‫عنوان مقاله ‪ :‬ارزیابی کارآیی یک سیستم چندمنظوره نوین مبتنی بر انرژی‬

‫خورشیدی‬

‫نام و نام خانوادگی نویسنده‬

‫‪FATIH YILMAZ‬‬

‫ژورنال چاپ شده‬

‫‪Applied Thermal Engineering‬‬

‫نام و نام خانوادگی ارائه دهنده‬

‫حسن شیری وند‬

‫نام و نام خانوادگی استاد محترم‬

‫جناب آقای دکتر علی جهانگیری‬

‫شماره دانشجویی‬
‫‪97436109‬‬

‫درس ‪:‬‬
‫ترمودینامیک پیشرفته‬
 ‫چکیده‬
‫هدف ا صلی این مطالعه ارزیابی عملکرد ترمودینامیکی یک سی ستم نوین ا ست که برا ساس انرژی خور شیدی ساخته شده‬
‫ا ست‪ .‬سی ستم پی شنهادی برای تولید هیدروژن ؛ توان ؛ گرمایش ؛ خنک کننده و آب شیرین به عندان یک سی ستم چند هدفه‬
‫طراحی شده است‪.‬‬
‫سی ستم مورد بررسی شامل یک هلی ستات خورشیدی ؛ سیکل برایتون گازی ( که توسط انرژی خورشیدی تغذیه می شود)؛‬
‫سییکل رانکین ؛ سییکل ؛ رانکین ارگانیک(‪)ORC‬؛ سییسیتم جذبی گرمایش‪-‬سیرمایشیی ؛ واحد نمک زدایی آب دریا(‪ )FDU‬و‬
‫الکتورلیز(‪ )PEM‬اسیییت‪ .‬م طال عات پارامتری برای بررسیییی اترات پارامتر های مفتلا مان ند فشیییار ورودی توربین؛ تابش‬
‫خور شیدی؛بازده آیزنتروپیک کمپر سورهای مرجع بر راندمان سی ستم انجام شده ا ست‪.‬تاتیر این این پارامترها بر راندمان های‬
‫انرژی و اگزرژی کل سیستم و همه سیستم های جزئی مورد مطالعه قرار گرفته است‪.‬‬

‫کلمات کلیدی‪ :‬اگزرژی؛ انرژی خورشیدی؛انرژی پاک‬

‫‪ .1‬مقدمه‬
‫امروزه استفاده از سوخت های فسیلی برای پاسفگویی به نیازهای انرژی سبب ایجاد مشکالت زیست محیطی مانند گرمای‬
‫زمین؛باران های ا سیدی؛تفریب اوزون و غیره می شود‪.‬در حال حاظر ‪ %81‬از انرژی م صرفی دنیا از سوخت های ف سیلی ا ست از‬
‫طرف دیگر میزان انرژی مورد نیاز با توجه به افزایش جمعیت جهان و افزایش کیفیت زندگی بیشیییتر میشیییود‪.‬بنابراین با توجه‬
‫جنبه های منفی استفاده از انرژی های فسیلی نیاز به انرژی هایی داریم که با طبیعت و محیط زیست سازگاری داشته باشد‪.‬در‬
‫مطالعه حاضر از انرژی خورشیدی به عنوان یک انرژی تجدیدپذیر استفاده شده است‪.‬‬
‫انرژی خورشیدی در سیستم تولید توان حاظر به عنوان گرم کننده هوای کمپرس شده برای تولید انرژی سبز مورد استفاده‬
‫قرار میگیرد‪.‬‬
‫‪ .2‬تعریف سیستم مورد بررسی‬
‫در حالت کلی میتوان گفت هدف ا صلی این مطالعه آنالیز اگزرژی و انرژی سی ستم های چندهدفه برا ا ساس انرژی خور شیدی‬
‫است‪.‬‬
‫در قسمت ‪ 2-1‬به بررسی سیستم طراحی شده میپردازیم سپس در قسمت ‪ 2-2‬آنالیز ترمودینامیکی روی سیستم مد نظر‬
‫انجام میدهیم و سپس در قسمت ‪ 4‬به بررسی نتایج به دست آمده از این مطالعه میپردازیم‪.‬‬

‫‪ .1-2‬سیستم چندهدفه‬
‫در مطالعه حاظر یک سیستم چندهدفه برای اهداف مفتلا از جمله تولید برق؛هیدروژن و آب شیرین برای بررسی توسعه‬
‫انرژی های پایدار طراحی شده است‪.‬طرح شماتیک سیستم در شکل ‪ 1‬نشان داده شده است‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫عکس شماره ‪1‬‬

‫همه احزای سی ستم به طور همزمان در راستای اهداف با استفاده از منبع انرژی خورشیدی کار میکنند‪.‬این سی ستم شامل‬
‫پنج سییییکل میباشیییدبسییییکل برایتون؛سییییکل رانکین؛سییییکل ‪ORC‬؛سییییسیییتم جذبی ‪ABS‬؛واحد نمک زدایی ‪FDU‬و یک‬
‫الکتروالیزر‪.PEM‬‬
‫دی اکسیید کربن )‪ (R744‬به عنوان سییال کاری در ‪ORC‬به خاطر خواص سیازگاری آن با محیط زیسیت اسیتفاده شیده‬
‫است‪.‬ابتدا هوای کمپرس شده تا درجه حرارات ℃‪ 850‬با تابش خورشیدی در برج خورشیدی گرم میشود و از توربین ‪ 1‬برای‬
‫تولید انرژی میگذرد‪.‬درحالت موازی سییییکل برایتون به مبدل گرمایی ‪ HEX 1‬رفته و سیییپس از ‪ HEX3‬بای تولید کردن بفار‬
‫مورد نیاز سیکل رانکین میگذرد‪.‬در همان زمان توان توسط سیکل های ‪ ORC‬و ‪ RC‬تولید میشود‪.‬‬
‫انرژی الزم برای افزایش حرارت آب دریا به ℃‪ 50‬از ‪ HEX2‬تامین می شود و سپس تو سط عملیاتی در ‪ FDU‬آب دریا به‬
‫آب شرب تبدیل میشود‪ ABS.‬میتواند از گرمای زائد در سیستم به جای یک سیستم تبرید متعارف استفاده شود؛ ‪ ABS‬شامل‬
‫ژنراتور؛کندانسور؛اواپراتور؛جاذب؛پمپ تسویه گرمایی و یک شیر انبساطی است‪.‬لیتیوم بروماید )‪-(LiBr‬آب به عنوان سیال های‬
‫سیستم ‪ ABS‬استفاده شده اند‪.‬‬
‫مقداری از برق ایجاد شده در توربین ‪ Tu1‬در سیکل برایتون برای تولید هیدروژن در ‪ PEM‬مورد استفاده قرار میگیرد‪.‬‬

‫‪ .2-2‬آنالیز ترمودینامیکی‬
‫آنالیز ترمودینامیکی مطالعه حاضر توسط نرم افزار ‪ EES‬انجام شده است‪.‬تمام محاسبات ترمودینامیکی عنا صر سیستم در‬
‫این بفش انجام می شیییود‪.‬پارامترهای اسیییاسیییی طراحی برای آنالیز ترمودینامیکی در جدول ‪ 1‬قرار داده شیییده اند‪ .‬باالنس‬
‫ترمودینامیکی در چهار بفش زیر صورت میپذیرد‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫جدول شماره ‪1‬‬

‫‪ .2-2-1‬معادالت باالنس جرم‬

‫باالنس جرمی سیستم به صورت زیر میباشدب‬

‫𝑇𝑈𝑜̇𝑚 ∑ = 𝑛𝑖̇𝑚 ∑‬

‫̇‪ m‬دبی جرمی جریان میباشد‪.‬و اندیس ‪ in‬ورودی و اندیس ‪ out‬خروجی را نشان میدهند‪.‬‬

‫‪ .2-2-2‬معادالت باالنس انرژی‬

‫باالنس انرژی سیستم کلی طبق معادله زیر تعریا میشودب‬

‫𝑛𝑖𝑚 ∑‬ ‫𝑛𝑖𝑊 ∑ ̇‬
‫𝑛𝑖𝑄 ∑ 𝑛𝑖‪̇ ℎ‬‬ ‫𝑡𝑢𝑂𝑚 ∑ ̇‬ ‫𝑡𝑢𝑂𝑊 ∑ ̇‬
‫𝑡𝑢𝑂𝑄 ∑ 𝑡𝑢𝑂‪̇ ℎ‬‬ ‫̇‬

‫در این معادله ̇‪ Q‬مقدار انتفال حرارت صورت گرفته ؛ ̇‪ W‬مقدار کار انجام شده تو سط سی ستم و ‪ h‬مقدار آنتالپی مف صوص‬
‫سیال است‪.‬معادالت باالنس انرژی برای تک تک اجزای سیستم در جدول ‪ 2‬قرار گرفته است‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫جدول ‪2‬‬

‫‪ .2-2-3‬باالنس انتروپی سیستم‬

‫معادله باالنس انتروپی را می توان به شکل زیر نوشتب‬

‫̇𝑄‬ ‫̇𝑄‬
‫𝑛𝑖𝑚 ∑‬ ‫𝑡𝑢𝑂𝑚 ∑ ̇‬
‫𝑛𝑒𝑔𝑆 𝑛𝑖) (∑ 𝑛𝑖𝑠 ̇‬ ‫𝑡𝑢𝑜) (∑ 𝑡𝑢𝑂𝑠 ̇‬
‫𝑇‬ ‫𝑇‬

‫که در این معادله ‪ S‬انتروپی مفصوص ؛ ̇‬

‫‪ Sgen‬انتروپی تولیدی سیستم و ‪ T‬دمای مرجع است‪.‬‬

‫‪ .2-2-3‬باالنس اگزرژی سیستم‬

‫معادله باالنس اگزرژی را می توان به شکل زیر نوشتب‬

‫𝑄‬ ‫𝑤‬ ‫𝑄‬ ‫𝑤‬

‫𝑛𝑖𝑥 ̇𝐸 ∑ 𝑛𝑖𝑥𝑒 ̇‬
‫𝑛𝑖𝑚 ∑‬ ‫𝑛𝑖𝑥 ̇𝐸 ∑ ‪+‬‬ ‫𝑡𝑢𝑜𝑥 ̇𝐸 ∑ 𝑡𝑢𝑂𝑥𝑒 ̇‬
‫𝑡𝑢𝑂𝑚 ∑‬ ‫𝑛𝑖𝑥 ̇𝐸 ∑‬ ‫𝐷𝑥 ̇𝐸‬

‫𝑄‬
‫‪ ∑ Ė xin‬اگزرژی کار و ‪ ĖxD‬هدر رفت اگزرژی است‪.‬‬
‫‪w‬‬
‫𝑡𝑢𝑜𝑥 ̇𝐸 ∑ نرخ اگزرژی انتقال حرارت ؛‬ ‫در معادله باال‬
‫معادالت اگزرژی سیستم کلی و سیستم های جزئی در جدول ‪ 3‬گزارش شده است‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫جدول ‪3‬‬

‫‪ .2-3‬نتایج‬
‫همانطور که گفته شیید در مطالعه حاضییر از نرم افزار ‪ EES‬برای تحلیل ترمودینامیکی سیییسییتم اسییتفاده شییده اسییت‪.‬نتایج‬
‫ترمودینامیکی اصلی سیال های کاری در هر نقطه محاسبه و در جدول شماره ‪ 4‬ارائه شده است‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫جدول ‪4‬‬
‫راندمان کل انرژی و راندمان کل اگزرژی سیستم چند هدفه به ترتیب ‪ %78.93‬و ‪ %48.56‬محاسبه شده است‪.‬مقادیر تولید‬
‫آب برق و آب شیرین به ترتیب ‪ 18992KW‬و ‪ .8882 Kg/s‬به ترتیب گزارش شده است‪.‬‬
‫نرخ تولید توان در سیکل های سیستم در شکل ‪ 2‬نشان داده شده است‪.‬همانطور که در شکل ‪ 2‬قابل مشاهده است؛بیشترین‬
‫تولید توان در چرخه ‪ Brayton‬است؛در حالی کمترین تولید توان در چرخه ‪ ORC‬است‪.‬میتوان بیان کرد که چون چرخه‬
‫برایتون در دمای باالتر کار میکند بنابراین توان تولیدی آن نیز بیشتر است‪.‬‬

‫‪7‬‬
 ‫شکل سوم راندمان انرژی سیستم کلی و زیر مجموعه های آن را نمایش میدهدب‬

‫شکل ‪3‬‬

‫راندمان اگزرژی سیستم کلی و زیر مجموعه های آن در عکس شماره ‪ 4‬نشان داده شده استب‬

‫شکل ‪4‬‬

‫اتالف اگزرژی اعضا در شکل ‪ 5‬نشان داده شده است؛همانطور که انتظار میرود بیشترین اگزرژی هدر رفته در گیرنده خورشیدی‬
‫است؛ سبب این اتفاق که تغییرات حرارتی زیاد و دمای بسیاز باالی گیرنده خورشیدی میباشد‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫شکل ‪5‬‬

‫و در نهایت شییکل‪ 6‬میزان دقیق اتالف انرژی و مقدار آن برای هر سیییکل داخل سیییسییتم را نشییان میدهد‪.‬همانطور که انتظار‬
‫میرود سیکل برایتون دارای اتالف انرژی بسیار بیشتری میباشد‪.‬‬

‫شکل ‪6‬‬

‫‪ .3‬نتیجهگیری‬
‫در مطالعه حاضر؛ یک سیستم چندهدفه براساس انرژِ خورشیدی برای تولید توان و هیدروژن و گرمایش_سرمایش و آّب شیرین‬
‫پیشنهاد شد‪.‬متعاقبا آنالیز ترمودینامیکی بر روی سیستم با استفاده از متدهای انرژی و اگزرژی انجام شد‪ .‬راندمان های انرژی ؛‬
‫اگزرژی و اتالف اگزرژی هر عنصر و کل سیستم به دست آوردیم‪.‬به عالوه یک تحقیق گسترده در مورد تاتیر پارامترهای مفتلا‬
‫مانن د دما و تابش خورشیدی بررسی شد‪.‬نتایج اصلی حاصل از این مطالعهب‬
‫‪ -1‬راندمان اگزرژِی و انرژی سیستم تحت مطالعه به ترتیب ‪ %47‬و ‪ %78‬است‬

‫‪9‬‬
 ‫است‬18992KW ‫مقدار توان تولیدی‬-2
‫ و مبدل های حرارتی رخ میدهد؛بنابراین برای دا شتن راندمان‬PEM ‫بی شترین مقدار اتالف اگزرژِی در ر سیور خور شیدی و‬-3
‫باالتر میتوان روی مینیمایز کردن هدر رفت اگزرژِی این سیستم ها کار کرد‬
.‫ است‬0.8862 Kg/s ‫ و‬0.04663 Kg/S ‫ تولید هیدروژن و آب شیرین به ترتیب‬-4

‫مراجع‬

1-World Bank. 2016. Fossil fuel energy consumption. Data, Energy Foss. Fuels Consum
2-European Comission, SOLGATE Solar Hybrid Gas Turbine Electric Power System
EREC. European Renewable Energy Council: Renewable energy target for Europe: 20% by
2020. 2005. Brusse
3-Demir, ME., Dincer, İ., Development and analysis of a new integrated solar energy system
with thermal storage for fresh water and power, production, Int J Energy Res
4-Taheri, M. H., Mosaffa, A. H., & Farshi, L. G., Energy, exergy and economic
assessments of a novel integrated biomass based multigeneration energy system with hydrogen
production and LNG regasification cycle. Energy
5-Al-Zareer, M., Dincer, I., & Rosen, M. A. Analysis and Assessment of Novel Liquid Air
Energy Storage System with District Heating and Cooling Capabilities. , Energy, 141, 2017,
792-802
6-Ahmadi, P., Dincer, I., & Rosen, M. A., Performance assessment and optimization of a
novel integrated multigeneration system for residential buildings. Energy and Buildings, 67,
2013, 568-578

10