1.

Đẳng nhiệt 60oC:

1.1 Điều kiện thực nghiệm:

-Hỗn hợp: Benzene, Toluene, Ethylbenzene, o-xylene trong dung môi
Methanol
-Thế tích tiêm 1 μL
-Nhiệt độ injector: 2 80o C
-Chế độ tiêm: Chia dòng, tỷ lệ 1:10
-Tốc độ dòng: 1 mL/ pℎút
-Nhiệt độ detector: 2 80o C
1.2. Thực nghiệm
- Ở chế độ đẳng nhiệt 600C, xuất hiện các peak tại các thời gian như sau:

+ Dự đoán: peak 1 (tín hiệu lớn nhất) dung môi Methanol tại thời gian
2,460 phút. Vì nhiệt độ sôi của Methanol là thấp nhất nên sẽ rửa giải trước tiên
(64.70C). Mặt khác, tại nhiệt độ 60oC là đủ để Methanol tồn tại ở thể khí, không
cho tương tác với pha tĩnh. Hàm lượng peak dung môi Methanol nhiều nhất.

+ Thứ tự rửa giải dự đoán tiếp theo là benzene (80.1 0C), toluene (110.6
0
C), Ethylbenzene (136 0C) và o-xylene (106.10C).

- Chuẩn mà nhóm sử dụng là chuẩn được phòng thí nghiệm pha sẵn được
đựng trong chai thủy tinh tối màu và có kí hiệu trên chai là “Mix 4” 50 ppm,
chuẩn được pha trong nền mẫu Methanol.

Bảng 1. Bảng số liệu về tín hiệu peak của chất phân tích đẳng nhiệt 60 độ

# Time Area Height Width Area% Symmetry

1 3.287 41.5 14.4 0.0408 22.866 0.389
2 4.475 50.4 14.7 0.0482 26.038 0.520
3 6.824 33.4 6.8 0.0745 18.450 0.765
4 8.079 54.9 10.03 0.0850 30.597 0.813

1.3. Tính toán:

 - Trên sắc kí đồ xuất hiện 4 peak tín hiệu với thời gian lưu lần lượt là tại
3.287; 4.475; 6.824 và 8.079 phút, hình dáng peak nhọn, cao. Với thời gian lưu
là 3.287 phút, đây là peak tín hiệu của Benzene do Benzene có nhiệt độ sôi thấp
nhất trong hỗn hợp mẫu tiên vào (tos = 64.7 oC) nên sẽ tách khỏi cột theo dòng
khí ra ngoài trước. Tiếp đến là peak của Touene (t os = 110.6 oC) với thời gian
lưu là 4.475 phút. Peak thứ ba xuất hiện là tín hiệu của chất Ethylbenzene (t os
=136oC) với thời gian lưu là 6.824 phút. Và peak của o-xylene sẽ ra khỏi cột
cuối cùng trong ba peak trên vì có nhiệt độ sôi cao nhất (t os = 144 oC) nên ra lâu
nhất với thời gian lưu trên sắc ký đồ là 8.079 phút.
- Độ phân cực của các chất trong hỗn hợp được xếp theo thứ tự tăng dần
là: Benzene, Toluene, Ethylbenzene và o-xylene. Trong GC, thứ tự rửa giải phụ
thuộc vào nhiệt độ sôi của chất (hay còn gọi là khả năng bay hơi của các chất)
và khả năng tương tác với pha tĩnh của chất đó. Nếu như chất có nhiệt độ sôi
thấp cùng với độ phân cực khác biệt nhiều so với pha tĩnh thì chất đó sẽ có thời
gian lưu ngắn. Cột dùng trong các thí nghiệm này là HP-5MS, pha tĩnh là 5%
phenyl và 95% …, có độ phân cực không quá chênh lệch với cả ba chất có
trong hỗn hợp, lúc này do nhiệt độ sôi của ba hợp chất khác nhau nhiều nên có
thể dùng GC để phân tích ba chất này.Hiệu năng của cột được đánh giá bằng
giá trị số đĩa lí thuyết N, được tính bằng cách:
tR 2
N=5.54 ×( )
W 0.5
Đối với peak 1:
2 2
tR 3.287
N 1=5.54 ×( ) =5.54 ×( ) =1 4 3 8 2 9. 79
W 0.5,1 0.5× 0.04 08
Đối với peak 2:
2 2
tR 4. 475
N 2=5.54 ×( ) =5.54 ×( ) =191012.49
W 0.5,2 0.5× 0.04 82
Đối với peak 3:
2 2
tR 6.824
N 3=5.54 ×( ) =5.54 ×( ) =185923.91
W 0.5,3 0.5× 0.0 745
Đối với peak 4:
 2 2
tR 8. 079
N 3=5.54 ×( ) =5.54 ×( ) =200192.19
W 0.5,3 0.5× 0.0 850

∑ Ni 1 4 3 8 2 9 .79+191012.49+185923.91+200192.19
N= i=1 = =180239
3 4

1.4. Nhận xét:

- Peak có chiều cao khá thấp và độ đối xứng của các peak khá cao và
giảm dần từ peak 1 đến peak 4, dẫn đến việc xác định W 0.5 không chính xác.
Điều này có thể do thao tác tiêm mẫu của nhóm chưa được ổn định dẫn đến tín
hiệu chưa được đối xứng.
- Về hình dạng các peak cho thấy peak 1 và 2 nhọn và có độ đối xứng
tương đối cao, peak 1 bị kéo đuôi có thể do quá trình tiêm mẫu không dứt khoát
dung dịch mẫu vào hệ thống không đều hoặc do máy GC chưa ổn định thời
gian đầu. Giá trị đánh giá độ đối xứng của các peak (Symmetry) tăng dần cho
thấy rằng các peak trên sắc kí đồ có độ đối xứng giảm dần. Nguyên nhân là do
khi các chất phân tích ở lâu trong cột thì có thể có các tương tác phụ. .
- Về thời gian lưu cho thấy chương trình đẳng nhiệt tại 60 o không tối ưu.
Khoảng cách giữa hai peak đầu là 1.188 phút, giữa hai peak 2 và 3 là 2.349
phút, giữa peak 3 và 4 là 1.255 phút và cần khoảng 9 phút để phân tích.
Nguyên nhân là do tốc độ gia nhiệt được giữ không đổi trong chương trình
đẳng nhiệt, do đó sẽ cần nhiều thời gian để nhiệt độ trong lò cột tăng đủ để quá
trình giải hấp diễn ra hiệu quả. Tại đẳng nhiệt 60 oC, mặc dù bốn chất cần phân
tích đã tách được, nhưng thời gian tách của các chất quá dài và chất phân tích
1,2 khá gần dung môi khiến việc tính toán diện tích peak dễ sai. Vì vậy ta cần
tìm chương trình nhiệt giúp ta rút ngắn được thời gian các chất phân tích và
tách peak 1, 2 xa một khoảng khỏi dung môi, tối ưu được chu trình nhiệt.
1.5 Phụ lục:
 Hình 1: Sắc ký đồ hỗn hợp Benzene, Toluene, Ethylbenzene, o-xylene tại
chương trình đẳng nhiệt 6 0 o C
2. Chương trình gradient nhiệt
2.1. Thiết lập chương trình
Hình 1. Chương trình gradient nhiệt

− Do peak (1) xuất hiện tại phút thứ 3.478 nên ở đây ta cài đặt nhiệt độ đầu
55oC, giữ trong 4.00 phút → Để peak dung môi và peak (1) vừa xuất hiện.

− Sau 4.000 phút, gia nhiệt 30.00oC/phút cho đến 115.0oC trong 6.25 phút rồi
gia nhiệt 35.00oC/phút. Rút ngắn thời gian phân tích peak (2) và (3) và cần giữ
trong 8.110 phút để đảm bảo các chất hoàn toàn ra khỏi cột sắc kí.

2.2. Nhận xét:

− Các peak hoàn toàn tách nhau.

− Peak có mũi nhọn, hẹp hơn, chỉ peak (1) hơi bị kéo đuôi giống như chương
trình đẳng nhiệt.
− Đường nền ít nhiễu, phẳng hơn.

− Chương trình gradient nhiệt độ đã giảm thời gian phân tích xuống từ 9.000
phút chỉ còn 7.000 phút vì đến phút thứ 5.971 peak (4) đã xuất hiện và có thể
kết thúc quá trình phân tích ngay phút thứ 7.000

− Thời gian phân tích của peak (3) và (4) được rút ngắn xuống đáng kể so với
chương trình đẳng nhiệt: Peak (3) từ 6.824 phút xuống 5.593 phút và Peak (4)
từ 8.079 phút xuống 5.971 phút

− Thời gian phân tích giữa peak (2) và (3) đã được rút ngắn: 2.349 phút xuống
1.068 phút →Rút ngắn được khoảng 1.281 phút

− Thời gian phân tích giữa peak (3) và (4) đã được rút ngắn đáng kể: từ 1.255
phút xuống 0.378 phút → Rút ngắn được khoảng 0.877 phút.

− Chương trình gradient nhiệt độ có sự tối ưu hóa cao.

− Tuy nhiên, thời gian phân tích giữa peak (1) và (2) và giữa peak (2) và (3)
vẫn còn cách xa nhau, ta vẫn có thể tăng nhiệt độ để rút ngắn thời gian phân
tích.

2.3. Phụ lục:

Hình 1: Sắc ký đồ hỗn hợp Benzene, Toluene, Ethylbenzene, o-xylene tại

chương trình grandient nhiệt độ