You are on page 1of 20

ICS 13.120;23.

140 TÜRK STANDARDI TS 6484


97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

ÖNSÖZ

− Bu standard, CENELEC tarafõndan kabul edilen EN 30665-2-24 standardõ esas alõnarak, TSE
Elektrik Hazõrlõk Grubu’nca TS 6484 HD 277.S.1 (1996)’nin revizyonu olarak hazõrlanmõş ve TSE
Teknik Kurulunun 08 Şubat 2000 tarihli toplantõsõnda Türk Standardõ olarak kabul edilerek
yayõmõna karar verilmiştir.

− Bu standard, IEC 60335-1 Genel Kurallar standardõnõn ilgili maddelerinde “ek”, “değişiklik”,
“yeniden düzenleme” yaparak ve ilâve kurallar getirerek IEC 60335-1 (1994) ile birlikte
kullanõlmalõdõr.

− Bu standardda konu edilmeyen EN 60335-1’in maddeleri, makul olabildiği ölçüde uygulanõr.


ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

İÇİNDEKİLER
0 - GİRİŞ..................................................................................................................... 1
1 - KAPSAM............................................................................................................... 1
2 - TARİFLER............................................................................................................. 2
3 - GENEL KURALLAR ............................................................................................. 3
4 - DENEYLERDE UYGULANACAK GENEL ŞARTLAR ......................................... 3
5 - BOŞ BIRAKILMIŞTIR. .......................................................................................... 4
6 - SINIFLANDIRMA .................................................................................................. 4
7 - İŞARETLEME VE TALİMATLAR ......................................................................... 4
8 - GERİLİMLİ BÖLÜMLERE TEMASA KARŞI KORUMA ....................................... 4
9 - MOTORLU CİHAZLARA YOL VERİLMESİ.......................................................... 4
10 - GİRİŞ GÜCÜ VE AKIM ....................................................................................... 5
11 - ISINMA................................................................................................................ 5
12 - BOŞ BIRAKILMIŞTIR. ........................................................................................ 5
13 - ÇALIŞMA SICAKLIĞINDAKİ KAÇAK AKIM VE ELEKTRİK ............................. 5
DAYANIMI.................................................................................................................. 5
14 - BOŞ BIRAKILMIŞTIR. ........................................................................................ 5
15 - NEME KARŞI DAYANIKLILIK............................................................................ 5
16 - KAÇAK AKIM VE ELEKTRİK DAYANIMI .......................................................... 5
17 - TRANSFORMATÖRLERİ VE BAĞLI DEVRELERİNİ AŞIRI YÜKE ................... 5
KARŞI KORUMA ....................................................................................................... 5
18 - DAYANIKLILIK ................................................................................................... 5
19 - OLAĞAN DIŞI ÇALIŞMA.................................................................................... 5
20 - MEKANİK DENGE VE MEKANİK TEHLİKELER ............................................... 8
21 - MEKANİK DAYANIM .......................................................................................... 8
22 - YAPILIŞ .............................................................................................................. 8
23 - İÇ İLETKENLER ............................................................................................... 10
24 - BİLEŞENLER.................................................................................................... 10
25 - BESLEME BAĞLANTISI VE DIŞ BÜKÜLGEN KORDONLAR ........................ 10
26 - DIŞ İLETKENLER İÇİN BAĞLANTI UÇLARI ................................................... 10
27 - TOPRAKLAMA DÜZENLERİ ........................................................................... 10
28 - VİDALAR VE BAĞLANTILAR .......................................................................... 10
29 - YÜZEYSEL KAÇAK YOLU UZUNLUKLARI, YALITMA .................................. 10
ARALIKLARI VE YALITIMDAN GEÇEN UZAKLIKLAR ......................................... 10
30 - ISIYA, YANMAYA VE YÜZEYSEL KAÇAKLARA KARŞI DAYANIM.............. 11
31 - PASLANMAYA KARŞI DAYANIKLILIK........................................................... 11
32 - RADYASYON, ZEHİRLEME VE BENZERİ TEHLİKELER ............................... 11
EKLER ..................................................................................................................... 13
EK C......................................................................................................................... 13
EK D......................................................................................................................... 13
EK AA ...................................................................................................................... 13
EK BB ...................................................................................................................... 17
EK MA...................................................................................................................... 18
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

GÜVENLİK KURALLARI - EV VE BENZERİ YERLERDE KULLANILAN


ELEKTRİKLİ CİHAZLAR İÇİN BÖLÜM 2.34: MOTOR
KOMPRESÖRLER İÇİN ÖZEL KURALLAR

0 - GİRİŞ
Ek:
Bu standarda göre yapõlacak deney, örnek olarak Madde 24’e atõf yapõlarak bir tercihe bağlanõr ve
bütün cihazõn denenmesi için bir ön şartlandõrmanõn yapõlmasõ gerekli olmayabilir. Bununla beraber,
beraberinde bulunan motor kompresör bu standarda uygun ise, cihazõn denemesi azaltõlabilir.

Motor kompresörlerin deneyi, Ek AA’ya göre yapõlacak deneyi içeriyorsa, motor kompresör sargõlarõnõn
ve mahfazasõnõn ve motor kompresörler (bağlantõ uçlarõ, elektrik tesisatõ, yalõtõm malzemeleri vb.) ilgili
diğer bölümlerin sõcaklõklarõ, komple cihaz denenirken ölçülmez.

Bu kurallar, kullanõlõrken uygulamada makul sõnõrlar için de meydana gelebilen en ağõr şartlarda ayrõ
ayrõ denenen sõzdõrmaz tip (hermetik ve yarõ hermetik tip) motor kompresörlere ve bunlarõn
beraberinde olan yol verme ve koruma sistemlerine uygulanõr.

Özellikle, yapõlõş ayrõntõlarõ, kilitli rotor deneyi vb, motor kompresörün üzerinde ayrõ ayrõ yapõlabilir, bu
suretle bir çok farklõ cihazlara ve fabrika montajlõ motor kompresöre uygulanan muayene ve deney için
olan ihtiyaç ortadan kalkmõştõr.

Motor kompresörüne belli örnekler üzerinde işletme deneyleri ayrõ ayrõ da uygulanabilir. Bu tip deneme
için özellikler EK AA’da verilmiştir. Bununla beraber, TS 2225 EN 60335-2-24 IEC 60335-2-24, TS
7936 prEN 60335-2-40 IEC 60335-2-40 ve TS EN 60335-2-57 IEC 60335-2-57 gibi uygulama türü ile
ilgili var olan standarddaki deneylerin, nihaî uygulama için yapõlmasõna ve kabul edilebilirlik kararõnõ
vermek için kullanõlmasõna ihtiyaç olabilir.

1 - KAPSAM
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi, aşağõdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir:

Bu standard, ev ve benzeri amaçlar için olan cihazlarda kullanõlmasõ amaçlanan ve bu gibi


donanõmlara uygulanabilir standardlara uygun sõzdõrmaz (hermetik ve yarõ hermetik tip) motor
kompresörlerin güvenlik kurallarõnõ kapsar. Bu standard, beyan gerilimleri bir fazlõ motor kompresörler
için 250 V ve diğer motor kompresörler için 480 V’da normal kullanmada meydana gelebilmesi
beklenen en ağõr şartlarda ayrõ ayrõ deneyden geçirilen motor kompresörlere uygulanõr.

NOTLAR
1 - Motor kompresörleri içine alan donanõma örnekler:
− Soğutucular, gõda dondurucular ve buz yapõcõlarõ TS 2225 EN 60335-2-24 (IEC 60335-2-24),
− İklimlendirme cihazlarõ, elektrik õsõ pompalarõ ve nem gidericileri TS 7936 prEN 60335-2-40 (IEC
60335-2-40),
− Dondurma makinalarõ TS EN 60335-2-57(IEC 60335-2-57),
− Sergileme ve satõş makinalarõ TS EN 60335-2-75 (IEC 60335-2-75),
− Soğutma, iklimlendirme veya õsõtma amaçlarõ yahut da bu gibi amaçlarõn bir kombinasyonu olarak
uygulamada õsõ transferi yapan fabrika montajlõ cihazlar,

dõr.

2 - Bu standard, içinde motor kompresör kullanõlan özel cihazla ilgil istandardlarõn kurallarõnõ iptal
etmez. Bununla beraber, kullanõlan motor kompresör tipi, bu standarda uygun ise, özel cihaz
standardõnda belirtilen motor kompresörler için olan deneylerin özel cihaz veya grup olarak ayrõca
yapõlmasõna ihtiyaç olmayabilir.

Bu standardda, uygulamada olabildiği kadar evde ve evin civarõndaki bütün kişiler için cihazlarõn
yaratacağõ sõradan tehlikeler göz önüne alõnmõştõr.

1
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

Bu standard genel olarak aşağõdakileri dikkate almamõştõr.


− Küçük çoçuklarõn veya bakõma muhtaç kimselerin gözetimsiz olarak cihazlarõ kullanmasõnõ,
− Küçük çoçuklarõn cihazla oynamasõnõ.

NOTLAR
3 - Tutuşabilen soğutucu akõşkanlõ motor kompresörlerin kullanõlmasõ için kurallar inceleme
aşamasõndadõr.
4 - Aşağõdaki hususlara dikkat edilmelidir:
− Kara, deniz ve hava taşõtlarõnda kullanõlmasõ öngörülen cihazlar için ek kurallarõn gerekebileceğine,
− Bir çok ülkede sağlõktan sorumlu, iş ve iş gücünü korumaktan sorumlu ve benzeri sorumlu yetkili
kuruluşlar tarafõndan ek kurallarõn belirtilebileceğine.

5 - Bu standard aşağõdakilere uygulanmaz:


− Bilhassa endüstriyel amaçlar için tasarõmlanmõş motor kompresörlere,
− Makina dairelerine tesis edilmesi amaçlanmõş motor kompresörlere,
− Korozyon yapõcõ ve patlayõcõ (toz, buhar veya gaz) ortam gibi özel şartlarõn hakim bulunduğu
yerlerde kullanõlmasõ amaçlanan cihazlara.

2 - TARİFLER
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

2.2.101 - Motor kompresör : Kompresör ve motorun her ikisi birlikte tek sõzdõrmaz mahfaza içerisinde
bulunan ve dõşarõ çõkarõlmõş mili bulunmayan soğutucu akõşkan ortam içinde yağlõ veya yağsõz çalõşan
motorlu kapalõ mekanik mekanizmadan oluşan cihazdõr. Mahfaza, kaynak veya sert lehim (brazing) ile
kalõcõ olarak sõzdõrmaz hermetik motor kompresör) veya conta ile birleştirilen eklerle sõzdõrmaz (yarõ
hermetik motor kompresör) yapõlabilir. Bağlantõ ucu kutusu, bir bağlantõ ucu kutusu kapağõ ve diğer
elektriksel bileşenleri ihtiva edebilir. Bundan böyle, “motor kompresör” terimi hermetik motor
kompresör ya da yarõ hermetik motor kompresör olmak üzere her ikisi için kullanõlacaktõr.

2.2.102 - Mahfaza (Housing) : Kompresör mekanizmasõnõ ve motoru içine alan ve soğutucu akõşkan
basõncõnõn uygulandõğõ motor kompresör mahfazasõnõn sõzdõrmaz bölümüdür.

2.2.103 - Isõl (Thermal) motor koruyucu: Bir motor kompresör içine veya üzerine takõlmõş olan otomatik
kontrol, özellikle motor kompresörü, aşõrõ yükte çalõşmadan ve yol alma arõzasõndan dolayõ aşõrõ
õsõnmaya karşõ korumak için amaçlanmõş bir düzendir. Kontrol düzeni, motor kompresör akõmõnõ taşõr
ve motor kompresör sõcaklõğõna ve akõmõna duyarlõdõr.

NOT - Kontrol düzeni, sõcaklõk tekrar kapatma değerine düştüğünde (ya elle veya otomatik olarak)
tekrar çalõştõrmaya uygun yetenekte olmalõdõr.

2.2.104 - Yol verme rölesi : Bir motor kompresör üzerine birlikte veya beraberinde bulunmak üzere
amaçlanan ve bir fazlõ motor kompresörlere yol vermek için amaçlanmõş olan yol verme sargõsõnõ
kontrol etmek üzere motor kompresör devresi içinde kullanõlan elektriksel olarak çalõşan kontrol
düzenidir.

2.2.105 - Uygulama kategorisi: Motor kompresörün buharlaşma sõcaklõk aralõğõna bağlõ olarak çalõştõğõ
geri basõnçtõr.

Bu standardõn amacõna göre, uygulama kategorilerinin aşağõdaki sõnõflandõrõlmalarõ, buharlaşma


sõcaklõk aralõğõna bağlõ olarak yapõlõr:
− Alçak geri basõnç (LBP) : -35°C’dan (veya gerekli ise daha düşük) -15°C’a kadar buharlaşma
sõcaklõk aralõğõnõ gösterir.
− Orta geri basõnç (MBP): -20°C’den 0°C’a kadar buharlaşma sõcaklõk aralõğõnõ gösterir.
− Yüksek geri basõnç (HBP): -5°C’dan +15°C’a kadar (veya gerekirse daha büyük) buharlaşma
sõcaklõk aralõğõnõ gösterir.

2
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

3 - GENEL KURALLAR
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr

4 - DENEYLERDE UYGULANACAK GENEL ŞARTLAR


Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

4.2 - Ek:
Madde 19’daki deneyler için en az bir adet ilâve numune gerekir, bununla beraber daha çok
numuneler de önceden hazõrlanabilir.

Madde 22.7’deki deney için iki adet mahfaza (housing) numunesi gereklidir.

4.7 - Yeniden düzenleme


Başkaca belirtilmedikçe, deneyler 20°C ± 5°C’luk bir ortam sõcaklõğõnda yapõlõr.

NOT 101 - Yaklaşõk 60 dakikalõk aralõklarda herhangi bir çalõşma çevriminin aynõ noktasõnda 1 K’den
fazla farklõ olmayn art arda üç sõcaklõk okumasõ alõndõğõnda, kararlõ durumlarõn elde edildiği
kabul edilir.

4.8.2 - Ek:
Kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruma sistemli ve birden fazla beyan gerilimi için
tasarõmlanmõş motor kopresörler, gerilimin yüksek olanõnda Madde 19.101’deki deneye tâbi tutulur.

4.10- Ek:
Madde 19.101, Madde 19.102, Madde 19.103 ve Madde 19.105’deki deneyler için olan ek numune
veya numuneler, imalâtçõ tarafõndan motorunun kilitlenmiş olmasõ dõşõnda, deney numunesine her
bakõmdan eş değer olmalõ, gerekli ise yağ ve soğutucu akõşkan ile dolu olmalõ ve õsõl motor koruma
düzeni, yol verme rölesi, yol verme kondansatörü ve çalõşma (run) kondansatörü ile imalâtçõnõn
belirttiği şekilde donatõlmõş olmalõdõr.

İmalatçõ veya yetkili mümessili, denenecek numuneler için verilen motor kompresörün her tipi için
aşağõdaki bilgiyi vermelidir:
− Sargõ yalõtõmõnõn tipi (sentetik ve sellülozik),
− Soğutucu akõşkanõn tanõtõmõ,

a) Tek bileşenli soğutucu akõşkan için en az aşağõdakilerden bir tanesi


• Kimyasal adõ,
• Kimyasal formülü,
• Soğutucu akõşkan numarasõ,

b) Birden fazla soğutma akõşkandan harman yapõlmõş soğutucu akõşkan için, aşağõdakilerden en az bir
tanesi:
• Bileşenlerden her birinin kimyasal adõ ve anma oranõ,
• Bileşenlerden her birinin kimyasal formülü ve anma oranõ,
• Bileşenlerin her birinin soğutucu akõşkan numarasõ ve anma oranõ,
• Soğutucu akõşkan karõşõmõnõn soğutucu akõşkan numarasõ,

− Deney numuneleri henüz yağ doldurulmamõş ise kullanõlacak yağõn tipi ve miktarõ,
− Ek AA’ya göre denenmekte olan sõnõflandõrõlmõş motor kompresöler için uygulama kategorisi veya
uygulama kategorileri
− Besleme kordonunun motor kompresör üzerindeki kutuya doğrudan bağlanabilir olup olmadõğõ.

4.11 - Yeniden düzenleme:


Motor kompresörün üzerindeki bağlantõ uçlarõna doğrudan bağlõ besleme kordonu bulunan cihazlarda
kullanõlabilen motor kompresörler için deney numunesi besleme kordonu ile donatõlmõş olmalõdõr.

3
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

NOT 101 - Deneme için gerekli olan herhangi ilâve bir numunenin, bir besleme kordonu ile
donatõlmasõna ihtiyaç yoktur.

4.101 - Pozitif sõcaklõk kat sayõlõ dirençler (PTC), negatif sõcaklõk katsayõlõ dirençler (NTC) ve gerilime
bağõmlõ dirençler (VD), bu kurallarõn anlamõnda elektronik bileşenler olarak kabul edilmez. Bunlara,
cihaz için uygun olabilen bütün deneyler uygulanõr.

Bu dirençler, imalâtçõnõn açõkladõğõ teknik özellikler içinde kullanõlmõş ise, bunlar kõsa devre edilmez.

4.102 - Motor kompresörler, karter õsõtõcõlarõ dahil motorlu cihazlar gibi deneyden geçirilir.

5 - BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
6 - SINIFLANDIRMA
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

6.101 - Motor kompresörler, Ek AA ile veya Ek AA’sõz denenen olarak sõnõflandõrõlõr.

Bu kurala uygunluk aşağõdaki ile doğrulanõr:


− Ek AA’ya uygunluk denenen motor kompresörler için Ek AA’daki deneyler dahil bu standardõn
deneyi ile,
− Ek AA’ya uyularak denen motor kompresörler için Ek AA’daki deneyler dõşõnda bu standardõn deneyi
ile.

NOT - Ek AA’ya uyularak denenen olarak sõnõflandõrõlan motor kompresörleri cihaza ait standardõna
göre son uygulamadaki normal çalõşma şartlarõnda normal olarak bir õsõnma deneyinden
geçirilir.

6.102 - Motor kompresörler:


− Motor kompresörün bağlantõ uçlarõna cihaz besleme kordonunun doğrudan bağlanmasõ için
amaçlanan,
− Motor kompresörün bağlantõ uçlarõna cihaz besleme kordonunun bağlanmasõ için amaçlanmayan,
− veya her ikisi için

sõnõflandõrõlõr.

7 - İŞARETLEME VE TALİMATLAR
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

7.1 - Değişiklik:
Beyan giriş gücünün watt olarak veya kilowatt olarak veya beyan akõmõnõn amper olarak
işaretlenmesine ihtiyaç yoktur.

7.5 - Uygulanmaz.

7.7 - Uygulanmaz.

7.12 - Madde 7.12.1’in uygulanmasõ dõşõnda bu madde uygulanmaz.

7.13 - Uygulanmaz.

8 - GERİLİMLİ BÖLÜMLERE TEMASA KARŞI KORUMA


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

9 - MOTORLU CİHAZLARA YOL VERİLMESİ


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi uygulanmaz.

4
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

10 - GİRİŞ GÜCÜ VE AKIM


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi uygulanmaz.

NOT 101 - Giriş gücü deneyi ve akõm deneyi motor kompresöre ayrõ olarak uygulanamaz ve bu
sebepten dolayõ, bu deney, ilgili cihaz - standardõna göre son uygulamada yapõlmalõdõr.

11 - ISINMA
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi uygulanmaz.

NOT 101 - Motor kompresörler için, TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi, Ek AA’da
isteğe bağlõ olarak yer alabilir.

12 - BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
13 - ÇALIŞMA SICAKLIĞINDAKİ KAÇAK AKIM VE ELEKTRİK
DAYANIMI
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi Madde 19.101, Madde 19.102 ve Madde
19.103’deki deneyler sõrasõnda Madde 13.3 dõşõnda uygulanmaz.

14 - BOŞ BIRAKILMIŞTIR.
15 - NEME KARŞI DAYANIKLILIK
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

16 - KAÇAK AKIM VE ELEKTRİK DAYANIMI


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

17 - TRANSFORMATÖRLERİ VE BAĞLI DEVRELERİNİ AŞIRI YÜKE


KARŞI KORUMA
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

18 - DAYANIKLILIK
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanmaz.

19 - OLAĞAN DIŞI ÇALIŞMA


Aşağõdaki hususlar göz önünden bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

19.1 - Değişiklik:
Bu alt maddenin üçüncü ve dördüncü paragraflarõ aşağõdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir:

Motor kompresöler Madde 19.101, Madde 19.102, Madde 10.3’deki deneylere ve ayrõca Madde
6.101’deki snõflandõrmanõn yapõlmasõ gerekiyorsa Ek AA2da belirtilen deneylere tâbi tutulur.

Bu alt maddenin sekizinci paragrafõ aşağõdaki şekilde yeniden düzenmiştir:

Başkaca belirtilmedikçe, Madde 19.11 ve Madde 19.2’deki deneye uygunluk Madde 19.13’de
açõklandõğõ gibi ve Madde 19.101, Madde 19.102, Madde 19.103’deki deneye uygunluk Madde
19.104’de açõklandõğõ gibi doğrulanõr.

Madde 19.2’den 19.10’a kadar olan maddeler uygulanmaz.

19.101 - Kilitli rotor şartlarõnda çalõşan motor kompresör õsõl motor koruma sistemi ve bütün bunlara
bağlõ bileşenler, Şekil 101’de gösterilen devreye bağlanõr ve beyan gerilimi ile beslenir.

NOT 1 - Madde 24’e uyan bağlõ bileşenler, bu deneyle değerlendirilmez.

5
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

Elle başlangõç konumune getirilen õsõl motor koruma sistemi bulunan motor kompresörlerde, motor
kompresör, koruma sisteminin 50 çevrimi için çalõştõrõlõr. Bu düzen, her bir çalõşmadan sonra
olabildiğince çabuk olarak başlangõç konumuna getirilir.

NOT 2 - Uzatõlmõş bir açõk devre periyodu (off period) örnek olarak 10 dakikanõn üzerinde bulunan õsõl
motor korumalarõyla birleşik sistemlerde, sürekli otomatik yeniden çevrim meydana gelmeden
yeterli sayõda çalõşma elde etmek şartõyla deneye 50 çevrimden önce son verilebilir.

Kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruma sistemi bulunan motor kompresörlerde,
motor kompresörünün 15 günlük bir periyot için veya daha uzun olacaksa koruma sisteminin en az
2000 çevrim (açma- kapam) için sürekli olarak çevrim yapmasõna izin verilir.

Kilitli rotor deneyinin ilk 72 saatlik bölümü sonunda,motor kompresöre, Madde 16.3’de belirtildiği gibi
elektrik dayanõm deneyi uygulanõr.

Kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruma sistemi bulunan motor kompresörlerde,
koruma sisteminin 2000 çevrimi 15 günlük periyodun sonunda elde edilemiyorsa, deneye aşağõdaki
şartlarõn karşõlanmasõ şartõyla son verilir:
− Mahfaza (housing) sõcaklõğõ 12. ve 15. günlerde kaydedilir. Bu üç günlük periyot sõrasõnda sõcaklõk
5 K’den fazla artmaz ise, deneye son verilebilir. Sõcaklõk 5 K’den fazla artarsa, koruma sistemi art
arda üç günlük bir periyot boyunca veya koruma sisteminin en az 2000 çevriminden hangisinde ilk
defa olacaksa, sõcaklõk artõşõ, 5 K’den fazla artmayõncaya kadar deneye devam edilir, ve:
− Grup bu maddedeki deney sõrasõnda ölçülen akõm ve güç faktörü kullanõlarak ve 15 günlük deneyi
esas alan devredeki bileşenlerin dayanõklõlõğõ ayrõ ayrõ incelenerek
değerlendirilir.

NOTLAR
3 - Kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruyucu ile birleşik olan motor kompresör
birden fazla soğutucu akõşkan ile kullanõlmak üzere amaçlanmõş ise, imalâtçõnõn yapmõş olduğu
soğutucu akõşkan seçimi, yalnõzca bir 15 günlük deney yapõlmasõnõ gerektirir.

4 - Bu deney işlemlerinde gerekli ise özel veya başlõca özellikleri bulunan õsõl motor koruma
sistemlerini değerlendirmek için değişiklik yapõlabilir.

Başlangõç konumuna kendiliğinden gelen õsõl motor koruma sistemli ve birden fazla beyan gerilimi için
tasarlanmõş motor kompresörler bu gerilimin alt değerinde de kararlõ duruma erişinceye kadar ya da üç
saat hangisi daha uzun olacaksa o kadar süre çalõştõrõlõr.

NOT 5 - Alt gerilimindeki deney için ayrõ bir numune kullanõlabilir.

19.102 - Madde 19.101’deki deney başlangõç konumuna elle getirilen õsõl veya başlangõç konumuna
kendiliğinden gelen õsõl motor koruma sistemi için kararlõ duruma erişinceye kadar veya 3 saat hangisi
daha uzun olacaksa o kadar süre aşağõdaki şartlarda tekrar edilir.

− Birer birer açõk devre edilmiş yol verme ve sürekli çalõşma kondansatörleri ile,
− IEC 60252’ye uygun olmadõkça, birer birer kõsa devre edilmiş yol verme ve sürekli çalõşma
kondansatörleri ile.

NOT - Başlangõç konumuna kendiliğinden gelen õsõl motor koruma sistemli ve birden fazla beyan
gerilimi için tasarõmalanan motor kompresörlerde, alt gerilimde, deneyin tekrar yapõlmasõna
gerek yoktur.

19.103 - Rotoru kilitli üç fazlõ motor kompresörler Şekil 101’deki devreye bağlanõr ve beyan
geriliminde; ancak aşağõdaki şartlarda bu motor kompresörün bir fazõ kesilmiş olarak:
− Kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruma sistemli motor kompresöler kararlõ
durumlar elde edilinceye kadar veya daha uzun olacaksa 3 saat süreyle,
− Elle başlangõç konumuna getirilen õsõl motor motor koruma sistemi bu koruma sisteminin ilk defa
çalõşmasõna kadar

beslenir.

6
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

NOT - Bu deney, ayrõ bir numune üzerinde yapõlabilir.

19.104 - Madde 19.101, Madde 19.102 ve Madde 19.103’deki deneyler sõrasõnda:


− Isõl motor korumasõ çalõşabilmelidir,
− Isõl çiftlerle ölçülen mahfazanõn sõcaklõğõ 150°C’u geçmemelidir.
− Şekil 101’de gösterilen artõk akõm koruma düzeni çalõşmamalõdõr,
− Motor kompresör ve bununla beraber olan yol verme rölesi ve õsõl motor koruma düzeni alev,
kõvõlcõm ve erimiş metal yaymamalõdõr.

Madde 19.101, Madde 19.102 ve Madde 19.103’deki deneylerden sonra:


− Mahfazalarda, Madde 29’a olan uygunluğu bozacak ölçüde şekil bozukluğu olmamalõdõr,
− Isõl motor koruma düzeni çalõşabilmelidir,
− Isõl çiftlerle ölçülen mahfazanõn sõcaklõğõ 150°C’u geçmemelidir,
− Motor kompresör:
• Deney gerilmi sargõlar ile mahfaza arasõna uygulandõğõnda, Madde 16.2’de belirtildiği gibi kaçak
akõm deneyine
• Madde 13.3’deki elektrik dayanõm deneyine
dayanmalõdõr.

19.105 - Üç fazlõ motor kompresörler, primer taraftaki bir faz arõzasõna karşõ yeterli şekilde korunmuş
olmalõdõr.

NOT - Primer taraftaki bir faz arõzasõ, motor kopmresörü besleyen transformatörün primerine gelen üç
fazdan bir tanesinin kesildiği anlamõna gelir.

Bu kurala uygunluk aşağõdaki deneyle doğrulanõr:

Rotoru kilitli motor kompresör, çõkõş gerilmi motor kompresörün beyan gerilimine eşit olacak şekilde,
hat gerilim oranlõ üçgen yõldõz veya yldõz - üçgen bir transformatörden beslenir. Bu tarnsformatör, çõkõş
gerilimi motor kompresörün beyan gerilimine eşit olan bir giriş gerilimi ile beslenir. Bundan sonra
transformatör giriş sargõlarõnõ besleyen bir faz motor kompresörün korunmayan bir sargõsõnda
maksimum akõm geçecek şekilde kesilir.

Bu deneye, aşağõdaki durumlarda devam edilir:


− Başlangõç konumuna kendiliğinden gelen õsõl motor koruma sistemli motor kompresörler için, 24
saat veya daha kõsa olacaksa kararlõ durum deney şartlarõna erişinceye kadar olan süre de,
− Elle başlangõç konumune getirilen õsõl motor koruma sistemli motor kompresörler için koruma
sisteminin ilk çalõşmasõna kadar.

Birden fazla beyan gerilimi için tasarõmlanmõş motor kompresörler her bir gerilimde deneyden geçirilir.

Bununla beraber, kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor korumalõ ve birden fazla beyan
gerilimine göre tasarõmlanmõş motor kompresörler, 24 saat süre ile yüksek olan gerilimde veya daha
kõsa olacaksa kararlõ deney şartlarõna erişinceye kadar ve düşük olan gerilimde kararlõ durumlara
erişinceye kadar veya 3 saat hangisi daha uzun olacaksa o sürede süreyle deneyden geçirilir.

NOT 2 - Birden fazla beyan gerilimi için tasarõmlanmõş motor kompresörlerin denenmesinde, bunlarõn
her bir beyan geriliminde ayrõ numuneler kullanõlabilir.

Bu deney sõrasõnda:
− Mahfaza sõcaklõğõ 150°C’u geçmemeli,
− Motor kompresör sargõlarõ hasarlanmamalõ,
− Motor kompresör, buna ait yol verme rölesi, ve õsõl motor koruma düzeni alev, kõvõlcõm ve erilmiş
metal yaymamalõdõr.

NOT 3 - Motor kompresör sargõlarõnõn, sargõlar açõk devre ise veya motor kompresör, elektrik dayanõm
deneyleri kurallarõna uygun olmaz ise, hasarlanmõş olduğu kabul edilir. Kendiliğinden

7
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruma sistemli motor kompresörlerinde, deney
sõrasõnda akõmlarõn bağõl dağõlõmõnda bir değişim varsa veya deney neticesinde ölçülen
akõmlar, deneyin başlangõcõndan 3 saat sonra veya bu 3 saati takiben koruma sisteminin ilk
kapamasõ üzerine ölçülen akõmlardan % 5’den daha fazla bir değişim gösterirse,
hasarlanmõş olduğu kabul edilir.

Bu deneyin hemen arkasõndan, motor kompresör, Madde 16.3’deki elektrik dayanõm deneyine
dayanmalõdõr.

Aşağõdakilerden biriyle korunmuş:


− Besleme devresinin her bir fazõnda ve motor kompresörle birlikte donatõlan veya motor kompresör
imalatçõsõnõn belirttiği beyan değerinde bir aşõrõ akõm düzeni veya,
− Motor akõmõna karşõ sorumlu, yõldõz bağlõ motor kompresölerin merkez noktasõnda simetrik olarak
tesis edilmiş olan ve en az iki sargõda aynõ anda devreyi açan bir õsõl motor koruma düzeni, veya
− Motor kompresörün her bir sargõsõna yerleştirilen,motor akõmõna karşõ sorumlu olan bir elemanõ
çalõştõran ve motor kompresör besleme gerilim kontaktörünün bobinine beslemeyi kontrol eden pilot
görev kontaklarõnõ mekanik olarak harakete geçiren bir õsõl motor koruma düzeni.

Bulunan üç fazlõ bir motor kompresörün, Madde 19.101i Madde 19.102 ve Madde 19.103’de
beliritlenlerden başka deneyler yapõlmaksõzõn primer tek fazlõ arõza için olan kurala uygun olduğu kabul
edilir.

20 - MEKANİK DENGE VE MEKANİK TEHLİKELER


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

21 - MEKANİK DAYANIM
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

22 - YAPILIŞ
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

22.2 - Uygulanmaz.

22.5 - Uygulanmaz.

22.7 - Yeniden düzenleme:


Mahfazalar, normal kullanma dõşõndaki basõnçlara dayanmalõdõr.

Bu kurala uygunluk, aşağõdaki deneylerle doğrulanõr:

Yüksek basõnç tarafõna açõk olan bir mahfaza aşağõdakiler gibi bir basõnca tâbi tutulmalõdõr:

Soğutucu akõşkan Basõnç


MPa (bar)
CCl2F2 R 12 6,0 (60)

CF3CH2F R 134 a 6,5 (65)

CHClF2 R 22 10,5 (105)

Kütlece % 73,8 C CI2 F2 + % 26,2 R500 10,0 (100)


CH3CH F2

Kütlece % 48,8 CHCIF2 + % 51,2 R502 10,5 (105)


CCIF2CF3

8
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

Başka soğutucu akõşkanlar için, deney basõncõ, 70°C’daki soğutucu akõşkanõn doymuş buhar
basõncõnõn 3,5 katõna eşittir.

NOT 1 - Yukarõda verilen değerler, bazõ uygulamalar için yeterince yüksek olmayabilir.

Yalnõzca alçak basõnc tarafõna açõk olan bir mahfaza aşağõdakiler gibi bir basõnca tâbi tutulmalõdõr.

Soğutucu akõşkan Basõnç


MPa (bar)
CCl2F2 R 12 2,5 (25)

CF3CH2F R 134 a 3,0 (30)

CHClF2 R 22 4,0 (40)

Ağõrlõk olarak % 73,8 CCI2F2 + % 26,2 R500 3,0 (30)


CH3CHF2

Ağõrlõk olarak % 48,8 CHCIF2 +% 51,2 R502 4,5 (45)


CCIF2CF3

Başka soğutucu akõşkanlar için, deney basõncõ, 20°C’daki soğutucu akõşkanõn doymuş buhar
basõncõnõn beş katõna eşittir.

NOT 2 - Yukarõda verilen değerler, bazõ uygulamalarda yeterince yüksek olmayabilir.

Alçak basõnç tarafõnõ önceden belirlenmiş bir basõnç farkõnda tutmak için yüksek basõnç tarafõndaki
basõncõ azaltan bir bay pas vanasõ kullanõlan motor kompresörde, deney basõncõ, bu vananõn boşaltma
yapmasõ sõrasõnda, bu basõncõn üç katõna çõkarõlõr.

Bu deney, iki numune üzerinde yapõlmalõdõr. Bu deney numuneleri havayõ dõşarõ atmak için su gibi bir
sõvõ ile doldurulur ve bir hidrolik pompa sistemine bağlanõr. Basõnç, gerekli deney basõncõna
erişilinceya kadar derece derece artõrõlõr. Bu basõnç 1 dakika süre ile mahafaza edilmeli ve bu zaman
zarfõnda numune aşağõda belirtilen dõşõnda kaçak yapmamalõdõr.

Motor kompresörün mahfazasõnõn sõzdõrmazlõğõ için contalar kullanõlmasõ durumunda, bu contalardaki


kaçak, gerekli deney basõncõnõn % 40’õnden daha büyük bir basõnçta kaçak meydana gelmesi şartõyla
bu bir arõza olarak kabul edilmez.

Önceden belirlenmiş bir basõnç farkõnda yüksek basõnç tarafõndan alçak tarafa azaltan bir baypas valfõ
kullanõlan motor kompresölerde salmastralarda kaçak meydana gelse bile, mahfaza gerekli deney
basõncõna dayanmaya yetenekli olmalõdõr.

NOT 3 - Bütün basõnçlar, manometrik basõnçlardõr.

22.9 -Ek:
Motor kompresör mahfazasõ içinde motor ve motor kablo uçlarõ için kullanõlan yalõtõm malzemeleri,
kullanõlan soğutucu akõşkan ve yağ ile uyumlu olmalõdõr.

Bu kurala uygunluk, motor kompresör imalâtçõsõnõn verdiği bir belge ile kanõtlanabilir

22.14 - Uygulanmaz.

22.21 - Ek:

NOT - Bu kural yalnõzca motor kompresörün dõş bölümlerine uygulanabilir.

9
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

23 - İÇ İLETKENLER
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aynen uygulanõr.

24 - BİLEŞENLER
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

24.1.2 - Ek:
− Yol verme rölesi 100000
− Hermetik ve yarõ hermetik tip motor kompresörler için
kendiliğinden başlangõç konumuna gelen õsõl motor koruma düzeni 2000*
− Hermetik ve yarõ hermetik tip motor kompresörler için kendiliğinden
başlangõç konumuna gelmeyen õsõl motor koruma düzeni 50

* 2000 veya Madde 19.101’deki 15 günlük kilitli rotor deneyi sõrasõndaki çalõşma sayõsõndan hangisi
daha büyükse, o sayõ alõnõr.

25 - BESLEME BAĞLANTISI VE DIŞ BÜKÜLGEN KORDONLAR


Nihaî cihaz için besleme kordonunun motor kompresörün bağlantõ uçlarõna doğrudan bağlanmasõnõn
gerektiği amaçlanmõş ise aşağõdaki gibi değişklik yapõlarak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in
yalnõzca bu maddesi uygulanõr.

25.1 - Ek:
Besleme kordonunun bağlantõsõnõ sağlayan bağlantõ uçlarõnõn bir grubu.

25.7 - Uygulanmaz

26 - DIŞ İLETKENLER İÇİN BAĞLANTI UÇLARI


Nihaî cihaz için besleme kordonunun, motor kompresörünün bağlantõ uçlarõna doğrudan
bağlanmasõnõn gerektiği amaçlanmõşsa, TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in yalnõzca bu maddesi
uygulanõr.

27 - TOPRAKLAMA DÜZENLERİ
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

27.1 - Ek:
Motor kompresör nihaî cihaz besleme kordon bağlantõsõ için amaçlanmayan sõnõftan ise, bir
topraklama bağlantõ ucuna gerek yoktur.

28 - VİDALAR VE BAĞLANTILAR
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi uygulanõr.

29 - YÜZEYSEL KAÇAK YOLU UZUNLUKLARI, YALITMA


ARALIKLARI VE YALITIMDAN GEÇEN UZAKLIKLAR
Aşağõdaki hususlar göz önünde bulundurularak TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi
uygulanõr.

29.1 - Ek:
Cam yalõtõmlõ bağlantõ uçlarõ için yüzeysel kaçak yolu uzunluğu kirlenmeye karşõ korunmamõş bulunan
temel yalõtõm üzerinden belirtilen 4 mm değer yerine 250 V’dan küçük (250 V dahil) olan bir çalõşma
gerilimi için
3 mm’den küçük olmamalõ, ancak korozyona maruz kalan yerlerde, korozyona karşõ korumanõn cam
yalõtõm üzerinden devam etmesi durumunda 4 mm’lik değer uygulanõr.

Motor kompresör mahfazasõ içindeki cam yalõtõmlõ bağlantõ uçlarõnda, farklõ kutuplu gerilimli bölümler
arasõndaki gerilimli bölümler ile temel yalõtõmla ayrõlmõş metal bölümler arasõndaki yüzeysel kaçak yolu

10
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

uzunluklarõ ve yalõtma aralõklarõ 250 V dahil ve 250 V’dan daha küçük çalõşma gerilmi için belirtilen 2
mm’lik değer yerine en az 1,5 mm olmalõdõr.

Bağlantõ uçlarõ grubu üzerinde mevcut olan korozyon korumasõ cam yalõtõm üzerinden devam ediyorsa
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’de belirtilen kadar toplam aralõk gerekir.

Motor mahfazasõ içindeki bölümlerde, vernikli veya emayeli sargõlar ile gerilimli bölümlerden yalnõzca
temal yalõtõmla ayrõlmõş metal bölümler arasõndaki yalõtma aralõklarõ, sargõnõn güvenilir olarak
yerleştirilmiş olmasõ şartõyla 250 V dahil veya 250 V’dan daha küçük bir çalõşma gerilimi için 2 mm’lik
değer yerine en az 1,5 mm olmalõdõr.

Motorlar veya õsõl motor korumalarõ için emayeli sargõlar arasõnda ve emayeli sargõ uçlarõ arasõnda
beliritlmiş minimum bir yalõtma aralõğõ yoktur.

NOT - Yukarõda açõklana Madde 29.1’e yapõlan eklere göre motor kompresör mahfazasõ içindeki bütün
elketriksel bileşenler, mahfazadan dõşarõya çõkarõlan bağlantõ uçlarõ dõşõnda motor bölümleri
olarak kabul edilir.

30 - ISIYA, YANMAYA VE YÜZEYSEL KAÇAKLARA KARŞI DAYANIM


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi aşağõdaki hariç, motor mahfazasõ dõş tarafõnda
kalan yalnõzca metalik olmayan ve yalõtõm malzemelerine uygulanõr.

30.2.2 - Uygulanmaz.

31 - PASLANMAYA KARŞI DAYANIKLILIK


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi, yalnõzca motor kompresörün mahfazasõ dõşõnda
kalan bölümlere uygulanõr.

32 - RADYASYON, ZEHİRLEME VE BENZERİ TEHLİKELER


TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu maddesi uygulanmaz.

11
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

S : Besleme kaynağõ
H : Mahfaza (housing)
R : Artõk akõmlõ koruma düzeni (Ι∆n = 30 mA
P : õsõl motor korumasõ (dõşardan veya içerden)
M : Motor kompresör

NOTLAR
1 - Üç fazlõ motor kompresörler için bu devrenin değiştirilmesi gerekir.
2 - Artõk akõmlõ koruma düzeninin (RCCB/RCBO) doğru çalõşmasõna izin vermek için topraklama
sisteminin tam olmasõna gereken dikkat gösterilmelidir.

ŞEKİL 101 - Tek Fazlõ Bir Motor Kompresörün Kilitli Rotor Deneyi İçin Besleme Devresi

12
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

EKLER
TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in aşağõdakiler dõşõnda kalan ekleri uygulanõr.

EK C

MOTORLARIN YAŞLANMA DENEYİ

TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu eki uygulanmaz.

EK D

KORUNMUŞ MOTOR ÜNİTELERİ İÇİN ALTERNATİF KURALLAR

TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in bu eki uygulanmaz.

EK AA

MOTOR KOMPRESÖLER İÇİN AŞIRI YÜK ÇALIŞMA DENEYLERİ

NOT - Motor kompresörün sõnõflandõrõlmasõ için Madde 6.101’e bakõnõz.

AA.1 - Bu eke göre deneye başlamadan önce, motor kompresörün gereği gibi çalõştõğõ Madde
16.3’deki deney uygulanarak ve bundan sonra soğutma devresi yerine konan soğutma sistemi beyan
geriliminde ve 2 satten az olmayan bir periyotluk süre için Çizelge AA.1’de belirltene uygun aşõrõ yük
şartlarõnda çalõştõrõlarak doğrulanmalõdõr.

NOT - Motor kompresörlerin ekseri uygulamalarõndaki gerçek bir soğutma devresini simüle etmek ve
bir kalorimetre veya karşõlõğõ olan soğutma devresini kullanarak motor kompresöre bunun
karşõlõğõ etkiyi temin etmek mümkündür. (Böyle bir tip devre için Şekil AA.1’e bakõnõz).

Böyle yaparak, verilen motor kompresör/õsõl motor koruma kombinasyonu ile erişeceği maksimumun
motor sõcaklõğõnõ tayin etmek mümkündür.

Motor kompresör/õsõl motor koruma kombinasyonunun sõcaklõklarõ, emme basõncõ, çõkõş basõncõ, dönüş
gazõ sõcaklõğõ, ortam sõcaklõğõ parametrelerini ve motor kompresör üzerinden hareket eden hava
miktarõnõ değiştirerek etkilenir. Genel olarak cihazlarõn genel bir sõnõfõnõ bir kalorimetre veya karşõlõğõ
olan bir soğutma devresi ile yüklenilecek olan maksimum şartlarõ simül etmek mümkündür.

Soğutucu ve dondurucu uygulamalarõnda motor sõcaklõğõnõ Madde AA2 ve Madde AA3’de belirtlen
sõcaklõk sõnõrlarõna azaltmak için motor kompresörlerde yağlõ soğutucu kullanõlõr, bu yapõlmaz ise
sõnõrlar aşõlacaktõr. Gerçek uygulamadaki deneyler, simüle edilemeyecek olan yağlõ soğutucunun
gerçek etkisini gerektirebilir.

13
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

Bütün gereken maksimum motor sargõ sõcaklõğõnõ kanõtlamak için õsõl motor korumasõ en yüksek
açtõrma noktasõndaki motor sõcaklõğõnõ ölçen motor sõcaklõk sõnõrlama düzenidir.

Motor kompresörün motor sargõ sõcaklõğõ, Çizelge 1’de gösterildiği gibi uygulama kategorisine göre
denendiğinde, Madde AA.3’de belirtilen maksimum değeri aşmaz ise, bu motor kopmresör/õsõl motor
koruma kombinasyonunun IEC 60335-2-24, IEC 60335-2-40 veya õEC 60335-2-57 gibi ilgili
standardlardaki motor sargõ sõcaklõklarõ için olan kurallarõ karşõladõğõ kabul edilir.

AA.2 - Motor kompresör soğutucu karşõlõğõ olan Şekil AA.1’deki soğutma devresine bağlanõr ve
Çizelge AA.1’de verilen uygun şartlarda beyan geriliminin 1,06 katõnda beslenerek kararlõ durumlara
erişinceye kadar çalõştõrõlõr.

Bu deney, bundan sonra beyan geriliminn 0,94 katõna eşit bir besleme geriliminde tekrar edilir.

ÇİZELGE AA.1 - Aşõrõ Yük Şartlarõnda Çalõşma İçin Olan Soğutucu Karşõlõğõ Soğutma Devresi

Uygulama Buharlaşma Yoğuşma sõcaklõğõ Oda sõcaklõğõ Emme gaz sõcaklõğõ


kategorisi sõcaklõğõ

Alçak geri basõnç -15 +65 +43 +43

Orta geri basõnç 0 +65 +43 +25

Yüksek geri basõnç +12 +65 +43 +25

NOTLAR
1 - Çizelge AA1’de sõcaklõk toleranslarõ, yoğuşma, oda ve dönüş gaz sõcaklõklarõ için ±2°C ve
buharlaşma sõcaklõğõ için ± 1°C’dur.

2 - Bazõ motor kompresörlerde, motor kompresör imalâtçõsõnõn tavsiye ettiği şekilde bir yağlõ
soğutucuya ve motor kompresör üzerinden geçen hava akõmõna gerek duyulabilir.

3 - Buharlaşma ve yoğuşma sõcaklõklarõ,kullanõlmakta olan soğutucu akõşkanõn doymuş gaz basõncõna


karşõlõk olarak verilir ve Şekil AA.1’dekine karşõlõk olarak “emme” ve “çõkõş” basõnç manometreleri ile
ölçülür.

4 - Dönüş gaz sõcaklõğõ, Şekil AA.1’de gösterildiği gibi emme borusu hattõnda yerleştirilmiş bir õsõl çiftle
ölçülür.

5 - Bu deney, motor kompresör üzerinde bir aşõrõ yük üretmek üzere 43°C’luk bir ortamda yapõlõr.
Bunun, TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1)’in Çizelge 3’ünde verilen sõcaklõk artõşlarõ için referans
ortam olmasõ amaçlanmamõştõr.

Deney sõrasõnda:
− Sõcaklõk artõşlarõ ölçülür ve bunlar, TS 2000 EN 60335-1 (IEC 60335-1) Çizelge 3’de verilen
değerlerden 7 K azaltõlarak bulunan değerleri geçmemelidir.
− Isõl motor koruma çalõşmamalõdõr.
− Mahfaza sõcaklõğõ 150°C’u geçmemelidir.

NOT 6 - Farklõ yalõtõm sõnõflarõnõn sargõ sõcaklõklarõna göre kurallar, motor kompresörlerin sargõlarõna
uygulanamaz.

AA.3 - Madde AA.2’deki deneylerden hemen sonra, aşağõdaki deneyler, õsõl motor korumasõnõn
açtõrmasõnõ sağlamak için yapõlõr.

14
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

Motor kompresör Madde AA.2’deki şartlarda ancak beyan geriliminin 0,85 katõna düşürülmüş bir
besleme gerilimi ile õsõl motor koruma açtõrõncaya ya da kararlõ durumlara erişinceye kadar çalõştõrõlõr.

Bu deney, õsõl motor korumayõ açtõrõncaya veya kararlõ durumlara erişinceye kadar beyan geriliminin
1,1 katõna eşit bir gerilimde tekrar edilir.
Isõl motor koruma düzeni önceki deneyler sõrasõnda açtõrma yapmadõysa, deneye beyan geriliminin
0,85 katõnda ve de beyan geriliminin 1,1 katõndan daha yüksek sõcaklõk vereni bulununcaya kadar
devam edilir ve yoğuşma sõcaklõğõ basamak basamak maksimum 76°C’a, õsõl motor koruma düzeni
açtõrõncaya kadar ya da kararlõ durumlara erişinceye kadar artõlõr. Isõl motor koruma düzeni hala
açtõrmaz ise deneye devam edilir ve õsõl motor koruma düzeni açtõrõncaya kadar õsõl yalõtõm mahfazaya
artõrõlarak uygulanõr.

Bu deneye, õsõl motor koruma düzeninin ilk çalõşmasõndan sonra, hatta bu düzen kendiliğinden
başlangõç konumuna gelen tip olsa dahi son verilir.

Deneylerin hiç birinde, motor sargõ sõcaklõklarõ sentetik yalõtõmlõ motorlar için 160°C’u ve sellülozik
yalõtõmlõ motorlar için 150°C’u geçmemelidir.

NOT - 160°C ve 150°C değerleri, IEC 60335-2-24, IEC 60335-2-40 ve IEC 60335-2-57 gibi mevcut
standardlarda belirtilen sõcaklõk sõnõrlarõ dikkate alõnarak:
− Olağan dõşõ şartlardaki motor kompresör sargõlarõ için õsõl motor koruma düzeninin çalõşabileceği
esnadaki, ve
− Normal şartlardaki motor kompresör sargõlarõ için õsõl motor koruma düzeninin çalõşmayacağõ
andaki izin verilen sõcaklõk sõnõrõnõ 20 K geçen bir sõcaklõk sõnõrõnda seçilmiştir.

Deneyin sonunda, anahtar devresi açõldõktan olabildiğince hemen sonra direnç ölçmeleri yapõlarak
sargõlarõn direncin tayin edilmesi ve bundan sonra anahtar devresinin açõldõğõ andaki direncin
araştõrõlmasõ için kõsa aralõklarla direncin zamana karşõ eğrisinin çizilebilmesi tavsiye edilir.

Motor kompresör, õsõl motor koruma düzeni içten montajlõ tek fazlõ tipten ise, ana sargõ ve yardõmcõ
sargõnõn birlikte direnci seri olarak kullanõlmalõdõr. Motor kompresör, õsõl motor koruma düzeni içten
montajlõ üç fazlõ tipten ise, ilk defa açtõrma noktasõnõ sağlamak gerekli olacak, bundan sonra deney
çalõşmasõ tekrar edilecek ve õsõl motor koruma düzeni, tam açtõrma öncesinde motor durdurduktan
sonraki direnç ölçülecektir.

Sõcaklõk, durdurma noktasõndaki direnç ölçme metodu ile elde edilenlerle ilişkili ise, sürekli direnç
kaydetme tekniği kullanõlabilir.

15
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

NOTLAR

1 - “A” noktasõ, dönüş gaz sõcakõk ölçme noktasõdõr. (Mahfazadan yaklaşõk 30 cm).
2 - Soğutucunun yerini alan komple soğutma sistemi, sõcaklõk kontrollu odaya yerleştirilebilir (Çizelge
AA.1’e bakõnõz) veya alternatif olarak yalnõzca motor kompresörün böyle kontrollu ortamlarda
olmasõna ihtiyaç olabilir.
3 - Çõkõş boru hattõ õsõtõcõlarõ veya eme dönüş gazõ õsõtõcõlarõ ve soğutucularõ gibi ek bileşenler, Çizelge
AA.1’de belirtilen sõcaklõklarõ ve şartlarõ olabildiğince sürdürmek için ihtiyaç duyulan kadar ilâve
yapõlabilir. Çõkõş basõnç manometresi ile çõkõş basõnç kontrol vanasõ arasõna değiştirilebilir kurutucu
filtreler ilâve edilebilir.

4 - Bazõ motor kompresöler için, motor kompresör imalâtçõsõnõn tavsiye ettiği kadar yağlõ soğutucuya
ve motor kompresör üzerinden hava akõmõna gerek olabilir. Motor kompresör imalâtçõsõnõn
tavsiyelerine uyulmak üzere õsõ çõkarõlmasõ yapõlmalõdõr.

5 - Motor kompresör imalâtçõcõ tarafõndan, yağ ayõrõcõsõnõn gerekli görülmesi durumunda böyle bir
ayõrõcõ motor kompresör imalâtçõcõ tarafõndan tavsiye edildiği gibi soğutma sistemi yerine
kullanõlacak soğutma sistemi içinde yer almalõdõr.

ŞEKİL AA.1 - Soğutucu Yerine Kullanõlacak Soğutma Devresi

16
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

EK BB
(Bilgi İçin)

BİBLİYOGRAFYA

IEC 60335-2-24:1992 Safety of household and similar electrical appliances - Part 2: Particular
requirements for refrigherations food - Freezers and ice makers

IEC 60335-2-40:1995 Safety of household and similar electrical appliances - Part 2: Particular
requirements for electrical heat pumps, air conditioners and dehumidifiers

IEC 60335-2-57:1989 Safety of household and similar electrical appliances - Part 2: Particular
requirements for õce - cream appliances with incorporated motor -
compressors

17
ICS 13.120;23.140 TÜRK STANDARDI TS 6484
97.040.30 EN 60335-2-34/Şubat 2000

EK MA
(Bilgi için)

ATIF YAPILAN STANDARDLARIN TÜRK STANDARDI KARŞILIKLARI

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standardlara atõf yapõlmaktadõr. Bu atõflar
metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağõda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen atõflarda
daha sonra yapõlan tadil veya revizyonlar, atõf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapõlmasõ
şartõ ile uygulanõr. Atõf yapõlan standardõn tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili standardõn en son
baskõsõ kullanõlõr.

EN, ISO, IEC vb. Adõ TS No Adõ


No (İngilizce) (Türkçe)
EN 60335-1 (1994) Safety of household and similar TS 2000 Güvenlik Kurallarõ - Ev ve Benzeri
electrical appliances Part 1: EN 60335-1 Yerlerde Kullanõlan Elektrikli
General require ments Cihazlar İçin
Bölüm 1: Genel Kurallar

EN 60335-2-24 Safety of household and Similar TS 2225/ Güvenlik Kurallarõ-Ev ve Benzeri


(1994) electrical appliances Part 2-24: EN 60335/2-24 Yerlerde Kullanõlan Elektrikli
Particular requirements for (1995) Cihazlar İçin Bölüm 2-24:
refrigerators, food freezers and Soğutucular, Gõda Dondurucularõ
ice-makers ve Buz Yapõcõlar İçin Özel Kurallar

IEC 60335-2-40 Part 2: Particular requirements for TS 7936 Bölüm 2-40:Elektrikli Isõ
electrical heat pumps, air - PrEN 60335-3-40 Pompalarõ, İklimlendirme Cihazlarõ
conditions and dehumidifiers ve Nem Alõcõlar İçin Özel Kurallar

IEC 60335-2-57 Part 2: İce - cream appliances TS EN 60335-2-57 Bölüm 2-57: Motor Kompresöle
Birlikte Olan Dondurma Cihazlarõ
İçin Özel Kurallar

IEC 60335-2-75 Part 2: Dispensing and vending EN 60335-3-75 Part 2-75 : Ticarî Sergileme ve
machines Satõş Makineleri

18

You might also like