‫اتساع زمان‬

‫این مقاله به هیچ منبع و مرجعی استناد نمی‌کند‪( .‬اکتبر ‪)۲۰۱۸‬‬

‫بیشتر بدانید‬

‫اتساع زمان یا فراخش زمان یکی از مفاهیم فیزیکی‬

‫مربوط به نظریٔه نسبیت خاص آلبرت اینشتین هست‬
‫که مبنی بر پایٔه نسبیت این گونه بیان می‌شود که از‬
‫دید دو ناظر با سرعت متفاوت‪ ،‬گذر زمان متفاوت‬
‫بررسی می‌شود‪ .‬در مثال آزمایشی ساده‪ :‬یکی با دو‬
‫سرعت نزدیک به سرعت نور و سرعتی کمتر از سرعت‬
‫نور (به‌طوری‌که دو بردار سرعت با هم زاویٔه غیر از ‪۱۸۰‬‬
‫و صفر درجه بسازند «برای احساس بهتر پدیده‬
‫اتساع») فرض می‌شود و ناظر دوم ساکن فرض‬
 ‫می‌شود‪ .‬به‌طور کلی هرچه با سرعت بیشتری حرکت‬
‫کنیم‪ ،‬زمان کندتر می‌گذرد و این دو رابطٔه معکوس‬
‫دارند‪.‬‬

‫از چهار چوب مرجع موضعی ساعت آبی رنگ‪ ،‬ساعت‬

‫قرمز رنگ متحرک کند تر تیک تاک میکند‪.‬‬

‫انواع اتساع زمان‬

‫در این نظریه ‪ ۲‬نمونه از اتساع زمان بررسی شده‌است‪.‬‬
‫در نسبیت خاص‪ ،‬ساعت‌هایی که نسبت به یک فرد‬
‫مشاهده‌کننده اندازه‌گیری می‌شوند به کندی کار‬
‫می‌کنند‪ .‬برای نمونه اگر دو جسم داشته باشیم که یکی‬
‫از آن‌ها جسم ‪ ۱‬است و دیگری جسم ‪ ۲‬و جسم اول با‬
‫سرعت بیشتری نسبت به جسم دوم حرکت کند در این‬
‫حالت گفته می‌شود که زمان برای جسم اول به‌طور‬
‫محسوسی کند می‌شود‪ .‬چنانچه این توسط ساعت‬
‫اندازه‌گیری شود عقربه‌های ساعت در حالت اول به‬
‫کندی کار می‌کنند‪ .‬درنسبیت عام ساعت برای جسمی‬
‫کند کار می‌کند که نزدیک نیروی گرانشی قوی مانند یک‬
‫سیاره قرار گرفته‌است‪.‬‬

‫اتساع زمان به دلیل سرعت نسبی‬

‫فرمول برای محاسبه اتساع زمان در نسبیت خاص به‬
‫شرح ذیل است‪:‬‬

‫که‬
 ‫بازه زمانی برای فرد مشاهده‌کننده (مانند‬
‫تیک تاک‌های روی ساعت) زمان مناسب‬
‫بازه زمانی برای شخصی که حرکت می‌کنند‬
‫(نسبت به شخص مشاهده گر) با سرعت ‪v‬‬
‫سرعت نسبی میان مشاهده گر و ساعت متحرک‬
‫سرعت نور‪.‬‬

‫این می‌تواند به شکل زیر نیز نوشته شود‪:‬‬

‫فاکتور لورنتس‪.‬‬

‫به‌طور کلی می‌توان گفت زمان بیشتری توسط ساعت‬

‫اندازه‌گیری می‌شود در حالت سکون در مقایسه با زمان‬
‫اندازه‌گیری شده برای ساعت متحرک زمانی که هر دوی‬
‫ساعت‌ها در حالت سکون قرار دارند زمان اندازه‌گیری‬
 ‫شده برای هر دو یکسان خواهد بود این را می‌توان با‬
‫ریاضیات به شکل زیر اثبات کرد‪.‬‬

‫با جای گذاری‪:‬‬

‫‪years‬‬

‫پس می‌توان نتیجه گرفت که اگر ‪۱‬سال (از نظر شخص‬

‫در فضا که با سرعت ‪ 0.99c‬در حال حرکت است)‬
‫گذشته شده باشد این معادل با ‪ ۷‬سال زمان گذشته در‬
‫زمین است‪ .‬در زندگی عادی‪ ،‬جایی که با سرعتی بسیار‬
‫اندک نسبت به سرعت نور حرکت می‌شود نمی‌توان‬
‫اتساع زمان را مشاهده کرد اما در سرعت‌های باال‬
‫(نزدیک به سرعت نور) پدیده اتساع زمان را می‌شود‬
‫یافت‪ .‬با این وجود یکی از کاربردهای این پدیده در‬
‫ساعت ماهواره‌های ‪ GPS‬است که آن‌ها را دقیق‬
‫می‌کند‪ .‬بدون اطالع از اتساع زمان ‪ GPS‬بی‌ارزش‬
‫بود‪.‬‬

‫منابع‬
‫‪https://courses.lumenlearning.com/bound‬‬
‫‪less-physics/chapter/implications-of-‬‬
‫‪/special-relativity‬‬

‫برگرفته از «?‪https://fa.wikipedia.org/w/index.php‬‬
‫‪&oldid=37027077‬اتساع_زمان=‪»title‬‬
‫این صفحه آخرین‌بار در‏‪ ۲۵‬آوریل ‪ ۲۰۲۳‬ساعت‏‪ ۱۴:۱۱‬ویرایش شده‌ا‬
‫محتوا تحت ‪ CC BY-SA 4.0‬در دسترس است‬
‫مگر خالفش ذکر شده باشد‪.‬‬