensación de dor.

• Son as terminacións nerviosas libres.
ceptores
termo- Transmiten sensacións de:

• calor (corpúsculos de Ruffini) ou
receptores • frío (corpúsculo de Krause).
mecano- Transmiten sensacións de:

• tacto (corpúsculos de Meissner e Ruffini) ou
receptores • presión (corpúsculos de Paccini e discos de Merkel).
Co suor, a pel excreta substs de refugallo. Tamén co sebo e a cera.
excreción
• Superficie da pel = película de proteción,
chamada MANTO ÁCIDO PROTECTOR,
secreción
formada por:
• Mestura de auga e graxa (procedentes da secreción
glandular: sebo e suor).
• Células derivadas da escamación epitelial.
• Evita sequidade e agretamento da pel, ademais

de lubricar o pelo (achegándolle flexibilidade).
fn metabólica • Síntese de vit D
(activada pola luz UV
solar, necesaria para o
metabolismo do Ca e do
P, imprescindibles para a
formación de óso).
• Tamén sintetiza
melanina,
queratina e
caroteno.
A pel non é
totalm
absorción
impermeable. Hai
substs que poden
atravesala, por
iso se emprega
como vía de
admón
terapéutica.

01 Hixiene e Aseo

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

01 Hixiene e Aseo

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Hixiene e aseo

Principios anatomofisiolóxicos do sistema nervioso Centro educativo

Coidados afectivos e de comunicación Empresa

1. Anatomofisioloxía do sistema nervioso.

SNS Nervios que inervan aos músc-esq

Formado x 2 tipos de céls:

Prolongacs simples do corpo celular que conducen

dendritas Prolongacs moi ramificadas do corpo celular.

• Non xera nin conduce

• Son céls que protexen,

• Ex: astrocitos, céls de

 Recuberto polas meninxes,

31 pares, agrupados como:

Orixe na méd espiñal e distribúense

• Procesa informac sensorial que provén de estímulos

Encargado de estimular activs

Nos orificios corporais (nariz, boca,

 Queratinización = proceso mediante o cal os

Melanocitos Producen melanina (pigmento)

céls de Langerhans Relacionadas co sist inmunitario (fn defensiva)

céls de Merkel Receptores sensitivos

Segregan SUOR Secregan SUOR + espeso

Estrutura tubular que remata en

• Aloxa a raíz do pelo.

• Aquí ten lugar a formación do pelo.

• Non hai nas palmas nin nas

• Nace no folículo pilosebáceo

• Parte que se atopa no folículo piloso (cada

un posúe entre 1 e 4 glándulas sebáceas)

Cutícula Lúnula (media lúa)

noci- • Transmiten a sensación de dor.

termo- Transmiten sensacións de:

mecano- Transmiten sensacións de:

• Evita sequidade e agretamento da pel, ademais

You might also like