DÂN SỰ BÀI TẬP LỚN HỌC KỲ

Vấn đề 5: Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra
Tóm tắt Quyết định số 30/2010/DS-GĐT ngày 22/01/2010 của Tòa dân sự Tòa án
nhân dân tối cao.
Nguyên đơn: ông Nguyễn Hữu Công
Bị đơn: Chi nhánh điện Cái Bè
Lý do khởi kiện: Cháu Nguyễn Hữu Lợi (con của ông Công) bị điện giật chết tại nhà ông
Huỳnh Trí Dũng do đường dây hạ thế chạy ngang qua nhà ông Dũng bị hở mạch điện, khi
cháu Lợi đi ngang qua chạm vào dây chằng thì bị điện giật chết tại chỗ. Hiện tại, chủ sở
hữu nguồn nguy hiểm cao độ là Công ty điện lực 2 và trách nhiệm của bên quản lý, sử
dụng do ông Trần Văn Ri phụ trách. Việc ông Công yêu cầu bồi thường thiệt hại từ Chi
nhánh điện Cái Bè là không đúng đối tượng nhưng Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp
phúc thẩm lại bác bỏ đơn khởi kiện là không đúng Tòa án nên hướng dẫn ông Công cách
xác định đúng đối tượng khởi kiện để có thể bảo vệ quyền lợi của mình.
5.1 Đoạn nào của Quyết định cho thấy Tòa án đã vận dụng chế định bồi thường
thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra?
Đoạn của Quyết định cho thấy Tòa án vận dụng chế định bồi thường thiệt hại do
nguồn nguy hiểm cao độ gây ra: “Như vậy, nguyên nhân cháu Lợi bị chết là do đường
dây điện hạ thế (sau công tơ tổng) bị hở mạch điện. Trong trường hợp này, nếu anh Công
khởi kiện không đúng đối tượng thì Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm phải
hướng dẫn cho anh Công khởi kiện đúng đối tượng. Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp
phúc thẩm nhận định anh Công khởi kiện không đúng đối tượng để bác yêu cầu khởi kiện
của anh Công là không đúng, gây thiệt hại đến quyền lợi của gia đình anh Công. Khi giải
quyết vụ án, Tòa án các cấp cần xác định rõ đường dây đinệ đó do ai quản lý, sử dụng; từ
đó căn cứ vào Điều 623 Bộ luật dân sự và Nghị định số 45/2001/NĐCP ngày 02/08/2001
của Chính phủ quy định về hoạt động điện lực và sử dụng điện để giải quyết ...”.
5.2 Suy nghĩ của anh/chị về việc Tòa án xác định đây là bồi thường thiệt hại do
nguồn nguy hiểm cao độ gây ra.
Việc Tòa án xác định đây là bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây
ra là hợp lý. Bản án đã cho thấy có đủ điều kiện phát sinh bồi thường thiệt hại.
Thứ nhất, có thiệt hại thực tế xảy ra. Cháu Lợi khi đi ngang qua chạm vào dây
chằng bị hở mạch điện dẫn đến tử vong tại chỗ.
Thứ hai, thiệt hại do chính nguồn nguy hiểm cao độ gây ra. Tại Điều 601 “Thiệt
hại do chính nguồn nguy hiểm cao độ gây ra” vì vậy ta cần xác định rõ đối tượng gây ra
thiệt hại mà ở trong Bản án nguyên nhân khiến cho anh Lợi tử vong do đường dây điện
hạ thế bị hở mạch điện.
Thứ ba, có mối quan hệ nhân quả. Việc xác định mối quan hệ nhân quả giữa nguồn
nguy hiểm cao độ và thiệt hại xảy ra là rất quan trọng. Đối với Bản án, phát sinh trách
nhiệm bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra thì tự thân sự hoạt động
của nguồn nguy hiểm cao độ là nguyên nhân trực tiếp gây thiệt hại và hậu quả là Lợi tử
vong tại chỗ.
Thứ tư, ở yếu tố lỗi. Căn cứ khoản 3 Điều 601: ““Chủ sở hữu, người được chủ sở
hữu giao chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải BTTH ngay cả khi không có
lỗi, trừ các trường hợp sau đây: (a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị
thiệt hại; (b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ
trường hợp pháp luật có qui định khác”. Trong Bản án, chủ sở hữu và người quản lý tài
sản đã không thực sự quan tâm, còn nhiều thiếu sót trong khi thực hiện nghĩa vụ quản lý
tài sản khiến thiệt hại xảy ra.
Từ những yếu tố trên, ta có thể xác định được đây là bồi thường thiệt hại do nguồn
nguy hiểm cao độ gây ra.
5.3 Tòa dân sự có cho biết ai là chủ sở hữu đường dây điện hạ thế gây thiệt hại
không?
Tòa án dân sự không cho biết ai là chủ sở hữu đường dây điện hại thế gây thiệt hại và
Tòa dân sự Tòa án nhân dân tối cao cần các Tòa án các cấp khi giải quyết vụ án cần xác
định rõ đường dây điện đó do ai quản lý, sử dụng.
Tham khảo
Đoàn Thị Ngọc Hải, “Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây
ra”, https://tapchitoaan.vn/trach-nhiem-boi-thuong-thiet-hai-do-nguon-nguy-hiem-cao-
do-gay-ra, truy cập ngày 22/11/2019.