Chương 4:

Đối Tượng Phản Biện

Và Công Cụ Hỗ Trợ Tư
Duy Phản Biện
223_71PHIL20012_06 – Nhóm 7

Thành viên nhóm 7

Nguyễn Thị Diệu Nguyên Trần Ngọc Vân Anh
1 5
Nguyễn Ngọc Bích Trâm
2 6 Trần Thị Khánh Như

Nguyễn Trần Thị Mỹ Linh Huy

3 7 Đoàn Thị Thảo Vy

4
Lê Viết Mạnh
8 Đỗ Anh Trúc Quỳnh
 I. Phản biện với công cụ cây vấn đề
1. Khái niệm

Giúp nhận biết và xác Là một biểu diễn đồ

Hệ quả
định rõ vấn đề cốt lõi, họa của một vấn đề
nhưng khó nhận biết đang tồn tại, xuất phát
chính xác và hay có sự từ các nguyên nhân và
Vấn nạn
nhầm lẫn giữa vấn đề và gây ra những tác động
nguyên nhân. nhất định
Nguyên nhân

I. Phản biện bằng công cụ cây vấn đề

2. ĐỐI TƯỢNG PHẢN BIỆN – MỤC ĐÍCH – LỢI ÍCH
Phản biện theo hướng
Xác định đúng các nguyên
nhân quả để tìm đúng
01 02 nhân cốt lõi
vấn đề cần giải quyết

Phản biện và xác định đúng vấn
đề một cách khoa học, đúng kỹ
03
thuật, một cách hệ thống, logic
Xác định được vấn đề &
những nguyên nhân gốc rễ
04 của nó, hậu quả mà vấn đề
đó
 I. Phản biện với công cụ cây vấn đề
3. Kỹ thuật phân tích
Xác định vấn đề
Từ phân tích nhân quả - dẫn đến tìm ra vấn đề cốt lõi
• Đặt câu hỏi “nhưng tại sao” lần 1
• Tiếp tục đặt câu hỏi “nhưng tại sao” lần 2
• Tiếp tục đặt câu hỏi “nhưng tại sao” lần 3
• Tiếp tục đặt câu hỏi “nhưng tại sao” lần 4

I. Phản biện với công cụ cây vấn đề

4. Các lưu ý quan trọng
Cần dựa vào thông tin và số liệu thực tế chứ không chỉ dựa vào các suy luận và phản biện

Các vấn đề nêu ra cần cụ thể, tránh nói chung chung

Hạn chế đưa ra vấn đề - nguyên nhân theo hướng đường cùng, không thể giải quyết được

Tránh xác định vấn đề hay những nguyên nhân gốc rễ nó có thể biến ngay thành giải pháp
 II. Phản biện bằng công cụ biểu đồ xương cá

1. Khái niệm
Biểu đồ xương cá (“sơ đồ nhân quả” hoặc sơ đồ
Ishikawa)
● Được sử dụng để khám phá các nguyên nhân
tiềm Nn của một vấn đề cụ thể, cho phép chúng ta
tìm ra giải pháp hiệuquả hơn.

II. Phản biện bằng công cụ biểu đồ xương

cá
2. Lợi ích

Tập trung vào một nguyên Xem nhanh tất cả các Tập trung mọi người xung quanh
nhân, thay vì các triệu nguyên nhân tiềm Nn. Tạo nguyên nhân gốc rễ.
chứng. lời nhắc để động não
 II. Phản biện bằng công cụ biểu đồ xương
cá
3. Sử dụng sơ đồ xương cá khi nào?

01/ 02/ 03/ 04/

Để xác định các Để bộc lộ những Để giúp phát triển Để đảm bảo rằng bất
nguyên nhân có điểm nghẽn hoặc một sản phNm giải kỳ hành động khắc
thể gây ra sự cố. những điểm yếu quyết các vấn đề phục nào được thực
trong quy trình kinh trong các dịch vụ thị hiện sẽ giải quyết được
doanh. trường hiện tại. vấn đề

II. Phản biện bằng công cụ biểu đồ xương

cá
4. Cách tạo sơ đồ con cá

Bước 1 Bước 2 Bước 3

Định nghĩa câu lệnh Xác định các loại Liệt kê các nguyên
vấn đề nguyên nhân nhân
 TỔNG QUAN 6 o Là công cụ trợ giúp tư duy được TS. Edward de
CHIẾC MŨ TƯ Bono phát kiến năm 1980 và giới thiệu trong cuốn “6
Thinking Hats” năm 1985.
DUY

o Phương pháp này cho phép phát triển tất cả các

quan điểm khác nhau về một chủ đề xác định và tránh
mọi tranh luận không có kết quả giữa các đồng nghiệp
có ý kiến khác nhau.

ĐẶC ĐIỂM MỖI MÀU SẮC CỦA 6 CHIẾC MŨ

TƯ DUY
Suy nghĩ lạc quan, Tư duy phân tích, khách Tư duy sáng tạo, liên
suy đoán, các tình quan, chú trọng đến sự tưởng, ý tưởng mới,
huống tốt nhất. kiện và tính khả thi. động não, đột phá.

Tư duy có cấu trúc, tầm Suy nghĩ cảm tính, cảm Tư duy phản biện, hoài
nhìn tổng quan ở cấp độ giác chủ quan, nhận nghi, tập trung vào rủi
cao về tình hình, bức thức và quan điểm. ro và xác định vấn đề.
tranh lớn
 III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư
duy
01 CHANNEL
Biểu thị sự vui tươi, sáng sủa, tích cực và những lợi
ích khi chúng ta tiến hành dự án là gì
02
GOALS
Đâu là mặt tích cực của vấn đề này?

03
Đâu là điểm mạnh của ý tưởng/ý kiến, của vấn đề
này, của sản phNm này?
TÍCH CỰC – LẠC QUAN
04
DESCRIPTION
Những ưu thế, thuận lợi có được, những điểm tích
cực của ý kiến, của ý tưởng, của vấn đề

III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư

duy
01 CHANNEL
Màu trắng có ý nghĩa trung tính: khách quan,
không thiên vị, không thành kiến…
02
GOALS
Thu thập những thông tin, sự kiện, dữ liệu
cách khách quan
03
Xem xét khách quan cần những thông tin
gì, đã có và còn thiếu những thông tin gì?
NHÌN SỰ KIỆN/SỰ DESCRIPTION
Làm sao để có được những thông tin cần
VIỆC/VẤN ĐỀ KHÁCH 04
thiết, chính xác và đáng tin cậy?
QUAN VÀ CÔNG TÂM
 III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư
duy
01
CHANNEL
Biểu thị cho cây cỏ phát triển, sinh sôi, nảy nở

02 GOALS
Tìm kiếm ý tưởng để giải quyết vấn đề, áp dụng
những phương pháp tìm ý tưởng - Động não, thảo luận
nhóm, hội thảo, hỏi ý kiến chuyên gia…
TÌM Ý TƯỞNG CHO VẤN DESCRIPTION
ĐỀ, TÌM GIẢI PHÁP, TÌM 03
CÁCH PHÁT HUY Luôn đặt câu hỏi: Chúng ta có thể làm gì khác nữa
không trong trường hợp này? Sản phNm này có thể
làm tốt hơn nữa không?

III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư

duy
01
Màu của bầu trời, biểu thị cho sự cái nhìn lại bao quát,
nhìn tổng quan (helicopter view)

GOALS
02 Xem xét lại những ý tưởng/giải pháp (mũ xanh lá)
có phù hợp với những thông tin, sự kiện (mũ
trắng), cảm xúc (mũ đỏ), thuận lợi/tích cực (mũ
vàng) khó khăn/tiêu cực (mũ đen)
NHÌN TỔNG QUAN DESCRIPTION
03 Sắp xếp các ý tưởng theo thứ tự ưu tiên, mức độ
quan trọng, khNn cấp, theo thời gian.. từ đó hình
thành kế hoạch hành động, những công việc sẽ làm
tiếp theo.
 III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư
duy
01 CHANNEL
Biểu thị con tim – cảm tính

02
GOALS
Đưa ra những cảm xúc, linh cảm, trực giác, ý kiến
cá nhân của mình
03
Cảm giác của chúng ta về vấn đề này/về sản phNm
này?
CẢM XÚC, CẢM TÍNH 04
DESCRIPTION
Trực giác mách bảo cho chúng ta điều gì về vấn
đề này?

III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư

duy
01 CHANNEL
Biểu thị cho sự lo lắng, tiêu cực, bi quan về sản phầm,
ý tưởng…. Cần tranh luận, góp ý
02
GOALS
Những bất lợi, điểm yếu, những rủi ro, nguy cơ
tiềm tàng
03
Những rắc rối, nguy hiểm nào có thể xảy
ra khi tiến hành làm theo những ý tưởng
TIÊU CỰC, BI QUAN 04
DESCRIPTION
Những khó khăn nào có thể phát sinh khi tiến hành
này?
làm theo những ý tưởng này?
 Trắng – Đỏ
Mũ trắng mang tính lý trí, mũ đỏ mang tính cảm xúc
NGUYÊN TẮC
PHẢN BIỆN VỚI
6 CHIẾC MŨ TƯ Đen - Vàng
Mũ đen mang tính bi quan , mũ vàng mang tính lạc quan
DUY
"Tại một thời điểm nhất định, mọi
người phải đội mũ cùng một màu Xanh lá cây – Xanh dương
để tập trung các ý kiến phản biện Mũ xanh lá mang tính phân vân , mũ xanh dương mang
theo một góc nhìn chung" tính điều phối

III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư

duy
Khi nào sử dụng 6 chiếc mũ tư duy
1 Tiếp cận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau của sự kiện, cảm xúc và sự sáng tạo

Truyền cảm hứng cho việc hình thành ý tưởng như một hoạt động phá băng để những người
2 khác nhau đóng các vai trò khác nhau

3 Điều hành các cuộc họp và có cấu trúc tốt hơn

Cộng tác nhiều hơn trong quá trình động não và ra quyết định với các vai trò được giao bao
gồm cả trách nhiệm của người điều hành
4

Đưa ra quyết định tốt hơn bằng cách có một cái nhìn toàn diện và bao quát hơn về vấn đ
 III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư
duy
Tạo ra các cuộc họp năng suất và
Tạo bầu không khí hiệu quả để hiệu quả hơn, tràn đầy năng
giảm thiểu các hành vi phản tác lượng và tập trung cao độ.
dụng và tiêu cực, tránh dẫn đến
xung đột giữa các thành viên 03

01 Hiệu quả của 6 chiếc mũ tư duy

02bảo thủ và Khuyến khích đổi04 mới và trao
Tránh chủ nghĩa
cái tôi ảnh hưởng đến việc ra quyền cho mọi người để thách
quyết định thức hiện trạng

III. Phản biện bằng công cụ 6 chiếc mũ tư

duy
Nâng cao hiệu quả giải quyết vấn đề bằng cách phân tích
vấn đề từ mọi khía cạnh
Nhìn xa hơn những điều hiển nhiên để tìm ra giải pháp
phù hợp

05 Hiệu quả của 6 chiếc mũ tư duy

06
Đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề
để phân tích nguyên nhân gốc rễ
Thanks For
Watching