Xác 

định vấn đề nghiên cứu, và mục tiêu nghiên cứu (BƯỚC 1 TRONG QUY

TRÌNH NC)
Xác định vấn đề nghiên cứu
- Vấn đề lớn nhất là hiện tại Zalo là ứng dụng có tới hơn 100 triệu lượt tải xuống
tại thị trường Việt Nam nhưng ví điên tử Zalo Pay lại là một ứng dụng được gắn
cho cái tên “Ví điện tử quốc dân” nhưng hiện lượt tải xuống trên CH Play là hơn
10 triệu. Vậy vấn đề lớn ở đây là điều gì khiến người dân chưa đủ kích thích để sử
dụng ứng dụng ví điện tử này
Mục tiêu nghiên cứu
Những dữ liệu ở trên cho thấy, thị trường ví điện tử đã và đang trở nên tiềm năng
phổ biến. Nhưng hiện tại MoMo đã chiếm tỷ lệ với 96 triệu người sử dụng còn
Zalo tụt lại ở vị trí thứ 4 với con số cực kì khiêm tốn
Vì thế nhóm nghiên cứu đặt ra câu hỏi:
- Điều gì khiến Zalo không phổ biến tại thị trường Việt Nam ?
- Zalo đang gặp những khó khăn, thách thức gì?
- Biện pháp để Zalo khắc phục ?
- Chiến lược phát triển thị phần cho Zalo trong tương lai ?

Xác định các thông tin cần để phục vụ mục tiêu nghiên cứu (thông tin nào có t
hể lấy từ dữ liệu thứ cấp, thông tin nào cần dữ liệu sơ cấp). (BƯỚC 2 TRONG
QUY TRÌNH NC)
Thông tin có thể lấy từ dữ liệu sơ cấp:
Các dữ liệu sơ cấp có thể có được thông qua phiếu khảo sát hay bản câu hỏi; hoặc
người thu thập có thể gửi bản câu hỏi đến người cung cấp thông tin tự trả lời vào
lúc thuận tiện. Các thông tin này có thể là dữ liệu theo dõi, ghi chép về số nhân
viên làm việc cho ZaloPay, các dịch vụ được sử dụng thường xuyên, những câu hỏi
về thông tin cá nhân người trả lời khảo sát/ phỏng vấn (như giới tính, tuổi tác, mức
thu nhập, trình độ học vấn...).
Thông tin có thể lấy từ dữ liệu thứ cấp:
Nội bộ: các số liệu báo cáo về tình hình kinh doanh của ZaloPay, số lượng sử
dụng, tài chính, nhân sự.. của các phòng ban, bộ phận; các số liệu báo cáo từ
các cuộc điều tra khảo sát trước đây liên qua đến khách hàng như trình độ hiểu
biết, sở thích, tuổi tác, giới tính, niềm tin, mức độ thỏa mãn,…

https://corp.vcdn.vn/products/vng/Legal/BCTC.Bannien.2020/
VNG_Bao_cao_tai_chinh_ban_nien_Chung_VIE_200630.pdf
https://corp.vcdn.vn/products/vng/Legal/BCTC.Bannien.2020/
VNG_Bao_cao_tai_chinh_ban_nien_Rieng_VIE_200630.pdf

Cơ quan thống kê nhà nước: các số liệu do các cơ quan thống kê nhà nước (tổng
cục thống kê, cục thống kê tỉnh/ thành phố...) cung chủ yếu là các dữ liệu tổng quát
về dân số, lao động, việc làm, mức sống dân cư, tài nguyên, đầu tư, kết quả kinh
doanh của ngành, mức độ cạnh tranh, cơ hội phát triển…
https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2022/06/thong-cao-bao-chi-ket-qua-khao-sat-muc-
song-dan-cu-2021/
https://www.gso.gov.vn/tin-tuc-thong-ke/2023/02/hoat-dong-cua-cac-doanh-nghiep-tren-50-von-dau-
tu-truc-tiep-nuoc-ngoai-tai-viet-nam/

Cơ quan chính phủ: số liệu do các cơ quan trực thuộc chính phủ (Bộ, cơ quan
ngang Bộ, Ủy ban nhân dân...) công bố hay cung cấp. Các số liệu này thường chi
tiết hơn và mang đặc tính ngành. Ví dụ như các chương trình phục hồi và phát triển
kinh tế, khuyến khích doanh nghiệp phát triển các dịch vụ công nghệ, các số liệu
đầu tư từ nước ngoài…

http://egov.chinhphu.vn/ket-qua-xep-hang-vietnam-ict-index-2020-a-newsdetails-37908-1883-186.html

https://baochinhphu.vn/giai-ngan-it-nhat-95-trong-hon-700-nghin-ty-dong-von-dau-tu-cong-nam-2023-
102230221085046696.htm

Báo và tạp chí: số liệu mang tính thời sự và cập nhật cao nhưng mức độ tin cậy phụ
thuộc vào nguồn số liệu của chính tờ báo hay tạp chí sử dụng. Ví dụ như Ví điện tử
phổ biến trên mạng xã hội hiện nay, Ví điện tử ZaloPay: Tận dụng lợi thế hệ sinh
thái công nghệ để thu hút người dùng, …
Ví dụ:
Các trang báo uy tín tại VN: Vietnamnet (viết tắt là VNN) là một báo điện tử tại
Việt Nam trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam, Báo online “VTV
News” là trang báo trực thuộc đài truyền hình Quốc Gia Việt Nam, CafeF là trang
thông tin chuyên về lĩnh vực kinh tế – tài chính Việt Nam.

https://vietnamnet.vn/vi-dien-tu-tay-dua-moi-phat-len-tu-dai-dich-P476431.html
Bứt tốc trên đường đua Fintech: ZaloPay và những nỗ lực tạo ra thế mạnh mới
(cafef.vn)

- Các trang báo uy tín tại nước ngoài: Forbes là trang tạp chi kinh tế lớn nhất thế
giới hiện nay, Nới quy tụ những nhà báo hàng đầu của thế giới về kinh tế, thị
trường, những thống kê thú vị về top công ty,… Trang Business Insider là một tờ
báo điện tử về doanh nghiệp, người nổi tiếng và các tin tức công nghệ thông tin
Mỹ khởi đầu vào tháng 2 năm 2009 và có trụ sở tại thành phố New York… BBC
News là đài thu thập tin tức lớn nhất trên thế giới, cung cấp dịch vụ cho đài phát
thanh trong nước cũng như mạng lưới truyền hình như BBC News, BBC Quốc hội
(BBC Parliament) và BBC World News,…

JMIS(Journal of Multimedia Information System)

 https://www.forbes.com/search/?q=electronic%20wallet&sh=40659099279f

https://www.businessinsider.com/s?q=electronic+wallet

Đối với thông tin cần phải khảo sát, thiết kế NC phù hợp (có bảng câu hỏi, ch
ưa cần đi khảo sát) (BƯỚC 2)
Bảng câu hỏi:
-         Anh/Chị vui lòng điền đầy đủ thông tin sau:
Họ và tên:
Email:
Giới tính: Nam/Nữ
Độ tuổi: dưới 18 tuổi/từ 18 đến 25 tuổi/ trên 25 tuổi
Mức thu nhập: dưới 5 triệu/từ 5 đến 10 triệu/ trên 10 triệu
1. Anh/Chị đã từng nghe qua các loại ví điện tử nào? (MoMo, Zalopay, …)
2. Anh/Chị đã từng sử dụng ví điện tử chưa? Đã từng sử dụng/đang sử dụng/chưa
sử dụng(đã từng nghe qua)/chưa sử dụng(chưa từng nghe qua)
3. Vui lòng cho biết ví điện tử hiện tại mà Anh/Chị đang sử dụng? (MoMo, Moca,
zalopay,…)
Trả lời bằng cách tích vào 1 trong các thang điểm với mức độ: rất không đồng
ý/không đồng ý/bình thường/đồng ý/rất đồng ý. (1,2,3,4,5)
I.                   Sự hữu ích
  1 2 3 4 5
1. Tôi có thể thanh toán và chuyển tiền nhanh hơn thông qua          
ví điện tử
2. Ví điện tử giúp tôi thanh toán dễ dàng hơn so với trước đây          
(khi tôi chưa sử dụng ví điện tử)
3. Tôi nhận được thông tin tốt hơn (dễ và nhanh hơn) khi có          
sự thay đổi trong tài khoản của tôi (quản lý chi tiêu dễ dàng
hơn)

4. Ví điện tử giúp tôi không cần đem quá nhiều tiền mặt khi ra          
ngoài
5. Tôi có thể chuyển tiền qua nhiều ngân hàng thông qua ví          
điện tử
6. Tôi có thể nạp và rút tiền dễ dàng khi sử dụng ví điện tử          

7. Tôi có thể mua vé máy bay/ vé xem phim khi sử dụng ví          

điện tử
II.                Sự đơn giản/dễ dàng sử dụng
8. Các tương tác với ví điện tử được hướng dẫn rất rõ ràng và          
dễ hiểu
9. Các tương tác để sử dụng ví điện tử của tôi không tốn thời          
gian/ công sức
 10.Tôi có thể yêu cầu ví điện tử thực hiện một lệnh nào đó          
theo ý muốn của mình một cách dễ dàng

III.             Tính bảo mật

11.Tất cả thông tin trên mạng/ online của tôi đều được bảo mật          

12.Các giao dịch tài chính cá nhân online của tôi đều được bảo          
mật (thanh toán tiền nhà, mua hàng hóa và dịch vụ online)

13.Tôi tin tưởng vào tính bảo mật của ví điện tử tôi đang sử          
dụng
IV.            Chương trình khuyến mãi/sale
14.Tôi luôn chú ý đến các chương trình khuyến mãi khi tôi sử          
dụng ví điện tử
15.Ví điện tử tôi đang sử dụng đã/ đang thực hiện các chiến          
dịch khuyến mãi lớn (sales mạnh)

16.Tôi tin là các chiến dịch khuyến mãi trên ví điện tử giúp tôi          
tiết kiệm được tiền
17.Có thể chi tiêu tiết kiệm là nguyên do khiến tôi luôn sử          
dụng ví điện tử
V.               Hành vi sử dụng ví điện tử
18.Tôi luôn sử dụng ví điện tử (nếu có thể) để thanh toán hoặc          
thực hiện các giao dịch 
19.Trong tương lai, tôi có ý định sẽ thanh toán và thực hiện          
các giao dịch tài chính bằng ví điện tử

20.Tôi sẽ chuyển sang sử dụng ví điện tử khác nếu nó có các          

chức năng tốt hơn ví hiện tại
 
4. Lý do Anh/Chị sử dụng ví điện tử thường xuyên? (Rất tiện lợi có thể sử dụng ở
bất cứ đâu có kết nối mạng/Có chương trình khuyến mãi đa dạng thường
xuyên/An toàn và bảo mật/Giao diện thân thiện dễ sử dụng/khác)
5. Anh/Chị thường biết đến chương trình khuyến mãi của ví điện tử qua phương
tiện nào? (cửa hàng online/thông qua email/bạn bè-người thân/thông tin từ ứng
dụng ví điện tử/khác)
6. Anh/Chị có ý định giới thiệu cho bạn bè/người thân sử dụng ví điện tử nào đó
không? (Có/Không)
7. Anh/Chị sử dụng ví điện tử bao nhiêu lần trong tuần? (không thường
xuyên/thường xuyên sử dụng/1 đến 2 lần trên tuần)
8. Các thanh toán Anh/Chị thường sử dụng trên ví điện tử là gì? (Gửi tiền ngân
hàng/Nạp tiền điện thoại/Thanh toán hóa đơn điện nước/ chuyển tiền từ ngân
hàng này sang ngân hàng khác/khác)

Thực hiện Desk Research và trình bày báo cáo liên quan (BƯỚC 3)
Dữ liệu thứ cấp bên trong
- Theo như báo cáo tài chính của VNG năm 2022, VNG đang gặp phải khó
khăn do độ nhận diện thương hiệu chưa cao, chưa tác động đến tân lý người
tiêu dùng do nhiều yếu tố cấu thành dẫn đến mức độ truy cập vào zalopay
còn kém so với Momo. Với con số đầu tư rất cao, cao nhất trong tất cả công
ty con mà VNG đổ vào, số tiền 2.561.200.710.000 vnđ với năm 2022. Tuy
nhiên vào năm 2021, số tiền đổ vào vẫn sở hữu con số cao ngất ngưỡng.
Điều này cho thấy, tốc độ đi xuống ngày càng sâu dẫn đến kinh tế của công
ty mẹ lẫn công ty con, thâm hụt lợi nhuận của chủ quản ví điện tử Zalopay lỗ
gần 33 triệu USD trong 9 tháng đầu năm.
- Theo BCTC riêng quý 3/2022, tính đến thời điểm tháng 09/2022, Công ty đã
đầu tư vào CTCP Zion (đơn vị sở hữu ZaloPay) hơn 2.56 ngàn tỷ đồng, tăng
680 tỷ đồng so với đầu năm nhưng không thay đổi so với ngày 30/06. Tuy
nhiên, Công ty đã trích lập thêm 214 tỷ đồng vào đơn vị này (cuối quý 2,
tổng trích lập gần 2.06 ngàn tỷ đồng).

- Thách thức của Zalopay nhìn chung, chiến lược marketing cuả Zalopay chưa
có phần nổi bật so với các đối thủ khác, nhưng thương hiệu cũng đã có bước
dầu thành công nhờ hình ảnh thương hiệu khá tin cậy và giá trị sản phẩm
 đang mang lại. Trong đó, Zalopay còn có những điểm yếu chưa khắc phục
được như gửi mã xác thực lâu hay bị lỗi, không hỗ trợ nhiều ngân hàng như
các ví điện tử khác. Tiện ích chưa nhiều, quy định về chuyển tiền còn hạn
chế với những người muốn chuyển nhiều tiền trong ngày. Mỗi lần chỉ
chuyển, khách hàng được khoảng 10 triệu và khoảng 200 triệu/ngày. Nếu
chuyển tiền từ ZaloPay ra ngân hàng thì chỉ được 3 lần trong vòng 24 giờ.

Dữ liệu thứ cấp bên ngoài

1. Đối với ngành thanh toán điện tử
Việt Nam là một trong những quốc gia có mức tăng trưởng về thanh toán điện tử cao nhất thế giới với tỷ
lệ lên tới 30,2% hàng năm trong giai đoạn 2020-2027 ( theo Allied Market Research) , thị trường thanh
toán qua di động tại Việt Nam có thể cán mốc 2.732 tỷ USD vào năm 2027.

Bên cạnh tốc độ tăng trưởng, khoảng trống thị trường tính đến thời điểm hiện tại cũng là một yếu tố đầy
hứa hẹn cho các doanh nghiệp gia nhập sân chơi. Thống kê của Ngân hàng Nhà nước cho thấy hiện Việt
Nam có 89 triệu tài khoản thanh toán cá nhân, tương đương gần 20% người trưởng thành có tài khoản
thanh toán ngân hàng, nhưng chỉ mới có 13 triệu tài khoản ví điện tử. Thêm vào đó, tỉ lệ người chưa biết
đến ví điện tử còn khá nhiều (59%) nhưng sau khi đã sử dụng thì tỷ lệ tiếp tục cao- tỷ lệ chuyển đổi 77% (
Statista,2020).
J>P.Morgan dự đoán tỷ trong phương thức thanh toán trong mua sắm trực tuyến sẽ có sự thay đổi: Thanh
toán bằng tiền mặt giảm mạnh thay thế là 2 hình thức chính là E-Wallet và chuyển khoản

2. Đối với ZaloPay

1 Dữ liệu thứ cấp bên ngoài

Hiện nay, ZaloPay đã và đang trong giai đoạn thâm hụt lợi nhuận thị trường. Theo
khảo sát do Rakuten Insight của Công ty nghiên cứu thị trường Statista thực hiện về việc
sử dụng thanh toán điện tử vào tháng 10/2022 tại Việt Nam, khoảng 58,66% người dùng
thanh toán điện tử Zalopay cho các giao dịch thanh toán điện tử.
 Hình ảnh 1.1.1 thể hiện cuộc khảo sát người dùng sử dụng ví điện tử của Công ty
nghiên cứu thị trường Statista
Một thực trạng đặt ra đó là: Tại sao người dùng chọn ví điện tử Momo thay vì ví
điện tử Zalopay?
Ngày nay, trong thời đại "kỷ nguyên số", thanh toán ví điện tử thay vì tiền mặt đã
trở thành thói quen của rất nhiều người trẻ. Họ sử dụng ví điện tử để chi trả các loại hóa
đơn, gọi taxi, mua sắm online…Nhắc đến ví điện tử, mọi người liền nhớ ngay tới ví
Momo – một thương hiệu khá quen thuộc đặc biệt là Gen Z. Chúng ta không lạ lẫm khi
Momo là ứng dụng đầu tiên có mặt tại thị trường đưa ví điện tử tới gần người Việt Nam,
một thương hiệu đi đầu ngành thương mại điện tử nên việc chiếm lĩnh thị trường của ứng
dụng này là tuyệt đối. Momo đã làm rất tốt với vai trò anh cả đi đầu ngành điện tử. Trong
khi đó, một sản phẩm ví điện tử thâm nhập vào thị trường không chỉ đối mặt với sự cạnh
tranh của các bên đối thủ mà còn đối mặt với việc chinh phục lòng tin của người tiêu
dùng cũng như thay đổi hành vi thanh toán của người tiêu dùng từ truyền thống sang
thanh toán di động để hướng tới một xã hội ít dùng tiền mặt. Zalopay ra đời cũng gặp
phải những khó khăn đó khi đang núp dưới bóng của một thương hiệu ví điện tử đang dẫn
đầu ngành. Momo đã đánh vào tệp khách hàng Gen Z rất chuẩn xác với việc. Điều này đã
đánh trúng vào tâm lý của giới trẻ hiện nay. Chúng ta có thể thấy được, giao diện là một
trong những điểm mạnh của Momo, thiết kế giao diện dễ nhìn, năng động và không kém
phần trẻ trung của màu hồng giúp khách hàng dễ dàng trải nghiệm ứng dụng một cách
tốt, thuật tiện nhất. Bên cạnh đó, giao diện Zalopay mang lại thiết kế cực kỳ đơn giản
cùng với một màu xanh nước biển, những danh mục rõ ràng, trình bày khoa học, tuy vậy
nhìn chung vẫn còn chán nản khi các tính năng chưa được sống động, chưa mang lại cảm
giác thích thú. Thêm thông tin nữa, chúng ta không thể không chấp nhận rằng những
chương trình khuyến mãi ứng dụng Zalopay chưa thật sự nổi trội so với Momo, từ những
câu khẩu hiệu cho voucher so với Momo thì Zalopay còn đứng lại phía sau rất xa. Để
chọn một ứng dụng tích hợp cả các ngành hàng lại với nhau, hơn nữa có nhiều chương
trình giảm giá với các ứng dụng nổi tiếng khác thì Zalopay có phần hơi thiếu hấp dẫn.
Hiện nay, mọi người có nhu cầu sử dụng 3G/4G khá nhiều, Momo cho ra mắt nhiều
combo khuyến mãi để khách hàng của mình dễ dàng chọn lựa cùng với nhiều quà tặng
hấp dẫn như Tin sốt dẻo! Nạp/mua Data từ 10.000đ chớp gói quà cực phẩm lên tới
250.000đ” hay deal vượt thời gian: “Nạp điện thoại tháng này, giảm 50% cho lần nạp
tháng sau!”. Trong khi đó, Zalopay diễn ra chương trình khuyến mãi “Hoàn tiền đến 4%
khi nạp/thẻ ĐT”. So sánh một cách khách quan, chương trình Zalopay triển khai chưa
thật sự khiến người dùng phải nao núng và nhìn là phải làm ngay. Ngoài ra, khi khách
hàng muốn rút tiền mặt từ Zalopay thì phải thực hiện thao tác từ Zalopay - chuyển về
ngân hàng - sau đó rút tiền, ứng dụng này tích hợp chức năng trong một ứng dụng. Tuy
nhiên Momo đã làm được điều này thông qua mối liên kết giữa thế giới di động,…điều
này thật sự rất tiện ích.