Nam mô tích đức K43

1. Chấn đoán HC và giải thích

Hội chứng liệt cứng 2 chi dưới không hoàn toàn kiểu trung trung ương giai đoạn cấp
*Giải thích:
- Liệt cứng 2 chi dưới vì: sức cơ 2 chân 2/5, tăng trương lực cơ nhẹ, phản xạ gân cơ (+
++) ở 2 chi dưới
- Không hoàn toàn: sức cơ 2 chi dưới 2/5
- Kiểu trung ương: vì có tình trạng liệt cứng, phản xạ da lòng bàn chân đáp ứng duỗi 2
bên
- Giai đoạn cấp: bệnh nhân khởi phát tê và yếu dần 2 chi dưới cách đây 2 tuần
2. Định vị VT tổn thương:
- Theo chiều dọc: Bệnh nhân mất phản xạ da bụng (D7 trở xuống) kèm mất cảm giác đau
nhiệt từ mỏm ức trở xuống (D6)
=> Tổn thương từ khoanh tủy D6 -> Đốt sống tổn thương là D4
- Theo chiều ngang: Bệnh nhân mất cảm giác đau nhiệt từ rốn xuống, cảm giác định vị ngón
và vị thế ngón vẫn còn
=> tổn thương 2/3 trước tủy
3. Cận lâm sàng giúp nhìn thấy tổn thương và vị trí khảo sát:
Chụp cộng hưởng từ cột sống, khảo sát từ vị trí đốt sống ngực 4 (?, hay là khảo sát toàn bộ
các đốt sống ngực)
4. CHỌN CÁCH NÀO??? HAY CÁCH NÀO CŨNG ĐƯỢC 
Cách 1: Không thực hiện chọc dịch não tủy vì bệnh nhân biểu hiện hội chứng liệt cứng 2 chi
dưới giai đoạn cấp và đi kèm tình trạng tổn thương 2/3 trước tủy (hội chứng thiếu máu cục bộ
tủy) nên nghĩ đến nguyên nhân do mạch máu nhiều hơn. Cách nhập viện 4 tuần bệnh nhân có
tiền sử nhiễm siêu vi, nhưng ít nghĩ đến viêm tủy vì biểu hiện viêm tủy trên lâm sàng thường
ở giai đoạn bán cấp, lâm sàng biểu hiện hội chứng cắt ngang tủy toàn bộ.

1
 Nam mô tích đức K43

Cách 2: Bệnh nhân có tiền sử nhiễm siêu vi cách nhập viên 4 tuần, nếu kết quả chụp cộng
hưởng từ cột sống không ghi nhận tình trạng nhồi máu, mà có hình ảnh tủy sống phù nề, lớn
hơn bình thường => khi đó tiến hành chọc dịch não tủy để tìm nguyên nhân gây liệt 2 chi
dưới. Kết quả dịch não tủy mong muốn: tăng albumin và tế bào.

5. Chức năng thần kinh cao cấp:

Bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc được (Định hướng không gian, thơi gian và bản thân?)
GCS: E4 M6 E(bệnh nhân không nói được => rối loạn ngôn ngữ gì? Cần khai thác thêm tình
trạng mất ngôn ngữ của bệnh nhân có phải bẩm sinh không)
6. Tóm tắt HC, triệu chứng
- Liệt VII trung ương bên (P): mờ rãnh mũi má bên (P), khóe miệng (P) xệ xuống
- Hội chứng liệt mềm nửa người bên (P) kiểu trung ương
+ Liệt mềm vì: sức cơ 1/2 người (P) tay 0/5, chân 3/5, giảm trương lực cơ nửa người (P),
phản xạ gân cơ mất (P)
+ Kiểu trung ương vì bệnh nhân có phản xạ Babinski bên phải (+), biểu hiện liệt mềm có thể
là giai đoạn đầu của kiểu trung ương
7. VT tổn thương
- Bệnh nhân liệt VII trung ương, liệt nửa người phải không đồng đều ( tay 0/5, chân 3/5), rối
loạn mất ngôn ngữ nên nghĩ nhiều vị trí tổn thương nằm ở võ não
8. Bệnh lý phù hợp nhất
- BN diễn tiến các triệu chứng đột quỵ 1 cách cấp tính, đột ngột nên nghĩ đến nguyên nhân do
mạch máu, bệnh nhân có tiền sử THA 5 năm và đã ngưng điều trị trong 1 năm, vào viện đến
biểu hiện huyết áp tăng 190/100mmHg nên nghĩ nhiều nguyên nhân xuất huyết não. Tuy
nhiên trên lâm sàng xuất huyết não thường đi kèm với tình trạng tăng áp lực nội sọ biểu hiện
đau đầu và nôn mửa, ở bệnh nhân chưa ghi nhận các biểu hiện trên nên không loại trừ bệnh

2
 Nam mô tích đức K43

nhân đột quỵ do nhồi máu não, cần tiến hành chụp CLVT để chẩn đoán và có hướng xử trí
kịp thời.

1. Chẩn đoán hội chứng và giải thích:

Hội chứng liệt cứng 2 chi dưới không hoàn toàn kiểu trung ương giai đoạn cấp
- Liệt cứng 2 chi dưới vì: sức cơ 2 chân 2/5, tăng trương lực cơ, tăng phản xạ gân xương
- Không hoàn toàn: vì sức cơ 2 chân 2/5
- Kiểu trung ương: vì bệnh nhân biểu hiện liệt cứng, có rối loạn cảm giác theo khoanh tủy
( mất cảm giác sờ nông, đau nhiệt từ rốn, mất PX da bụng)
- Giai đoan cấp: vì triệu chứng biểu hiện cách nhập viện 2 tuần (<1 tháng)
2. VT tổn thương: tổn thương khoanh tủy
- Theo chiều dọc: mất cảm giác sờ nông, đau nhiệt từ rốn xuống (D10), mất PX da bụng
=> Khoanh tủy bị tổn thương là D10 -> Đốt sống tổn thương là D7
- Theo chiều ngang: mất cảm giác sờ nông, đau nhiệt, còn cảm giác định vị ngón chân
=> tổn thương ở 2/3 trước tủy sống
3. Nguyên nhân có khả năng nhất:
Bệnh nhân khởi phát liệt 2 chi dưới đột ngột nên nghĩ nhiều nguyên nhân do mạch máu, lâm
sàng gợi ý tổn thương 2/3 trước tủy nên nghĩ nhiều tình trạng nhồi máu tủy gây nên hội
chứng thiếu máu cục bộ tủy
BN cũng có tiền sử nhiễm siêu vi cách đây 4 tuần nên cũng không loại trừ nguyên nhân tổn
thương do viêm tủy. Cần thực hiện chụp cộng hưởng từ cột để tìm nguyên nhân và có hướng
xử trí kịp thời.

3
 Nam mô tích đức K43

1. Dây TK sọ bị ảnh hưởng:

- Dây III bên (T): vì BN biểu hiện đồng tử (T) dãn, mất phản xạ ánh sáng
- Dây VII trung ương (P): vì BN biểu hiện tình trạng liệt 1/4 dưới mặt (nếp nhăn trán còn,
mắt nhắm kín, nếp mã mũi (P) mờ, mép miệng bên (P) xệ)
2. Gợi ý tổn thương:
- Liệt đồng đều 1/2 người (P)
- Liệt dây III (T)
- Liệt VII trung ương (P)
=> Gợi ý tổn thương ở trung não, biểu hiện hội chứng Weber.