2nd PUC Model Question Paper -2023-24.

Subject Code :09. Subject:॥संस्कृ तम्॥SANSKRIT.

[TIME:03 Hours 15 Minutes.] [Total No of Questions:46.] [Max.Marks:80.]
____________________________________________________________________________________
ಷೂಚನೆಗಳು :
೧) ಈ ಪ್ರವೆಪ್ತ್ರರಕೆಯಲ್ಲಿA,B,Cಮತ್ುುD ಗಳೆಂಬ 4 ವಿಭಹಗಗಳಿ಴.
೨) ಎಱಹಿ ವಿಭಹಗಗಳೂ ಕಡ್ಹಾಯವಹಗಿರುತ್ು಴.
೩)ಎಱಹಿ ವಿಭಹಗಗಳಲ್ಲಿ ಕೆೇಳಱಹದ ಪ್ರವೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ುರಗಳನ್ುೆ ಆಯಹ ವಿಭಹಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಹಗಿ ಷೂಚಿಸಿದ
ಷೂಚನೆಯೆಂತ್ಉತ್ುರಿಷಬೇಕು.
Instructions:
1) This Question paper consists of four parts as A, B, C and D.
2) All parts are compulsory.
3) Every part should be answered as per the given instruction for each and every respective
part.
Part-A.
I.अधोिनर्ददष्टानांप्रश्नानाम्उत्तरािणकोष्टकात्उद्धृत्य ििखत । 10 x 01 =10
1. अद्यािि देवााः कु त्र जन्म इच्छिन्त?
[ जिान्भूतिे,अमेररकाभूतिे, भारतभूतिे, आस्रेिियाभूतिे ]
2. िवक्रमाददत्याः कथं देशान्तरं िनगगताः?
[ िभक्षुकवेषेण,योिगवेषेण,व्यािाररवेषेण, िवदूषकवेषेण]
3. राजिुत्राःमञ्जूषायााःअन्ताःकं िनिक्षिित ?
[ घोरं वानरं ,घोरं सिं, घोरं माजागि,ं घोरं व्याघ्रं]
4. शारद्वत: क:?
[व्यासिशष्याः,विसष्ठिशष्याः,कण्विशष्य:, वाल्मीदकिशष्याः]
5.राणाप्रतािस्यििताकाः ?

[प्रथमउदयससहाः,िद्वतीयउदयससहाः ,तृतीयउदयससहाः,चतुथगउदयससहाः]
6. महाश्वेताया: ििताक:?
[चन्रािीडाः, िुण्डरीकाः,कं साः , हंसाः]

7. सुन्दराःदकमथंनगरम्आगच्छित ?
[ उद्योगाथं ,अटनाथं , िभक्षाथं, व्यािाराथं]
8.’िविधिवििसतम्’ इित िाठे वज्राख्यदक्रिमप्रसङ्गाः _____सूचयित।
[ कणगस्य दुगुगणम् , कणगस्य सहनगुणम् , कणगस्य मननगुणम् ,कणगस्य श्रवणगुणम्]
9.’धनहीनो न हीनश्च’ इित वाक्यस्य भावाः __________।
[ धनहीनाः दररराः ,धनहीनाःदररराःन , धनहीनाः अितदररराः , धनहीनाः हीनाः]
10. ’साः यत्र कु त्रािि भवतु, कािेज् आनेतव्य एव ’ इित वाक्यं कृ ष्णशाििमहोदयस्य _____सूचयित।
[ कोिम् , असूयाम् , िशष्यवात्सल्यम् , जुगुप्साम्]
 II. मञ्जूषाताः सूक्तं िदं िचत्त्वा ररक्तं स्थानं िूरयत । 05x 01 =05
11.द्वीिेषु सवेषु _____ प्रयािन्त।
12. ______ ददाित चेत् सन्तितच्छेदो भिवष्यित।
13.सवगाः सगन्धेषु _______।
14. वैररणां_____ समुरोिमम् आसीत्।
15. ममािराधाः ________ क्षन्तव्याः।

सैन्यम् , िवश्विसित , नरााः ,कृ िया , िुत्रम्,आत्मजा

III. संयोजयत । 16. 05 x 01 =05

क ख
िररव्राड् वायु: ।
गन्धवह: बह्वित्याः ।
हंसाः कामवशगाः ।
गोिवन्दाः गौरी ।
िुिष्िताः प्रतािस्य माता
वृक्षाः

Part - B.
IV.िद्वत्रैाःवाक्यैाःसंस्कृ तभाषया,कन्नडभाषया,आङ््िभाषया उत्तरं ििखत।(चतुणागमेव) 04 x 02 =08
17. भारतवषगस्यप्रिसद्धिञ्चनदीनांनामािनििखत।
18. िविस्मताःराक्षसाःिवक्रमाददत्यंककिृच्छित?
19. कीदृशंकुसुमगन्धम् अिजघ्रम्इितमहाश्वेतावदित ?
20. वज्राख्याः कीटाः कक करोित ?
21.नरिवग्रहााःदेवााःके ?
22. बाल्येशाििणांसंस्कृ ताध्ययनम्।
V. िाठनामउिल्िख्यकाःकं प्रितअवदत्इितसंस्कृ तभाषयाििखत।(चतुणागमेव) 04 x 02 =08
23. मयािराथगमेतत् शरीरं दीयतेस्वेच्छया।
24. सुखािनतेभतृगकुिदेवता: िवतरन्तु।
25. कु त्राििगत्वाधनंसङ्ग्रिहष्यािम।
26. ’भगवन् !दकमिभधान:’?
27. दृढीदक्रयतां चेताः ।
28. िरीक्षाथगम्इतोऽििसमयावकाशाःिवद्यते।
 Part - C.
VI. िाठनामउिल्िख्यश्लोकानाम् अनुवादंकन्नडभाषया/आङ््िभाषयावाििखत। (द्वयोरे व) 02 x
03 =06
29.भारतस्यास्यवषगस्यनवभेदािन्नबोधत।
समुरान्तररताज्ञेयास्तेत्वगमयााःिरस्िरम्॥
30. मञ्जूषांतांचगङ्गायांतथैवोध्वगस्थदीििकाम्।
कृ त्वातत्याजिनिक्षप्यघोरं वानरमन्तरे ॥
31. अताःिरीक्ष्यकतगव्यंिवशेषात्सङ्गतंरहाः।
अज्ञातहृदयेष्वेवंवैरीभवितसौहृदम्॥
32. मनसािचिन्ततंकायंवाचानैवप्रकाशयेत्।
मन्त्रवत्रक्षयेत्गूढंकायेचािििनयोजयेत्॥

VII.दशवाक्यैाः संस्कृ तभाषयाकन्नडभाषयाआङ््िभाषयावाउत्तरं ििखत। (चतुणागमेव) 04 x 05

=20
33.िुराणभारतम् इित इित िाठानुसारं िुराणेषु वर्णणतस्य भारतस्य वैिशष्यं िववृणुत।
34. िरे षामिि रक्ष जीिवतम् इित िाठानुसारं िवक्रमाददत्यस्यिरोिकारगुणंवणगयत।
35.‘ िनर्णवमशाग िह भीरवाः’ इित शीर्णषकां समथगयत ।
36. अिभज्ञानशाकु न्तिम् इित नाटकस्य आधारे ण दुष्यन्तिात्रमिधकृ त्य स्वीयम् अिभप्रायं
िवशदयत।
37.भामाशाहाःकथम् एकाःश्रेष्ठाः स्वािमभक्ताः इित साधयत।
38. िुण्डरीकस्य जन्मवृत्तान्तं ििखत ।
39.शािन्तदशगनात् तरुणस्य मनिस कााः दुभागवनााः उत्िन्नााः? अन्ते कथं िनमूगिितााः इित वणगयत।
Part - D
VIII. यथािनदेशंििखत।(त्रयाणामेव) 03 x 03 =09
40. ससन्धिवभजत/ससन्ध योजयत।(त्रयाणामेव)

वनािनिेन। एकै कम्।प्रागेव।धौताः + च।देवााः+ते।

41. िवग्रहवाक्यं ििखत/समस्तिदंििखत।(त्रयाणामेव)

विािणाः।कन्यारत्नम्।तिोधनाः।गुरोाःउिदेशाः।अहिनअहिन।

42. िदिररचयंकुरुत।(त्रयाणामेव)
कृ त्वा। प्रितसंहतुगम्।समिाद्य।ितन्।िचिन्ततम्।

43. प्रयोगंिररवतगयत।
अ.िवक्रमाददत्याःकािंनयित।
अथवा
आ. नरै ाःकमागिणदक्रयन्ते।
 44. अिङ्कारं सिक्षणं िनर्ददशत।
अ. मध्येतिोधनानांदकसियिमविाण्डु ित्राणाम्।
अथवा
आ. िवद्यारत्नेनयोहीनाःसहीनाःसवगवस्तुषु।

IX. संस्कृ तभाषयाअनुवदत।

5x1=5.
45. ಒಮ್ಮೆವಿಶ್ಹಾಮಿತ್ರಮಸರ್ಷಿಗಳುದವರಥಮಹಹರಹಜನ್ಆಸ್ಹಾನ್ಕೆೆಬೆಂದರು.
ಯಜ್ಞರಕ್ಷಣೆಗಹಗಿಬಹಲಕರಹದರಹಮಲಕ್ಷೆಣರನ್ುೆತ್ಮೆಜೂತ್ಕಳುಹಿಷು಴ೆಂತ್ಕೆೇಳಿಕೊೆಂಡರು.
ಪ್ುತ್ರವಹತ್ಸಲಯದೆಂದದವರಥನ್ುದುುಃಖಿತ್ನಹದನ್ು.
ಕುಲಪ್ುರೂೇಹಿತ್ರಹದ಴ಸಿಶಠರುವಿಶ್ಹಾಮಿತ್ರರಬೇಡಿಕೆಯನ್ುೆಪ್ೂರೈಷು಴ೆಂತ್ದವರಥನಿಗೆನ್ುಡಿದರು.
ಲೂೇಕಕಱಹಯಣಕ್ಹೆಗಿದವರಥನ್ುರಹಮಲಕ್ಷೆಣರನ್ುೆಕಳುಹಿಸಿದನ್ು.
Once the sage Vishwamitra came to the court of the king Dasharatha. He requested
to send the boys Rama and Lakshmana to protect his sacrifice. Dasharatha felt sad due to
affection towards his children. Vasishtha, the preceptor of the family, advised Dasharatha
to fulfilVishwamitra’s request. Dasharatha sent Rama and Lakshmana for the welfare of
the world.
X.इमंिररच्छेदंिरठत्वाप्रश्नानाम्उत्तरिणििखत।
4x1=4.

46. समयक् िवचायैव सवं करणीयम् इित एषा कथा समयक्

बोधयित।िुराअयोध्यायांसगरोनामराजाआसीत्।एकदास: ििवत्रम् अश्वमेधयागंकतुगम्ऐच्छत्।तदथंस:

यज्ञाश्वम् अमुञ्चत।इमंिवषयंज्ञात्वाइन्र: यज्ञाश्वम् अिहृतवान्।तंिातािंनीत्वातत्रति: कु वगत: किििमुन:े

समीिेस्थािितवान्।यज्ञाश्वम् अिन्वष्यन्त:सगरिुत्रा: भूसमखनन्त:िातािम् अगच्छन्।तत्रयज्ञाश्वं दृष््वा,

किििएवचोरइितमत्वा,तेतंमहामुिनम्अवाच्यशब्दै: अिनन्दन्।तदाकु िितोमुिन: नेत्रेउन्मील्यतान् सवागन्

भस्मीकृ तवान्।अत: ज्येष्ठा: वदिन्त ‘अिवचायगदकमििकमगनकरणीयम्’इित।

प्रश्नााः -

i. राजासगर: कककतुगम् ऐच्छत् ?

ii. सगरस्ययज्ञाश्वंक: अिहृतवान् ?

iii. कु िितोमुिन: दकम् अकरोत् ?

iv. अत: ज्येष्ठा: ककवदिन्त ?

**********************