8/15/2022

Chương 1: Giới thiệu chung

Bài giảng môn học
Nội dung 04

PHÂN TÍCH GIÁ Nội dung 02

Nội dung 03
Xu
hướng
Những
TRONG NÔNG NGHIỆP Nội dung 01
Vai trò
thất bại của giá
nông sản
Những của thị
của giá
đặc điểm trường
Giảng viên: Phạm Thị Nguyên tiêu biểu
Bộ môn: Kinh Tế Nông Nghiệp - Khoa Kinh tế của giá
Email: ptnguyen@ctu.edu.vn nông sản
1 2

1.1 Khái niệm 1.1 Khái niệm

Giá của một hàng hóa hoặc dịch vụ là Giá nông sản luôn là vấn đề quan trọng
số tiền mà người mua phải trả để có về mặt kinh tế và cả chính trị, đặc biệt ở
được từ người bán; các nước đang phát triển, do:
 Nó ảnh hưởng đến thu nhập nông hộ và
Giá cũng là số tiền mà người bán phúc lợi xã hội.
được hưởng khi từ bỏ quyền sở hữu  Là nguồn thu nhập từ xuất khẩu.
của mình đối với hàng hóa hoặc dịch Vấn đề giá nông sản cũng quan trọng
vụ. đối với các nước phát triển.
3 4

2. Những đặc điểm tiêu biểu
của giá nông sản
Cơ cấu thị trường nông sản đa dạng.
 Từ thị trường gần như độc quyền đến thị trường cạnh
tranh hoàn hảo.
 Một số thị trường có sự can thiệp và quy định của
chính phủ.
Giá nông sản biến động mạnh hơn so với giá
những hàng hóa khác.
 Những dữ liệu chuỗi thời gian về giá cho thấy sự
biến động vừa mang tính ngẫu nhiên vừa có tính hệ
thống.
5 6
2. Những đặc điểm tiêu biểu
của giá nông sản (tt)
Các quyết định sản xuất của nông dân dựa
một phần vào những kỳ vọng của họ về sản
lượng và giá cả trong tương lai của các mặt
hàng thay thế mà họ có thể sản xuất.
 Những kỳ vọng này không phải lúc nào cũng
chính xác, nên rủi ro về giá và sản lượng tồn
tại trong canh tác,
 Do hành động theo kỳ vọng, nông dân có thể
tạo ra thành phần chu kỳ của cung và giá cả.
7 8
8/15/2022
2. Những đặc điểm tiêu biểu
của giá nông sản (tt)
Đặc điểm của giá nông sản gắn liền với đặc
điểm sinh học của quá trình sản xuất.
 Có một độ trễ nhất định giữa quyết định sản
xuất và xác định đầu ra.
 Sản lượng thực tế có thể thấp hơn hay cao hơn
đáng kể so với sản lượng kế hoạch.
 Việc điều chỉnh sản lượng hay cung ứng
mất nhiều thời gian.
 Năng suất thay đổi do phụ thuộc vào điều
kiện thời tiết, tình hình sâu, bệnh, .v.v…
2. Những đặc điểm tiêu biểu
của giá nông sản (tt)
Do những nguồn lực (đất đai, trang thiết bị,
...) cố định nên nông dân khó thay đổi kế
hoạch sản xuất khi giá kỳ vọng thay đổi.
 Cung nông sản thường kém co giãn.
Cầu đối với nông sản được dùng cho nhiều
mục đích: tiêu dùng thô, chế biến, xuất
khẩu, .v.v
 Có nhiều nguồn gây ra những cú sốc.
 Cầu nông sản cũng kém co giãn.

2. Những đặc điểm tiêu biểu
của giá nông sản (tt)
Nhiều thị trường trở nên quốc tế hóa:
 Những chính sách vĩ mô: cung tiền, tỷ giá,
khuyến khích xuất khẩu, ... ảnh hưởng ngày
càng nhiều đến giá nông sản.
Trong ngắn hạn, giá nông sản có thể
vượt xa mức cân bằng dài hạn khi
phản ứng với những thay đổi của
những yếu tố kinh tế.
3. Vai trò của giá
Giá
hướng dẫn
Nhu cầu cao => sản xuất và
giá cao => phân
bổ nhiều nguồn tiêu dùng
lực để sản xuất,
và ngược lại.
Người SX Giá cho phép người tiêu
dùng quyết định xem họ
có muốn chi thêm một số
tiền nhất định cho một
hàng hóa hoặc dịch vụ
cụ thể hay không.
Người TD
8/15/2022
2. Những đặc điểm tiêu biểu
của giá nông sản (tt)
Xác định giá ở các tác nhân ban đầu trong
chuỗi cung ứng có xu hướng cạnh tranh hơn
và phi tập trung hơn so với các ngành công
nghiệp khác.
 Đối với một số nông sản, số lượng nhà sản
xuất lớn và phân tán.
 Sự tập trung trong sản xuất kém hơn so với các
ngành khác.
 Tuy nhiên, cầu ngày càng tập trung hơn, số
người mua ít hơn (thương lái, người thu gom,
siêu thị, ...).
9 10
3. Vai trò của giá
Tuy nhiên, cung và cầu của một hàng
hóa còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
Giá cho phép  Những chính sách của chính phủ: thuế,
nhà sản xuất
kiếm lợi nhuận phí, những biện pháp can thiệp, quy
trên một đơn vị định giá, …
sản phẩm được
sản xuất/bán.  Công nghệ, sở thích của nhà sản xuất
Người SX cũng ảnh hưởng đến cung ứng.
 Người tiêu cùng còn chịu ảnh hưởng
bởi quảng cáo, thu nhập, kinh nghiệm,
v.v.
11 12
 8/15/2022

3. Vai trò của giá

Nội dung 05
3. Vai trò của giá
Hiểu biết về lý thuyết kinh tế và ứng dụng của giá giúp: Phân tích cung, cầu và động thái của
giá rất phức tạp.
01 02
 Cả người tiêu dùng và nhà sản xuất đều không phản
Dự báo giá cả Hiểu được giá trị của ứng với sự thay đổi giá cả theo cách cố định theo
hàng hóa được thời gian.
trong tương lai.
hình thành như thế nào. Những chính sách và chương trình của
03 04 chính phủ cũng ảnh hưởng đến giá.
Ra các quyết định hợp lý Phân bổ nguồn lực  Những quyết định về định giá, dựa trên những yếu tố
trong sản xuất và hiệu quả trong sản xuất và kinh tế hay chính trị, đều có những ảnh hưởng kinh tế
kinh doanh. tiêu dùng. quan trọng.
13 14

4. Những thất bại của thị trường 4. Những thất bại của thị trường
Thất bại thị trường là những tình
huống trong đó các điều kiện cần thiết
để đạt được giải pháp thị trường hiệu I II III IV vV
V
quả không tồn tại.
 Thất bại của thị trường là một đặc Thị Thị Thông
Hàng trường
điểm cực kỳ quan trọng của các thị trường
hóa
Ngoại tin bất
không không
trường được quan sát. công
ứng đối
hoàn hoàn xứng
hảo chỉnh

15 16
 8/15/2022

4. Những thất bại của thị trường
Thị trường không hoàn hảo: thị trường
không có tính cạnh tranh hoàn hảo, đôi khi
là độc quyền.
Hàng hóa công: một số mặt hàng không
được cung ứng hoặc cung không đủ số lượng
(không cạnh tranh và không thể loại trừ).
 VD: dịch vụ nghiên cứu công nghệ nông nghiệp, dịch
vụ khuyến nông, đường giao thông, các công trình thủy
lợi quy mô lớn, dịch vụ vắc xin phòng bệnh dịch, v.v.
4. Những thất bại của thị trường
Ngoại ứng: Một số hàng hóa có xu hướng làm
phát sinh chi phí (ngoại tác tiêu cực) và lợi ích
(ngoại tác tích cực) bên ngoài cho xã hội.
Thị trường không hoàn chỉnh: mặc dù chi phí
cung ứng hàng hóa thấp hơn những gì khách
hàng sẵn sàng trả, nhưng thị trường có thể không
tồn tại đối với một số hàng hóa.
 VD: Bảo hiểm nông nghiệp và tín dụng vi mô: các thị
trường này bị hạn chế bởi lựa chọn sai lầm và động cơ
lệch lạc do thông tin bất đối xứng.

17 18

5. Xu hướng của giá trên thị trường

4. Những thất bại của thị trường nông sản
Thông tin bất đối xứng: là tình Nhân
huống giao dịch giữa hai bên, trong khẩu
An toàn học Thu
đó một bên biết sự thật quan trọng thực nhập
mà bên kia thì không. Người nắm phẩm
Thay
thông tin sẽ trục lợi từ người kia. đổi
Công Chính
VD: Mua bán hàng kém phẩm chất. nghệ sách
thương
sản xuất Giới mại
tính
19 20
 8/15/2022

5. Xu hướng của giá trên thị trường
nông sản
Nhân khẩu học:
 Tăng trưởng dân số chậm lại: sản lượng
không nhất thiết phải tăng nhanh.
 Chất lượng >< Số lượng
 Thị hiếu càng đa dạng => chủng loại sản
phẩm đa dạng hơn, chất lượng cao hơn,
v.v.
 Quy mô hộ nhỏ hơn: khẩu phần, đóng gói,
v.v.
21
5. Xu hướng của giá trên thị trường
nông sản
Thu nhập cao hơn:
 Nấu ăn ở nhà ít hơn và ăn ở ngoài nhiều hơn.
 Chi phí cơ hội của thời gian cao hơn.
 Tính kinh tế nhờ quy mô => ăn ngoài, đặt thức ăn
sẵn (Now Food, Loship, …).
Chính sách thương mại quốc tế và nội
địa.
Phụ nữ tham gia lực lượng lao động
nhiều hơn.
22

5. Xu hướng của giá trên thị trường

nông sản
Công nghệ sản xuất: phổ biến
Internet ở nông thôn.
 Cây trồng biến đổi gen,
 Thời hạn sử dụng dài hơn,
 Vi tính hóa việc đồng áng (Công nghệ 4.0).
Vấn đề sức khỏe, an toàn thực
phẩm, chất lượng và dinh dưỡng.

23