Aralin HIGI

Pagiging Makatarungan, Dapat Tandaan!

9

Mga Inaasahan

Sa araling ito, inaasahang mauunawaan mo ang kahalagahan ng pagkakaroon ng

katarungang panlipunan. Masasagot mo ang mahalagang tanong na: Paano dapat
makipag-ugnayan ang bawat mamayan sa kaniyang kapuwa sa kanilang pagkakasama
upang mabuhay?

Inaasahan na sa pagtatapos ng aralin ay malilinang sa iyo ang mga sumusunod

na kasanayan:
1. Nakikilala ang mga palatandaan ng katarungang panlipunan.
2. Nakapagsusuri ng mga paglabag sa katarungang panlipunan ng mga
tagapamahala at mamamayan.
3. Napatutunayan na may pananagutan ang bawat mamamayan na ibigay sa
kapwa ang nararapat sa kanya.
4. Natutugunan ang pangangailangan ng kapwa o pamayanan sa mga angkop na
pagkakataon.

Paunang Pagsubok
Panuto: Basahin at unawain ang mga pangungusap. Isulat ang titik ng
tamang sagot.

1. Ang katarungan ay ang pagbibigay sa kapuwa ng nararapat sa kanya.

Alin sa mga sumusunod na sitwasyon ang higit na nagpapakita nito?
A. paghinto sa pag-aaral ng panganay na anak upang magtrabaho
B. pag-ako ng kasalanan ng kapatid upang hindi ito mapagalitan ng ama
C. pangingibang bansa ni mang Lauro upang maibigay ang lahat ng gusto
ng mga anak
D. pagbibigay ng tulong pinansyal sa mga nawalan ng trabaho na bunga ng
pandemya.

2. Alin sa mga sumusunod ang naglalarawan ng pagiging makatarungan?

A. pagbibigay ng pagkakataon ng isang amo sa isang manggagawa na
magpaliwanag sa nagawa nitong pagkakamali sa trabaho
B. pagpapahayag ng mga naisin sa gobyerno sa pamamagitan ng midya
C. pagbibigay ng mga lumang damit at mga laruan sa bahay-ampunan
D. pagtulong sa mga gawaing bahay sa mga oras na libre

3. Saan nakabatay ang pagiging makatarungan?

A. timbre at tono ng pananalita
B. matatag na estado o katayuan sa buhay
C. kakayahang ipagtanggol ang mga naaapi sa lipunan
D. kaangkupan ng pananalita at kilos sa mga sitwasyon

4. Sa pamilya unang natututunan ang pagiging makatarungan. Alin sa mga

ito ang nagpapatunay nito?

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 A. Napag-aaral ang mga anak sa pribadong paaralan.
B. Nagsisikap ang pamilya na mapaunlad ang kanilang pamumuhay.
C. Kakikitaan ang bawat kasapi ng paggagalangan at pagtutulungan.
D. May maayos na pagsasamahan ang mga miyembro ng pamilya.

5. Ano ang pangunahing prinsipyo ng katarungan?

A. paggalang sa karapatan ng bawat-isa
B. pag-iingat sa mga binibitawang mga salita
C. pakikipag-ugnayan ng madalas sa kapwa
D. pagsunod sa lahat ng patakaran ng pamahalaan

Balik tanaw

Gawain: Crossword Grid Puzzle:

Panuto: Hanapin sa puzzle ang mga salitang maiuugnay sa nakalipas na aralin

tungkol sa pakikilahok at bolunterismo. Isulat ang tamang sagot.

G H O M N M Y U T K L O I B T
P K P A G G A L A N G S M O P
A R H T G H M L A G E E A L A
K P S I M S U M T A S Y S U G
I A A Y G A K A T O B D I N T
K S E A D R M L E S N P P T U
I P A G K A K A I S A A A E L
L D D A S D G S S O M G G R O
A Y D P A G M A M A H A L I N
H U G R B N M K T D O I T S G
O P A G S U P I R T A L G M T
K N Y T S A H T R I T O W O H
O P A K I K I P A G K A P W A
P W R S S K I I S A O T A D R

Pamprosesong Tanong:

1. Sa kabuuan, paano maiuugnay ang mga ito sa pagsasabuhay ng pakikilahok at

bolunterismo?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

2. Bakit mahalaga ang mga ito sa pagkakaroon ng maunlad at makatarungang

lipunan?
___________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 Pagpapakilala ng Aralin

Sa araling ito, pag-aaralan mo ang kahulugan at katuturan ng pagkakaroon

ng katarungang panlipunan.Pagkatapos ay susuriin mo ang mga sitwasyon ng buhay
at pag iisipan kung paano tutugon sa mga hamon ng pagsasabuhay nito.

Katarungang Panlipunan

Ang katarungan ay ang pagbibigay sa kapwa ng nararapat sa kanya. Ayon ka Dr.

Manuel B.Dy Jr., ito ay pagbibigay at hindi isang pagtanggap. Nangangahulugan ito
ng pagbibigay halaga sa kapuwa ng hindi nalalabag ang kanyang dignidad bilang
tao. Ang paggalang sa karapatang pantao ang indikasyon ng pagkakaroon ng
katarungang panlipunan. Sa pamilya unang nararanasan ang kamalayang ito. Dito
unti-unti kang nagkakaroon ng kakayahan na maunawaan kung ano ang
katarungan. Nauunawaan mo sa tulong ng iyong mga karanasan na maging
makatarungan ka kapag iginagalang mo ang mga karapatan ng iba at isinasa-
WW
alang-alang mo ang kabutihang panlahat.

Ang katarungang Panlipunan ay kumikilala sa dignidad ng tao.Hindi dahil sa

kaniyang pag-aari , posisyon sa lipunan , o mga nakakamit sa buhay kundi dahil sa
kanyang pagkatao.Maitataguyod mo ang katarungang panlipunan sa pamamagitan
ng pagbibigay
Ngayong mo sa mo
naunawaan iyong
angkapuwa
kahulugan ng at
nararapat sa kanya.
kahalagahan Ito ang tanda
ng katarungang ng
panlipunan,
maaari mong
paggalang mo sasuriin ang iyong
kanyang sarilibilang
dignidad kung tao.
tinataglay mo ang mga palatandaan ng isang
taong makatarungan.

Mga Gawain

Gawain 1.1 Checklist Palatandaan ng pagiging makatarungan

Sa araling ito, gagawa ka ng pagsusuri ng sarili kung anong mga palatandaan ng

pagiging makatarungang tao ang taglay mo sa iyong sarili sa kasalukuyan.

Sa gawaing ito isasaalang-alang mo ang mga ginagawa mo sa kasalukuyan at

hindi ang mga gusto mong gawin.

Panuto: Sagutin ang bawat aytem sa talahanayan. Lagyan ng tsek (✓) ang
kaukulang kahon ng sagot mo.

Ako Hindi
Mga Palatandaan ng Pagiging Makatarungang tao
Ito Ako Ito
1. Isinasaalang-alang ko ang mga karapatan ng mga tao sa
aking paligid.
2. Inuunawa ko ang bawat sitwasyon sa obhektibong paraan
upang makakilos nang makatarungan ayon sa hinihingi ng
sitwasyon.
3. Kahit alam ko kung ano ang nararapat para sa akin ay
maaari akong magparaya alang-alang sa mas
nangangailangan nito.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 4. Handa akong magbigay ng aking sarili upang makatulong
sa pagpapabuti ng kapakanan o buhay ng aking kapuwa.
5. Kinikilala ko ang mga karapatan ng bawat miyembro ng
aking pamilya.
6. Kinikilala ko at iginagalang ang mga karapatan ng ibang
tao: sa paaralan, sa trabaho at sa aming barangay o sa bansa.
7. Itinataya (commit) ko ang aking sarili sa kasunduang
mayroon ako at ang aking mga kaibigan.
8. May kamalayan ako kung anong karapatan ang dapat kung
igalang lalo na ang may kaugnayn sa likas na batas moral.
9. Tinutupad ko ang aking mga pangako at mga komitment sa
buhay.
10. Nauunawaan ko na ang pagsalungat, pagbatikos, at
pagpuna sa iba na kulang ng batayan ay kawalan ng
katarungan.

Pamprosesong tanong:

1. Batay sa naging resulta ng ginawang pagsagot, ano ang iyong naramdaman at

natuklasan sa sarili?
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________

2. Bakit mahalaga na maging makatarungan ang tao? Ipaliwanag.

_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________

Ngayon naman ay pag-aaralan mo ang mga paglabag sa katarungang panlipunan

ng mga tagapamahala at mamamayan sa ating lipunan.

Gawain 1.2 Tukuyin ang mga paglabag sa Katarungang Panlipunan ng mga

tagapamahala at mamamayan. Punan ang talahanayan ayon sa hinihingi nitong
kailangan.

Mga Paglabag sa
Sanhi o Epekto sa Epekto sa Paraan ng
Katarungang
Dahilan Buhay ng tao Lipunan Paglutas
Panlipunan
A. Ng mga Tagapamahala
Umamin sa
Halimbawa: Hindi Mawawalan ng ginawang
Nais ng Hindi
pagbibigay ng tiwala sa kamalian at
mabilis na uunlad ang
tamang ulat namamahala humanap ng
pag-asenso lipunan
pinansiyal sa barangay marangal na
trabaho

1.

2.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 3.

B. Ng mga mamamayan
Hal. Pagbebenta
Makukulong , Mawawalan Maghanap ng
ng mga gamit sa
kahirapan masisira ang ng tiwala magandang
mas mataas na
pangalan ang mga tao. trabaho
halaga.

1.

2.

3.

Gawain 3: Pagtaya ng Pag-unawa

1. Ano ang mga pagpapahalagang nararapat taglayin ng bawat-isa upang mapairal
ang katarungang panlipunan? Ipaliwanag.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

2. Paano mananaig ang katarungang panlipunan sa ating bansa?

__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________

3. Ano ang tungkulin mo bilang isang kabataan sa pagpapanatili ng makatarungang

lipunan?
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Tandaan:

Matapos mong pag-aralan ang katuturan ng katarungang panlipunan,

narito pa ang mga dapat mong tandaan.

Ang pagtatamo ng katarungang panlipunan ay ngsisimula

sa bawat-isang tao na namumuhay sa lipunan.
Kailangan mong maging makatarungan hindi lang dahil
ikaw ay tao kundi dahil ikaw ay namumuhay sa lipunan ng
mga tao.
Ang pangunahing prinsipyo nito ay ang paggalang sa
karapatan ng bawat isa anumang ugnayan mayroon ka sa
Pag-alam sa mga Natutuhan
iyong kapwa.
Panuto: Piliin sa ibaba ang mga salitang bubuo sa pangungusap

Ang bawat _______________________ay may _________________ na ibigay sa

______________ang nararapat sa __________________sa kanilang
pagkakasamang _______________________.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 karapatan Kilos pananagutan kaniya

pamilya moral kapwa mamamayan

Pangwakas na Pagsusulit

Panuto: Basahin at unawain ang mga sitwasyon. Isulat ang titik ng tamang sagot.
1. Napansin mo na sa kabila ng mahigpit na pagpapatupad ng ating pamahalaan
tungkol sa pagsusuot ng facemask may iilan na nakakaligtaan ang polisiyang ito ng
gobyerno sa inyong lugar. Dahil dito nararapat lang na:
A. A. Huwag na lamang lumabas ng bahay.
B. B. Magsuot nito sa mga piling lugar na maraming kaso.
C. C. Mag-iskedyul ng mga araw ng paggamit ng facemask.
D. D. Magsuot ng facemask bilang pagsunod dito at proteksyon sa sarili at
ng ibang tao.

2. Alin sa mga sumusunod ang naglalarawan ng makatarungang kilos?

A. paggagamit ng social media para mailabas ang saloobin sa kaibigan
B. pag-ako ng kasalanan ng kaibigan upang matulungan ito
C. pagbibigay ng tulong sa mga piling kaibigan
D. pagpapautang ng may maliit na interes
3. Alin sa mga ito ang hindi nabibilang sa mga palatandaan ng pagkakaroon ng
katarungang pansarili?
A. pagbibigay galang sa magulang
B. pagtupad sa mga binitawang pa ngako
C. pag-aaral ng aralin sa mga libreng oras
D. Paghingi ng paumanhin sa mga nagawang pagkukulang

4. Mahalaga ang katarungang panlipunan dahil ito ang:

A. nagbubuklod at nagpapatatag sa isang lipunan
B. nagpapakilala ng kulturang kinagisnan
C. nagiging daan ito sa kapayapaan
D. napagtitibay nito ang mga samahan

5. Alin sa mga ito ang nagpapakita ng kawalan ng katarungang pansarili?

A. pag-aaral ng aralin kasama ang mga kaibigan
B. paglalaan ng oras sa facebook
C. pagpilit pumasok kahit may sakit
D. panonood ng telebisyon.

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo
 Pagninilay

Panuto: Sumulat ng pagninilay sa awiting ito ni Freddie Aguilar. Ibigay ang

mensaheng nakapaloob sa awitin na maiuugnay sa katarungang panlipunan. Gawing
gabay ang mga tanong sa ibaba.

● Bakit mahalaga ang katarungang panlipunan?

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
__________________________________________________________

● Paano ito makatulong sa sarili at lipunang ginagalawan?

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
__________________________________________________________

Katarungan
Sa isang kulungang bakal ay may taong
malungkot, umiiyak
Ang tanong n’ya sa sarili ay kailan
Magigisnan ang liwanag
Malayo ang iniisip at nakakuyom
yaring mga palad
Bakit daw s’ya nagdurusa sa
Kasalanang ‘di n’ya ginawa
Kahapon lamang ay kapiling n’ya
Kanyang asawa at anak
Namumuhay nang tahimik sa isang
munting tahanang may tuwa.Ang
kaligyahan ay pinutol ng
Isang paratang sa kanya
Sya daw ang may sala sa isang
Krimen na ‘di naman n’ya ginawa
Wala na bang katarungan ang
Isang nilalang na katulad n’ya
Ilan pang tulad nya ang magdurusa nang
walang kasalanan
‘
‘Di ba’t ang batas natin pantay pantay, walang
mahirap, mayaman
Bakit marami ang nagdurusang
mga walang kasalanan
mga ilang araw na lang haharapin na n’ya ang
bitayan
Paano n’ya isisigaw na s’ya’y sadyang walang
kasalanan
Tanging ang Diyos lamang ang
S’yang saksi at nakakaalam
Diyos na rin ang s’yang bahalang maningil kung
sino’ng may kasalanan
Dumating na nag araw, haharapin na n’ya ang
kamatayan
Sa isang upuang bakal na kay dami nang buhay
na inutang
O,ang batas ng tao kung minsan ay
‘di mo maintindihan
Ilan pang tulad n’ya ang magdurusa nang walang
kasalanan
ANSWER SHEET

Modyul sa Edukasyon sa Pagpapakatao 9

Ikatlong Markahan: Una at Ikalawang Linggo