Masusing Banghay Aralin sa Filipino 8

I. Layunin

Sa loob ng isang oras na talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

a. Natutukoy kung anong uri ng salitang impormal ang ginamit sa isang

pangungusap;

b. nagagamit sa iba't ibang sitwayon ang mga salitang ginagamit sa impormal na

komunikasyon (balbal, kolokyal, banyaga) (F8WG-IIIa-c-30) at

c. naihahayag ang kahalagahan ng wika sa pang-araw-araw na pamumuhay ng mga

indibidwal.

II. Paksang Aralin

a. Paksa: Gramatika/Retorika: Mga Salitang Ginagamit sa Impormal na

Komunikasyon

b. Sanggunian: Modyul Filipino 8 p.7-9

c. Kagamitang Pampagtuturo: Telebisyon at laptop

d. Estratehiya: Popcorn Segmental Approach

III. Pamamaraan

Gawaing Guro Gawaing Mag-aaral

A. Panimulang Gawain

1. Paghahanda

Magsitayo ang lahat at manahimik parasa

ating pambungad na panalangin. Annie,
pangunahan ang panalangin.

Ama naming makapangyarihan sa lahat, ikaw

ang aming tanglaw at gabay sa araw-araw.
Ama, nawa po'y bigyan mo po kami ng laks at
talino upang matagumpay po na matapos
ang klaseng ito. Gabayan mo po ang bawat
 isa upang nang sa ganon ay maghahari ang
pag-uunawa at pakikinig sa bawat isa sa
amin. Ito po ang aming hiling sa'yo Ama.
Amen.

Isang mapagpalang araw sa inyong lahat

klas.
Isang mapagpalang araw din po ma'am.
Kumusta ang inyong araw?
Maayos naman po ma'am.
Mabuti kung ganon.

Bago tayo magsimula ay maaring itigil na

muna ang inyong ginagawa, pulutin ang mga
kalat na inyong nakikita at ipokus niyo ang
inyong mga mata at tainga dito sa harapan
upang sa gayon ay maintindihan ang ating
gagawing talakyan.

(Gagawin ang sinabi ng guro)

Mark, maari mo bang ilista ang mga lumiban

sa ating klase at ibigay ito sa akin pagktapos
ng ating talakayan.
(Titignan kung sino ang mga lumiban sa klase
at ito'y ililista)

2. Balik-Aral

Ngayon, nais kong subukin ang inyong

natutuhan sa ating ginawang talakayan
noong nakaraang araw. Tungkol saan na nga
ba ang ating tinalakay? Angela, tumayo at
sagutan ang aking katanungan.

(Ang mga mag-aaral ay sasagot)

Mahusay! Palakpakan siya klas.

3. Pagganyak

Bago tayo dumako sa ang ating talakayan,

mayroon akong inihandang gawain para sa
inyo. Mayroon akong ipapakitang mga salita
at bibigyan niyo ito ng pagpapakahulugan.
Malinawanag ba klas?

Kung gayon atin nang simulan. Opo ma'am.

Halimbawa:

Magagaling! Selfie - paraan ng pagkuha ng mga litrato.

4. Paglalahad

Miguel tumayo ka at basahin ang ating

paksa.

Mga Salitang Ginagamit sa Impormal na

Magbigay nga kayo ng inyong sariling pananaw o Komunikasyon
ideya tungkol sa ating paksa ngayong araw.

Tama! Ang paksa natin ngayon ay mga salitang

Ito ang mga salitang pinaikli o bago sa ating
pinaikli at bago sa ating pandinig. Matatalakay
pandinig.
natin mamaya ang mga halimbawa nito.

B. Panlinang na Gawain

Bago natin simulan ang gagawing talakayan,

Miguel basahin ang mga layunin.

Sa loob ng isang oras na talakayan, ang mga

mag-aaral ay inaasahang:

a. Natutukoy kung anong uri ng salitang

impormal ang ginamit sa isang pangungusap;

b. nagagamit sa iba't ibang sitwayon ang mga

salitang ginagamit sa impormal na
komunikasyon (balbal, kolokyal, banyaga)
(F8WG-IIIa-c-30) at
Hannah pakibasa naman ang mga gabay na
tanong.
Klas, ihanda na ang inyong sarili upang sa
gayon ay maintindihan niyo ang ating
tatalakayin ngayon.
Ano nga ba ang impormal na komukasyon?
Kathlyn, pakibasa ang nasa presentasyon.
(Magpapaliwanag)
Andrei, pakibasa ang susunod na slide.
Jessica, pakibasa.
c. naihahayag ang kahalagahan ng wika sa
pang-araw-araw na pamumuhay ng mga
indibidwal.
Mga Gabay na Tanong
1. Ano ang iba't ibang uri ng salitang ginagamit sa
impormal na komunikasyon?
2. Bakit tinawag ito na impormal na
komunikasyon?
3. Paano mo mapahahalagahan ang wika sa pang-
araw-araw na pamumuhay?
Ito ay mga uri ng salita na ginagamit sa pang-
araw-araw na pakikipagtalastasan at ginagamit ito
sa kaswal na pamamaraan sa mga kakilala at
kaibigan.
Ito ay nauuri sa apat.
Mga uri ng salitang impormal
 Lalawiganin
 Balbal
 Kolokyal
 Banyaga
Lalawiganin (Provincialism)
• Ito ang mga salitang kilala sa saklaw lamang ng
pook na pinaggagamitan nito.
• Kapansin-pansin ang mga lalawiganing salita,
bukod sa iba ang bigkas, may kakaiba pang tono.
 • Hal:
natuod (waray) – naniniwala
(Magpapaliwanag) malakat (hiligaynon) – aalis
nasi (kapampangan) - bigas/ kanin
Princess, pakibasa.

Balbal (Slang)
• Ang mga salitang ito noong una ay hindi
tinatanggap ng matatanda at mga may
pinagaralan dahil hindi raw magandang
pakinggan.
• Ang salitang balbal ay tinatawag ding salitang
kanto o salitang kalye.
• Hal:

yosi – sigarilro
tsikot – kotse
tsimay – katulong o kasambahay
ermat – nanay

Kolokyal (Colloquial)
• Ito ay mga salitang ginagamit sa pang-arawaraw
na pakikipagtalastasan ngunit may kagaspangan
at pagkabulgar, bagama’t may anyong repinado at
malinis ayon sa kung sino ang nagsasalita.

Hal:
Pormal
mayroon
kailan

nasaan

Impormal

Meron

Kelan

Asan/nasan

Banyaga
• Ito ay mga salita mula sa ibang wika. Karamihan
sa mga ito ay pangalang tiyak, wika, teknikal,
pangagham, simbolong pangmatematika, o mga
salitang banyagang walang salin sa wikang
Filipino.

Hinango sa mga salitang katutubo

• Hal:
utol (Bisaya) – kapatid
buang (Bisaya) – luko-luko
gurang (Bikol, Bisaya) – matanda

Hinango sa Wikang Banyaga

• Hal:
orig – (Ingles: original )
tisoy – (Epanyol: mestizo)
sisiw – (Ingles: chicks)
tsimay (Espanyol: muchacha)

Binaligtad (Inverted or Reversed Category)

• tomguts – gutom
• lispu – pulis
• gatbi – bigat
• astig – tigas

Nilikha (Coined Words)

• paeklat- maarte
• bonsai – maliit
• epal – mapapel
• espi – esposo

Pinaghalo-halo (Mixed Category)

• kilig to the bones – sobrang nakakakilig
• in-na-in – usong uso

Dinaglat (Abbreviated Category)

• KSP – Kulang sa Pansin
• SMB – Style Mo Bulok
• HHWW- Holding Hands While Walking
• GTG – Got to go
 Ito ay mga uri ng salita na ginagamit sa pang-
araw-araw na pakikipagtalastasan at
ginagamit ito sa kaswal na pamamaraan

Kolokyal.

Ito ay mga salitang ginagamit sa pang-

arawaraw na pakikipagtalastasan ngunit may
kagaspangan at pagkabulgar.

1. Pagtalakay

Base sa ating natalakay, ano ang impormal na Ito ay mga salitang kalye.
komunikasyon?

George, ano ang iyong kasagutan?

Ito ang mga salitang kilala sa saklaw lamang

ng pook na pinaggagamitan nito.

Magbigay ng uri nito.

Mahusay!

Ano nga ulit ibig sabihin ng kolokyal?

Ano naman ang salitang balbal?

Tama! Opo ma'am.

Jenny, ano naman ibig sabihin ng lalawiganin?

PANUTO: Bawat araw ay nahaharap tayo sa iba’t
ibang sitwasyon ng buhay. Upang maiwasan ang
Mahusay! pagkakamali o pagkabigo, kailangan natong
maging maingat sa pagharap sa mga sitwasyong
ito lalo na sa mga pagkakataong kailangan nating
C. Pangwakas na Gawain
Para sa ating panghuling gawain, kayo ay
aking papangkatin. Ito ang unang grupo,
ikalawang grupo at ikatlong grupo. Pumili
kayo ng inyong pinuno na siyang magbibigay
ng gawain ng bawat isa.
Maliwanag ba klas?
Magsimula na kayo.
D. Paglalahat
Sa inyong palagy klas, bakit nagkakaroon ng
pagbabago sa ating wika?
ipahayag o magsalita sa mga oras na iyon.
Isipin kung ano ang iyong sasabihin sa mga
sitwayong nakatala sa ibabagamit ang mga
impormal na uri ng salitang nasa loob ng
panaklong.
Nagkakaroon ng pagbabago sa ating wika dahil
ang nakakagawa o nakabubuo tayo ng
panibagong mga salita na ginagamit sa
pakikipagtalastasan.
Dahil sa ay nagkakaunawaan tayo, hindi lang dito
kundi pati rin sa ibang bansa. Mahalaga ang wika
ng isang bansa katulad ng Wikang Filipino. Ito ang
sumisimbolo sa kultura nating mga Pilipino.
Mahusay!

At ang panghuling katanungan, bakit kailangang

magkaroon tayo ng kaalaman sa wika?

Sige, Jonas.

Mahusay!

IV. Ebalwasyon

Panuto: Tukuyin kung anong uri ng impormal na salita ang ginamit sa pangungusap
at salungguhitan ang salitang ginmit.

1. Nakakainis ang ugali niya kaya maraming galit sa kaniya, ewan ko ba.

2. Baliw na siguro ang babaeng iyon, nagsasalita kahit walang kausap.

3. Masaya at makulay ang pista sa Cebu.

4. Trapik palagi sa EDSA kaya ako ay nahuhuli sa klase.

5. Drawing nanaman ang plano na binuo natin.

V. Kasunduan

Bumuo ng isang maikling sanaysay na naglalaman ng mga salitang ginagamit sa

impormal na komunikasyon.

Pamantayan

3- nilalaman 2- gramatika 1- paggamit ng salitang impormal

Ipinasa ni: Bb. Andrea E. Domingo Sinuri ni: Gng. Shirly Almario

Guro sa Filipino Cooperating Teacher