CHUYỂN DẠ

1. Định nghĩa:
- Chuyển dạ đẻ là quá trình sinh lý làm cho thai và phần phụ của
thai được đưa ra khỏi đường sinh dục của người mẹ

+ Đẻ đủ tháng tuần thứ 38-42 trung bình là 40 tuần

+ Đẻ non tháng xảy ra từ tuần thứ 22-37

+ Đẻ già tháng khi thai quá 42 tuần

+ Sảy thai khi thai từ 6 tháng trở xuống

2. Các giai đoạn của cuộc chuyển dạ: (3 giai đoạn)

Biểu đồ chuyển dạ khi có cơn co thật: tần số cơn/10p (UM
montevideo và tg mỗi cơn ít nhất 20s
- Giai đoạn 1: xoá mở CTC (khi bắt đầu chuyển dạ và CTC xoá mở
hết)

+ Gđ Ia: pha tiềm tàng (trung bình 8h, con so lâu hơn con rạ)

+ Gđ Ib: pha tích cực (trung bình 7h) CTC mở 1cm/h đến hết, nếu có
báo động là chuyển dạ bất thường (có thể bấm ối, điều chỉnh cơn
CTC)

 Đây là GĐ kéo dài nhất của cuộc chuyển dạ

- Giai đoạn 2: sổ thai (khi CTC mở hết đến khi đẻ thai)

+ Qua 4 thì: lọt – xuống – quay – sổ (thì đỡ đầu, đỡ vai, đỡ thân, đỡ

mông)

- Giai đoạn 3: sổ rau (diễn ra trong tb khoảng 30ph) bắt đầu từ khi
thai sổ đến lúc sổ rau hoàn toàn
3. Theo dõi cuộc chuyển dạ:

Về phía mẹ Về phía thai

 - Cơn co tử cung (TD bằng - Theo dõi độ lọt của thai
monitoring hoặc trực tiếp - Tim thai, ngôi, thế, kiểu thế
thăm khám bằng tay) và sự - Ối
xoá mở CTC (khám trực
tiếp) + sự thành lập đoạn
dưới
+ Gđ Ia: cơn co TC thưa tần
số 1-2, CTC chưa mở < 3cm
+ Gđ Ib: cơn co TC mau tần
số 3-4, CTC mở > 3cm
- Ở con so CTC xoá hết rồi
mới mỏ
- Ở con rạ CTC khi chuyển
dạ vừa mở vừa xoá

4. Ngôi, thế, kiểu thế của thai ( khám bằng thủ thuật leopold để xác
định – đọc lại thủ thuật leopold)
- Các loại ngôi: ngôi đầu, ngôi mông, ngôi ngang, ngôi vai
- Ngôi đầu: ngôi chỏm, ngôi trán, ngôi mặt
- Ngôi mông: mông hoàn toàn, mông không hoàn toàn => đẻ được
đường dưới
 Ngôi chỏm: 2 kiểu thế sổ ( chẩm vệ, chẩm cùng) có cơ chế đẻ
đường dưới được
 Ngôi trán, ngôi ngang không lọt được nên không có kiểu thế sổ =>
thường là dẻ mổ để lấy thai
5. Tai biến có thể gặp trong quá trình đẻ:

Về phía mẹ Về phía thai

 - Chảy máu nhiều (do rau - Suy thai ( do cơn CTC kéo
tiền đạo, rau bong non) dài, thời gian chuyển dạ
- Hôn mê, ngất, truỵ mạch kéo dài, sa dây rau,…)
- Vỡ tử cung

Cơn co tử cung: Thúc đẩy thai về phía mẹ/Làm giãn đoạn dưới, hình
thành đầu ối/Xóa mở CTC

Đoạn dưới: con so hình thành cuối thai kì/con rạ hình thành lúc bắt
đầu chuyển dạ

Các GĐ chuyển dạ:

GĐ1: Xóa mở CTC đến mở hết (dài nhất): Con so 6h-18h/Con rạ

2h-10h

GĐ2: Từ CTC mở hết đến sổ thai: Con so 30p-1h/Con rạ 5p-30p

GDD3: Sổ rau: Con so 0-30p/Con rạ 0-30p

Yếu tố ảnh hưởng đến thai: Cơn co tử cung/Lực cơ học/Ảnh hưởng

của mẹ