You are on page 1of 1

ერთ-ერთი ყველაზე ღრმა კანიონი მსოფლიოში.

იგი მდებარეობს კოლორადოს პლატოზე ,


არიზონაში, აშშ, გრანდ კანიონის ეროვნული პარკის ტერიტორიაზე, ასევე ნავახო , ჰავასუპაი და
ვალაპაის ინდიელთა ტომების რეზერვაციებში. კანიონი გამოკვეთილია მდინარე კოლორადოს მიერ
კირქვის, ფიქალისა და ქვიშაქვის მეშვეობით. კანიონის სიგრძე 446 კმ-ია. სიგანე (პლატოს დონეზე )
მერყეობს 6-დან 29 კმ-მდე, ქვედა დონეზე - კილომეტრზე ნაკლები. მაქსიმალური სიღრმე 1857 მ .

გრანდ კანიონი ერთ-ერთი ყველაზე უჩვეულო გეოლოგიური ობიექტია ჩვენს პლანეტაზე . იგი შეიცავს
მდიდარ გეოლოგიურ, ბიოლოგიურ და არქეოლოგიურ მასალას.
კანიონი ითვლება ეროზიის ერთ-ერთ საუკეთესო ნიმუშად.
თავდაპირველად, მდინარე კოლორადო მოედინებოდა დაბლობზე, მაგრამ დედამიწის ქერქის
გადაადგილების შედეგად დაახლოებით 65 მილიონი წლის წინ, კოლორადოს პლატო ამაღლდა .
პლატოს ამაღლების შედეგად შეიცვალა მდინარე კოლორადოს დახრილობის კუთხე , რის შედეგადაც
გაიზარდა მისი სიჩქარე და მის მიერ გამოწვეული ეროზია.

კანიონის ფარგლებში შეინიშნება სიმაღლეთა სხვაობა. ტემპერატურა , ტენიანობა და შესაბამისად ,


ფაუნა, ნიადაგები და მათზე მზარდი მცენარეები იცვლება სიმაღლესთან ერთად . კანიონში იზრდება
ნაძვი, ყვითელი ფიჭვი.

ინდიელებმა იცოდნენ გრანდ კანიონის შესახებ ათასობით წლის წინ. კანიონში ადამიანების
ცხოვრების პირველი ნიშნები მოიცავს კლდეზე მოჩუქურთმებას, რომელიც ინდიელებმა შექმნეს
დაახლოებით 3 ათასი წლის წინ.
პირველი სამეცნიერო ექსპედიცია გრანდ კანიონში, რომელსაც ხელმძღვანელობდა სამოქალაქო
ომის ვეტერანი და უნივერსიტეტის პროფესორი ჯონ უიზლი პაუელი, შედგა 1869 წელს . პაუელმა
გამოიკვლია და აღწერა კანიონი.
2013 წელს ცნობილმა ამერიკელმა ბაგირში მოსიარულე ნიკოლას ვალენდამ გადალახა დიდი
კანიონი, რომელმაც უფსკრულზე გადაიარა ბაგირზე უსაფრთხოების კაბელების გარეშე .

You might also like