‫ترمودینامیک ‪1‬‬

‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫فصل چهارم‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫مدرس‪:‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫محمد حسن خراسانی زاده‬

‫دانشجوی دکترای پرتوپزشکی‬
‫دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات تهران‬

‫‪1‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫کارو گرما‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫کار و گرما هر دو انتقال انرژی از سیستمی به سیستم دیگر می باشند و در اغلب دستگاه های ترمودینامیکی نقش اصلی دارند‪.‬‬

‫در این فصل مفاهیم و روابط مورد نیاز جهت محاسبه کار و گرما در سیستم های ترمودینامیکی رابیان می نمائیم‪:‬‬
‫•‬

‫•‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪ -1‬تعریف کار و گرما‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬

‫‪ -2‬عالمت کار و گرما‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪ -3‬آحاد کار و گرما‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪ -4‬توان‬

‫‪ -5‬کار انجام شده در مرز متحرک سیستم‬

‫‪ -6‬انواع انتقال گرما‬

‫‪2‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫بخش اول ‪:‬کار‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫تعریف کار ‪ :‬وقتی نیرو ‪ F‬در تغیر مکان ‪ x‬در امتداد نیرو اثر می کند ‪ ،‬می گوئیم کار انجام شده است و آن را به صورت زیر می نویسیم‪:‬‬

‫𝑥𝑑𝐹 ‪𝑊 = න‬‬
‫‪2‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪1‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬

‫در ترمودینامیک از دیدگاه ماکروسکوپی ‪ ،‬کار زمانی انجام می شود که اثر خالص نیروی وارد بر سیستم ‪ ،‬باعث باال بردن وزنه ای گردد‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬
‫یعنی با اعمال تغییرات فیزیکی در ساختار سیستم بتوان وزنه ای را باال برد‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫شکل )‪ : (a‬سیستم اولیه‬

‫شکل )‪ : (b‬سیستم تغییر یافته‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪4‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫کار انجام شده توسط سیستم مثبت است ‪W>0 :‬‬
‫کار انجام شده رو سیستم منفی است ‪W<0 :‬‬
‫‪-‬‬
‫‪-‬‬
‫آحاد کار‪:‬‬
‫‪ -‬با توجه به تعریف کار که حاصلضرب نیرو در جابجائی می باشد ‪ ،‬واحد کار عبارت است از نیروی واحد ( یک نیوتن) در فاصله واحد ( یک‬
‫متر ) که حاصل ضرب نیوتن در متر را در سیستم ‪ ، SI‬ژول می نامند‪:‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪1J=1N.M‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬

‫توان‪:‬‬

‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪ -‬قدرت ( توان ) عبارت است از آهنگ زمانی انجام کار ‪:‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬
‫𝑊‬
‫= ‪𝑊ሶ‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬
‫𝑡‬
‫واحد قدرت (توان ) عبارت است از آهنگ کار یک ژول بر ثانیه و وات نامیده می شود‪:‬‬
‫‪1 W = 1 J /S‬‬
‫در مسائل ترمودینامیکی معموال از کار واحد جرم استفاده می شود که عبارت است از ‪:‬‬
‫𝑊‬
‫=‪w‬‬ ‫)‪(j/kg‬‬
‫𝑚‬
‫‪5‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫کار انجام شده در مرز متحرک‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫برای محاسبه کار عبوری از مرز سیستم ( کار ورودی یا خروجی ) باید انتگرال زیر را محاسبه نمود‪:‬‬

‫𝑥𝑑𝐹 ‪𝑊 = න‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫با استفاده ازتعریف نیرو ‪ ،‬انتگرال فوق را می توان به صورت زیر‬

‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬

‫‪F= P . A‬‬ ‫𝐿𝑑 𝐴𝑃 = 𝑤𝛿‬

‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬
‫با توجه به این نکته که‪:‬‬

‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪A . dL = dV‬‬

‫‪F‬‬
‫که در آن 𝑉𝑑برابر با تغییر حجم سیال می باشد ‪ ،‬رابطه زیر برای محاسبه کار بدست می آید‪:‬‬
‫𝑉𝑑 𝑃 = 𝑤𝛿‬

‫‪6‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫کار انجام شده در مرز متحرک‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫‪2‬‬

‫𝑉𝑑 𝑃 ‪₁𝑊₂ = න 𝛿𝑊 = න‬‬
‫‪2‬‬
‫بنابراین داریم‪:‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬

‫فرمول فوق این مطلب را بیان می نماید که کار انجام شده در یک سیستم‬
‫ترمودینامیکی ‪ ،‬تابعی از تغییر حجم سیستم می باشد‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪7‬‬

 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫کار انجام شده در مرز متحرک‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫برای حل انتگرال کار و بدست آوردن کار انجام شده در یک سیستم باید رابطه فشار بر حسب حجم مشخص باشد‪ .‬در این صورت دو‬
‫حالت پیش می آید‪:‬‬
‫الف) تمامی فرآیندهای سیستم در فشار ثابت انجام شده باشد که در این صورت داریم‪:‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫)‪W= P (V₂- V₁‬‬

‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬ ‫ب) فشار سیستم رابطه ای از تغییر حجم سیستم باشد‪P=P(V) :‬‬
‫که در این حالت ‪ ،‬از )‪ P(V‬بر حسب حجم بین نقاط ابتدائی و انتهائی انتگرال گرفته و کار سیستم را بدست می آوریم‪.‬‬

‫‪r‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪8‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫کار انجام شده در مرز متحرک‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫یک حالت خاص برای حالت (ب) ‪ ،‬فرآیند پلی تروپیک برای گازها می باشد ‪ .‬در فرآیند پلی تروپیک داریم ‪:‬‬

‫( ثابت ) ‪𝑃𝑉 𝑛 = C‬‬

‫بنابراین می توان نوشت‪:‬‬

‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪constant‬‬ ‫𝑛‪𝑃1 𝑉1‬‬ ‫𝑛‪𝑃2 𝑉2‬‬

‫‪.‬‬
‫𝑛‪𝑃𝑉 𝑛 = constant = 𝑃1 𝑉1𝑛 = 𝑃2 𝑉2‬‬

‫‪s‬‬
‫=𝑃‬ ‫=‬ ‫=‬

‫‪r‬‬
‫𝑛𝑉‬ ‫𝑛𝑉‬ ‫𝑛𝑉‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬

‫‪2‬‬ ‫𝑉𝑑 ‪2‬‬ ‫‪𝑉 −𝑛+1‬‬
‫‪|12‬‬

‫‪a‬‬
‫𝑉𝑑𝑃 ‪1‬׬‬ ‫‪1‬׬ 𝑡𝑛𝑎𝑡𝑠𝑛𝑜𝑐 =‬ ‫‪= constant‬‬

‫‪F‬‬
‫𝑛𝑉‬ ‫‪−𝑛+1‬‬

‫‪9‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫کار انجام شده در مرز متحرک‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫معادله نهائی صفحه قبل برای هر توان ‪ n‬صادق می باشد غیر از‪ .n= 1‬در این حالت معادله مربوطه به صورت زیر در می آید‪:‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪10‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال ‪1‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫سیستم سیلندر پیستونی را در نظر بگیرید که حاوی گاز کریپتون در فشار ‪ 300 kPa‬و حجم اولیه ‪ 0/08m ³‬است ‪ .‬اگر به‬
‫سیستم گرما دهیم میزان کار انجام شده را در صورتی که حجم ثانویه ‪ 0/3 m ³‬باشد ‪ .‬چقدر است ؟‬
‫‪2‬‬

‫‪g‬‬
‫𝑉𝑑 𝑃 ‪₁𝑊₂ = න‬‬ ‫)‪W= P (V₂- V₁‬‬

‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬
‫‪1‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬

‫)‪W= 300 ( 0/3 – 0/08‬‬ ‫‪W= 66 kj‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬

‫‪11‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال ‪2‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫در یک فرآیند دو مرحله ای حجم در فشار ثابت ‪ 200 kPa‬از‪ 0.2 m ³‬به ‪ 0.4m ³‬می رسد ‪ .‬سپس درحالی که فشار از ‪kPa‬‬
‫‪ 150‬به صورت خطی تا ‪ 300 kPa‬تغییر می کند ‪ ،‬از‪ 0/4 m ³‬به ‪ 3m ³‬می رسد ‪ .‬نمودار ‪ P-V‬را رسم نموده و کار انجام شده را‬
‫محاسبه کنید ‪.‬‬

‫‪g‬‬
‫کار انجام شده در مرحله ‪ 2‬به ‪ 3‬نیز عبارت است از‪:‬‬ ‫کار انجام شده در مرحله ‪ 1‬به ‪ 2‬عبارت است از‪:‬‬

‫‪o‬‬‫‪r‬‬
‫‪2‬‬

‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬
‫𝑉𝑑 𝑃 ‪₁𝑊₂ = න‬‬ ‫)‪₁𝑊₂ = P (V₂- V₁‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬
‫‪1‬‬

‫‪D‬‬
‫‪1‬‬

‫‪a‬‬
‫‪₂𝑊₃= (300 + 150 ) (3 – 0/4) = 585 Kj‬‬ ‫‪₁𝑊₂ = 150( 0/4 –0 /2 ) = 30Kj‬‬

‫‪r‬‬
‫‪2‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ = ₁W₂ + ₂W₃ = 615 kj‬کل‪W‬‬

‫کار کل انجام شده عبارت است از‪:‬‬

‫‪12‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال ‪3‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫گاز فلوئور در فرآیند پلی تروپیک 𝑒𝑡𝐶 = ‪ 𝑃𝑉1.7‬از حالت اولیه ‪ 130 kPa‬و ‪ 360 °k‬و ‪ 0.4m ³‬تا حالت نهایی ‪105 kPa‬‬

‫‪P₂V₂1.7 = P₁V₁1.7‬‬
‫منبسط می شود ‪ .‬کار خروجی از سیستم چقدر است ؟‬

‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪P₁‬‬

‫‪s‬‬
‫‪V₂1.7 = V₁1.7 × P₂‬‬

‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬

‫‪130‬‬

‫‪a‬‬
‫‪V₂1.7 = 0.21 × 105 = 0.26‬‬ ‫‪V₂ = 0.41‬‬

‫‪F‬‬
‫=‪W‬‬

‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪𝑃2 𝑉2 − 𝑃1 𝑉1‬‬

‫𝑛‪1 −‬‬
‫=‪W‬‬
‫‪105 ×0.41 − 130 ×0.4‬‬
‫‪1 −1.7‬‬
‫‪= 12.78 kj‬‬

‫‪13‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫گرما‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫صورتی از انرژی می باشد که در صورت وجود اختالف دما بین مرزهای دو یا چند سیستم منتقل می گردد به عبارتی گرما نیز مانند‬
‫کار نوعی انرژی انتقالی(عبوری) می باشد‪.‬‬
‫نکته‪:‬‬

‫‪g‬‬
‫گرما را با نماد ‪ Q‬برای گرمای کل و ‪ q‬برای گرمای ویژه (گرمای واحد جرم ) نشان می دهند‪.‬‬

‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬
‫واحد گرمای کل ‪ ،‬ژول و واحد گرمای ویژه ‪ ،‬ژول بر کیلوگرم می باشد‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬
‫انتقال گرما به سیستم را با عالمت مثبت و گرمای خارج شده از سیستم را با عالمت منفی نمایش می دهند‪.‬‬

‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫فرآیندی را که در آن انتقال گرما وجود ندارد ‪ ،‬فرآیند آدیاباتیک می نامند‪ .‬یعنی در فرآیند آدیاباتیک ‪Q=0‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬
‫گرما تابع مسیر می باشد یعنی میزان گرمای تبادل شده به مسیر انتقال گرما بستگی دارد‪.‬‬
‫به صورت ریاضی می توان گرما به شکل زیر نمایش داد‪:‬‬

‫آهنگ انتقال گرما ‪ ،‬برابر با میزان گرمای تبادل شده در واحد زمان ( نرخ انتقال گرما) می باشد‪:‬‬

‫‪14‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫انواع انتقال گرما‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫‪ -1‬انتقال گرمای رسانشی ‪:‬‬
‫مولکول های ماده دارای انرژی انتقالی (جنبشی ) ‪ ،‬چرخشی و نوسانی اند‪ .‬در اثر برخورد بین مولکول ها انرژی از مولکول های با‬
‫دمای بیشتر به مولکول ها با دمای کمتر منتقل می گردد‪.‬این تبادل انرژی بین مولکول های یک ماده را انتقال گرمای رسانشی می‬

‫‪g‬‬
‫گویند و به صورت ریاضی با معادله زیر بیان می گردد‪:‬‬

‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬

‫‪a‬‬
‫‪ : 𝑄ሶ‬نرخ انتقال گرما‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬
‫‪ : k‬ضریب رسانندگی که برای هر ماده متفاوت می باشد‬
‫‪ : A‬سطح جسم مورد نظر بر حسب متر مربع‬
‫= شیب انتقال گرما‬

‫‪15‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫یک جسم با ضخامت ‪ 10cm‬و ضخامت رسانندگی‪ ،k = 0/06‬از یک طرف که دمای ‪ 45‬درجه سلسیوس دارد توسط یک منبع‬
‫گرمایی ‪ ،‬گرم می شود ‪ .‬اگر مساحت جسم ‪ 200 m²‬و دمای طرف دیگر جسم ‪ 15‬درجه سلسیوس باشد ‪ ،‬میزان گرمای تبادل شده‬
‫بین دو طرف جسم را بدست آورید ؟‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫𝑇𝑑‬

‫‪o‬‬
‫𝐴𝐾‪𝑄ሶ = −‬‬

‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬
‫𝑥𝑑‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬
‫) ‪( 15 − 45‬‬

‫‪D‬‬
‫× ‪𝑄ሶ = −0.06 × 200‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪0.1‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬
‫𝑗‬
‫) ( ‪𝑄ሶ = 360‬‬
‫𝑠‬

‫‪16‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫انواع انتقال گرما‬

‫می گردد‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫‪ -2‬انتقال گرمای جابجائی‪:‬‬

‫انتقال گرما بین یک سطح و سیالی که از روی سطح می گذرد را انتقال گرمای جابجایی می نامند که به صورت ریاضی زیر بیان‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬ ‫‪ :𝑄ሶ‬نرخ انتقال گرما‬

‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪ : A‬سطح انتقال گرما‬

‫‪a‬‬‫‪r‬‬
‫‪ : h‬ضریب انتقال گرما‬

‫‪F‬‬
‫‪ :‬اختالف دمای سطح و سیال‬

‫‪17‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫یک مبدل گرمایی دارای دمای ‪ 45‬درجه سلسیوس و سطح کل ‪ 3 m²‬است ‪ .‬انتقال گرما با هوای اطراف با دمای ‪ 20‬درجه‬
‫سلسیوس و ضریب جابجایی ‪ 15 w/m²‬رخ می دهد ‪ .‬در مدت ‪ 15‬دقیقه چقدر انرژی از مبدل دفع می شود ؟‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪18‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫انواع انتقال گرما‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫‪ -3‬انتقال گرمای تشعشعی‪:‬‬

‫انرژی به صورت امواج الکترو مغناطیس منتشر می گردد ‪ .‬تشعشع می تواند در فضای تهی روی دهد و نیازی به ماده ندارد اما گسیل‬
‫و تشعشع آن نیاز به محیط مادی دارد‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪ : Q‬نرخ انتقال گرما‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬
‫‪: ε‬کسر گسیلمندی‬
‫‪ : σ‬ثابت استفان بولتزمن‬
‫‪ : A‬سطح مقطع جسم بر حسب متر مربع‬
‫𝑠𝑇‪ :‬دمای سطح‬

‫‪19‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫مثال‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫یک جسم تشعشعی به صورت میله ای به طول ‪ 0.5 m‬و قطر ‪ 10 cm‬و دمای ‪ 25‬درجه سلسیوس است ‪ .‬سطح را با‬
‫گسیل مندی ‪ 0.9‬بگیرید ‪ .‬با صرفه نظر از تشعشع ‪ ،‬مقدار گرمای تبادل شده را بیابید ؟‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪20‬‬
 ‫ترمودینامیک ‪1‬‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬

‫این اسالید ها بر مبنای نکات مطرح شده در فرادرس‬
‫«ترمودینامیک ‪»1‬‬
‫تهیه شده است‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫برای کسب اطالعات بیشتر در مورد این آموزش به لینک زیر مراجعه نمایید‬
‫‪faradars.org/fvphy101‬‬