Salitang Magkasalungat

MGA SALITANG
Pag-unawa sa
Pag-unawa MAGKASALUNGAT
Paglinang sa
Panonood
(PB)PINANGAT, PINANGAT FESTIVAL
Napakinggan sa Binasa Talasalitaan
SAGISAG KULTURA:
(PN) (PT)
(PD)
Sarswela F8PB-IIe-f-25 F8PT-IIe-f-25 F8PD-IIe-f-25

(8 sesyon) Naipahayag ang
Catherine A. Ebdani
pangangatwiran sa napiling
Naibibigay ang kasing-
kahulugan at kasalungat na
Napahahalagahan ang
kulturang Pilipino na
F8PN-IIe-f-25 Teacher III,solusyon
alternatibong Banquerohan
o Elementary
kahulugan ng School masaaslamin sa pinanood na
Naisasalaysay ang proposisyon sa suliraning mahihirap na salitang ginamit sarsuwela
magkakaugnay na pangyayari
Schools Division
inilahad sa tekstong binasa
of Legazpi
sa akda
City
sa napakinggan
Baitang: Unang Baitang
Pagsasalita Asignatura: Filipino Wika at
Pagsulat Estratehiya sa Pag-aaral
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
Saklaw na Panahon: 5 araw (WG)
LAYUNIN:
F8PS-IIe-f-26 F8PU-IIe-f-26
Naitatanghal ang ilang bahagi ng
Nasusuri nang pasulat ang
F8WG-II-e-f-26
Nagagamit ang iba’t ibang
F8EP-IIe-f-9
Naisasagawa ang
alinmang sarsuwelang nabasa, papel na ginagampanan ng aspekto ng pandiwa sa sistematikong pananaliksik
napanood o sarsuwela sa pagpapataas ng isasagawang pagsusuri ng tungkol sa paksa gamit ang
Pangkalahatang Layunin:
napakinggan kamalayan ng mga Pilipino sa sarsuwela iba’t ibang batis ng
kultura ng iba’t ibang rehiyon impormasyon resorse
• Nakapagbibigay ng detalye ukol sa
sa bansa
nabasa/napakinggang sanaysay.
• Natutukoy ang kaibahan ng kuwento sa sanaysay.
Mga Kasanayang Inaasahan sa Pag-aaral ng Sarsuwela (Department of Education, 104).
• Natutukoy ang kahulugan ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay ng
Sa ikapitong salitang
hanaymagkasalungat.
(ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang
• Napagtutugma
kalunos-lunos na relegasyon ang ngmga salitang
anyong magkasalungat
pantanghal sa isang mula sa pangungusap.
kasangkapang gagamit sa
• Nagagamit
“iba’t ibang aspekto ang salitang magkasalungat
ng pandiwa sa isasagawangsa pangungusap.
pagsusuri ng sarsuwela”. Maliban sa
• Nakabubuo
pag-isa-isa ng pangungusap
sa mga pandiwang gamit angang
pilit na iiba-ibahin magkasalungat
aspekto parana salita.
pagkasyahin sa mga
hinihinging rekisitos, walang korelasyon sa kung paano nakakatulong ang pagbabago-
bago Mga Tiyak nangLayunin:
ng aspekto pandiwa sa paggawa ng pagsusuri ng isang sarsuwela. Walang
lohika ito. Bakit hindi talakayin ang pagsama ng musika ng sarsuwela, at kung paano
Unang Araw: sa mga salita para bumuo ng isang anyo ng pagtatanghal na
ito nakikipagtalaban
Nakikinig
naiiba sa •ibang dula?nang
Bakit may pag-unawa
walang puwang sapara
sanaysay.
suriin ang kasaysayan ng sarsuwela
Nasasagot ang mga tanong ukol sa nabasa/napakinggang
at ang kontribusyon nito sa paguuri ng mga relihiyon? Sa anong konteksto
• sanaysay.umusbong
• Natutukoy
ang sarsuwela? ang mga
Anu-anong mgapangyayari
tradisyong o programa
banyaga at sa katutubo
pagdiriwangangng Pinangatnito?
binibigkis
Ano ang naging Festival.
papel nito sa kolonisasyon ng Pilipinas? O kung kailangan talagang
Nauunawaan
pagtuunan ang teknikalidad
• ang ngpinagmulan
gramatika, ng bakit
produktong Pinangat.
hindi suriin ang ambag ng naturang
anyo sa pagbubuo ng tradisyon ng wika ng panulaang popular? Kataka-taka, kung hindi
Ikalawang
matatalakay ang mgaAraw: ito at iba pang katangian ng sarsuwela, paano pa maisasagawa
Nakikilala
ang kahilingan ng “Pagsulat”
• ang kahulugan ng mga
sa ikaanim nasalitang
hanay magkasalungat
kung inaasahansasatulong ng mga
mag-aaral na
larawan.
masuri “ang papel na ginagampanan ng sarsuwela sa pagpapataas ng kamalayan ng
mga Pilipino• Natutukoy
sa kultura angngmga salitang
iba’t ibang magkasalungat.
rehiyon sa bansa”? Maaaring ipagpalagay na
sinisimulan • Nakapagbibigay
pa lamang sa baitang ng mga na salitang kasalungat ngsa
ito ang pagpapakilala ibinigay na salita.
sarsuwela. Sa kasamaang
palad, hindi na pagyayamanin pa ng kurikulum ang diskurso ng nasabing anyo ng dula.
Sa halipIkatlong
na balikan Araw:
muli ang anyo na ito sa iba pang markahan o baitang, ikabit ito sa
Naisasaayos
ibang mga dula at anyong
• ang mga hakbang
pampanitikan sa paggawa
upang pagyamanin ng pinangat
ang mga batay sa tamang
kaisipang naituro
pagkakasunod-sunod
sa ika-walong baitang, hindi na mababanggitnito. kailanman ang sarsuwela sa kurikulim, at
Napagtutugma
anumang •kasaysayan ang mga salitang
ng pag-angkop magkasalungat
sa banyagang mula sa
anyo at kultura napangungusap.
bumubuo ngayon
sa ating mga tradisyon ay isasantabi sa ngalan ng pagtuturo ng aspekto ng pandiwa.
Ikaapat na Araw:
• Nailalahad ang sariling obserbasyon hinggil sa video na napanood.
86A B A Y S A A R A L I N G S A G I S A G K U LT U R A N G F I L I P I N A S
G 9I
L E S S O N E X E M P L A RC AVTOHLE. R2I N E A . E B D A N 87
MGAang
• Nagagamit SALITANG MAGKASALUNGAT
dalawang magkasalungat na salita sa pangungusap.
• Nakabubuo
SAGISAG PINANGAT,
ng pangungusap
KULTURA: gamit ang PINANGAT
magkasalungat naFESTIVAL
salita.
Ikalimang Araw:
• Nasasagot ang mga katanungan
Catherine sa pangwakas na pagtataya mula sa
A. Ebdani
mga kasanayan sa lingguhang
Teacher III, Banquerohan aralin na School
Elementary tinalakay.
Schools Division of Legazpi City
PAKSANG - ARALIN:
Paksa: Asignatura:
Salitang Filipino
Magkasalungat
Saklaw na
Sagisag Kultura: Panahon:
Pinangat, 5 araw
Pinangat Festival
LAYUNIN:
Sanggunian:
DepartamentoLayunin:
Pangkalahatang ng Edukasyon, “Patnubay ng Guro sa Filipino 1,” at K to 12
Curriculum
• Nakapagbibigay ng Guide.
detalye ukol sa nabasa/napakinggang sanaysay.
“Pinoy Food Recipe: Pinangat
• Natutukoy ang kaibahan ng kuwentona Laing,”
sainsanaysay.
Cook Eat Right. UNTV.
(https://www.youtube.com/watch?v=HYxhmvn4gCE)
Merano,salitang
Vanjo. “Laing,” in Panlasang Pinoy. Online Video. 26 April 2009.
magkasalungat.
(https://youtu.be/wzb2s2-pwbA)
• Napagtutugma ang mga salitang magkasalungat mula sa pangungusap.
•Villanueva,
Nagagamit Jed
ang(Tourism
salitangand Cultural Officer,
magkasalungat Municipality of Camalig). Personal
sa pangungusap.
na Panayam.
• Nakabubuo ng pangungusap gamit ang magkasalungat na salita.
Nocedo, Josefina O. (Gumagawa ng Pinangat). Personal na Panayam.
MgaUB-3K
Tiyakpinangat nilantikan ng mga taga-Camalig, Albay, TV news
na Layunin:
(https://www.youtube.com/watch?v=khwE2owCsmo)
Unang Araw:
Mga Kasangkapang
• Nakikinig nang mayPanturo:
pag-unawa sa sanaysay.
Big book: “Ang Pinangat
• Nasasagot ang mga tanong
• Festival”
ukol ni Catherine A. Ebdani
sa nabasa/napakinggang sanaysay.
Larawan/Tsart ng pagdiriwang ng Pinangat Festival, pinangat
• Natutukoy ang mga pangyayari o programa sa pagdiriwang ng Pinangat
• at mga
Festival.sangkap nito, at iba pang produkto ng Camalig, Albay
• Larawan/Tsart
• Nauunawaan ng mga salitang
ang pinagmulan magkasalungat
ng produktong ang kahulugan
Pinangat.
• Video ng pagluluto ng Pinangat
Ikalawang Araw:
Aral: Pagtanggap
• Nakikilala at pagmamahal
ang kahulugan ng mga sa sariling
salitang kultura
magkasalungat sa tulong ng mga
Pagpapayaman ng sariling kakayahan at talento
larawan.
• Natutukoy ang mga salitang magkasalungat.
UNANG• ARAW
Nakapagbibigay ng mga salitang kasalungat ng ibinigay na salita.
PAMAMARAAN
Ikatlong Araw:
Pag-alis balakid ang mga hakbang sa paggawa ng pinangat batay sa tamang
• Naisasaayos
Bibigyangpagkakasunod-sunod
kahulugan ng guro ang ilang mga salita mula sa babasahing sanaysay sa
nito.
pamamagitan ng pagpapakita
• Napagtutugma ng mga
ang mga salitang larawan, paggamit
magkasalungat ngpangungusap.
mula sa context clues, at
pagsasabuhay.
Ikaapat na Araw:
88 86
G A B AY S A A R A L I N G S A G I S A G K U LT U R A N G F I L I P I N A S C AVTOHLE. R2I N E A . E B D A87
LESSON EXEMPLAR NI
a. Pista sa
Pag-unawa Pag-unawa Paglinang sa
Panonood
Napakinggan
Taon-taon ay sa Binasa ang
ipinagdiriwang
pista Talasalitaan Albay
sa Camalig, kung saan maraming
(PD)
(PN) (PB) (PT)
masa sayang programa ang isinasagawa dito.
(8 sesyon) Naipahayag ang Naibibigay ang kasing- Napahahalagahan ang
pangangatwiran sa napiling kahulugan at kasalungat na kulturang Pilipino na
F8PN-IIe-f-25 alternatibong solusyon o kahulugan ng masaaslamin sa pinanood na
magkakaugnay na pangyayari inilahad sa tekstong binasa sa akda
sa napakinggan
Wika at
Pagsasalita Pagsulat Estratehiya sa Pag-aaral
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
(WG)
F8PS-IIe-f-26 F8PU-IIe-f-26 F8WG-II-e-f-26 F8EP-IIe-f-9
Naitatanghal ang ilang bahagi ng Nasusuri nang pasulat ang Nagagamit ang iba’t ibang Naisasagawa ang
sa bansa
b. Pinangat
Sa ikapitong hanay (ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang

kalunos-lunos na relegasyon ng anyong pantanghal sa isang kasangkapang gagamit sa
“iba’t ibang aspekto ng pandiwa sa isasagawang pagsusuri ng sarsuwela”. Maliban sa
pag-isa-isa sa mga pandiwang pilit na iiba-ibahin ang aspekto para pagkasyahin sa mga
bago ng aspekto ng pandiwa sa paggawa ng pagsusuri ng isang sarsuwela. Walang
ito nakikipagtalaban sa mga salita para bumuo ng isang anyo ng pagtatanghal na
naiiba sa ibang dula? Bakit walang puwang para suriin ang kasaysayan ng sarsuwela
at ang kontribusyon nito sa paguuri ng mga relihiyon? Sa anong konteksto umusbong
Ang pinangat
ang sarsuwela? ay lutongmga
Anu-anong Bicolano na maybanyaga
tradisyong pangunahing sangkap
at katutubo ng binibigkis
ang dahon ng nito?
Ano anggabi,naging
karne papel
o hipon, siling
nito sa labuyo at gatang
kolonisasyon ng Pilipinas?
niyog. O kung kailangan talagang
c. Pagkalinga
pagtuunan ang teknikalidad ng gramatika, bakit hindi suriin ang ambag ng naturang
Ito ay isasabuhay
anyo sa pagbubuo o ipapakitang
ng tradisyon turo
ng wika ng ng guro. popular? Kataka-taka, kung hindi
panulaang
matatalakay ang mga ito at iba pang katangian ng sarsuwela, paano pa maisasagawa
ang kahilingan ng “Pagsulat” sa ikaanim na hanay kung inaasahan sa mag-aaral na
mga Pilipino sa kultura ng iba’t ibang rehiyon sa bansa”? Maaaring ipagpalagay na
sinisimulan pa lamang sa baitang na ito ang pagpapakilala sa sarsuwela. Sa kasamaang
Sa halip na balikan muli ang anyo na ito sa iba pang markahan o baitang, ikabit ito sa
ibang mga dula at anyong pampanitikan upang pagyamanin ang mga kaisipang naituro
sa ika-walong baitang, hindi na mababanggit kailanman ang sarsuwela sa kurikulim, at
anumang kasaysayan ng pag-angkop sa banyagang anyo at kultura na bumubuo ngayon
G 9I
d. Eksibit MGA SALITANG MAGKASALUNGAT
Sa eksibitKULTURA:
SAGISAG PINANGAT,
makikita ang iba’t PINANGAT
– ibang produkto ng Camalig. FESTIVAL
e. Turista
Catherine A. Ebdani
Teacher III, Banquerohan Elementary School

Asignatura: Filipino
Saklaw na Panahon: 5 araw
LAYUNIN:
• Nakapagbibigay ng detalye ukol sa nabasa/napakinggang sanaysay.
Natutukoyngang
• Dinarayo mgakaibahan ng kuwento
turista mula sa ibangsabansa
sanaysay.
ang magandang tanawin ng
• Natutukoy ang Mayon
Bulkang kahulugan ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay ng
sa Albay.
salitang magkasalungat.
Pagganyak
• Nagagamit ang salitang magkasalungat sa pangungusap.
Mga Tiyak na Layunin:
Unang Araw:
• Nakikinig nang may pag-unawa sa sanaysay.
• Nasasagot ang mga tanong ukol sa nabasa/napakinggang sanaysay.
Festival.
• Nauunawaan ang pinagmulan ng produktong Pinangat.
Ikalawang Araw:
• Nakikilala ang kahulugan ng mga salitang magkasalungat sa tulong ng mga
larawan.
• Nakapagbibigay ng mga salitang kasalungat ng ibinigay na salita.
Ikatlong Araw:
• Naisasaayos ang mga hakbang sa paggawa ng pinangat batay sa tamang
pagkakasunod-sunod nito.
Ikaapat na Araw:
90 86
LESSON EXEMPLAR NI
Ang gurosa
Pag-unawa ay magpapakita ng larawan
Pag-unawa ng mga pangyayari
Paglinang sa sa pagdiriwang ng
Panonood
Napakinggan
isang pista o Festival. sa Binasa Talasalitaan
(PD)
(PN) (PB) (PT)
• Ano-ano ang nakikita ninyo sa mga larawan?
(8 sesyon) •Ano kaya sa tingin ninyo
Naipahayag ang ang ipinagdiriwang batay
Naibibigay ang kasing- sa mgaNapahahalagahan
pangyayariang na
F8PN-IIe-f-25 ipinapakita dito? solusyon o
alternatibong kahulugan ng masaaslamin sa pinanood na
• Naranasan na ba ninyong
Naisasalaysay ang proposisyon makadalomahihirap
sa suliraning sa isang pista?
na salitang ginamit sarsuwela
• Pano ninyo mailalarawan ang isang pista?
sa napakinggan
Wika at
Pagsasalita
Matapos makapagbigay Pagsulatang mga mag-aaral Estratehiya sa Pag-aaral
Gramatika ng kanilang kasagutan,
(PS) (PU) (EP)
magpapakita ang guro ng isang halimbawa ng(WG) lutong pinangat at iuugnay ito sa
pista na ipinagdiriwang
F8PS-IIe-f-26
sa Camalig, Albay,
F8PU-IIe-f-26
Naitatanghal ang ilang bahagi ng Nasusuri nang pasulat ang
ang Pinangat Festival.
F8WG-II-e-f-26
F8EP-IIe-f-9
Naisasagawa ang
Ang pinangat
napakinggan aykamalayan
isang sikatng mgana lutong
Pilipino sa Bicolano
sarsuwela na may pangunahing
iba’t ibang batissangkap
ng ng
dahon ng gabi at gata ng niyog. Ang bayan ng Camalig sa lalawigan ng Albay
kultura ng iba’t ibang rehiyon
sa bansa
impormasyon resorse
ay pinakakilalang lugar sa paggawa ng orihinal at pinakamasarap na pinangat sa

buong rehiyon kaya taon-taon ay ipinagdiriwang ang isang masayang okasyon sa
pagkilala sa
Sa ikapitong Pinangat.
hanay (ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang
aspekto ngAnong
Tanong:
“iba’t ibang pandiwa pista
sasaisasagawang
lalawigan ngpagsusuri
Albay angng nagpapakita
sarsuwela”.ngMaliban
pagkilala
sa
sa produktong pinangat?
lohikaPagganyak na Tanong
ito. Bakit hindi talakayin ang pagsama ng musika ng sarsuwela, at kung paano
Mayroon akong babasahing
ito nakikipagtalaban sa mga salita sanaysay tungkolng
para bumuo sa isang
Pinangat
anyoFestival.
ng pagtatanghal na
at ang kontribusyon Sanaysay
nito sa paguuri ng mga relihiyon? Sa anong konteksto umusbong
Kuwento
ang sarsuwela? Anu-anong mga tradisyong banyaga at katutubo ang binibigkis nito?
Ano ang naging papel
Nakabatay nito sa
sa aktuwal na kolonisasyon
karanasan ng Pilipinas? O kung kailangan talagang
Kathang-isip
Kung may banghay man, ginagamit May banghay, at madalas sapat na
ito para magbigay-diin sa isang ang banghay para kakitaan ng aliw ng
matatalakay
kaisipanang mga ito at iba pang katangian ng sarsuwela, paano pa maisasagawa
mambabasa
masuriMaaaring
“ang papel walang tauhan
na ginagampanan May tauhan
ng sarsuwela sa pagpapataas ng kamalayan ng
Minsan may suliraning
sinusubukang solusyunan o tukuyin,
palad, minsan
hindi nanaglalarawan
pagyayamanin ngpa ng kurikulumMay
isang ang tunggalian
diskurso ng nasabing anyo ng dula.
Sa halip na balikangawain
kundisyon, muli ang anyo na
o paraan ng ito sa iba pang markahan o baitang, ikabit ito sa
pamumuhay
anumangAno kasaysayan
ulit ang sanaysay?
ng pag-angkop sa banyagang anyo at kultura na bumubuo ngayon
sa ating mga tradisyonsa
Paano ito naiiba aykuwento?
isasantabi sa ngalan ng pagtuturo ng aspekto ng pandiwa.
Bakit kaya sanaysay ang tawag sa aking babasahing akda? Sapagkat ito ay
batay sa taunang selebrasyon ng Pinangat Festival sa Camalig, Albay.
G 9I
MGA
Alamin natin SALITANG
sa sanaysay MAGKASALUNGAT
kung paano ipinagdiriwang ang Pinangat Festival sa
bayan ng Camalig.
SAGISAG KULTURA: PINANGAT, PINANGAT FESTIVAL
• PAGBASA NG SANAYSAY Catherine A. Ebdani
Babasahin ng guro ang sanaysay na pinamagatang,
Teacher III, Banquerohan Elementary“Ang Pinangat Festival” gamit
School
ang malaking aklat o Schools
bigbook.Division
Ang mga mag-aaral
of Legazpi ay makikinig sa kanilang guro
City
habang binabasa ang sanaysay.
Asignatura:
(Ang bigbook na ito ay isang Filipino
lokalisadong kagamitan na ginawa para sa naturang
Saklaw na Panahon:
pangkat ng mga mag-aaral sa Bicol) 5 araw
LAYUNIN:
Ang Pinangat Festival
ni: Catherine A. Ebdani
Taon-taon ipinagdiriwang ang masaya at makulay na Pinangat Festival sa
• Natutukoy
Camalig, Albay mula angHunyo
kahulugan ng mga salita
10 hanggang Hunyosa 24
pamamagitan
kaugnay ngngpista
pagbibigay ng
ng kanilang
Patron na Santo na si San Juan Bautista. Ang Pinangat Festival ay unang nakilala
bilang• Napagtutugma
Kinamalig Festivalangnamga salitang magkasalungat
ipinagdiriwang mula sa
sa loob ng isang pangungusap.
linggo lamang ngunit
noong• Nagagamit
Hunyo 2000ang ito salitang
ay nagingmagkasalungat sa sa
opisyal na pista pangungusap.
bayan ng Camalig alinsunod sa
• Nakabubuo
Sangguniang ng pangungusap
Bayan Resolution No. 0022gamit ang magkasalungat na salita.
– 2012.

Ang okasyon na ito ay nagbibigay-diin sa isang produktong Camalignon na
tinatawag na pinangat, kung saan maraming Bicolano ang tumatangkilik sa kakaiba nitong
pagkakaluto
UnangatAraw:
lasa.
•Sa pistang ang
Nasasagot ito mga
binibigyan ang sabawat
tanong ukol mamamayan ngsanaysay.
nabasa/napakinggang Camalig ng
pagkakataong ipamalas ang kanilang mga kakayahan at talento. Ito ang panahon ng
pagpapakita ng pagkalinga ng mga Camalignon kung pano mapapaunlad ang kanilang
Festival.
sariling yaman sa kultura, at iba pang natural na yaman na matatagpuan sa
Camalig, Albay.
Ikalawang Araw: ang Pinangat Festival sa pamamagitan ng iba’t ibang

Ipinagdiriwang
• Nakikilala
patimpalak para sa angmga
kahulugan
bata atng matatanda
mga salitang magkasalungat
katulad ng pagsulat sa tulong ng mga
ng awitin at
larawan.
pagkanta, musika sa banda, sayawan sa parke, mga laro, mga eksibit ng
• Natutukoy
produktong ang mga
Camalignon, salitang magkasalungat.
patimpalak sa pagandahan at pagalingan ng kani-
kanilang• Nakapagbibigay ng mgaparada,
mga dalaga at binata, salitang kasalungat
street dance,ngatibinigay na salita.
iba pang nakakaaliw na
programa. Pinamamangha rin ang mga tao sa nagliliwanag na fireworks display sa madilim
na kalangitan habang nagsasayawan sa entablado tuwing may programa sa parke.
Ikatlong Araw:
Tampok sa pistang ito ang pagalingan
pagkakasunod-sunod nito. sa pagkain ng napakaanghang na sili at
patimpalak sa pagkain ng napakalaking pinangat burger na pinalamanan
• Napagtutugma ang mga salitang magkasalungat mula sa pa ng pinangat na
pangungusap.
dinikdikan ng maraming siling labuyo. Ito ang mga gawain na siyang naging atraksyon sa
mga turista.
Ikaapat na Araw:
92 86
LESSON EXEMPLAR NI
• PAGKATAPOS
Pag-unawa sa MAGBASA Pag-unawa Paglinang sa
Panonood
Napakinggan
Mga Tanong sa Pag-unawa sa Binasa Talasalitaan
(PD)
(PN) (PB) (PT)
Matapos pakinggan ng mga mag-aaral ang sanaysay, gagamitin ng guro ang mga
sumusunod na gabay
(8 sesyon) na ang
Naipahayag tanong: Naibibigay ang kasing- Napahahalagahan ang
(Pagsagot
Naisasalaysay ang sa Pagganyak
proposisyon na Tanong) mahihirap na salitang ginamit sarsuwela
sa suliraning
a. Paano ipinagdiriwang ang Pinangat Festival sa Camalig, Albay?
sa napakinggan
b. Kailan ipinagdiriwang ang pista sa bayan ng Camalig?

Wika at
Pagsasalita
c. Kailan unang nagsimula Pagsulat
ang Pinangat Festival? Estratehiya sa Pag-aaral
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
d. Bakit naging atraksyon ang Pinangat Festival (WG)sa mga turista?
e. Paano mailalarawan
F8PS-IIe-f-26
ang Pinangat Festival?
F8PU-IIe-f-26
F8WG-II-e-f-26
F8EP-IIe-f-9
Naisasagawa ang
f. Ano-anong
alinmang sarsuwelang nabasa, mga
papel gawain ang ng
na ginagampanan maaaring masaksihan
aspekto ng pandiwa sa sa Pinangat Festival?
sistematikong pananaliksik
g. Ano ang kahulugan
napakinggan kamalayan ng pagdiriwang
ng mga Pilipino sa ng Pinangat Festival?iba’t ibang batis ng
sarsuwela
sa bansa
Aral: Ano ang magandang naidudulot ng ganitong pagdiriwang?
SaKasanayang Pagpapayaman
ikapitong hanay (ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang
Gamit ang
kalunos-lunos malaking roleta,
na relegasyon susuriin
ng anyong ng mgasamag-aaral
pantanghal ang mga larawan
isang kasangkapang gagamit na
sa
“iba’t nakapalood
ibang aspektoditongkung ito aysanagpapakita
pandiwa isasagawang ngpagsusuri
mga pangyayari sa pagdiriwang
ng sarsuwela”. Maliban ng
sa
Pinangat Festival o hindi. Ang batang magpapaikot ng roleta ang siyang
pag-isa-isa sa mga pandiwang pilit na iiba-ibahin ang aspekto para pagkasyahin sa mga tutukoy
kung rekisitos,
hinihinging anong pangyayari ang itinuturo
walang korelasyon sang maliit
kung na arrow.
paano nakakatulong ang pagbabago-
lohikaAng
ito. mga
Bakit mag-aaral naman
hindi talakayin angsapagsama
kanilang ng
upuan ay iguguhit
musika ang masayang
ng sarsuwela, at kung mukha
paano
kung ang itinuturo ng maliit na arrow ay nagpapakita ng pangyayari
ito nakikipagtalaban sa mga salita para bumuo ng isang anyo ng pagtatanghal na sa Pinangat
naiibaFestival
sa ibangat dula?
malungkot
Bakit na mukha
walang puwangkungpara
hindi. Ipapakita
suriin ito gamit ang
ang kasaysayan ng show-me-
sarsuwela
board.
Ano angSisimulan
naging ang
papelpagsasanay na ito sa ng
nito sa kolonisasyon pagpapatugtog ng awitin
Pilipinas? O kung ng Pinangat
kailangan talagang
Festival habang pinapasa ng mga mag-aaral ang bola. Kapag
pagtuunan ang teknikalidad ng gramatika, bakit hindi suriin ang ambag ng naturang huminto ang
anyo satugtog, ang batang
pagbubuo may hawak
ng tradisyon ng wikang ng
bola ang siyang
panulaang magpapaikot
popular? ng roleta.
Kataka-taka, kung hindi
G 9I
MGA SALITANG
TAKDANG-ARALIN MAGKASALUNGAT
BICOLANO AKO. ALAM KO TO!
Catherine A. Ebdani
Teacher III,isang
”Ako si Ginoong Jed Villanueva, Banquerohan
Camaligeño. Elementary School
Schools Division of Legazpi
Nagtatrabaho ako bilang Tourism and Cultural Officer sa City
munisipyo ng Camalig. Tulungan n’yo akong i-ulat ang
pinagmulan ng ipinagmamalaki nating Baitang: Unang Baitang
lutong-Bicolano,
ang Pinangat! Asignatura: Filipino
Panuto 1: Iguhit sa loob ng kahon ang angkop na larawan upang mabuo ang
LAYUNIN:
kaisipan sa ilang pangungusap. Pumili sa mga larawan sa ibaba.
• Nakapagbibigay
Ang ng detalye
bayan ng Camalig ukol ng
sa lalawigan sa nabasa/napakinggang sanaysay.
Albay ay matatagpuan malapit sa paanan
• Natutukoy ang kahulugan
ng pamosong ng Bicol.ngMayaman
mga salita sa bayan
ang pamamagitan
na ito sang pagbibigay
mga pananim ng
katulad ng
• Nakabubuo at
ng pangungusap .gamit ang magkasalungat na salita.

Paborito ng maraming Bicolano ang mga pagkain na hinaluan ng ng
Unang Araw:
niyog kaya ito na ang kadalasang naging pangunahing sangkap sa kanilang
Natutukoy
lutuin. •Isa ang ang mgasapangyayari
pagkaing omay
programa
gata nasaipinagmamalaking
pagdiriwang ng Pinangat
produkto
Festival.
ng Bicol• Nauunawaan
na orginal naang pinagmulan
nagsimula ng produktong
sa Camalig, Pinangat.
Albay. Ang bayan na ito ay sikat sa
Ikalawang
produktong Araw: Ito ang isa sa mga pagkaing industriya na sinimulan ng mga
pinangat.
ninuno at patuloy na ginagawa ng mga pamilya sa bayan ng Camalig.
larawan.
Sinasabi
Ikatlongna bagaman maraming
Araw: ang sumusubok na lutuin ang
pinangat katulad ng paraan na kanilang naisip at narinig, sa huli ay naiiba parin ang
lasa ng kanilang bersyon sa orihinal na na tanging mula lamang sa pamilya
Ikaapat
ng tunay na Araw: ang perpektong nakakakuha ng timpla.
na Camalignon
94 86
LESSON EXEMPLAR NI
Panayam
Pag-unawakay
sa Mr. Jed Villanueva, Tourism and Cultural
Pag-unawa Officer
Paglinang sa (Municipality of Camalig)
Panonood
(PD)
(PN) (PB) (PT)
sa napakinggan
PRODUKTONG BICOLANO, IPINAGMAMALAKIWika

KO!atATING IKWENTO
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
Panuto 2: Sagutin ang ilang katanungan ng isang(WG)
turista. Isulat ang iyong sagot sa
F8PS-IIe-f-26
patlang. F8PU-IIe-f-26
F8WG-II-e-f-26
F8EP-IIe-f-9
Naisasagawa ang
sa bansa
Saan sa Bicol ang
orihinal na pinagmulan
ng produktong
Sa ikapitong hanay (ang kategorya
pinangat? ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang
Paano nakilala ang
hinihinging rekisitos, walang korelasyon
pinangat sasa kung paano nakakatulong ang pagbabago-
Camalig,
bago ng aspekto ng pandiwaAlbay? sa paggawa ng pagsusuri ng isang sarsuwela. Walang
Ano ang naging papel nito sa kolonisasyon ng Pilipinas? O kung kailangan talagang
IKALAWANG
ang kahilingan ngARAW
“Pagsulat” sa ikaanim na hanay kung inaasahan sa mag-aaral na
mga• BALIK-ARAL
Pilipino sa kultura ng iba’t ibang rehiyon sa bansa”? Maaaring ipagpalagay na
Ano-anopaang
sinisimulan pangyayari
lamang o programa
sa baitang sa pagpapakilala
na ito ang pagdiriwang ngsaPinangat Festival
sarsuwela. sa bayan
Sa kasamaang
ng hindi
palad, Camalig?
na pagyayamanin pa ng kurikulum ang diskurso ng nasabing anyo ng dula.
ibang• PAGLALAHAD
mga dula at anyong pampanitikan upang pagyamanin ang mga kaisipang naituro
Ilalahad ng baitang,
sa ika-walong guro anghindi
mgana pares ng magkasalungat
mababanggit kailanmannaang
salita mula sa sa
sarsuwela sanaysay na at
kurikulim,
binasakasaysayan
anumang sa pamamagitan ng mga halimbawang
ng pag-angkop sa banyagangpangungusap.
anyo at kultura na bumubuo ngayon
Narito ang mga pangugngusap mula sa sanaysay na inyong napakinggan. Ilarawan
natin ang ilang mga pangyayari sa Pinangat Festival.
G 9I
MGA SALITANG MAGKASALUNGAT
Nagiging
Catherine A. Ebdanimaliwanag ang madilim na
kalangitan
Teacher III, Banquerohan tuwing
Elementary isinasaga ang fireworks
School
display
Schools Division of sa parke.
Legazpi City

Saklaw na Panahon: 5Maraming
araw masasayang patimpalak ang
LAYUNIN: linalahukan ng mga bata at matanda
katulad ng paligsahan sa pag awit.
Ang sa
• Natutukoy ang kahulugan ng mga salita mga dalaga ay nagpapagandahan
pamamagitan ng pagbibigay ng
salitang magkasalungat. sa Mutya ng Pinangat Festival at ang
mga binata naman
• Napagtutugma ang mga salitang magkasalungat mula saay nagpapagalingan
pangungusap.
ng kanilang
• Nagagamit ang salitang magkasalungat mga kakayahan at talento sa
sa pangungusap.
Lakan ng Camalig.

• Anu-ano ang pares ng mga salita na may salungguhit sa bawat
pangungusap?
Unang Araw:
• Ilarawan o ibigay ang katangian ng mga ito.
• Batay sa mga inilarawang salita, ano ang ipinapakita ng bawat pares nito?
Festival.
• Nauunawaan
Ang mga pares ng salitaang pinagmulan
na may ngsa
salungguhit produktong Pinangat.ay tinatawag na
bawat pangungusap
Magkasalungat na Salita. Ang mga salitang ito ay nagbibigay ng magkaiba o
magkabaliktad na kahulugan.
Ikalawang Araw:
larawan.
• PAGMOMODELO
Imomodelo ng guro ang ilang mga pares ng salitang magkasalungat at pag-
uusapan ang mga larawan.
Ikatlong Araw:
Magbigay ng iba pang halimbawa ng mga magkasalungat na salita?
• PAGLALAHAT
• Napagtutugma angang
Kailan magkasalungat mgadalawang
salitang magkasalungat
salita? mula sa pangungusap.
Ikaapat na Araw:
96 86
LESSON EXEMPLAR NI
Narito ang ilan
Pag-unawa sa pang halimbawa ng mga magkasalungat
Pag-unawa Paglinang sana salita.
Panonood
(PD)
(PN) (PB) (PT)
sa napakinggan
malaki maliit lanta

Wika at
sariwa
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
(WG)
sa bansa
malabnaw malapot
luto hilaw

• GINABAYANG
kalunos-lunos PAGSASANAY
na relegasyon ng anyong pantanghal sa isang kasangkapang gagamit sa
Dahil sa mayamang taniman
“iba’t ibang aspekto ng pandiwa sa ng isasagawang
gabi at niyog pagsusuri
sa lalawiganng ng Albay, pangunahing
sarsuwela”. Maliban sa
kabuhayaan ng mga Camalignon ang agrikultura sa pagtatanim, mga
pag-isa-isa sa mga pandiwang pilit na iiba-ibahin ang aspekto para pagkasyahin sa mga likhang-kamay, pag
gawa ng mga produkto na gawa sa niyog, at mga kakanin na
hinihinging rekisitos, walang korelasyon sa kung paano nakakatulong ang pagbabago-pinoproseso.
bago Gayumpaman,
ng aspekto ngpinakakilala
pandiwa saang Camalig
paggawa ng sa paggawa
pagsusuri nito ng
ng isang maanghang
sarsuwela. Walang na
pinangat
lohika kung
ito. Bakit saan
hindi nagsimula
talakayin angang pista nangtinatawag
pagsama musika ngnilang PinangatatFestival.
sarsuwela, kung paano
Tanong:
naiiba sa ibangBakit
dula?kayaBakitpaborito
walangngpuwang
mga Bicolano at maraming
para suriin Pilipino ang
ang kasaysayan ng sarsuwela
pinangat?
ang sarsuwela?Gusto n’yo bang
Anu-anong mgamalaman
tradisyong angbanyaga
mga sangkap sa paggawa
at katutubo nito?
ang binibigkis nito?
Upang malaman natin ang mga sangkap sa pagluluto
Ano ang naging papel nito sa kolonisasyon ng Pilipinas? O kung kailangan talagang ng pinangat,
pagtuunan angkailangan
teknikalidad muna ngnating hanapin
gramatika, bakit kasalungat
anghindi na kahulugan
suriin ang ambag ng ng mga
naturang
anyo sa pagbubuo salitangsatradisyon
sandok. ng wika ng panulaang popular? Kataka-taka, kung hindi
ang PINANGAT.
kahilingan ngANGAT“Pagsulat” sa ikaanim na hanay kung inaasahan sa mag-aaral na
SA SARAP
mgaMaliit
Pilipino sa kultura ngPagsasanay:
na Pangkatang iba’t ibang rehiyon
Hahatiin sa
angbansa”? Maaaring
mga mag-aaral saipagpalagay
tatlong na
sinisimulan pa lamang sa baitang na ito ang pagpapakilala
pangkat at gagawin ang sumusunod na mga pagsasanay. sa sarsuwela. Sa kasamaang
palad, hindi na pagyayamanin
Pangkat pa ng kurikulum
1- Isulat sa patlang ang diskurso
ang kasalungat ng nasabing
na kahulugan anyo ng
ng bawat dula.
salita sa
Sa halip na balikan mulisandok. ang anyo na ito sa iba pang markahan o baitang, ikabit ito sa
ibang mga dula at2-anyong
Pangkat Hanapin pampanitikan upang kahon
sa loob ng malaking pagyamanin ang ng
na ibibigay mga gurokaisipang
ang mganaituro
bagay
sa ika-walong baitang, na hindi na mababanggit kailanman ang sarsuwela
taglay ang katangian ng mga salita sa sandok. Pakatapos, sa kurikulim, at
anumang kasaysayan ng pag-angkop
bilugan sa banyagang
ang larawan sa bawat anyo at kultura
hanay na mayna bumubuo
kasalungatngayon
nitong
sa ating mga tradisyon katangian.
ay isasantabi sa ngalan ng pagtuturo ng aspekto ng pandiwa.
Pangkat 3- Iguhit sa palayok ang larawan sa bawat hanay na may kasalungat na
katangian ng mga salita sa sandok.
G 9I
malambot makapal maitim malaki pantay
Catherine A. Ebdani

LAYUNIN:

Ngayon, nakuha na natin ang mga sangkap sa paggawa ng pinangat. Paano kaya
natin itoAraw:
Unang lulutuin?
• Nakikinig
Sa loob nang may pag-unawa
ng nakakandadong kahon aysa sanaysay.
makikita ang listahan ng pamamaraan sa
• Nasasagot
paggawa ang mgaHanapin
ng pinangat. tanong ukol
natinsaang
nabasa/napakinggang sanaysay.
dalawang susi upang mabuksan ang
kahon!
Paano? Gawin Festival.
ang pagsasanay sa ibaba.
Ikalawang Araw:
• MALAYANG PAGSASANAY
MASARAPlarawan.
NA PINANGAT, SUSI NG PANGARAP
• Nakapagbibigay
Hali na’t kunin natin angng mga
susi salitang kasalungat ng ibinigay na salita.
sa pamamaraan
ng paggawa ng napakasarap na
Ikatlong
pinangat! Araw:
Paano?
• Naisasaayos
Panuto: Sa bawatang mga
pares nghakbang
larawan,sa paggawa ng pinangat batay sa tamang
bilugan
ang OO kung ito ay magkasalungat
• Napagtutugma ang mga salitang
ang kahulugan at HINDI naman magkasalungat mula sa pangungusap.
kung hindi.
Ikaapat na Araw:
98 86
LESSON EXEMPLAR NI
Pag-unawa sa Pag-unawa Paglinang sa
Panonood
(PD)
(PN) (PB) (PT)
Pangalan:
pangangatwiran sa napiling kahulugan at kasalungat na Puntos:
kulturang Pilipino na
Magkasalungat o
sa napakinggan hindi?
Wika at
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
(WG)
oo hindi
oo
kultura ng iba’t ibang rehiyon hindi oo hindi
impormasyon resorse
sa bansa

batasa kungmataas
hinihinging rekisitos, walang korelasyon mataba
paano nakakatulong payat
ang pagbabago-
mainit malamig
ang sarsuwela?oo Anu-anong
hindi mga tradisyong banyaga at katutubo ang binibigkis nito?
anyo sa pagbubuo ng tradisyon ng wikaoo hindi popular? Kataka-taka, kung hindi
ng panulaang
Sa halip na balikan muli ang anyo natulog gising
ito sa iba pang markahan o baitang, ikabit ito sa
ibang mga dula at anyong
mabilis pampanitikan upang pagyamanin ang mga kaisipang naituro
mabango
G 9I
IKATLONG ARAW
• BALIK-ARAL
Catherine
Bakit ipinagdiriwang ang Pinangat A.sa
Festival Ebdani
Camalig, Albay?
Magbigay ng mgaTeacher
salitangIII, Banquerohan
naglalarawan saElementary
pinangat. School
• PAGLALAHAD Baitang: Unang Baitang
Ang mga mag-aaral ay manonood ng video
Asignatura: clip (3 minuto) tungkol sa pamamaraan
Filipino
ng paggawa ng pinangat.
LAYUNIN:
Panoorin natin ang isang video clip sa pamamaraan ng paggawa ng pinangat.
• Nakapagbibigay
Video Link: ng detalye ukol sa nabasa/napakinggang sanaysay.
https://www.youtube.com/watch?v=HYxhmvn4gCE
• Natutukoy angPinoy Food Recipe:
kahulugan ng mgaPinangat
salita sanapamamagitan
Laing (3 minuto)
ng pagbibigay ng
Tungkol saan ang
•• Napagtutugma angnapanood ninyong
mga salitang video?
magkasalungat mula sa pangungusap.
• Paano ginagawa o linuluto ang pinangat batay sa
• Nagagamit ang salitang magkasalungat sa pangungusap. inyong napanood na
video?
• PAGMOMODELO
Ang guro ay maghahanda ng meta strip kung saan nakasulat ang mga
hakbang
Unang sa pagluluto ng pinangat. Ididikit ang mga ito sa pisara.
Araw:
Narito ang mgaang
• Nasasagot pamamaraan
mga tanongsaukol
paggawa ng pinangat. Basahin
sa nabasa/napakinggang natin ang mga
sanaysay.
pangungusap.
Festival.
Ikalawang Araw:
Pagsama-samahin ang hipon,
• Nakikilala ang kahulugan
niyog, sibuyas ng mga salitangKutsarain
at bawang sa magkasalungat sa na
ito sa hilaw tulong ng mga
larawan.
malinis na lalagyan. Timplahan dahon ng gabi at ibalot.
ng asin.
Ayusin ang mga ito at ibuhos

Ikatlong Araw: ang malabnaw na gata ng
• Naisasaayos ang mganiyog.
hakbang saatpaggawa
Takpan hayaang ng pinangat batay sa tamang
pagkakasunod-sunod nito.kumulo.
Ikaapat na Araw:
100 86
LESSON EXEMPLAR NI
Panonood
(PD)
(PN) (PB) (PT)
Ibuhos ang malapot na
pangangatwiran gata
sa napiling kahulugan at kasalungat na kulturang Pilipino na
F8PN-IIe-f-25 alternatibong solusyon o Alugin paminsan-minsan
kahulugan ng masaaslamin sa sa pinanood na
ng niyog at sili. Pakuluin ginamit apoy
Naisasalaysay ang proposisyon sa suliraning mahinang
mahihirap na salitang upang
sarsuwela
hanggang
magkakaugnay na pangyayari sasamaging
inilahad tekstong binasa sa akda
maiwasan ang paninikit.
sa napakinggan malambot ang pinangat.
Wika at
Subukan
(PS) nating ayusin sa tamang pagkakasunod-sunod
(PU)
Gramatika ang mga hakbang
(EP) sa
(WG)
pagluluto ng pinangat.
sa bansa
MALAKING PANGKATANG PAGSASANAY
Panuto : Ilagay sa tamang bilang ng hagdan batay sa tamang pagkakasunod
sunod
Sa ikapitong hanaynito angkategorya
(ang bawat hakbang sa paggawa
ng “Wika ng pinangat
at Gramatika”), upang makuha
matutunghayan ang
ang mga kagamitan sa pagluluto nito.
(Ididikit
pag-isa-isa sa mga ng mga mag-aaral
pandiwang ang meta-strip
pilit na iiba-ibahin sa angkop
ang aspekto na bilang ngsa mga
para pagkasyahin
hagdan
hinihinging rekisitos, mula korelasyon
walang isa hanggang sa lima.)
kung paano nakakatulong ang pagbabago-
5
masuri “ang papel na ginagampanan ng sarsuwela 4 sa pagpapataas ng kamalayan ng
3
palad, hindi na pagyayamanin pa ng kurikulum 2 ang diskurso ng nasabing anyo ng dula.
Sa halip na balikan muli ang anyo na ito sa iba pang markahan o baitang,
Pagsama-samahin ikabit
ang ito sa
hipon,
1 niyog, sibuyas at bawang sa
malinis na lalagyan.
Timplahan ng asin.
100
G A B A Y S A A R A L I N G S A G I S A G K U LT U R A N G F I L I P I N A S 9I
• GINABAYANG MGA SALITANG MAGKASALUNGAT
PAGSASANAY
Matapos basahin
SAGISAG KULTURA: ang PINANGAT,
mga pangungusap PINANGAT
sa pamamaraan FESTIVAL
ng paggawa ng pinangat,
tutukuyin ng mga mag-aaral ang salitang naglalarawan sa salitang may salungguhit sa
bawat pangungusap. Catherine A. Ebdani
Hahanapin ng mga mag-aaral
Schoolsang mga salitang
Division magkasalungat
of Legazpi City ang kahulugan mula
sa bawat pangungusap ng mga hakbang sa paggawa ng pinangat at sa hanay ng
Baitang:
mga pagpipiliang salita na ipapakita Unang Baitang
ng guro.
Saklawmay
Bukod sa mga pagkaing na Panahon: 5 araw
gata ng niyog katulad ng pinangat, kilala rin ang mga
LAYUNIN:
Bicolano sa pagluluto ng maaanghang na pagkain kaya naman ang pinangat ay lalong
sumasarap sa mga Bicolano na mahihilig sa maaanghang. Ito ay naging paboritong
pagkain na kadalasang
Pangkalahatang sinasangkapan ng siling labuyo na maaaring makuha lamang
Layunin:
sa bakuran.
Si Gng. Josefina O. Nocedo, 63 taong gulang ay
isang Camaligeño na nagpapatuloy sa paggawa ng
• Napagtutugma ang mga salitang
pinangat namagkasalungat mula sa pangungusap.
matagal nang sinimulan ng kanyang mga
ninuno. Pangunahing kabuhayan
• Nagagamit ang salitang magkasalungat sa pangungusap. niya ang pagtitinda ng
pinangat na kanyang sinimulan noong 1970. Itinitinda niya
ang mga ito sa tabi ng kalsada sa loob ng halos 47 taon na at
hanggang ngayon ay binabalik-balikan parin ng
Mga Tiyak na Layunin: kanyang mga suki ang kanyang masarap na pinangat.
Paborito ng kanyang mga mamimili lalo na ng mga
Unang Araw: motorista ang maanghang na pinangat kaya hinahaluan
niya ito ng mapupulang siling labuyo. Sa kasalukuyan ay
• Nakikinig nang may pag-unawa
inaangkat na sa
rin sanaysay.
nila ang pinangat sa ibang bayan.
Natutukoy
Panayam•kay ang mga
Gng. Josefina pangyayari o programa sa pagdiriwang
O. Nocedo Tulungan natin ng
si Pinangat
Gng. Josefina
Festival.
ng Camalig, Albay na piliin ang mga maaanghang
na pinangat upang mailagay sa
kanyang tindahan. Gawin ito sa
pamamagitan ng paghanap ng
madumi malamig bata madilim dalawang magkasalungat na salita
Ikalawang Araw: mula sa hakbang sa paggawa ng
• Nakikilala ang kahulugan ng mga salitang magkasalungat
pinangat at sa
sa tulong ng mga
mga pagpipiliang
salita na nakasulat sa larawan ng
bago larawan.
mababa hinog harap mga pinangat.
malapot maiksi matanda maliit
1 – Pagsama-samahin ang
Ikatlong Araw: hipon, niyog, sibuyas at
• Naisasaayos ang mga hakbang sa paggawa ng pinangat
bawang sabatay sanatamang
malinis
lalagyan. Timplahan ng asin.
mabango pagkakasunod-sunod
malakas nito.
payat mainit
2 – Kutsarain ito sa hilaw na
maiksi
Ikaapat na masaya
Araw: mahaba matigas dahon ng gabi at ibalot.
102 86
G A B AY S A A R A L I N G S A G I S A G K U LT U R A N G F I L I P I N A S C AVTOHLE. R2I N E A . E B D101
LESSON EXEMPLAR ANI
Pag-unawa sa3 – Ayusin ang Pag-unawa
mga ito at Paglinang sa
Panonood
Napakinggan ibuhos ang malabnaw
sa Binasa na Talasalitaan
(PD)
(PN) (PB) at
gata ng niyog. Takpan (PT)
Sarswela hayaangF8PB-IIe-f-25
kumulo. F8PT-IIe-f-25 F8PD-IIe-f-25
F8PN-IIe-f-25 alternatibong
4 – Alugin paminsan- solusyon
sa o kahulugan ng masaaslamin sa pinanood na
mahinang apoy upang
sa napakinggan
maiwasan ang paninikit.
Wika at
Pagsasalita 5 – Ibuhos angPagsulat
malapot na Estratehiya sa Pag-aaral
Gramatika
(PS) gata ng niyog at sili.(PU) (EP)
(WG)
Pakuluin hanggang sa ito ay
F8PS-IIe-f-26 maging F8PU-IIe-f-26
malambot. F8WG-II-e-f-26 F8EP-IIe-f-9
sa bansa

• TAKDANG – ARALIN
Panuto: Gamitin sa ibang pangungusap ang dalawang pares ng magkasalungat
na salita na may salungguhit.
Gamit
masuri itong
“ang kudkuran
papel ng niyog nakakagawa
na ginagampanan ng sarsuwelasi sa
Gng. Josefina ngngmahigit
pagpapataas sa 150
kamalayan ng
pirasong pinangat bawat araw na kanyang ibinibenta sa loob at labas ng
mga Pilipino sa kultura ng iba’t ibang rehiyon sa bansa”? Maaaring ipagpalagay na kanilang
bayan. Ang
sinisimulan kudkuran
pa lamang na ito ayna
sa baitang matagal
ito angna niyang ginagamit
pagpapakilala mula pa noon
sa sarsuwela. hanggang
Sa kasamaang
ngayon.
IKA-APAT
ibang NAatARAW
mga dula anyong pampanitikan upang pagyamanin ang mga kaisipang naituro
• BALIK-ARAL
Paano
sa ating ginagawa
mga ang
tradisyon aypinangat?
isasantabi sa ngalan ng pagtuturo ng aspekto ng pandiwa.
Magbigay ng dalawang salitang magkasalungat na maaaring maglarawan sa
pinangat.
102
• PAGLALAHAD MGA SALITANG MAGKASALUNGAT
Sa pamamagitan
SAGISAG KULTURA: ng isang video PINANGAT, PINANGAT
clip (27 segundo), FESTIVAL
ipapanood sa mga bata ang isang
maikling balita sa telebisyon tungkol sa isang masayang programa sa pagdiriwang ng
Pinangat Festival, ito ay tinatawag na “Pinangat
Catherine Longest Line Eating” na pinagsasaluhan
A. Ebdani
ng maraming Camalignon.
Bilang bahagi ng pagdiriwang ng Pinangat Festival sa Camalig, Albay ang mga
Baitang:
Camalignon ay nakikiisa sa isang Unang
programa Baitang nilang Pinangat Longest
na tinatawag
Line Eating. Asignatura: Filipino
LAYUNIN:
Paano ba ginagawa ito? Panoorin natin ang isang maikling video clip tungkol dito.
Video Link:
Pangkalahatang https://www.youtube.com/watch?v=khwE2owCsmo
Layunin:
• Natutukoy angPinangat
kaibahanLongest Linesa
ng kuwento Eating (27 segundo)
sanaysay.
Anong pangyayari sa Pinangat Festival ang ipinakita sa balita?
•Paano isinasagawa
Napagtutugma angang
mgaPinangat
salitangLongest Line Eating
magkasalungat sasa
mula Camalig?
pangungusap.
•Bakit isinasagawa
Nagagamit ang ganitong
ang salitang programasa
magkasalungat sapangungusap.
Pinangat Festival?
Mga
Sa Tiyak na
programang ito, Layunin:
3000 pinangat ang inilalatag sa kalye na may habang 6 na raang metro ang
pinagsasaluhan ng mga residente ng Camalig kagaya ng boodle fight. Ito ay magandang
pagkakataon para sa mga nagluluto ng pinangat na maipatikim ang kanilang pinagmamalaking
Unang
authentic Araw:
pinangat.
• PAGMOMODELO
Festival. ng Pinangat Longest Line Eating sa Pinangat Festival.
Narito ang larawan
Nauunawaan
Paano• ninyo ang pinagmulan
ito mailalarawan? Gamitinngsaproduktong Pinangat.
pangungusap ang mga gabay na salita.
Ikalawang Araw:
larawan.
Ikatlong Araw:
Ikaapat na Araw:
104 86
LESSON EXEMPLAR ANI
Tutukuyin
Pag-unawaang
sa salitang naglalarawan
Pag-unawa sa ibinigayPaglinang
na pangungusap
sa ng mag-aaral.
Panonood
Magbibigay naman ng isa pang pangungusap ang ilang mag-aaral gamit ang
(PD)
(PN) (PB) (PT)
salitang kasalungat ng salitang naglalarawan sa ibinigay na pangungusap.
a. tao
Halimbawang
sa napakinggan Sagot: Masaya ang mga tao.
Tanong: Ano ang kasalungat na kahulugan ng salitang masaya? Gamitin
Wika at
Pagsasalita Pagsulat
ito sa pangungusap. Estratehiya sa Pag-aaral
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
Halimbawang Sagot: Malungkot si Lino dahil(WG) nawala ang kapares ng kanyang
F8PS-IIe-f-26
tsinelas.
F8PU-IIe-f-26
F8WG-II-e-f-26
F8EP-IIe-f-9
Naisasagawa ang
b. hanay ng pinangat
c. lugar kultura ng iba’t ibang rehiyon
sa bansa
impormasyon resorse
d. panahon
• GINABAYANG
Sa ikapitong hanay PAGSASANAY
(ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang
Maliit na Pangkatang
kalunos-lunos na relegasyon ng anyong Hahatiin
Pagsasanay: pantanghal angsaklase
isangsakasangkapang
tatlong pangkat at
gagamit sa
gagawin
“iba’t ang sumusunod
ibang aspekto na mga
ng pandiwa pagsasanay:pagsusuri ng sarsuwela”. Maliban sa
sa isasagawang
Pangkat
hinihinging 1-
rekisitos, Ipagtambal
walang ang mga
korelasyon salitapaano
sa kung na maynakakatulong
magkasalungat angnapagbabago-
bago ng aspekto ng pandiwa kahulugansa paggawa at gamitin ito sa pangungusap.
ng pagsusuri ng isang sarsuwela. Walang
Ihanay ang
lohika ito. Bakit hindi talakayin angmga pares ng
pagsama ngsalita
musika katulad ng ginagawa
ng sarsuwela, sa paano
at kung
Pinangat Longest Line Eating ng Pinangat
ito nakikipagtalaban sa mga salita para bumuo ng isang anyo ng pagtatanghal na Festival.
Mgakontribusyon
at ang gagamiting magkasalungat
nito sa paguuri na
ng salita:
mga relihiyon? Sa anong konteksto umusbong
pagtuunan ang mahaba
teknikalidad ngmadami
gramatika, bakit maiksi
hindi suriin ang maingay
ambag ng naturang
tahimik kaunti mababa masikip
malungkot maluwag mataas masaya
104
Catherine A. Ebdani
mahaba Teachermadami
maiksi III, Banquerohan
kaunti Elementary School
Pangkat 2 - Ipagtambal Baitang:

ang mga Unang Baitang
larawan na may magkasalungat na
Asignatura:
kahulugan Filipino
at magbigay ng pangungusap batay sa ipinapakita sa
Saklaw na Panahon:
mga larawan. Ihanay5 ang
arawmga pares ng larawan katulad ng
LAYUNIN: ginagawa sa Pinangat Longest Line Eating ng Pinangat Festival.
Halimbawa:
Ang bata ay masaya.
• Natutukoy ang kaibahan ng kuwento sa sanaysay. Malungkot ang lalaki.
Nagagamit
Mga •halimbawa ng ang salitang
gagamiting magkasalungat
magkasalungat sa pangungusap.
na salita.
Unang Araw:
Pangkat 3 Festival.
- Hanapin sa loob ng kahon ang mga pares ng bagay na
• Nauunawaan magkasalungat
ang pinagmulanang katangian. Bumuo
ng produktong Pinangat.ng pangungusap sa
paglalarawan ng bawat pares ng bagay sa kahon.
Ikalawang Araw:
Halimbawa:
larawan.
• Natutukoy
Angang mga
gapas ay salitang
malambot.magkasalungat.
Ang bato naman ay matigas.
Ikatlong Araw:
Ikaapat na Araw:
106 86
LESSON EXEMPLAR ANI
• MALAYANG
Pag-unawa sa PAGSASANAY Pag-unawa Paglinang sa
Panonood
Napakinggan sa Binasa
Basahin ang pangungusap sa bawat bilang. Talasalitaan
Punan ng wastong(PD)pares ng
(PN) (PB) (PT)
magkasalungat na salita ang bawat patlang upang mabuo ang pangungusap.
Hanapin ang sagot Naipahayag
(8 sesyon) sa loob ang ng kahon sa ibaba.
Naibibigay ang kasing- Napahahalagahan ang
sa napakinggan
mainit-malamig ilalim-ibabaw loob-labas
mahina-malakas unahan-hulihan
Wika at
Gramatika
(PS) (PU) (EP)
(WG)
1. Kinuha ni Lito angF8PU-IIe-f-26

F8PS-IIe-f-26
plorera na nakatago F8WG-II-e-f-26
sa _______ ng kama F8EP-IIe-f-9
at inilagay ito sa
Naisasagawa ang
______ ng
alinmang sarsuwelang mesa.
nabasa, papel na ginagampanan ng aspekto ng pandiwa sa sistematikong pananaliksik
2. ______ na ang pandinig ni lola kaya
kultura ng iba’t ibang rehiyon
sa bansa
hindi niya napansin ang ________ na tunog
impormasyon resorse
ng
radyo.
3. Siikapitong
Sa Mina ay nagsusuot
hanay (angng manipis na
kategorya ngdamit
“Wikakapag ________ ang
at Gramatika”), panahon at ang
matutunghayan
makapal
kalunos-lunos nana damit naman
relegasyon kapag pantanghal
ng anyong ________ ang
sa panahon.
isang kasangkapang gagamit sa
4. Si atesa
pag-isa-isa aymga
nagbabantay
pandiwang kay bunso
pilit sa ______ang
na iiba-ibahin ng aspekto
bahay samantalang si nanay
para pagkasyahin saay
mgasa
_______
hinihinging ng bahay
rekisitos, walangnagsasampay.
korelasyon sa kung paano nakakatulong ang pagbabago-
5. Ang
lohika mga batang
ito. Bakit mababaang
hindi talakayin ay nasa ________
pagsama bahagi ng
ng musika nghanay at angat
sarsuwela, mga matataas
kung paano
naman ay nasa ________.
• TAKDANG
at ang kontribusyon– ARALIN
nito sa paguuri ng mga relihiyon? Sa anong konteksto umusbong
sarsuwela?Gumawa
ang Panuto: Anu-anongng pangungusap
mga tradisyong tungkol sa larawan.
banyaga Gumamit
at katutubo ang ng dalawang
binibigkis nito?
salita na magkasalungat ang kahulugan.
Tampok
sa ating mgasa pagdiriwang
tradisyon ng Pinangat
ay isasantabi Festival
sa ngalan ngang makulayngnaaspekto
pagtuturo Street Dance
ng pandiwa.
Presentation sa parada kung saan isinasadula ang pag – ani at proseso ng
pagluluto ng pinangat.
106
IKALIMANG ARAW
PANGWAKAS NA PAGTATAYA
Panuto 1: Pagtambalin angCatherine
dalawang salitang
A. Ebdanimagkasalungat . Gumuhit ng linya
mula sa larawan
Teacher III, sa Hanay A patungo
Banquerohan sa kasalungat
Elementary School na kahulugan nito
sa Hanay B. Schools Division of Legazpi City

LAYUNIN:Hanay A Hanay B
Unang Araw:
Festival.
Ikalawang Araw:
larawan.
Ikatlong Araw:
Panuto 2: Isulat sa patlang ang kasalungat na kahulugan ng mga ibinigay na salita
sa bawat bilang upang mabuo ang pangungusap. Piliin ang sagot sa
mga maliliit na kahon sa ibaba.
Ikaapat na Araw:
108 86
LESSON EXEMPLAR ANI
Panonood
(PD)
(kaunti)
(PN) 1. Paborito(PB)
ng _______ ang pinangat
(PT) sa Camalig.
(8 sesyon) (bata) 2. Nagsasayawan
Naipahayag ang ang mga ________
Naibibigay ang kasing-sa plaza.Napahahalagahan ang
(maiksi)
Naisasalaysay ang 3. __________ ang pila sa
proposisyon sa suliraning tindahan
mahihirap ni Aling
na salitang ginamit Tima.
sarsuwela
sa napakinggan
(malungkot) 4. ________ ang pagdiriwang ng Pinangat Festival.
Wika at
(gutom)
Pagsasalita 5. Ang lahat ay________ sa pagkain
Pagsulat ng malaking
Gramatika pinangat
Estratehiya sa Pag-aaral
(PS) (PU) (EP)
(WG)
F8PS-IIe-f-26 burger.
F8PU-IIe-f-26 F8WG-II-e-f-26 F8EP-IIe-f-9
busog
sa bansa masaya marami
Sa ikapitong hanay (ang matanda

kategorya ng “Wikamahaba
at Gramatika”), matutunghayan ang
TAKDANG – ARALIN:
Gumuhit ng dalawang bagay na magkasalungat ang katangian. Isulat ang pang-uring
naglalarawan sa mga ito.
108

Salitang Magkasalungat

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Salitang Magkasalungat

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

MGA SALITANG

Sarswela F8PB-IIe-f-25 F8PT-IIe-f-25 F8PD-IIe-f-25

Sa ikapitong hanay (ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang

Baitang: Unang Baitang

Mga Tiyak na Layunin:

ay pinakakilalang lugar sa paggawa ng orihinal at pinakamasarap na pinangat sa

Mga Tiyak na Layunin:

Ikalawang Araw: ang Pinangat Festival sa pamamagitan ng iba’t ibang

b. Kailan ipinagdiriwang ang pista sa bayan ng Camalig?

Mga Tiyak na Layunin:

PRODUKTONG BICOLANO, IPINAGMAMALAKIWika

Baitang: Unang Baitang

Mga Tiyak na Layunin:

malaki maliit lanta

Sa ikapitong hanay (ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang

Baitang: Unang Baitang

Mga Tiyak na Layunin:

Mga Kasanayang Inaasahan sa Pag-aaral ng Sarsuwela (Department of Education, 104).

Sa ikapitong hanay (ang kategorya ng “Wika at Gramatika”), matutunghayan ang

Ayusin ang mga ito at ibuhos

Mga Kasanayang Inaasahan sa Pag-aaral ng Sarsuwela (Department of Education, 104).

Pangkat 2 - Ipagtambal Baitang:

Mga Tiyak na Layunin:

1. Kinuha ni Lito angF8PU-IIe-f-26

Baitang: Unang Baitang

Mga Tiyak na Layunin:

Sa ikapitong hanay (ang matanda

You might also like