ПСИХОЛИНГВИСТИКА: ТЕСТ ИСПИТНИ ПРАШАЊА

Одговорете најмногу со две реченици:

- Кои се клучните термини во психолингвистиката:

А) Јазично процесирање – начинот на кој човековиот мозок го создава јазикот,

вклучувајќи го неговото разбирање, оформување и усвојување

Б) Говорна перцепција– начинот на кој човековиот мозок ги интерпретира и

декодира говорните звуци препознавајќи ги како фонеми, слогови и зборови

В) Синтакса и Морфологија– области кои се однесуваат на реченичните структури и

правила

Г) Семантика – област која ги истражува значењата на зборовите претставени во

човековиот мозок

Д) Прагматика– област која истражува како контекстот влијае врз интерпретација на

значењата на јазикот, вклучително и употребата на јазикот во општествен контекст

Ѓ) Когнитивни – модели што ги објаснуваат менталните и невралните процеси

вклучени во разбирањето и употребата на јазикот

1. Дефинирајте го терминот „усвојување на јазикот“ во контекст на

психолингвистиката:

-Процес преку кој човекот го усвојува јазикот

2. Што се подразбира под терминот „хипотеза на критичен период во јазичниот

развој“:

-Временска рамка во која се усвојува детскиот јазичен развој до 36 месец

3. Какво е влијанието на средината и на интерактивноста врз детскиот јазичен развој:

-Околината и средината го поттикнуваат јазичниот развој, и го

овозможуваат усвојувањето на граматичките нивоа.

4. Дефинирај ја јазичната продукција (енкодирање) :

-Процес на создавање и изразување на јазизчни мисли

5. Кои се клучните компоненти на јазичната продукција:

-Прво:Концептуализација на идеа

-Второ:Формулација преку лингвистичка структура

-Трето:Артикулација

-Четврто:Автокорекција

6. Што означува терминот „лексичко селектирање“:

-Процес на селекирање зборови од менталниот лексикон

7. Зашто е важно лексичкото сегментирање:

-Да ги пронајдеме и употребеме точните зборови за да ги пренеесеме

сопствените мисли

8. Која е разликата меѓу автоматизираните и контролираните процеси во јазичната

продукција

-Автоматизираната продукција не бара никаков ментален напор,таа е брза

-Контролираната продукција бара ментален напор, таа е побавна

9. Кои се граматичките нивоа

-Синтакса-разбирање на правилата кои ја регулираат реченичната структура,

збороредот и граматиката

-Морфологија-разбирање на структурата на зборовите, вклучувајќи: префикси,

суфикси и коренски морфеми

10. Што вклучува контекстуално разбирање?

-Дискурс-разбирање на значењата во целина, пораката на текстот

-Прагматика-разбирање на јазичниот израз во контекстот во којшто се употребува,

од аспект на општествените и културните правила

11. Што подразбира разбирање и интрепретација

- Сегментирање- разложување на речениците на фрази и зборови заради подобро

разбирање

12. Што подразбира говорната продукција?

- Ативирање на моторниот кортекс-планирање и извршување на движењата

неопходни за говорна продукција
-Флуентност-координација на воздушната струја, на гласните жици и на
артикулацијата

13. Што опфаќаат термините учење и развој?

-Процес на усвојување- начинот на кој децат го усвојуваат јазикот

-Невербален пластицитет-способноста на мозокот да се реорганизира врз основа

на нови искуства, вклучително и учење нови јазици

14. Когнитивно процесирање се однесува на:

-Работна меморија-привремено складирање и употреба на информациите за целите

на когнитивните задачи, вклучувајќи го разбирањето

-Внимание-фокус на специфични аспекти на внесот на информации, селкеција на

неважните информации

15 Општествените и културните влијанија вклучуваат

-Општествена когниција-разбирање на јазикот во контекст на општествената

интеракција

-Културни варијации-разлики во употребата на јaзикот и во различни општества и

култури

16. Јазикот е когнитивен систем интернализиран во внатрешноста на човековиот

мозок. Во раните фази од животот, човекот има супериорен капацитет да го усвои
јазикот.

Активацијата на овој капацитет му овозможува на човекот до крајот на својот живот

да го користи јазичниот систем.

Врз динамиката на процесот влијаат контекстот, искуството и меѓусебната

испреплетеност на одделни мозочни регии, што земено севкупно, им овозможува на
луѓето да го употребуваат јазичниот систем.

Крајната цел на ПЛ истражувања е да го карактеризира овој интерен систем преку

проучувања:

-а. во потесен круг:

-процес на усвојување на јазикот

-процес на оформување на јазикот

-разбирање на јазикот
-растројување на ајзикот

б. во поширок круг:

-јазична симулација-соз вештачка инталигенција

-се проучува опфатот на меморијата

-се проучуваат стратегии на учењето

76. Оформувањето и разбирањето на јазикот е мултифункционална когнитивна

вештина која вклучува специјализирани неврални регии и широк опфат на
интелектуални функции.

Точните механизми зад овие процеси се уште не се сосема откриени, но откритијата

напредуваат во областа на оформувањето и разбирањето на јазичниот израз.

Кои се класичните аспекти при објаснувањето овие процеси, како ги објаснуваме овие
процеси?

-Преку:

а. Перцепција на говорните гласови значи преку Фонетика и Фонологија луѓето

прават разлика меѓу одделните гласовни звуци (фонемите) и го разбираат начинот на
нивното комбинирање (фонологија)

б. Препознавање на Зборовите значи преку лексички пристап: умот го препознава

менталниот лексикон, менталниот речник и значења

в. Преку Семантичко процесирање процесирање: зборовите се во поврзаност со

значењата и тоа ни помага да ги разбереме