BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG TÂM TIỀN GIANG

KHOA RĂNG HÀM MẶT

BS.CKII-LÊ PHONG VŨ
TRƯỞNG KHOA
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 2
DỊ TẬT KHE HỞ MÔI VÀ
KHE HỞ HÀM ẾCH

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 3
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 4
 PHÔI THAI HỌC
 Môi được hình thành vào giữa tuần lễ thứ 4
và thứ 5 của thai kỳ.
 Hàm trên được hình thành vào giữa tuần thứ
7 và tuần thứ 8.
 Khe hở môi và khe hở hàm ếch xảy ra ở thai
nhi vào những thời điểm này, nghĩa là rất sớm
trong quá trình phát triển của phôi thai.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 5
 NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân ngoại lai: các yếu tố tác động xảy ra trong quá
trình hình thành và phát triển trong giai đoạn đầu của thời kỳ
bào thai:
+ Vật lý: phóng xạ, tia X, nhiệt học, cơ học...
+ Hóa học: thuốc trừ sâu, dioxin, chì, carbon...
+ Sinh học: virus, xoắn khuẩn, các loại vi khuẩn khác...
+ Thần kinh: stress tâm lý.
Nguyên nhân nội tại:
+ Di truyền.
+ Khiếm khuyết nhiễm sắc thể.
+ Ảnh hưởng của tuổi và nòi giống.
Theo Rosenthal, nguyên nhân ngoại lai chiếm 70%
trường hợp (kể cả những yếu tố không biết), còn 30% là những
yếu tố nội tại

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 6
 YEÁU TOÁ CAÊN NGUYEÂN

1.Di truyeàn: cha meï coù dò taät KHM-HE con caùi hoï coù
nguy cô maéc dò taät naøy nhieàu hôn . neáu meï bò söùt
moâi nguy cô con bò taêng gaáp ñoâi.
2.Yeáu toá gene: tình traïng ñoät bieán gene, cuøng vôùi söï
baát thöôøng cuûa nhieãm saéc theå phoái hôïp vôùi caùc
yeáu toá moâi tröôøng gaây dò taät KHM-HE
3. Tuoåi: cha meï lôùn tuoåi (ñaëc bieät laø meï) laø nhöõng
yeáu toá nguy cô cao sinh con coù dò taät haøm maët.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 7
 CÁC YẾU TỐ BÊN NGOÀI
1. Yeáu toá thaàn kinh: nhöõng lo aâu buoàn phieàn,
stress cuûa meï trong 3 thaùng ñaàu thai kyø,
2. Yeáu toá vaät lyù: cha hoaëc meï nhieãm phoùng xaï,
3. Yeáu toá hoùa hoïc: coù theå do cha meï tíeâp xuùc
moât soá hoaù chaát trong coâng vieäc.
4. Yeáu toá vi truøng, sieâu vi truøng: cuùm, sôûi …
5. Söû duïng thuoác: thuoác choáng ñoâng, thuoác haï
aùp, thuoác giaõn maïch ngoaïi bieân, thuốc ngừa
thai, Vitamin A dùng ở liều cao (trên 10.000 IU/ ngày).
6. Yeáu toá dinh döôõng: thöùc aên coù chaát xô, rau
caûi, boå sung acid ascorbic,saét vaø magesium ñeå
coù theå phoøng ngöøa dò taät.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 8
 DỊCH TỄ HỌC
Tæ leä treû maéc KHM-HE 1/700 ñeán 1/1000
KHHE ñôn thuaàn tæ leä ít hôn 1/1500 – 1/ 3000
 Native Americans: 3.74/1000
 Japanese: 0.82/1000 ñeán 3.36/1000
 Chinese: 1.45/1000 ñeán 4.04/1000
 Caucasians:1.43/1000 ñeán 1.86/1000
 Latin Americans:1.04/1000
 Africans: 0.18/1000 to 1.67/1000

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 9
 ÔÛ Vieät Nam theo thoáng keâ taùc giaû Traàn Vaên
Tröôøng (1998), tæ leä dò taät moâi vaø haøm eách
khoaûng töø 1-2/1000 treû sinh ra, trong ñoù KHM(P)
laø 27%, KHM(T) laø 60%, KHM 2 beân laø 13% nam
chiếm 56,5%, nữ chieám 43,5%.
 Taïi Caàn Thô: taùc giaû Nguyeãn Thanh Hoøa
(2007) tæ leä KHM-HE ôû treû môùi sinh taïi Tp. Caàn Thô
laø 1.01/1000 treû. Tæ leä naøy thay ñoåi töø 0.92-1.20
/1000 töø naêm 2001-2005. trong ñoù KHM keát hôïp
HE chieám tæ leä cao 52.83% . KHM(T) laø 66.22%,
KHM(P) laø 33.78 %. KHM 2 beân 12.94%.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 10
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 11
Classifying Clefts using the LAHSAL
Code

L L
Lip Lip

A A
Alveolus Alveolus
Right Left
 Right lip H
 Right alveolus Hard palate
 Hard palate
 Soft palate
 Left alveolus S
 Left lip Soft palate

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 12
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 13
CÁC DẠNG KHE HỞ VÀ HÀM ẾCH

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 14
KHE HỞ MÔI

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 15
KHE HÔÛ HAØM EÁCH

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 16
ẢNH HƯỞNG CỦA KHM-HE
 KHM-HE aûnh höôûng ñeán nhieàu vaán ñeà nhö : thaåm
my,õ phaùt aâm, nhai, nuoát.
 KHM aûnh höôûng söï phaùt trieån ôû maët khoâng ñaày
ñuû, treû khoâng buù ñöôïc deã suy dinh döôõng .
 Thieáu raêng, leäch laïc raêng aûnh höôûng ñeán khaû
naêng nhai , phaùt aâm.
 KHHE aûnh höôûng chöùc naêng noùi, phaùt aâm gioïng
muõi, noùi ngoïng, vieâm tai maõn tính.
 Roái loaïn taâm lyù ôû treû cuõng nhö cha meï beù.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 17
 THÔØI GIAN ÑIEÀU TRÒ PHAÅU THUAÄT

Moät soá taùc giaû phöông taây: phaåu thuaät vaù moâi
cho treû neân ñöôïc tieán haønh sôùm ngay trong nhöõng
tuaàn ñaàu sau khi sinh, giuùp giaûi quyeát vaán ñeà taâm lyù
cho gia ñình cuõng nhö giuùp treû coù theå sôùm phuïc hoài
caùc chöùc naêng. Tuy nhieân vieäc tieán haønh phaåu thuaät
quaù sôùm khi moâi beù chöa phaân bieät roõ ranh giôùi giöõa
phaàn moâi traéng vaø ñoû seõ khoâng ñaït ñöôïc hieäu quaû
thaåm myõ.
Treû emVieät nam neân phaåu thuaät KHM luùc treû 4 đến
6 thaùng tuoåi caân naëng >6.5kg.
Phaåu thaät ñoùng KHHE khi treû 18 thaùng tuoåi, luùc
treû baét ñaàu taäp noùi.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 18
NGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ KHE HỞ MÔI

1. Đóng kín khe hở

2. Phục hồi cấu trúc giải phẫu
3. Phục hồi chức năng và thẩm mỹ sau
phẫu thuật

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 19
 NGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ
KHE HÀM ẾCH

1. Đóng kín khe hở.

2. Phục hồi hệ thống cơ căng và nâng
vòm miệng.
3. Đẩy lùi vòm miệng ra sau.
4. Phục hồi chức năng sau phẫu thuật

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 20
 CAÙC ÑIEÀU TRÒ PHOÁI HÔÏP
• Khoa dinh döôõng: ñeà phoøng suy dinh döôõng ôû treû,
• Khoa tai muõi hoïng: treû coù KHHE thöôøng bò nhieãm
maõn tính ñöôøng muõi hoïng, vieâm tai…
• Khoa phaùt aâm: treû vôùi KHHE thöôøng noùi ngoïng hay
noùi gioïng muõi,
• Khoa chænh hình, phuïc hình: treû vôùi khe hôû moâi
toaøn boä thöôøng coù nhöõng leäch laïc baát thöôøng veà
raêng.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 21
 CHAÊM SOÙC TREÛ DÒ TAÄT BAÅM SINH
1. Chaêm soùc tröôùc moå:
• Höôùng daãn cha meï caùch cho beù aên baèng muoãng
• Cho beù aên ñaåy ñuû chaát dinh döôõng
• Höôùng daãn veä sinh raêng mieäng traùnh caùc beänh nhieãm khuaån
ñöôøng hoâ haáp
2. Chaêm soùc sau moå:
• Chaêm soùc veát thöông: röûa saïch veát thöông thay baêng, kieåm
tra veát moå
• Theo doõi traùnh nhieãm truøng veát moå coù theå ñeå laïi seïo xaáu, bung
chæ...
• Höôùng daãn ngöôøi nhaø caùch chaêm soùc treû: traùnh treû khoùc
nhieàu aûnh höôûng veát moå, cheá ñoä aên ñaày ñuû chaát dinh döôõng ...
• Caét chæ theo ñuùng chæ ñònh baùc só ...

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 22
 SĂN SÓC SAU MỖ
- Veát moå caàn ñöôïc thoa pommade khaùng
sinh, hoaëc daàu muø u baêng trong voøng 24 giôø
- Sau ñoù röûa saïch ñeå troáng
- Traùnh ñeå cho beù khoùc nhieàu coù theå laøm
bung veát moå
- Chaêm soùc caån thaän veát moå giöõ khoâ veát moå
- Ñeå döï phoøng nhieãõm truøng,caàn cho khaùng
sinh, khaùng vieâm giaûm ñau
- Caét chæ vaøo ngaøy thöù 5

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 23
 TIÊN LƯỢNG VÀ BIẾN CHỨNG

1. Tiên lượng:
- Điều trị đúng thời điểm, đúng kỹ thuật sẽ phục hồi
vòm miệng cả về giải phẫu và chức năng tốt.
- Nếu điều trị muộn thì sẽ khó khăn trong phẫu thuật
đóng khe hở vòm miệng và điều trị rối loạn phát
âm.
2. Biến chứng:
- Sặc khi ăn uống.
- Viêm nhiễm đường hô hấp.
- Hạn chế phát triển thể chất.

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 24
 BIEÁN CHÖÙNG SAU MỔ
- Nhieãm truøng veát moå:
+ Coù theå do khí haäu noùng aåm
+ BN khoâng chaêm soùc veát moå caån thaän
- Seïo xaáu :
+ Nhieãm truøng veát moå
+ Veát moå quaù caêng, bung chæ veát moå
- Bieán daïng muõi :
+ Thieáu suïn caùnh muõi
+ Khoâng cuoän ñöôïc caùnh muõi
- Loã thuûng haøm eách :
+ Vaït quaù caêng bung veát moå
+Nhieãm truøng veát moå

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 25
 CÁCH PHÕNG NGỪA
Vì chưa xác định được nguyên nhân cụ thể nên việc
phòng ngừa bệnh rất khó khăn, tuy nhiên một số lời khuyên
sau đây có thể hữu ích:
- Không nên sanh con khi đã lớn tuổi (quá 35 tuổi).
- Khi chuẩn bị có thai, vợ chồng nên chuẩn bị sức khỏe tốt,
nên đi khám và điều trị các bệnh lý cấp và mạn tính nếu có.
- Trong quá trình mang thai, bà mẹ cần có chế độ dinh
dưỡng nghỉ ngơi hợp lý, tránh stress, tránh các yếu tố gây
hại như tia X, hóa chất và việc sử dụng thuốc trong thai kì
phải theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Thai phụ cần đi khám thai định kì, nên giữ gìn sức khỏe
đặc biệt trong 3 tháng đầu vì đây là giai đoạn ráp nối các
cấu trúc vùng hàm mặt..
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 26
 HÌNH ẢNH ĐƯỢC PHẪU
THUẬT TẠI BỆNH VIỆN ĐA
KHOA TT TIỀN GIANG

BS.CKII.LÊ PHONG VŨ 27
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ
BS.CKII.LÊ PHONG VŨ
DR.LE PHONG VU VN
XIN CẢM ƠN!