4 A excrecion

DEF: conxunto de procesos mediante os que se eliminan do organismo os produtos de

refugallo xerados durante o metabolismo celular.

Excepción dos animais sinxelos, como os poríferos ou os cnidarios - eliminan os refugallos

por difusión cara ao

medio externo

Lévase a cabo en organos e sistemas excretores que,

• Eliminan nesas substancias de refugallo

• Manteñen constante o nivel de líquidos.
• Regulan o equilibrio homeostático do animal ( mantemento da composición química
e das condicións do medio interno (concentración de substancias disoltas, pH, etc.).

1. Os produtos de refugallo
Os principais :

• A AUGA.
o Orixinado polo metanbolismo celular .
o Cuxo exceso hai que eliminar para manter a homeostase.
o Os animais expulsan auga polo aparato excretor e, en certos casos, a través
da transpiración e do sistema respiratorio.

• OS SALES MINERAIS.
o Eliminan do seu corpo o exceso de sales para manter o equilibrio
homeostático, a través do aparato excretor e de glándulas como as
sudoríparas ou as salinas.

• O DIÓXIDO DE CARBONO.
o Xérase na respiración celular
o elimínase a través do aparato respiratorio.

• OS PIGMENTOS BILIARES.
o Proceden da degradación da hemoglobina durante a renovación das
hemacias.
o Eliminanse coas feces no aparato dixestivo.

• OS PRODUTOS NITROXENADOS.
o Xéranse co metabolismo das proteínas
 o .Os animais clasificanse en tres grandes grupos Dependendo da forma na
que eliminan estes refugallos nitroxenados:

▪ Os animais amoniotélicoss(os peixes)

• expulsan o nitróxeno como amoníaco (substancia moi tóxica
que excretan a medio acuático)

▪ Os animais uricotélicos ( insectos, as aves ou moitos

réptiles)
• producen ácido úrico, una substancia insoluble que se
elimina en forma de cristais formando unha pasta unto coas
feces fecais (cloaca é a saída común do aparato dixestivo e do
aparato excretor).

▪ Os animais urotélicos, (anfibios. as tartarugas e os

mamíferos)
• eliminan o nitróxeno en forma de urea, que se excreta diluída
na urina.

2. Tipos de sistemas excretores

.

OS PROTONEFRIDIOS:
• ANIMAIS : platelmintos e nematodos
o COMPONENTES :
▪ serie de túbulos ramificados que se estenden por todo o corpo
do animal e que se abren a exterior nuns diminutos poros.
▪ No extremo dos devanditos tubulos existen unas células
especializadas:
o células flamixeras( provistas de cilios )
o os solenocitos(,provistas de flaxelos9
• COMO FUNCIONAN :
o As celulas flamixeras; captan os productos de refugallo do organismo-
o Os solenocitos : favorecen a circulación deses produtos de refugallo cara
aos poros, polos que son eliminados a exterior.

Os metanefridios
• ANIMAIS : anélidos e dos moluscos.
( numerosos )
 • COMPONENTES :
o Nefrostoma ( extremo interno): forma de embude e está en contacto coa
cavidade do celoma
o Nefridioporo: abertura do outro extremo do tubo.
• COMO FUNCIONA :
o Nefrostoma ,absorbe os produtos de refugallo grazas ao movemento dos
cilios que o rodean.
Ao longo do túbulo reabsórbense as substancias útiles para o organismo e os
refugallos expúlsanse polo nefridioporo.

Os túbulos de Malpighi
• ANIMAIS : insectos.
• COMPONENTES :
o túbulos pechados polo seu extremo interno, que está en contacto coa
cavidade corporal do animal.
o Cloaca

• COMO FUNCIONA :
o Cada un dos túbulos extrae os refugallos da hemolinfa, condúceos cara ao
seu outro extremo, que está aberto e verte ao intestino, de modo que esas
substancias de refugalLo se eliminan xunto coas feces.

As glándulas verdes
• ANIMAIS : crustaceos (localizanse na base das súas antenas)
• COMPONENTES :
o Glandulas verdes : órganos en forma de saco
o Túbulo
o Vexiga
• COMO FUNCIONA :
o As glandulas recollen os produtos de refugallo da hemolinfa e que as verten
a un túbulo.
o Ali reabsórbense as substancias útiles para o animal.
o Despois, o túbulo verte os refugalios a unha zona ensanchada ou vexiga,
onde se acumulan ata que son expulsadas a través dun nefridioporo,

( Vertebrados )

Os riles
parella de órganos que constituen o sistema excretor dos vertebrados.

• Dous tipos de riles con diferente grao de desenvolvemento

 •

MESONETROS
• ANIMAIS : peixes e dos anfibios.
• FORMADOs:
o numerosos túbulos.
o Cada un deles ten un ensanchamento parecido a una cápsula, onde hai un
glomérulo ou conxunto de capilares sanguíneos.
o Glomérulo
o Conducto colectores
• COMO FUNCIONA :
o A cápsula recolle os produtos de refugallo que se filtran desde os capilares
do seu glomérulo.
o Estes refugallos recollidos seguen o seu camino a través dos túbulos, cuxos
extremos confluen en condutos colectores que desembocan a cloaca.

Metanefros
• ANIMAIS : riles dos réptiles, aves e mamíferos. S
• FORMADOS :
o serie de estruturas tubulares nefronas, CADA UNA consta das seguintes
partes:
▪ A cápsula de Bowman :
• zona do túbulo ensanchada, que contén o glomérulo e que
recolle o liquido filtrado desde os seus capilares.
▪ O túbulo renal:
− tres partes
o o túbulo contornado proximal, a asa de Henle e o
túbulo contornado distal.
− Ao longo do túbulo renal prodúcese a reabsorción dalgúns
dos nutrientes que se filtraron pero que son necesarios para o
organismo, así como de gran parte da auga.
− Este proceso aumenta a concentración da urina.
− Os túbulos renais das nefronas únense en condutos
colectores que desembocan noutro conduto maior: o uréter.
o Nas aves e nos réptiles, os uréteres verten a urina
directamente á cloaca
o Nos mamiferos, os uréteres desembocan nunha
vexiga urinaria que
verte ao exterior por un conduto, a uretra, que non ten
que ver co aparato dixestivo.
3. Outros órganos que contribúen á excreción
Os principais son os seguintes:
• Os órganos do sistema respiratorio (branquias e pulmóns) : eliminan o
dióxido de carbono procedente da respiración celular.

• Algunas glándulas da pel do animal ( as glándulas excretoras dos anfibios

ou as glándulas sudoríparas dos mamíferos) : eliminan sales e o exceso de auga.

• O figado : elimina gran cantidade de substancias tóxicas para o organismo,

ademas dos pigmentos biliares procedentes da degradaciónda hemoglobina.

• As glándulas salina ( sitúan unto aos ollos de vertebrados mariños como

algunhas aves e réptiles.) Expulsan unha solución moi concentrada de sal que axuda
a eliminar a gran cantidade deste compostoque inxiren coa comida.

4 O SISTEMMA EXCRETOR DOS MAMIFEROS :

formados por millóns de nefronas agrupadas dun modo que lle proporciona ao rilnuha forma
moi característica, parecida á dun feixón, con

tres capas no seu interior:

• A codia renal ;
• parte máis externa do ril.
• Nela encón transe a maioria dos glomérulos e túbulos contornados proximais e distais
das nefronas.
• A medula renal :
• zona intermedia
• Nela obsérvanse una serie de formacións cónicas( pirámides renais) - formada pola
maioria das asas de Henle.
• A pelve renal
• zona máis interna de ril
• formada polos tubos colectores que recollen a urina de todas as nefronas, que chegará á
vexiga a través dos uréteres.

A formación da urina en detalle

A urina fórmase nas nefronas nun proceso que consta das seguintes etapas:
FILTRACIÓN GLOMERULAR.
▫ Na codia renal, o sangue filtrase a través das paredes dos capilares do glomérulo.
▫ O filtrado glomerular é recollido pola cápsula de Bowman e circula polos túbulos
renais.

REABSORCIÓN TUBULAR
▫ Ao longo dos túbulos renais, principalmente o túbulo contornado proximal e a asa
deHenle,
▫ Podücese un proceso de reabsorción de nutrientes (glicosa, aminoácidos, sales
minerais e auga)
▫ que ingresan de novo, nos capilares sanguíneos que rodean os túbulos.

SECRECIÓN.
▫ Prodúcese a secreción de determinados ións (potasio e o hidróxeno)
▫ desde os capilares sanguineos cara aos túbulos renais.
▫ Esta fase prodúcese fundamentalmente nos túbulos contornados distais.
▫ A urina resultante deste proceso chega á vexiga da urina, a través dos uréteres, desde
onde é expulsada ao exterior.

RECUPERACION H20
▫ A recuperacion de H20 ten lugar por osmose
▫ As paredes da rama decendente da rama Henle son semipermeables e as ramas
ascendentes impermeables
▫ Pero sacan activamente cloruro sodico , da urina en formación esto xera un
grandiente ( + mas concentracion – concentracion ) de concentracion salina da
medula
▫ Que ten como consecuencia a saida de H20 da rama descendente por osmose