Professional Documents
Culture Documents
2019-17780-MN-0
MAF616
MGA NATATANGING PAKSA SA WIKA
Ang Filipino ay ang katutubong wika na ginagamit sa buong Pilipinas bílang wika ng
kapuluan. Sapagkat isang wikang buháy, mabilis itong pinauunlad ng araw-araw at iba’t ibang uri
ng paggamit sa iba’t ibang pook at sitwasyon at nililinang sa iba’t ibang antas ng saliksik at
wika sa bansa.
Ayon sa teksto ni David, mayroong maraming mga kadahilanan para sa paglilipat ng wika at
pamayanan ng pagsasalita, maraming mga kadahilanan na gawa ng tao ang maaaring maging
sanhi ng naturang mga sakuna. Tinantya ni Nettle at Romaine (2000: 2) na halos kalahati ng mga
kilalang wika sa mundo ay nawala sa nagdaang 500 taon at iminungkahi ni Crystal (2000: 19) na
ang kabuuan ng isang wika ay maaaring mawala bawat 2 linggo sa susunod na 100 taon. Isa sa
mga kadahilanan na gawa ng tao na maaaring maging sanhi ng paglipat ng wika at pagkamatay
ay mga patakaran sa wika. Sa bahagi ng papel na ito tatalakayin dito ang mga patakaran sa wika
sa tatlong mga bansa (Malaysia, Singapore at Pilipinas) at ipapakita kung paano sila nakakaapekto
sa paglipat ng wika. Tatalakayin ng ikalawang bahagi ng papel na ito kung paano ginagamit ang
multiliteracies upang buhayin ang ilan sa mga wikang “nanganganib‟.
Malaysia
Mayroong halos 140 mga wikang sinasalita sa Malaysia, isang tunay na multilingual at
multikultural na lipunan (Grimes, 2000). Kaagad pagkatapos maging malaya ang Malay noong
1957, ang Malay ay itinatag bilang pambansang wika kasama ang layunin ng pagyamanin ang
katutubong wika ng maraming iba pang mga wika. Ang "Pupil Own Language‟ (POL) ay maaaring
ituro sa mga paaralan kung mayroong hindi bababa sa 15 mga mag-aaral na bumubuo ng isang
klase (Jernudd, 1999; Kaplan & Baldauf 2003; Kua, 1998; Smith, 2003). Ang Matematika at Agham
ay itinuro sa Ingles mula sa pangunahing Baitang 1 pataas mula pa noong 2003 (Spolsky, 2004;
Yaakub, 2003). Mayroon ding mga paaralang primarya ng Tsino at Tamil kung saan ang mga bata
sa Malaysia ay maaaring turuan sa kanilang mga katutubong wika sa unang anim na taong pag-
Sa estado ng Silangang Malaysia ng Sarawak, ang ibang mga wika ay ginagamit bilang medium ng
pagtuturo. Ang Iban, na siyang pinakamalaking pangkat sa Sarawak, ay nagturo ng kanilang wika
sa parehong elementarya at sekondarya. Sa estado ng Sabah, pati na rin sa East Malaysia, ang
Kadazandusun ay tinuro bilang POL sa mga paaralan ng gobyerno mula pa noong 1997 (Smith,
2003), at ang paggamit ng Murut ay nagsimula lamang ayon kay Kimmo Kosonan (2005). . Sa
West Malaysia isang wikang Orang Asli (ang mga katutubo ng West Malaysia) na wika na
Ang paggamit ng mga wikang minorya na ito sa sistema ng pangunahing paaralan ay hindi
nangangahulugang ang mga wikang minorya ay nabubuhay at maraming mga wika ang
makakaligtas lamang kung mapanatili ito sa domain ng tahanan. Sa kasamaang palad, ang diin sa
Malay, wikang Pambansa at Ingles din na isang wikang internasyonal ay nakikita bilang mas
mahalaga kaysa sa oras na ginugol sa pag-aaral ng katutubong wika at isang bilang ng mga
wikang pamana (tingnan sa David , 1996 sa pamayanan ng Sindhi, Sankar sa pamayanan ng Iyer
2004, Nambiar 2007 sa pamayanan ng Malayalee, David, Naji at Sheena sa pamayanang Punjabi
Ang mga lokal na pamayanan, pundasyon ng wika at mga organisasyong hindi pang-gobyerno ay
paaralan (Kuo, 1998; Lasimbang & Kinajil, 2000; Smith, 2001, 2003).
Singapore
Sa Singapore, higit sa 20 mga wika ang sinasalita. 75% ng populasyon ay etnikong Tsino, ngunit
ang Ingles ay nag-iisang daluyan ng pagtuturo sa lahat ng antas ng edukasyon, at tatlong iba pang
opisyal na wika, ie Malay, Mandarin at Tamil, ay itinuro bilang pangalawang wika (Grimes, 2000;
Jernudd, 1999; Kaplan & Baldauf, 2003; Pakir, 2004). Ang mga nagsasalita ng ibang mga wika ay
maaaring malayang pumili upang mag-aral ng isang wika mula sa mga inaalok sa kurikulum ng
paaralan. Sinabi ni Gopinathan, (1980: 178) na mula nang malaya ang Singapore ay nagsagawa
ng bilingualism (Ingles at isang katutubong wika) sapagkat itinuturing na mahalaga para sa mga
mundo. Malinaw na nakasaad ito sa patakaran sa bilingual ng Singapore kung saan natutunan
ang Ingles bilang isang unang wika. Kailangan ding malaman ng mga Singaporean ang kanilang
katutubong wika sa mga paaralan ayon sa kanilang etniko na pinagmulan (Mandarin para sa
Tsino, Bahasa Melayu para sa mga Malay at Tamil para sa mga Indiano). Ang layunin ng
patakarang bilinggwal ay upang maitaguyod ang paggamit ng mga katutubong wika upang
halaga.
Singapore at mga patakaran sa wika. Ang Ingles ngayon ay isang de facto pambansang wika sa
teknolohiya at teknolohiya habang binibigyan ng Ingles ang bansa ng pag-access sa mga merkado
sa mundo. Ang mabilis na paglago ng ekonomiya mula pa noong 1980 ay tila nakatulong
makumbinsi ang nakararami na ang kaalaman sa Ingles ay nagbibigay ng mas mahusay na mga
pagkakataon para sa kanila bilang mga indibidwal, pati na rin para sa bansa bilang isang buo.
Ingles bilang isang wikang pantahanan. Ipinapahiwatig ng Census 2000 na ang Mandarin ay
sinasalita bilang sariling wika ng 45% lamang ng mga Tsino. Sa katunayan ayon sa istatistika mula
pangunahing paaralan ng pinagmulang Tsino ang gumamit ng Ingles sa bahay noong 1980. Ito ay
tumaas sa 45% noong 2003. Mula noong 1984, ang wikang Tsino ay nabawasan sa isang
nakahiwalay na paksa sa mga paaralang primarya at sekondarya, at lahat ng iba pang mga paksa
na ang mga dayalekto sa mga pamilyang Tsino ng Singapore (People Daily Online, 22 Pebrero
2004). Kasama sa mga dayalekto ng Tsino ang Hokkien (43.1%), Teochew (22.1%), Cantonese
(16.4%), Hakka (7.4%), Hainanese (7.1%) at mas maliit na mga pamayanan ng Foochow, Henghua,
Shanghainese at Hokchia. Ang bawat isa sa mga sub-komunidad ay mayroong sariling “dayalek”
(Li Wei, Vanithamani Saravanan & Julia Ng, 1997). Si Li Wei, et al (1997) ay nagsagawa ng isang
Speak Mandarin Campaign, alam at ginagamit ng batang Tsino ang Mandarin Chinese. Ang
paggamit ng Mandarin ay pinalitan din ang paggamit ng ibang mga dayalekto ng Tsino, partikular
ang Hokkien, para sa intra etniko na komunikasyon sa ilang mga domain. Ang Hokkien ay kilala
at ginagamit pa rin, ngunit karamihan sa mga mas matandang Intsik at hindi gaanong pinag-
aralan. Ang Mandarin ay nasa tabi pa rin at malaki ang isang wikang Mataas (H), habang ang
Hokkien ay nananatiling nangingibabaw sa mga sentro ng hawker, sa mga bus, atbp. (Kuo &
Jernudd, 2003). Sa buod kahit na ang Mandarin Chinese ay kasalukuyang nakalista sa patakaran
pa rin kung ang Mandarin at iba pang diyalekto ng Tsino ay mabisang pinapanatili.
ang paglilipat ng wika sa pamayanan ng Tsino at India ang sitwasyon ay naiiba sa isa pang
komunidad ng minorya sa Singapore ibig sabihin ang pamayanang Malay kung saan pinananatili
pa rin ang Malay bagaman maraming paglipat ng code sa pagitan ng Malay at Inlges.
Pilipinas
Ang Pilipinas ay isang multi-ethnological na bansa na binubuo ng 180 mga wika. Ang Patakaran
sa Bilingual Education ng Pilipinas (1974, binago noong 1987) ay nagsasaad na ang Ingles at
Filipino (batay sa Tagalog) ay mga wika ng edukasyon at mga opisyal na wika ng literasiya para sa
bansa. Ang layunin ng patakarang ito ay gawin ang bilingual ng populasyon. Sa katunayan, halos
unang wika. (Grimes 2000; Jernudd 1999; Kaplan & Baldauf 2003; Nical, Smolicz & Secombe 2004;
Young 2002).
Sa ilang sukat, naimpluwensyahan ng patakaran sa wika ang pag-abandona ng ilang mga wika sa
Pilipinas. Nang ipatupad ang edukasyong bilinggwal noong 1970, ang Pilipino ay naging midyum
katutubo ay ginamit na midyum ng pagtuturo mula grade one hanggang grade four at Pilipino sa
grade five. Bilang karagdagan sa Pilipino, ang Ingles ay inaalok bilang isang dobleng panahon na
paksa sa grade five at grade six. Sa antas ng intermediate at High school kapwa ang mga
asignaturang Ingles at Pilipino ang ginamit bilang media ng pagtuturo (Fatiraier, 1987: 145).
Noong 1973, isang pagtatangka na baguhin ang sistema ay nagawa kung saan ipinatupad ang
paggamit ng wikang katutubo bilang midyum ng pagtuturo sa grade one at grade two na may
asignaturang Ingles at Pilipino. Sa grade three, Ingles ang midyum ng pagtuturo kasama ang
Pilipino bilang isang paksa. Gayunpaman, ang patakarang ito ay hindi agad tinanggap ng publiko
at nagresulta ito sa isang rebisyon ng patakaran kung saan ginamit ang Ingles at Pilipino bilang
media ng pagtuturo sa lahat ng antas (Fatiraier, 1987; Llamzon 1977). Dahil sa binagong
patakaran, ang wikang katutubong wika ay naging isang pandiwang pantulong na wika sa
Sa pangkalahatang pagbibigay diin sa dalawang wika, Filipino at Ingles bilang medyum ng pagtuturo sa
lahat ng antas, lumilitaw na nabawasan ang kahalagahan at papel ng ibang mga katutubong wika. Maraming
minority na nagsasalita ng wika ang nakabuo ng isang mas positibong pag-uugali sa Ingles o Filipino para
Napansin dito na sa tatlong bansa na Malaysia, Singapores at Pilipinas ang mga patakaran sa
wika ay nakaapekto sa mga wikang minorya at ang bawat gobyerno ay nagtangkang pangalagaan
ang mga wikang minorya sa pamamagitan ng pagpapakilala sa pagtuturo ng ilan sa mga wikang
ito bilang mga paksa sa kurikulum ng paaralan. Inimbitahan din ng mga komunidad ang mga
dalubhasa upang magsagawa ng pagsasaliksik at mga kampanya upang itaguyod ang mga wikang
ito ay gaganapin. Sa kasamaang palad, ang karamihan ng mga nagsasalita ng mga wikang
kahalagahan ng karamihan ng mga wika, naganap ang paglipat ng code at paglipat ng wika ng
mga wikang minorya. Ang Dealwis (2008) ay nagsasaad na ang mga undergraduate’s ng Bidayuh
kanilang mga dyalek na pamana sa parehong intra at sa buong mga grupo habang nakikipag-
code sa kanilang linggistikong kapaligiran na katulad ng, Sarawak Malay, Bahasa Melayu at
English.
Ano ang halaga ng Wikang Pambansa na hindi naman Wikang Opisyal? Ang praktikang pangwika
hadlang sa pagpapatupad ng EO No. 335. Kung susundin ang 1987 Konstitusyon, kailangang
bilingguwal kahit paano ang bawat opisyal na dokumento: nása Filipino at nása Ingles,
bunga ito ng mapangmaliit niláng impresyon sa Wikang Pambansa. Ang tinalakay na wika, sa
upang igálang ito ng dominyo ng kapangyarihan bilang wika ng karunungan at kaunlaran at, sa
wakas, upang gamitin itong Wikang Opisyal sa gobyerno, sa hukuman, sa batasan, sa negosyo’t
Kung ang isang wika ng minorya ay may halagang pang-ekonomiya bawat pagsusumikap ay
gagawin upang matiyak ang pagpapanatili nito. Dapat magkaroon ng mga oportunidad para sa