ავსტრალია და ოკეანეთი

გეოგრაფიული მდებარეობა, რელიეფი და

სასარგებლო წიაღისეული
ავსტრალია ერთადერთი კონტინენტია,
სადაც ახალგაზრდა ნაოჭა მთები არ
არის, ამიტომ აქ არც მოქმედი
ვულკანებია და არც თანამედროვე
გამყინვარება სიმაღლის გამო.
ოკეანეთი
 კონტინენტად აღიარება უკავშირდება აბელ ტასმანს- 17 საუკუნის შუა
ხანებში, თავდაპირველად სამხრეთიდან მიაღწია, ამიტომ კ.ტასმანია და
ზღვა ტასმანიას მისი სახელი ეწოდა
პირველი და მეორე მოგზაურობის მარშრუტები
1770 წელს ჯეიმზ კუკმა გაცურა ავსტრალიის გასწვრივ და შეადგინა
ავსტრალიის აღმოსავლეთ სანაპიროს რუკა და მან ეს ტერიტორია
დიდი ბრიტანეთის საკუთრებად გამოაცხადა
 საკმაოდ საინტერესო ისტორია აქვს ამ ცხოველის
სახელს. ეს მოხდა 1770 წელს. ჯეიმს კუკი და ჯოზეფ
ბენფსი – ნატურალისტი და მეცნიერი ნაპირზე
სანადიროდ გავიდნენ. მოგვიანებით კუკმა
ადგილობრივებს კითხა, თუ რას უწოდებდნენ ისინი
ცხოველს, რომელიც 2 ფეხზე ხტუნავდა. ამ დროს
კუკმა ინგლისურად მიმართა: ,, CAN YOU TELL
ME!..” (შეგიძლიათ მითხრათ?) ეს სიტყვები
ადგილობრივებმა თავისებურად გაიგონეს,
გაიმეორეს და ასე უპასუხეს –
კენ-გუ-რუ?დაიბადა უკვე ყველასთვის კარგად
ცნობილი სიტყვა – კენგურუ. არის კიდევ ერთი
მოსაზრება: თითქოს კუკი კიდევ ერთხელ
ჩაეკითხა და რაღაც კენგურუს მსგავსი უპასუხეს,
რაც ავსტრალიურ ენაზე ნიშნავს ,,არ მესმის”.
რელიეფი:
1. დასავლეთ
ავსტრალიის ზეგანი

2. ცენტრალური
დაბლობი

3. მთავარი
წყალგამყოფი ქედი,
უმაღლესი მწვერვალით -
კოსციუშკო 2230 მ
 უდაბლესი ადგილი ტბა ეირის მიდამოებშია,
ზღ.დ-ან -12 მეტრზე, მისი აღმომჩენის ედუარდ ეირის საპატივსაცემოდ
ეწოდა. კონტინენტის საშუალო სიმაღლე 350 მეტრია
1515 მ
დიდი ქვიშიანი, ვიქტორიის, გიბსონისა და სიმფსონის უდაბნოები
 ,,მეშვიდე კონტინენტი“

მარჯანი ცოცხალი და ეკოლოგიურად ძალზე

ფაქიზი ორგანიზმია, მასზე ცხელი და ცივი წყალი
დამღუპველად მოქმედებს, რადგან იწვევს
ძირითადი მასალის -კალციტის გახსნას,
რისგანაც არის აგებული. გლობალური დათბობა,
ტემპერატურის მომატება და რიფის გადახურება,
ოკეანეში ჩაღვრილი ნავთობი, ჩამდინარე
წყლები-ყოველივე იწვევს
მარჯნის სიმბიოზში მაცხოვრებელი
ინდივიდუალური ორგანიზმების სტრესს ან
გრძნობენ პოტენციურ საშიშროებას, რის გამოც
რიფს ,,ტოვებენ’’, ეკოსისტემასაც საფრთხე
ემუქრება.
 დიდი ბარიერული რიფის 2/3
გაუფერულებულია, დაკარგული
ფერის დაბრუნება უკვე
შეუძლებელია
 ურანის წიაღისეული აღმოჩენილია მატერიკის
სხვადასხვა ნაწილებში: ჩრდილოეთით (არნემ-ლენდის
ნახევარკუნძული) , სამხრეთ ავსტრალიის შტატში და
კონტინენტის დასავლეთ ნაწილში. ქვანახშირის
ძირითადი მარაგი მდებარეობს მატერიკის აღმოსავლეთ
ნაწილში. გეოლოგიური გამოკვლევებით დადგენილია,
რომ ავსტრალიის მატერიკის წიაღში და მისი ნაპირების
შელფზე მდებარეობს ნავთობის და ბუნებრივი აირის
დიდი საბადოები, ყველაზე დიდია კინგ-ფიშის საბადო
ბასის სრუტეში
 ავსტრალიაში რკინის მადნის ყველაზე
დიდი საბადო და მანგანუმის შემცველი
წიაღისეული მდებარეობს მატერიკის
ჩრდილო-დასავლეთით , პოლიმეტალების
დიდი საბადო (ტყვია, თუთია ვერცხლის
მინარევებით და სპილენძი) და ოქროს
ძირითადი მარაგი კი თავმოყრილია
მატერიკის სამხრეთ-დასავლეთში,
ავსტრალია მდიდარია ძვირფასი ოპალით.
მადლობა ყურადღებისათვის