‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺳﺎﺑﻘﻪ و ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻧﻴﻤﻪﺗﺨﺼﺼﻲ‬

‫ﻧﻴﺎز ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻮرداري از ﻧﻌﻤﺖ داﻧﺶ ﭘﻴـﺸﺮﻓﺘﻪي ﺟﻬـﺎن ﻣﻌﺎﺻـﺮ اﻳﺠـﺎب ﻣـﻲﻛﻨـﺪ ﻛـﻪ آﻣـﻮزش‬
‫زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان وﺳﻴﻠﻪي اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻨـﻲ و ﺗﺨﺼـﺼﻲ اﻣـﺮي ﺟـﺪي‬

‫ﺗﻠﻘﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺻـﺮف ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﻣﻌﺘﻨﺎﺑـﻪ از ﺳـﻮي آﻣـﻮزش و ﭘـﺮورش و داﻧـﺸﮕﺎﻫﻬﺎي‬

‫ﻛــﺸﻮر ﻣﺘﺄﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺑــﻪ ﻋﻠــﻞ ﻓﻘــﺪان ﻫــﺪف و اﻧﮕﻴــﺰه ﻣــﺸﺨﺺ‪ ،‬ﻋــﺪم ارﺗﺒــﺎط ﻣﻨﻄﻘــﻲ ﺑــﻴﻦ آﻣــﻮزش‬

‫ﭘﻴﺸﺪاﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺒﻮدن ﻣﺘﻮن درﺳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪ ،‬آﻣﻮزش زﺑﺎن ﺑﺎ ﻋﺪم ﺗﻮﻓﻴﻖ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ‬

‫اﻧﻜــﺎري روﺑــﺮو ﺑــﻮده اﺳــﺖ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠــﻪ داﻧــﺸﺠﻮﻳﺎن رﺷــﺘﻪﻫــﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ داﻧــﺸﮕﺎﻫﻲ‪ ،‬ﭘــﺲ از ﺳــﺎﻟﻬﺎ‬

‫زﺑﺎنآﻣﻮزي ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨـﺎﺑﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧـﺬ ﺧـﺎرﺟﻲ در زﻣﻴﻨـﺔ ﺗﺨﺼـﺼﻲ ﺗﺤـﺼﻴﻠﻲ ﺧـﻮد‬

‫ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬آن دﺳﺘﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ اداﻣﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﺎزم ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﻣـﻲﺷـﺪﻧﺪ ﻗﺒـﻞ از ورود ﺑـﻪ داﻧـﺸﮕﺎه‬
‫ﻧﺎﭼﺎر ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻞ ﺳﺮﮔﺮداﻧﻲ و ﻫﺰﻳﻨﻪ زﻳﺎد در ﻣﺆﺳﺴﺎت اﻧﺘﻔﺎﻋﻲ داﺧـﻞ ﻳـﺎ ﺧـﺎرج‪ ،‬از ﻧـﻮ ﺑـﻪ ﻳـﺎدﮔﻴﺮي زﺑـﺎن‬

‫ﻣﻲﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در رﺷﺘﻪﻫﺎي زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﺧﺎرﺟﻲ و ﻣﺘﺮﺟﻤﻲ ﻫﻢ ﺑﺎز از ﺳﻮﺋﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﻫﺪف و از‬

‫ﺳﻮي دﻳﮕﺮ ﺑﻮاﺳﻄﻪ اﻟﮕﻮ ﻗﺮاردادن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي دﻳﻜﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺘﻌﻤﺎري‪ ،‬ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻳﺎ ﻣﻨﺘﻘﺪ ادﺑﻲ از اﻣـﻮر‬

‫ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﺑﺸﻤﺎر ﻣﻲآﻣﺪ‪.‬‬

‫در آﻏﺎز ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﺘﺎد اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﻠﻤـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺗﺄﺳـﻒ ﻋﻠـﻞ ﻋـﺪم‬

‫ﺗﻮﻓﻴﻖ رﺷﺘﻪ ﻣﻮرد ﺗﺪرﻳﺲ ﺧﻮد را ﺑﺪﻗﺖ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗـﺮار داده ﺑـﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟـﻪاي ﺧﻄـﺎب ﺑـﻪ ﻣـﺴﺌﻮﻟﻴﻦ‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻢ و ﺑﺎ ذﻛﺮ آﻣﺎر و ارﻗﺎم ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺗﻠﻒ ﺷﺪن ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎي ﻣﺎدي و ﻧﻴﺮوي اﻧـﺴﺎﻧﻲ را ﻳـﺎدآور ﺷـﺪم و‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎﺋﻲ ﻧﻴﺰ در ﺟﻬﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻨﻴﺎدي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ آﻣـﻮزش زﺑﺎﻧﻬـﺎي ﺧـﺎرﺟﻲ ﻋﺮﺿـﻪ داﺷـﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌـﺪ از‬

‫ﻣﺪﺗﻲ از ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻣﻌﺘﺮض دﻋﻮت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻃﺮح و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ‬

‫را ﺑﺮﻋﻬﺪه ﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﻮرد ﺳـﺆال ﻗـﺮار ﮔـﺮﻓﺘﻦ آﻣـﻮزش زﺑﺎﻧﻬـﺎي ﺑﻴﮕﺎﻧـﻪ‪،‬‬

‫ﺗﺮدﻳﺪي در اﺳﺘﺎدان زﺑﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪن اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﭘﻴﺪا ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺑﻴﻢ ﻛﻤﺒﻮد ﻫﻤﻜـﺎري وﺟـﻮد‬

‫داﺷﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻪ اﻣﻴﺪ آﻧﻜﻪ ﺗﺤﻮﻟﻲ ﻣﻔﻴﺪ در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﻛﻤﻴﺘـﻪ ﻃـﺮح‬

‫و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ در دﻳﻤـﺎه ‪ 1359‬ﺑـﺎ ﺷـﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪﮔﺎن اﺳـﺘﺎدان زﺑـﺎن داﻧـﺸﮕﺎﻫﻬﺎي‬

‫ﻛﺸﻮر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﻲ‪ ،‬ﭘﺮﺳـﺸﻨﺎﻣﻪ ﺟـﺎﻣﻌﻲ ﺗﻬﻴـﻪ و ﺗﻨﻈـﻴﻢ ﻛـﺮد و ﺑـﺮاي ﻛﻠﻴـﻪ‬

‫ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﺳﺘﺎد اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان‪ ،‬اﺳﺘﺎدان زﺑـﺎن‪ ،‬ﻣﺘﺨﺼـﺼﺎن و‬

‫ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ارﺳﺎل داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑـﺮ دو ﺑﺨـﺶ‬

‫ﺑﻮد‪ :‬ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﺷﺘﻪﻫﺎي زﺑﺎن و ادﺑﻴﺎت ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﻣﺘﺮﺟﻤﻲ و ﺗﺮﺑﻴﺖ دﺑﻴـﺮ ﻛـﻪ در اﻳﻨﺠـﺎ از‬

‫ﺑﺤﺚ درﺑﺎره آن ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻣـﻲﺷـﻮد‪ ،‬ﺑﺨـﺶ دﻳﮕـﺮ ﺧـﺎص آﻣـﻮزش زﺑـﺎن ﺑـﺮاي رﺷـﺘﻪﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ‬

‫داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻧﻴﻤﻪﺗﺨﺼﺼﻲ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ‪ ،‬اﻧﺠﺎﻣﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻣﺎري‪ %100 ،‬ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﭘﺎﺳﺦدﻫﻨﺪه اﻋﻼم داﺷـﺘﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ ﻛـﻪ آﻣـﻮزش زﺑـﺎن‬

‫ﺧﺎرﺟﻲ را ﺑﺮاي رﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﺗﺨﺼـﺼﻲ ﺿـﺮوري ﺗـﺸﺨﻴﺺ داده ﺛﻤـﺮات آن را در زﻣﻴﻨـﻪ ﺧﻮدﻛﻔـﺎﻳﻲ‬

‫ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻨﻲ ﻛﺸﻮر ﻣﺆﺛﺮ ﻣﻲداﻧﻨﺪ‪ %100 ،‬ﭘﺎﺳﺦدﻫﻨﺪﮔﺎن زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﺑﺎن ﺧﺎرﺟﻲ اول‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻮازات زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﺑﺎن ﺧﺎرﺟﻲ دوم‪ ،‬زﺑﺎن ﻓﺮاﻧـﺴﻪ ‪ ،%54‬زﺑـﺎن‬

‫آﻟﻤﺎﻧﻲ ‪ ،%46‬زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ‪ %27‬و زﺑﺎن روﺳﻲ ‪ %5‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬آﻣﻮزش ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎي ﻧﻮﺷﺘﻦ و ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ‬

‫در ﻣﺮﺗﺒﻪ دوم و ﺳﻮم اﻫﻤﻴﺖ ذﻛﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺎﺳﺦدﻫﻨﺪﮔﺎن ﺿﻤﻦ ﺗﺬﻛﺮ درﺑﺎره ﻧﺎرﺳﺎﺋﻴﻬﺎي آﻣﻮزﺷـﻲ‬

‫از ﻟﺤﺎظ ﻛﺘـﺎب‪ ،‬ﻣـﻮاد ﻛﻤـﻚ آﻣﻮزﺷـﻲ‪ ،‬ﻛﻤﺒـﻮد ﻣﻌﻠـﻢ ﻣﺠـﺮب و ﻛﺜـﺮت داﻧـﺸﺠﻮﻳﺎن در ﻛـﻼس‪،‬‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪي ﻧﻴﺰ ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﺑﺮاز داﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي‪ ،‬ﭘﺲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻣﺎري ﭘﺎﺳﺨﻬﺎي درﻳﺎﻓﺘﻲ‪،‬‬

‫ﺑﻪ ﺗﺪوﻳﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻫﻤﺖ ﮔﻤﺎﺷﺖ‪ .‬رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺳﺘﺎد اﻧﻘﻼب‬

‫ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﺮار ذﻳﻞ اﺳﺖ‪:‬‬

‫آﻣﻮزش زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﺷﺮط آﻧﻜﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ اﻫﺪاﻓﻲ روﺷﻦ و ﻣﺤﺘﻮاﻳﻲ ﻣﻄﻠـﻮب ﺑﺎﺷـﺪ در‬

‫دو زﻣﻴﻨﻪ وﺳﻴﻊ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ‪:‬‬

‫اﻟﻒ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده و ﺑﻬﺮهﮔﻴﺮي از ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻨﻲ ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻳﺠﺎد ﺣﺮﻛﺖ در‬

‫ﺟﻬﺖ ﺧﻮدﻛﻔﺎﻳﻲ ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﻨﻲ ﻛﺸﻮر‪.‬‬

‫ب‪ .‬ﺗﻌﺎﻃﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﺮاد از آن ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪن و ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺑﻴﻨﺶ و ارزﺷﻬﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ اﺳﻼﻣﻲ و ﻣﻠﻲ‬

‫ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن و ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻄﻠﻮب ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛـﻪ ﻣﻮﺟـﺐ واﺑـﺴﺘﮕﻲ‪ ،‬ﺑـﻪ‬

‫وﻳﮋه در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي اﺳﺘﻌﻤﺎري‪ ،‬ﻧﮕﺮدد‪.‬‬

‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻓﻘﺪان ﻛﺘﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺿﻮاﺑﻂ ﻋﻠﻤﻲ و ﻧﻴـﺰ ﺑﻼﺗﻜﻠﻴﻔـﻲ و ﻧﺎﻫﻤـﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﺪرﺳـﺎن‬

‫زﺑﺎن در اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺘﻮن درﺳﻲ از دﻻﺋﻞ ﻣﻬﻢ ﺑﻲﺛﻤﺮ ﻣﺎﻧﺪن آﻣﻮزش زﺑﺎن در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣـﻲﺷـﺪ‪ ،‬ﻟـﺬا در‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮان داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺿﻮاﺑﻄﻲ ﺑﺮاي ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺘﺐ زﺑﺎن ﺗﺨﺼـﺼﻲ‪ ،‬ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﻣﺮاﺣـﻞ‬

‫آﻣﻮزﺷﻲ ذﻳﻞ ﻣﻨﻈﻮر ﮔﺮدﻳﺪ‪:‬‬

‫ﺷــﺎﻣﻞ آﻣــﻮزش زﺑــﺎن ﭘﺎﻳــﻪ و ﻣــﺮور ﻛﺎﻣــﻞ ﺑــﺮ آﻧﭽــﻪ ﻛــﻪ داﻧــﺸﺠﻮ در دوره‬ ‫ﻣﺮﺣﻠــﻪ اول‪:‬‬
‫ﭘﻴﺸﺪاﻧﺸﮕﺎﻫﻲ در دﺑﻴﺮﺳﺘﺎن ﻓﺮاﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎي ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ زﺑﺎن‪.‬‬

‫ﺷﺎﻣﻞ آﻣﻮزش زﺑﺎن ﻧﻴﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻛـﻪ داﻧـﺸﺠﻮ ﺿـﻤﻦ آن ﻋـﻼوه ﺑـﺮ ﺗﻘﻮﻳـﺖ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم‪:‬‬
‫ﻣﻬﺎرت ﺧﻮاﻧﺪن و درك ﻣﻄﻠﺐ‪ ،‬از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺘﻮن ﻣﻨﺎﺳﺐ و اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺮﻳﻨﻬﺎي ﻣﺘﻨـﻮع‪ ،‬واژﮔـﺎن ﻣـﺸﺘﺮك‬

‫ﺑــﻴﻦ رﺷــﺘﻪﻫــﺎي ﻣﺘﺠــﺎﻧﺲ را ﻣــﻲآﻣــﻮزد و ﺑــﻪ ﺗــﺪرﻳﺞ ﺑــﺎ واژﮔــﺎن رﺷــﺘﻪ ﺗﺨﺼــﺼﻲ ﺧــﻮد آﺷــﻨﺎﻳﻲ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺷﺎﻣﻞ آﻣﻮزش ﻣﺘﻮن ﺻﺮﻓﺎً ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻳﻚ رﺷـﺘﻪ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬داﻧـﺸﺠﻮ‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮم‪:‬‬
‫ﻣﺘﻮن ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ را ﻓﺮا ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﺣﺪي ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ از ﻋﻬـﺪهي ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ و اﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﻨـﺎﺑﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧـﺬ و‬

‫ﻧﺸﺮﻳﺎت ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺧﻮد ﺑﺮآﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮاي آﻣـﻮزش اﺻـﻄﻼﺣﺎت و واژﮔـﺎن ﻛـﺎﻣﻼً‬
‫ﺗﺨﺼﺼﻲ‪ ،‬ﻫﻤﻜﺎري اﺳﺘﺎدان رﺷﺘﻪي ﻣﺮﺑﻮط ﻛﻪ در ﻋـﻴﻦ ﺣـﺎل ﺑـﺎ ﺳـﺎﺧﺖ زﺑـﺎن ﺧـﺎرﺟﻲ ﻫـﻢ آﺷـﻨﺎﻳﻲ‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻫﻤﻜﺎران ﺑﺮ اﻳﻦ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻮدﻧﺪ ﻛـﻪ اﻫـﺪاف آﻣـﻮزش زﺑـﺎن و رﺋـﻮس ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪرﻳـﺰي‪ ،‬ﺑـﻪ‬

‫ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺼﻮﺑﻪ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﺘﻮن درﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪي دﻳﮕـﺮي اﻋـﻼم ﺷـﻮد‪ .‬وﻟـﻲ ﻣﺘﺄﺳـﻔﺎﻧﻪ در آن‬

‫زﻣﺎن ﮔﺮوه ﻳﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺘﺸﻜﻞ و واﺟﺪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﺳﺮاغ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬از ﺳﻮﺋﻲ ﻳﻘـﻴﻦ‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻮد ﻛﻪ اوﻻً زﺣﻤﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي ﺑﺪون اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺘﺎب ﺑﻲﺛﻤﺮ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺛﺎﻧﻴﺎً اﮔـﺮ اﻣـﺮ ﺗـﺄﻟﻴﻒ‬

‫زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﻓﺮد ﻳﺎ اﻓﺮادي ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻫﺪاف آﻣﻮزش را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ و ﺑﺮاي آن اﻫﻤﻴﺖ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ ،‬ﻃﺒﻌـﺎً درك‬

‫و دﻟﺴﻮزي و ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ ﻻزم ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ ﻛﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺪون ﻓﻮت وﻗﺖ ﺑﺎ ﺗﻨﻲ ﭼﻨﺪ از ﻫﻤﻜﺎران‬

‫ﻛــﻪ داوﻃﻠــﺐ ﻛﻤــﻚ ﺑﻮدﻧــﺪ ﺳــﻤﻴﻨﺎري ﺟﻬــﺖ ﻣﻌﺮﻓــﻲ ﺿــﻮاﺑﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪرﻳــﺰي و ﻣــﺸﻮرت ﺑــﺎ اﺳــﺘﺎدن‪،‬‬

‫ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان و ﻣﺪرﺳﺎن زﺑﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺲ از ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﮔﺮوﻫﻬﺎي ﺗﺄﻟﻴﻒ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ وﻗﺖ ﻳﻚ ﺑـﺎر ﻧﻴـﺰ ﺳـﻤﻴﻨﺎر ﻳـﺎ ﺟﻠـﺴﻪاي ﺑـﻪ‬

‫ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺸﻜﻼت‪ ،‬اﻳﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺣﺴﻦ اﻧﺠﺎم ﻛﺎر داﺋﺮ ﻣﻲﺷـﺪ‪ .‬ﺑـﻪ ﺗـﺪرﻳﺞ ﻛـﻪ‬

‫ﻣﺘﻮن ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺷﺪ ﺟﻬﺖ وﻳﺮاﺳﺘﺎري از داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ داﻧﺸﮕﺎه دﻳﮕﺮ ارﺳﺎل ﻣﻲﮔﺮدﻳـﺪ‪ .‬ﺳـﺮاﻧﺠﺎم ﺑـﺎ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﺻﺖ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻣﻮﻗﺖ داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ‪ ،‬ﻛﺘﺎب ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﺑﻌﻼوه ﻧﻪ ﻛﺘـﺎب ﻧﻴﻤـﻪﺗﺨﺼـﺼﻲ زﺑـﺎن‬

‫اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ در رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻓﻨﻲ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﭘﺰﺷﻜﻲ‪ ،‬ﻛﺸﺎورزي ‪ 1‬و‪ ،2‬ﻋﻠﻮم ﭘﺎﻳﻪ‪ ،‬ﻋﻠـﻮم اﻧـﺴﺎﻧﻲ ‪) 1‬ﻫﻨـﺮ‪،‬‬

‫ادﺑﻴﺎت‪ ،‬زﺑﺎﻧﺸﻨﺎﺳﻲ( و ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﻲ ‪) 2‬ﻓﻠﺴﻔﻪ‪ ،‬اﻟﻬﻴﺎت‪ ،‬ﺗﺎرﻳﺦ(‪ ،‬ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ‪) 1‬رواﻧـﺸﻨﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺗﻌﻠـﻴﻢ‬

‫و ﺗﺮﺑﻴــﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌــﻪﺷﻨﺎﺳــﻲ( و ﻋﻠــﻮم اﺟﺘﻤــﺎﻋﻲ ‪) 2‬اﻗﺘــﺼﺎد‪ ،‬ﻣــﺪﻳﺮﻳﺖ‪ ،‬ﺑﺎزرﮔــﺎﻧﻲ( ﺗﻮﺳــﻂ ﻫﻤﻜــﺎران‬

‫داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎي ﺳﺮاﺳﺮ ﻛﺸﻮر ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺄﻟﻴﻒ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ ﮔـﺮوه زﺑـﺎن داﻧـﺸﮕﺎه ﺷـﻴﺮاز از ﻟﺤـﺎظ ﺗﻌـﺪاد‬

‫ﻛﺘﺎب ﺳﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮي در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺘﻮن درﺳﻲ ﻣﺰﺑﻮر‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده آزﻣﺎﻳـﺸﻲ و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋـﺪم ﻓﺮﺻـﺖ ﺑـﺮاي ﭼـﺎپ‪ ،‬ﻫﻨﮕـﺎم ﺑﺎزﮔـﺸﺎﻳﻲ داﻧـﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﺑـﺼﻮرت زﻳـﺮاﻛﺲ ﺗﻜﺜﻴـﺮ و ﺑـﻪ‬

‫ﮔﺮوﻫﻬﺎي آﻣﻮزش زﺑﺎن ارﺳﺎل ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻴﻢﺳﺎل ﺑﻌـﺪ‪ ،‬آن ﻣﺘـﻮن ﺟﻬـﺖ ﭼـﺎپ در اﺧﺘﻴـﺎر ﻣﺮﻛـﺰ ﻧـﺸﺮ‬

‫داﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ از ﺳﺎل ‪ 1362‬ﺗﺎﻛﻨﻮن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻟﻐﻮ آﻣﻮزش ﺗﻚ زﺑﺎﻧﻲ )زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﻄﻮر اﻧﺤﺼﺎري( از ﺳﻮي اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ و ﺗﺼﻮﻳﺐ‬

‫ﺳﺘﺎد اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ‪ ،‬ﮔﺮوه زﺑﺎن ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﮔﺮوﻫﻬﺎي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧـﺎرﺟﻲ ﭘﻴـﺸﻘﺪم ﺷـﺪ و ﺑـﺮ‬

‫اﺳﺎس ﻃﺮح ﻳﺎدﺷﺪه ﺑﻪ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺘﺐ درﺳﻲ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ و ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺟﺪﻳﺪ‬

‫ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺷﻜﺎﻻت ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ از آﻧﺠﺎ ﻛـﻪ ﻧﻘـﺎﻳﺺ ﻳـﻚ ﻛﺘـﺎب درﺳـﻲ ﺿـﻤﻦ ﺗـﺪرﻳﺲ آﺷـﻜﺎر‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ درﺑﺎره ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻳﺎدﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻓـﻊ ﻣﻌﺎﻳـﺐ اﺳﺎﺳـﻲ و ﻛﻤﺒﻮدﻫـﺎي ﮔـﺰارش‬

‫ﺷﺪه از ﺳﻮي ﻣﺪرﺳﺎن زﺑﺎن‪ ،‬ﺿﺮوري ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺎ ﺗﺄﺳﻴﺲ »ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗـﺪوﻳﻦ ﻛﺘـﺐ ﻋﻠـﻮم اﻧـﺴﺎﻧﻲ داﻧـﺸﮕﺎﻫﻬﺎ« )ﺳـﻤﺖ( و دﻋـﻮت ﺑـﺮاي‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻣﺘﻮن درﺳﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ‪ ،‬ﻗﺒـﻞ از ﻫـﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ دﻳﮕـﺮ ﻣﻮﺿـﻮع ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﺘﺎﺑﻬـﺎي‬

‫ﻧﻴﻤﻪﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻟﺬا در اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ‪ 1364‬ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺳﻤﻴﻨﺎري اﻗـﺪام ﮔﺮدﻳـﺪ‪ .‬در اﻳـﻦ‬

‫ﺳﻤﻴﻨﺎر ﻛﻪ ﻣﺆﻟﻔﺎن‪ ،‬ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺪرﺳﺎن زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴـﺴﻲ داﻧـﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﺷـﺮﻛﺖ داﺷـﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺑﺘـﺪا‬

‫اﺷﻜﺎﻻت ﻣﺸﺘﺮك و ﻣﻮﺟﻮد در ﻛﻠﻴﻪ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎ ﻣﻄﺮح ﮔﺮدﻳﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻫﺮ ﻛﺘﺎب ﭘﺮداﺧﺘﻪ‬

‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاً ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻈﺮات اﺻﻼﺣﻲ و ﻣﺼﻮﺑﺎت ﺳﻤﻴﻨﺎر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪ ﻣﺆﻟﻔﺎن ﻗﺒﻠـﻲ و ﻳـﺎ ﺟﺪﻳـﺪ‬

‫اﺑﻼغ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﮔﺮوه ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻓﻨﻲ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ‪ ،‬ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ درس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺼﻮﺑﺎت ﺳﻤﻴﻨﺎر‬

‫ﺷﺪ‪ .‬درس ﻧﻤﻮﻧﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻲ در »ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗـﺪوﻳﻦ« و اﻳﺠـﺎد ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﻻزم در آن ﺑـﻪ ﮔﺮوﻫﻬـﺎي ﺗـﺄﻟﻴﻒ‬

‫ارﺳﺎل ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎﺋﻲ از ﻟﺤﺎظ ﺳﻠﻴﻘﻪي ﻣﺆﻟﻔﺎن در ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﻧﻴﻤﻪﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻣﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ‪ ،‬ﻫﻢ از ﻛﺘﺎﺑﻬـﺎي ﺳـﺎﺑﻖ اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪه و ﻫـﻢ‬

‫ﺧﻮاﺳﺘﻬﺎ و ﻧﻈﺮات ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﻤﻴﻨﺎر و ﺑـﻪ وﻳـﮋه ﻫـﺪف اﺻـﻠﻲ آﻣـﻮزش زﺑـﺎن ﺗـﺎ ﺣـﺪ اﻣﻜـﺎن‬

‫ﻣﻠﺤﻮظ و ﺣﻔﻆ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻨﺠﺎﻧﺪن ﺗﻤﺮﻳﻨﻬﺎي »ﺗﺮﺟﻤﻪ« و »ﻳـﺎﻓﺘﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻬـﺎي ﺗﺨﺼـﺼﻲ ﺑـﻪ زﺑـﺎن‬

‫ﻓﺎرﺳﻲ« ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راه ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻞ ﺗﺮﺟﻤﻪ در اﻳﺮان‪ ،‬از ﻃﺮف اﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﻛﻪ ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺿﻤﻦ ﺳـﺎﻟﻬﺎ ﺗـﺪرﻳﺲ‬

‫»ﻧﻘﺪ ﻋﻤﻠﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ« ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﺮﺟﻤﻪ را ﺷﻨﺎﺧﺘﻪام‪ ،‬ﺑﻌﺪاً ﭘﻴـﺸﻨﻬﺎد ﺷـﺪ و ﻣـﻮرد ﺗﺄﻳﻴـﺪ ﻣﺆﻟﻔـﺎن و ﺻـﺎﺣﺒﻨﻈﺮان‬

‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﻣﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ داﻧﺴﺘﻦ دو زﺑﺎن ﺑﻪ داﻧﺴﺘﻦ ﻣﻄﻠـﺐ ﻣـﻮرد ﺗﺮﺟﻤـﻪ ﻧﻴـﺰ ﻧﻴـﺎز‬

‫ـﺖ و‬
‫ـﺪ ﮔﺮﻓـ‬
‫ـﺮار ﺧﻮاﻫـ‬
‫ـﻦ ﻗـ‬
‫ـﻞ ﻓـ‬
‫ـﺪه اﻫـ‬
‫ـﺼﻲ ﺑﺮﻋﻬـ‬
‫ـﻮن ﺗﺨﺼـ‬
‫ـﻪ ﻣﺘـ‬
‫ـﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﺮﺟﻤـ‬
‫ـﻖ ﻣـ‬
‫ـﻦ ﻃﺮﻳـ‬
‫دارد‪ ،‬از اﻳـ‬

‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن آﻳﻨﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن ذﻳﺼﻼح در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد ﺳـﻬﻴﻢ‬

‫ـﺮح‬
‫ـﺪف و ﺷـ‬
‫ـﻲ« ﻛـﻪ ﻫـ‬
‫ـﻪ زﺑـﺎن ﻓﺎرﺳـ‬
‫ـﺎن ﺗﺨﺼـﺼﻲ ﺑـ‬
‫ـﺎﺑﻲ اﺻـﻄﻼﺣﺎت و واژﮔـ‬
‫ـﺮﻳﻦ »ﻣﻌـﺎدلﻳـ‬
‫ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤـ‬

‫ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠﺎم آن در ﺑﺨﺶ آﺧﺮ ﻛﺘﺎب آﻣﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺸﻨﻴﺎز ﺗﺮﺟﻤﻪي ﻣﺘـﻮن »ﻛـﺎﻣﻼً ﺗﺨﺼـﺼﻲ«‬

‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻛﻮﺷﺶ و ﭘﻲ ﮔﻴﺮي ﻣﺪاوم در ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه داﺷـﺘﻪام‬

‫و ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﺴﺎﻋﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻣﺆﻟﻔﺎن ﻣﺤﺘﺮم از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺘﺐ درﺳﻲ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺗﻮﺳـﻂ‬

‫اﺳﺘﺎدان اﻳﺮاﻧﻲ ﻫﻨﻮز ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺠﺮﺑﻲ را ﻣﻲ ﮔﺬراﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪون ﺷﻚ ﻛﺎر ﺧﺎﻟﻲ از ﻋﻴﺐ و ﻧﻘﺺ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻣﻴﺪ‬

‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان از ﺗﺬﻛﺮات و راﻫﻨﻤﺎﻳﻲﻫﺎي ﻣﻔﻴﺪ و آﻣﻮزﻧﺪه ﺑﺮاي ﭼﺎﭘﻬﺎي ﺑﻌﺪ درﻳﻎ ﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺎﻫﺮه ﺻﻔﺎرزاده‬
 ‫ﺗﻮﺿﻴﺢ درﺑﺎره ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب‬
‫اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ دو ﺑﺨﺶ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ (1) :‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‪ (2) ،‬ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ داﻧﺸﺠﻮ‬

‫ﺑﺨﺶ اول‪ :‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻼﺳﻲ‬

‫اﻟﻒ‪ :‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ از ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﺘﻦ‬
‫‪ .1‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻆ واژﮔﺎن ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ‬
‫‪ .2‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ واژﮔﺎن ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ‬
‫‪ .3‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ واژﮔﺎن از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ در ﺟﻤﻠﻪ‬
‫‪ .1‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻆ واژﮔﺎن ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪ ،‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻆ آن دﺳﺘﻪ از واژهﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻳـﺎ داﻧـﺸﺠﻮﻳﺎن‬
‫ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ اﮔﺮ ﻗﺒﻼ آﺷﻨﺎ ﺷﺪه ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ ،‬اﺣﺘﻤـﺎﻻ اﺷـﻜﺎﻻت آواﻳـﻲ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﻫﻨﻮز رﻓﻊ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .2‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ واژﮔﺎن ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺘﻦ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻫﺮ درس آن دﺳﺘﻪ از واژﮔﺎن ﺻﺮﻓﺎً ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣـﻲﺷـﻮﻧﺪ ﻛـﻪ ﭘـﻴﺶﺷـﻨﺎﺧﺖ‬
‫ﻣﻌﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ در ﻓﻬﻢ ﻣﺘﻦ درس ﺿﺮوري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ .3‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ واژﮔﺎن از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬﺎ در ﺟﻤﻠﻪ‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﻐﺎت دﺷﻮار ﻛﻪ ﭘﻴﺶﺷﻨﺎﺧﺖ آﻧﻬﺎ در ﻓﻬﻢ ﻣﺘﻦ ﺿـﺮوري اﺳـﺖ از ﻃﺮﻳـﻖ ﻛﺎرﺑﺮدﺷـﺎن در‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮ ﺗﻔﻬﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ب‪ .‬ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﺘﻦ و ﭘﺮﺳﺸﻬﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ درك ﻣﻄﻠﺐ‬

‫اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ و ﭘﺮﺳﺸﻬﺎي ﮔﺰﻳﻨـﻪاي درﺳـﺖ ‪ /‬ﻧﺎدرﺳـﺖ‪ ،‬ﭼﻬﺎرﮔﺰﻳﻨـﻪاي و‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﺨﺶ دوم‪ :‬ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ داﻧﺸﺠﻮ‬

‫اﻧﺠﺎم ﺗﻜـﺎﻟﻴﻒ ﺗﻮﺳـﻂ داﻧـﺸﺠﻮﻳﺎن ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﺿـﻴﻖ وﻗـﺖ در ﻛـﻼس در ﭘﻴـﺸﺒﺮد ﻳـﺎدﮔﻴﺮي زﺑﺎﻧﻬـﺎي‬
‫ﻧﻴﻤﻪﺗﺨﺼﺼﻲ اﻣﺮي اﺳﺖ ﺿﺮوري‪ ،‬از اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻃﺮح ﺣﺎﺿﺮ اراﺋﻪ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﺴﺠﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻔﺖ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ .1‬ﻛﺎرﺑﺮد اﺟﺰاء ﻛﻼم در ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬
‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‪،‬ﻛﺎرﺑﺮد اﺟﺰاء ﻛﻼم ﻳﻌﻨﻲ اﺳﻢ‪ ،‬ﻓﻌﻞ‪ ،‬ﺻﻔﺖ و ﻗﻴﺪ ﻣﻮرد ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻛﺎرﺑﺮد واژﮔﺎن ﺗﺨﺼﺼﻲ در ﺟﻤﻠﻪ‪:‬‬
‫ﻫﺪف اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت داﻧﺸﺠﻮ در ﺷﻨﺎﺧﺖ واژﮔﺎن ﺗﺨﺼﺼﻲ و ﻓﻨﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺎرﺑﺮد آﻧﻬـﺎ‬
‫در ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
 ‫‪ .3‬ﺗﻄﺒﻴﻖ واژﮔﺎن ﺑﺎ ﻣﺘﺮادﻓﻬﺎ‪:‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻬﺎرت داﻧﺸﺠﻮ در ﺷﻨﺎﺧﺖ واژﮔﺎن از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻄﺒﻴﻖ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺘﺮادﻓﻬـﺎ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي زﺑﺎن اﺻﻠﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .4‬آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي دﺳﺘﻮري‪:‬‬

‫اﻟﻒ‪ :‬در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺪرﻳﺲ دﺳﺘﻮر زﺑﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ زﻳـﺮا ﻓـﺮض ﺑـﺮ اﻳـﻦ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣـﺴﺎﺋﻞ‬
‫دﺳﺘﻮري ﺿﻤﻦ دروس ﭘﻴﺸﺪاﻧﺸﮕﺎﻫﻲ و ﻛﺘﺎب »ﻣﺮﺣﻠﻪ اول« ﺗﺪرﻳﺲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﺻـﻠﻲ‪،‬‬
‫آﻣﻮزش ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺪم ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻳﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ آﻧﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻨﺪي در‬
‫اﻣﺮ ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﻣـﻮرد دﺳـﺘﻮري ﺻـﺮﻓﺎً ﺑـﻪ‬
‫ذﻛﺮ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﻛﺘﻔﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﻳﺮا اوﻻً ﺗﻮﺿـﻴﺤﺎت ﺷـﻔﺎﻫﻲ اﺳـﺘﺎد در‬
‫ﻛﻼس ﻧﻜﺎت دﺳﺘﻮري ﻣﺒﻬﻢ را روﺷﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﺛﺎﻧﻴﺎً اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ از وﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮد‬
‫داﻧﺸﺠﻮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﻫﺮ درس ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب‪ :.‬ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت دﺳﺘﻮري‪ :‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺻﻮل و ﻗﻮاﻋﺪ دﺳـﺘﻮري آﻧﻬـﺎ ﻗـﺒﻼً در‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻏﺎزي ﻫﺮ درس از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﻤﻼت ﻧﻤﻮﻧﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .5‬ﻗﺮاﺋﺖ و درك ﻣﻄﻠﺐ‪:‬‬

‫از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺘﻮن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي دروس اﺻﻠﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻤﺮﻳﻦ آﻧﻬـﺎ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ درك ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .‬ﺗﺮﺟﻤﻪ اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ‪:‬‬ ‫‪6‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻴﺸﻨﻴﺎز ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ‪ ،‬در ﻫﺮ درس ﻣﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨـﺎي درس اﺻـﻠﻲ ﺟﻬـﺖ ﺗﻤـﺮﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤـﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺳﻮق دادن داﻧﺸﺠﻮ ﺑﻪ ﻓﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺎﻻ‬
‫ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻫﺠﻮم واژﮔﺎن ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻠﺖ دﻗﺖ و ﺗﻤﺮﻛﺰ در ﻣﻌﺎدلﻳﺎﺑﻲ‪ ،‬ﻗﺪرت درك و ﻓﺮاﮔﻴﺮي ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺗﺨﺼﺼﻲ در داﻧـﺸﺠﻮ ﺗﻘﻮﻳـﺖ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺎ آﻣﻮزش ﻓﻦ ﻧﮕﺎرش و اﺻﻮل اوﻟﻴﻪ ﻓﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ‪ ،‬از ﺳﻮي ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﻣﺤﺘـﺮم‪ ،‬ﺗـﻮأم‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .7‬ﻣﻌﺎدلﻳﺎﺑﻲ واژﮔﺎن ﺗﺨﺼﺼﻲ‪:‬‬

‫از ﻃﺮﻳﻖ اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺑﺮ اﺛﺮ دﻗﺖ و ﺗﻤﺮﻛﺰ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮاﻧﻪ‪ ،‬ﻗﺪرت ذﻫﻨﻲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن در رﺷﺘﻪ ﺗﺨﺼـﺼﻲ‬
‫ﺗﺤﺼﻴﻠﻲﺷﺎن ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از آﻧﺠـﺎ ﻛـﻪ وﺟـﻮد ﻓﺮﻫﻨﮕﻬـﺎي ﺗﺨﺼـﺼﻲ در ارﺗﻘـﺎء درك‬
‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪهاي را داراﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺪوﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻳﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻬﺎ ﺑـﺮاي‬
‫ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺮي ﺿﺮوري اﺳـﺖ‪ .‬در اﻳـﻦ ﻣﺮﺣﻠـﻪ واژﮔـﺎن و اﺻـﻄﻼﺣﺎت ﻧﻴﻤـﻪﺗﺨﺼـﺼﻲ و‬
‫ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻫﺮ درس ﻓﻬﺮﺳﺖوار ﺑﺮاي ﻣﻌﺎدلﻳﺎﺑﻲ در ﺑﺨﺶ »ﻓﻬﺮﺳﺖ واژﮔﺎن ﻋﻠﻤﻲ«‪ ،‬در ﭘﺎﻳـﺎن ﻣﺘـﻮن‬
‫درﺳﻲ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﭘﻴـﺪا ﻛـﺮدن ﻣﻌـﺎدل ﻳـﺎ ﺳـﺎﺧﺘﻦ ﻣﻌـﺎدل ﻣﻨﺎﺳـﺐ از ﻃﺮﻳـﻖ داﻧـﺸﺠﻮﻳﺎن و‬
‫ﻣﺪرﺳﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮم ﺑﺮاي واژﮔﺎﻧﻲ ﻛﻪ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬ﻣـﻮاد‬
‫اوﻟﻴﻪ ﺑﺮاي ﺗﺪوﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ را ﭘﻲﻣﻲرﻳﺰد‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در آﺧﺮ ﻫﺮ ﻧﻴﻢ ﺳﺎل ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪرﺳـﻴﻦ ﻣﺤﺘـﺮم ﺟﻤـﻊآوري و ﺑـﻪ دﻓﺘـﺮ‬
‫»ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺘﺐ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرﺟﻲ« ﺳﺎزﻣﺎن »ﺳﻤﺖ« ارﺳﺎل ﮔﺮدد ﺗﺎ ﭘـﺲ از ﺑﺮرﺳـﻲ آﻧﻬـﺎ ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫ﻫﻴﺄتﻫﺎي ذﻳﺼﻼح در ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺪوﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮕﻬﺎي ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد‪.‬‬