Katutubong Salita sa Tagalog Pangungusap Paliwanag
1.) Pangangayaw Pamumugot-ulo Ipinakita nila ang kanilang paghihimagsik sa Ang pagkuha ng ulo (pangangayaw) ay dating gawi sa pamamagitan ng pangangayaw. ating kapulluan, maging sa kalapit na bansa. (Cebuano at Malay) 2.) Banwa Pinagmulan/Teritoryo Ang datu at ang kaniyang mga kasama ay bumalik Ang banwa sa Tagalog ay ang pinagmulan o teritoryo. sa kanilang banwa. (Cebuano at Malay) 3.) Babaylan Babaeng manggagamot Ginamot ng babaylan ang sugatang mandirigma. Babaylán ang tawag sa mga nagsilbing manggagamot at tagapamahala ng katutubong kultura bago ang pananakop ng mga Espanyol sa Filipinas. Tinatawag din silang baylan o daytan (Bisaya), katalonan (Tagalog), at maaram (Kiniray-a). (Cebuano at Malay) 4.) Datu Pinuno Itinanghal bilang datu si Bagani sapagkat siya ang Ang datu ay isang pinuno ng barangay noon. Sila ay pinakamalakas, matalino at may pagmamahal sa may taglay na talino, at ang pinakamalakas. (Cebuano kaniyang nasasakupan. at Malay) 5.) Iloy Ina Hindi nakilala ni Amaya ang kaniyang iloy Ang salitang Iloy ay mula sa lenggwaheng Cebuano at sapagkat inilayo siya ng kaniyang ama. Malay, ito ang tawag ng mga anak sa kanilang nanay sa palabas na Amaya. (Cebuano at Malay) 6.) Binukot Babaeng itinago Si Amaya ay binukot ayon sa kagustuhan ng Binukot ang tawag sa mga anak na babae ng datu. kaniyang ama. Sila ay nasa loob lamang ng bukot upang di Makita ng sino man. (Cebuano at Malay) 7.) Oripun Alipin Nagsisilbi ang mga oripun sa kanilang panginoon. Alipin ang kahulugan nito. Sila ang mga nagtatrabaho para sa kanilang mga amo o nagmamay-ari sa kanila. (Cebuano at Malay) 8.) Batuk Pintados, tattoo Ang batuk ay simbolo ng isang matapang na Mga markang tinta at guhit na sumisimbolo sa mandirigma. kagandahan o kagitingang kanilang taglay. Isa itong tradisyon na isinasagawa ng ating mga katutubo na sa paglipas ng panahon. Si Whang Od ay isang katutubong Kalinga, sikat at kapitapitagang personalidad sa kanilang komunidad. Siya ay isang mambabatok o tagapagtattoo. Siya ang itinuturing na kahuli hulihang mamabatok na Kalinga sa Pilipinas ngayon. (Cebuano at Malay) 9.) Umalagad Anito Ang mga tao ay nag-aalay sa mga umalagad Ang umalagad ay sinasamba at inaalayan ng mga tao upang matupad ang kanilang mga hiling. sa Amaya upang patnubayan sila at dinggin ang kanilang kahilingan. (Cebuano at Malay) 10.) Atubang Tagapayo Pinayuhan siya ng atubang na huwag lumabas Ang atubang ang nagsisilbing tagapayo ng mga tao sapagkat siya ay mapapahamak. noong sinaunang panahon. (Cebuano at Malay) 11.) Timawa Malaya Nagkaroon ng anak ang datu at alipin kaya’t ito ay Ang timawa ang pinakamalayang tao sa pulo ng ginto, nagging timawa. noong hindi pa nakararating ang mga taga dayuhan sa kahariang malaya ng mga Tagalog. May karapatan rin sila magkalakal at makipagsapalaran sa anumang antas ng buhay. Hindi sila namumuno bilang timawa, hindi rin mga alipin. (Cebuano at Malay) 12.) Balay Bahay Ang ibon ay lumipad sa loob ng balay nila Amaya. Ang balay ay isang salitang lalawiganin na kung saan ang kahulugan nito ay bahay o tahanan. (Cebuano at Malay) 13.) Bana Asawa Ang prinsipe ay naghahanap ng bana na kaniyang Bana ay isang bisayang salita na nangangahulugang makakasama. asawa. (Cebuano at Malay) 14.) Baba Ama Kinuha This study source was downloaded by 100000864154314 from CourseHero.com on 10-24-2023 07:44:14 si-05:00 GMT Amaya ng kanyang baba upang gawing Baba ang ginamit na salita sa pagtawag sa tatay sa binukot. teleseryeng Amaya. (Cebuano at Malay) 15.) Bukot Bahay na tinitirahan ng mga Si Amaya ay nakatira sa bukot kasama ng Ang bahay na tinitirahan ng mga “bai”. Ang mga “bai” bai o prinsesa kaniyang mga kapatid. ay hindi basta lumalabas dito kaya sila ay nakaduyan o kinakarga upang huwag sumayad ang paa sa lupa. (Cebuano at Malay) 16.) Kampilan Espada Ginamit ng mga mandirigma ang kampilan sa Ang kampilan ay isang uri ng tabak na nagmumula sa karahasan. kapuluan ng Pilipinas. Bukod dito, ginagamit din naman ang mga tabak na kahawig nito sa ibang mga dako ng Timog-Silangang Asya, tulad ng Borneo. (Cebuano at Malay) 17.) Bai Prinsesa May angking kagandahan ang bai kaya’t siya ay Kung sa mga dating Pilipino, ang ibig sabihin ng bai ay nagustuhan ng mga lalaki. prinsesa. (Cebuano at Malay) 18.) Hayohay Isang uri ng uripon/Alipin Ang hayohay ay naparusahan sapagkat siya ay Tinatawag din itong alipin o maaring handog. sumuway s autos ng datu. (Cebuano at Malay) 19.) Kunggit Sungka Ang mga bata ay naglalaro ng kunggit. Ang sungka ay isang larong may tablang ginagamitan ng sungkaan[1]—isang laruang tabla na kabilang sa mga mankala na may labing-anim na hukay—na nilalaro sa Indonesia (Borneo), Singapore, at Malaysia. Tinatawag na Tchonka, Naranj, Dakon o Sungka na nilalaro sa ibang mga bahagi ng (pangkaraniwan na sa Java), Sri Lanka, Maldives, katimugang Thailand, Pilipinas at Marianas. (Cebuano at Malay) 20.) Bulawan Ginto Nahuli ni Bagani ang traydor kung kaya’t siya ay Ang salitang Bulawan ay tumutukoy sa isang gagantimpalaan ng bulawan. mamahaling bato o ginto, ito rin ay tumutukoy sa mga bagay o kasangkapan na may ginituang kulay. (Cebuano at Malay)
This study source was downloaded by 100000864154314 from CourseHero.com on 10-24-2023 07:44:14 GMT -05:00