1

2
 ‫تلویزیون و سینما ماهیتاً با یکدیگر متفاوت هستند‪ ،‬اما با مخاطباان واو ‪ ،‬باا ارر ازار ا‬
‫«نابطاه ی تساخیری» اسا‬ ‫انااد یاه ااو‬ ‫تفناوت مراتب‪ ،‬احوه ی مواجهه ی مشاتری‬
‫یه شاید های نابطاه‬ ‫اگرچه« باالوتیان» شیفتگ مخاطبان ن برابر این وسایل آن همه اس‬
‫ی یگری ا ساسر جهان با آن قابال قیاان اباشادم هماه ی اشایا و موجاو ات یاه اتاا ا‬
‫بروون اناد وواه ااوواه موا مستعدی برای ایجا مفسده ایاز هساتند‪ ،‬چناان یاه‬ ‫جا بی‬
‫یاه‬ ‫اسساااه ی مشاهون آماده اسا‬ ‫نبانه ی پول و اان ایز این چنین شده اش م ن یا‬
‫م یند‪ ،‬برای‬ ‫‪ « :‬همین وتا مرا یفای‬ ‫شیطان بعد ا آسرینش ن و اوتراع پول گفته اس‬
‫آاکه بتواام همه ی ابنای آ م نا گمراه ینمم» بنده سکر م ینم تلویزیون و سینما نا ایز باید‬
‫به آن اسزو م‬

‫یاه سااینین ایان هکاده ی واراد شاریع‬ ‫تعبیر هکده ی جهاا المحاله بدین معناس‬
‫واردی نا ایز پذیرسته اادم مهم ترین رو ه ای یه ازام سرهنگ نا ونت م بخشد هماین‬
‫یه با تبدیل یاستن به اشااه ها و الئم قابل ااتقاال سامع و بیاری ناوان‬ ‫جهان بین اس‬
‫اطال ات پیدا م ینندم اگر اخواهیم متعرض سرهنگ شویم یاه ایناون ا طریاب شابکه ی‬
‫باا جهاان‬ ‫یه این سرهنا‬ ‫جهاا انتباطات ن سراسر جهان اشا ه م یابد‪ ،‬این قدن هس‬
‫و یاا‬ ‫و باا های سرهنا‬ ‫یه مختص به واو اوسا‬ ‫همراه اس‬ ‫بین و جهان شناس وا‬
‫یگری جمع ام شو م‬ ‫شریع‬

‫گا‬ ‫و آن هم اه تفکر به معنای میطلح آن ن ایان نو گاان سلا‬ ‫بان‪ ،‬بان تفکر اس‬
‫و ر ارت اماام‬ ‫بشر‪ ،‬بان ‪ ،‬باان باون ا جهاان اا ات و و اول باه االم رقاایب اسا‬
‫ومین (نه) ن یتاب« میباح الهدایا الا الخالسا و الوالیا » الفاا نا مجالیا بارای رهاون‬
‫ااسته ااد و ن شرح « ای سحر» ایز ررور نا الم گفته اااد یاه‬ ‫ملکوت ن الم مل‬
‫به همه ی والم وجو اشانت ان ‪:‬‬

‫‪3‬‬
‫ن مقابل همه ی والم و ترتیاب آن االم ایاز باا ترتیاب‬ ‫الم اس‬ ‫ممم الم ررور ‪ ،‬وو‬
‫ان و بااب باه مخلاول اول یاه‬ ‫اللا‬ ‫ررور مطابب اس م پس الف گوی بر واجب الوجو‬
‫قل اول و اون اول اس ممم‬

‫یاه ابناای ا م بارای‬ ‫پس بان نا ام توان سقط مجمو ه ای ا اشااه های قران ا ی ااس‬
‫انتباط گرستن با یکدیگر و تفهیم و تفاهم جعل یر ه ااد‪ ،‬بلکه ررور « بسط یاالم ا لا یاا‬
‫یلمه ی امر» هستند و ا طریب آن ها و به واسطه ی ااسان‪« ،‬منشون رقیق » ن باان جلاوه‬
‫یاسته اس م‬

‫یه تفکر جدید نا ن تفکر وو مساتحیل ینایم و هرجاا یاه امکاان ایان‬ ‫تالش ما آن اس‬
‫‪ ،‬واو باه واو باه‬ ‫استحاله وجو ادان ‪ ،‬برآن غلبه یابیمم تالش ماا بارای غلباه ی تکنیا‬
‫یه بشر امرو نا به تسلیم ن برابر تمادن غارب وا اشاته اسا م‬ ‫معنای اف موجبات اس‬
‫اگرچه این غلبه جز با غلبه بر افس امانه و ترک ا ات مال م با اادگ ماشاین و تکنیا‬
‫تاالش شاوان تاانیخ و سارا‬ ‫یه این امر بدون ی‬ ‫ه امکان ادان ‪ ،‬اما اباید توقع اش‬
‫واشیب های بسیان امکان پذیر باشدم تنها چیزی یه ن این مبان ه به یانی ما وواهاد آماد«‬
‫اله اس م‬ ‫یه ا ا ل ولق‬ ‫وجدان سطری ااسان ها»س‬

‫هساتند یاه پایش ا آاکاه ا اال ماا « آ ا ی ن‬ ‫سینما و تلویزیون پدیدانهای تکنولوژی‬
‫قبول یا آ م قبول آن ها» پیدا ینیم وو نا بر ما تحمیل یر ه اادم‬

‫و افاار‪ ،‬اساایر سااحر شیطاا (ااتلکتوئلیساام و‬ ‫ا میااان سااینماگران ماازمن ایااز‪ ،‬جااز یک ا‬
‫و‬ ‫هنرمندمآب ) شده ااد و سیلم های آاان ایز ناگا « وو بیناااه و وو بنیا اااه» یاستاه اسا‬
‫یس یه ن ام« وو بین و وو بنیا ی منونالفکرااه» بیفتاد یگار اما تواااد جاز بارای«‬
‫اثبات وویش» سیلم بسا م بسیانی ا آاان ایز یه وو نا ا این ام هاا میاون اشاته اااد‪،‬‬

‫‪4‬‬
‫بااین پیش اونی یه غالب های هنری غرب هر اوع پیام و محتاوای نا ما پاذیر ‪ ،‬ساا ه‬
‫لورااه گرستان ابتذال شده ااد وآثانی تولید یر ه ااد یه ازیر آن نا س المثل ن سیلم هاای‬
‫سینمای تلویزیون بسیان م توان یاس ‪ ،‬سیلم های یه قهرمااااشاان پاسادانان یمیتاه و یاا‬
‫ن م آونان جبهه های ابر هستند‪ ،‬اما ا ماال وادای ایان بنادگان واوب وادا نا تاا ساطح‬
‫شعانهای متزاهرااه و ب ان ش پایین م آونادم‬

‫ساینما‪ ،‬بایاد نباانه ی‬ ‫و برای شناو‬ ‫تلویزیون باید سینما نا شناو‬ ‫برای ا ناک ماهی‬
‫ن نماان اساتعدا‬ ‫نمان اویس اادیشه یر م پیش ا آاکه سینما متولاد شاو ‪ ،‬بشار غربا‬
‫وسیع وویش نا برای ویال پر ا ی به رهون نسااده بو م «نمان اویس » نا هرگز ام توان‬
‫با « اسطونه پر ا ی» و یا رت «قیه پر ا ی» بشر ن گذشته هاا قیاان یار م نماان ماهیتاا‬
‫پدیدانی متمایز ا اسطونه ها و یا قیه ها ی یهن اس م « وو بنیا ی یاا سوبکیتیویسام» ا‬
‫ان و ایان تفااوت‬ ‫یه نمان نا ا اسطونه و یا قیه های یهن متماایز ما‬ ‫ویو یات اس‬
‫ویاال‬ ‫« مواولاو‬ ‫«تماایز جاوهری اتا » اسا م نماان یا‬ ‫رض یوچک ایسا ‪ ،‬یا‬
‫باه قیاه ایاز‬ ‫یه « ونت مکتوب» یاسته و ا پاذیرش سطاری ااساان اساب‬ ‫وتوهم » اس‬
‫نواا » اداشاته و «ویاال‬ ‫سوباستفا ه یر ه اس م اه آاکه بشر تاا ایان نو گاان«مواولاو‬
‫یه بشر تا پیش ا این هرگز به ایان سکار اما‬ ‫پر ا ی» ام یر ه اس ‪ ،‬اه ‪ ،‬اما این هس‬
‫استا ه یه « ردیث افس» وویش نا بنویسد و به یگران رضه یندم ااساان قادیم ااه بارای‬
‫یه او نا بدین تیویر برساادم‬ ‫ااسان و اه برای هنر شأایت چنین قائل ابو ه اس‬

‫یاه هار ویاال پار ا ی باه واو‬ ‫ویل چیزها باید تغییر یند تا چنین تیویری ایجا گر‬
‫جرأت اوشتن بدهد و یا ن ویال پر ا ی های یگران جا بیت ببیندم «ااسان گرایا » یا‬
‫ن ایان‬ ‫ن ومفهوم یامال مت ا با یکدیگر و اتاایج یاامال متفااوت‪ ،‬وتاا یسا‬ ‫لفظ اس‬
‫یاه «ااساان» ن ااز ماا و غربا هاا سقاط یا‬ ‫مقدمات ایندیشد هرگاز ناخواهاد یاسا‬

‫‪5‬‬
‫جا ااسان گرایا یعنا « اثباات‬ ‫و ن معنا آن همه متفاوت‪ ،‬یه ن ی‬ ‫«مشترک لفز » اس‬
‫اله ااسان» و ن جای یگر یعن « پرستش ااسان به مثابه ی ال تارین محیاول‬ ‫والس‬
‫تطون طبیع ریات»م‬

‫هده ی تأمین ووایج ریاواا ااساان‬ ‫یه م توااد ا‬ ‫ام تکنولوژی ن آن جاس‬ ‫مقبولی‬
‫تا سطرت اله ااسان ن محال واقاع شاو ‪،‬‬ ‫به ووب برآید و این توجه ‪ ،‬س افسه یاس اس‬
‫گذشته ا آاکه ا ات و تعلقات همراه با آن‪ ،‬به ااچان‪ ،‬نسته نسته سطرت الها ااساان نا ن‬
‫یاه‬ ‫لیل نا وواهاد سااو‬ ‫سن وواهد یر و ا او همان موجو‬ ‫گونهای هواهای افساا‬
‫تکنی » ن سراسر جهان پراینده اس م‬ ‫والی‬ ‫امرو « تح‬

‫ونی اسا ‪ ،‬ونی ا وادا‪ ،‬و های ناه رقیقتا بارای‬ ‫اضطراب و ب قارانی نوح ااشا ا‬
‫انضای آن جز نسیدن به قرب ودا وجو ادان م باق ناه ها نا هرچه هسا ‪ ،‬ساراب بادان‬
‫موهوم و نوغینم‬

‫و تأثیر و تاأثرات متقابال‪ ،‬ریلاه‬ ‫میان راهر و باطن وجو ااسان تناسبات واص رایم اس‬
‫جوی‪ ،‬یاا یشااادن باه وا ی تفانن و‬ ‫اشتن ا تفکر و رقیق‬ ‫های برای سریفتن نوح و با‬
‫تغفل و لذات واه پیدا یند؟‬

‫این قا ده استثنا ما شاواد ‪:‬‬ ‫مومی‬ ‫هستند یه ا‬ ‫و همااطون یه گفته شد‪ ،‬تنها اهل والی‬
‫ألغوینهم أجمعین إلّا با ک منهم المخلیینم‬

‫ب وو ی اس م قالب و محتوا و ررر و مزارور ن ساینما‬ ‫الغایات بشر جدید او‬ ‫غای‬
‫یفار و‬ ‫وجو وارد هستند‪ ،‬همچون نوح و بدنم با گارایش نوح باه سام‬ ‫و مرتبه ا ی‬
‫یاه محتاوای‬ ‫شرک راهرا تغییری ن بدن راهر ام شو ‪ ،‬اما ن سینما این « قالاب » اسا‬

‫‪6‬‬
‫وویش نا « برم گزیناد » چاه بخاواهیم و چاه اخاواهیم‪ ،‬ن تمادن امارو نوش و ابازان «‬
‫ا ال » ان و سینما ایز ا این رکم یل وانج ایس م‬

‫ا ریلاه‬ ‫سینما ایز الوه بر پیچیدگ بسیان یا و ساول العاا ه‪ ،‬مجمو اه ای اسا‬ ‫تکنی‬
‫و بر واالر تیاون اام‪،‬‬ ‫های یه با قید سریب قل و اف اوتیان تماشاگر‪ ،‬گر آمده اس‬
‫ساینما‬ ‫هدم تکنیا‬ ‫نجوع ام‬ ‫هرگز ااسان نا به سطرت ثااوی یه مقام تفکر و تذیر اس‬
‫یه باید ورل شاو م ن ایان اکتاه بارنای‬ ‫یعن مجمو ه ی نوش ها و ابزان آن‪ ،‬مجاب اس‬
‫اهل معنا‪ ،‬معاا بسیان اهفته اس م‬

‫سیر استاا سیلم‪:‬‬

‫ا آن وجه یاه‬ ‫باشد و هم اسباب تذیر‪ ،‬اسباب غفل‬ ‫‪ )1‬استان هم م توااد اسباب غفل‬
‫هاای نویاای باه گام گشاتگ بکشاااد و‬ ‫مخاطب وو نا ن سیر آنماا وقایع و شخیی‬
‫به مبدأ و معا تذیر پیدا یند و جایگااه واو نا‬ ‫اسباب تذیر‪ ،‬ا آن وجه یه مخاطب اسب‬
‫ماهیتاا‬ ‫تاانیخ‬ ‫ساینمای و واقعیا‬ ‫ن یرونت تانیخ جهان با یابدم البته میان واقعی‬
‫ساینما پوشایده‬ ‫واقاع شاو ‪ ،‬رقیقا‬ ‫ان یه اگر ماون غفلا‬ ‫زیم وجو‬ ‫تباین و تفاوت‬
‫وواهد ماادم‬

‫‪ )2‬ااسان سطرتا ا جهل و ابهام م گریز و سینما با استفا ه ا این ویو ی ‪ ،‬تماشاگر نا‬
‫بع ا سیلم با را ثه ای آغا شو یه استان سیلم به آن واتم‬ ‫«تسخیر» م یند‪ ،‬ممکن اس‬
‫باه چگاواگ وقاوع آن‬ ‫یاه تماشااگر اساب‬ ‫م شو م ن این جا هموانه مقیو این اسا‬
‫را ثه ی مشخص‪ ،‬سوال و ابهام پیدا یند و برای نهای ا این ابهام و یاستن جواب‪ ،‬به ا اماه‬
‫ی سیلم القمند شو م‬

‫‪7‬‬
‫‪ )3‬نمان اویس و استان پر ا ی با این هد جدید بشر وتوجه تانیخ به ایا پدیاد آماده‬
‫راهر و باطن پر ه بر‬ ‫و ا اسب‬ ‫اس ‪ ،‬رال آاکه قیص قرآن تذیره ی آن هد ا ل اس‬
‫لفاظ و و لفاظ‪ ،‬هماه ی الفاا ا معناای‬ ‫ا قرآن ون شو ‪ ،‬اه یا‬ ‫ان م چون سرهن‬ ‫م‬
‫ون م شوادم‬ ‫قرآا وو‬

‫ن جهان واقع‪ ،‬پیواد رس ااسان با جهان ا طریب روان پنج گااه ااجام ما شاو ‪ ،‬اماا ن‬
‫یاا ن‬ ‫سینمای روان به سمع و بیر محدو ما گار ‪ :‬شانیدن و یادن ن یا‬ ‫واقعی‬
‫مربع مستطیلم‬

‫یه بسیانی ا ویو یات بیاا سینما ا آن منشأ م گیاد‪ ،‬چرایاه ا‬ ‫این اقص مبنای اس‬
‫تنها ا مجرای پر ه ی سینما امکان ان ‪ ،‬به ااچان هماه ی‬ ‫همان آغا چون پیواد با واقعی‬
‫های مخاطب باید به یا ن بسته ی ونبین منتقل شو م‬ ‫سعالی‬

‫ابتدا برا اشتغال همه ی هن تماشاگران باید همه چیز جز پر ه ی ساینما محاون شاو و ن‬
‫مررله ی بعد باید « مناسبات سیزیک » مخاطب با اطارار واویش باا یاا ن هندسا ساینما‬
‫پیدا یندم‬ ‫مطابق‬

‫‪:‬‬ ‫قوه ی متخیله و تیون رری‬

‫– ا ام ا اینکاه مرباوط باه‬ ‫ا سایر هنرهاا‪ ،‬و رریا‬ ‫تیویر متحرک وجه تمایز سینماس‬
‫ما بخشاد‪ ،‬ولکان ایان‬ ‫سوژه باید یا ونبین ‪ -‬س ا و مان و وقایع سینمای نا موجو یا‬
‫وابساته باه واو تماشااگرم واقعیا‬ ‫رقیقتا موجو ایس ‪ ،‬تیاون یاا تاوهم اسا‬ ‫رری‬
‫وو یامال بر قوای باطن ااسان و مخیو ا بر قوه ی متخیلاه متکا‬ ‫ن موجو ی‬ ‫سینمای‬
‫اس م‬

‫‪8‬‬